חרם דרבינו גרשום - צווייטע ווייב

[ערליך און אפן]

איינער זאגט מיר אז די חרם איז שוין אויס און מ'מעג שוין להלכה נעמען מער ווי איין ווייב.

די חרם איז געווען פאר כ'מיין 250 יאר, און אפאר יאר צוריק האט זיך עס גענדיגט.

בינעך נייגעריג צו איינער איז באהאוונט אין די נושא, איבער די חרם, און בכלל איבער די גאנצע זאך.

זארג דיך נישט, כ'נעם נישט נאך איינעם...

 

[ערליך און אפן]

און גראדע איז א מעלה צו האבן מער ווי איינס
ווייל אז דו האסט צוויי ווילן ביידע אז דו זאלסט זיי מער ליב האבן ווי די אנדערע, גייען זיי זיך ממש צעברעכן פאר דיר און טוהן אלעס אין די וועלט דיך צו מאכן פילן גיט, קענסט לעבן ווי א קעניג!

משא"כ איין ווייב...

 

[כוכבים]

און גראדע איז א מעלה צו האבן מער ווי איינס
ווייל אז דו האסט צוויי ווילן ביידע אז דו זאלסט זיי מער ליב האבן ווי די אנדערע, גייען זיי זיך ממש צעברעכן פאר דיר און טוהן אלעס אין די וועלט דיך צו מאכן פילן גיט, קענסט לעבן ווי א קעניג!

משא"כ איין ווייב...

Click to shrink...

אויב איינער גייט נעמען צוויי וויליאמסבורג ווייבער גייט אים עס קאסטן בערך פינף הונדערט טויזענט פער פרוי, פלאס נאך צען קינדער צו חתונה מאכן, פאר די געלט קענסטו גייען צו פלעצער ווי מ׳מעג ליגאל דינגען א פרוי, אפילו די גייסט גיין יעדן טאג און צאלן פאר א פליגער גייט עס נאך אלעס אויס קומען ביליגער ווי א היימישע ווייבל.

 

[טעלעפאן]

געווען א בחור אין ישיבה וואס האט זיך אסאך געדרייט מיט מיידלעך. און די מנהל האט איהם אמאל פארגעהאלטן אז ס'איז צייט אויפצוהערן און חתונה האבן געהעריג. האט דער בחור געזאגט פארן מנהל, ס'איז דאך ביליגער צו דינגען ווי צו קויפן.

 

[ערליך און אפן]

אויב איינער גייט נעמען צוויי וויליאמסבורג ווייבער גייט אים עס קאסטן בערך פינף הונדערט טויזענט פער פרוי, פלאס נאך צען קינדער צו חתונה מאכן, פאר די געלט קענסטו גייען צו פלעצער ווי מ׳מעג ליגאל דינגען א פרוי, אפילו די גייסט גיין יעדן טאג און צאלן פאר א פליגער גייט עס נאך אלעס אויס קומען ביליגער ווי א היימישע ווייבל.

Click to shrink...

איך רעד געהעריג הלכה’דיג

 

[דער גאלדענער אדלער]

קודם כל איז דאס גאר א טייערע מעשה אזוי ווי @כוכבים האט געשריבן און נישט א היימישע וויליאמסבורגע מיידל נאר סיי וועלכע קאסטן אסאך און לכאורה אין די אמאליגע צייטן האבן טאקע נאר די רייכערע קלאס געקענט ערלויבן מער פון איין ווייב.

יעצט איבער דעם באקאנטען חרם דרבינו גרשון, כ'הייב נישט אן צו פארשטיין וויאזוי די חרם ארבייט בכלל?! קען דען א יחיד קומען און מאכן א חרם אויף גאנץ כלל ישראל אדער אפילו אויף א חלק פון כלל ישראל?! ווטס א נפק"מ פאר וויפיל יאר?

 

[ערליך און אפן]

קודם כל איז דאס גאר א טייערע מעשה אזוי ווי @כוכבים האט געשריבן און נישט א היימישע וויליאמסבורגע מיידל נאר סיי וועלכע קאסטן אסאך און לכאורה אין די אמאליגע צייטן האבן טאקע נאר די רייכערע קלאס געקענט ערלויבן מער פון איין ווייב.

יעצט איבער דעם באקאנטען חרם דרבינו גרשון, כ'הייב נישט אן צו פארשטיין וויאזוי די חרם ארבייט בכלל?! קען דען א יחיד קומען און מאכן א חרם אויף גאנץ כלל ישראל אדער אפילו אויף א חלק פון כלל ישראל?! ווטס א נפק"מ פאר וויפיל יאר?

Click to shrink...

ווי שטייט איבער די חרם, ווי קען איך נאכקוקן?

 

[מי אני]

אבהע״ז סימן א סעיף י.

 

[וואלווי]

יעצט איבער דעם באקאנטען חרם דרבינו גרשון, כ'הייב נישט אן צו פארשטיין וויאזוי די חרם ארבייט בכלל?! קען דען א יחיד קומען און מאכן א חרם אויף גאנץ כלל ישראל אדער אפילו אויף א חלק פון כלל ישראל?! ווטס א נפק"מ פאר וויפיל יאר

Click to shrink...

ער איז א יחיד? מהיכי תיתי אז רבנן דורו האבן נישט אינטערגעשטיצט זיין תקנה. ער איז דאך געווען "מאור הגולה" אז בני דורו זענען זיינע תלמידים. אזוי אויך על פי הלכה אז איינער איז מקבל מרות פון א מורה הוראה דארף ער פאלגן.

ואת"ל אז ער איז געווען א יחיד, צו דען
לשיטתך קען א רב נישט פסק'נן שאלות.
ער איז דאך או אינדיווידואל יחיד...

א כהן א יחיד קען נישט מטמא זיין א מצורע דורך זיין אייגענע יחיד'תדיגע בליק אויפ'ן צרעת?

משה רבינו איז אויך א פראבלעם?

באשעפער איז אויך א פראבלעם?
ער איז אויך א יחיד...

בקיצור, די תירוץ איז יא! א יחיד אין די "ריכטיגע קעפּעסיטי" קען מאכן תקנות, אזוי איז מפורש אין תורה נביאים כתובים,

בכלל, תקנות זענען נתקן געווארן ווייל די מתקנים האבן געוואלט עפעס "פארעכטן" לטובתך ולהנאתך. ס'איז נישט דא צו אסר'ן און פיינוגען. ווילסט נישט פאלגן, פאלג נישט...

 

[ערליך און אפן]

ער איז א יחיד?!

לשיטתך קען א רב נישט פסק'נן שאלות.
ער איז דאך או אינדיווידואל יחיד...

מיט משה רבינו האסטו אויך א פראבלעם?

מיט'ן באשעפער האסטו אויך א פראבלעם?
ער איז אויך א יחיד.

בקיצור, ווילסט נישט פאלגן, פאלג נישט..

Click to shrink...

האלא,
דו האסט גענומען 3 און אריינגעלייגט אין איין קאטעגאריע
די אייבערשטער
משה רבינו
רבינו גרשום

און א רב פסקנט פאר דיר פריוואט, און ער האט געפרעגט איבער ארויפלייגן א חרם אויף יעדעם

 

[וואלווי]

האלא,
דו האסט גענומען 3 און אריינגעלייגט אין איין קאטעגאריע
די אייבערשטער
משה רבינו
רבינו גרשום

און א רב פסקנט פאר דיר פריוואט, און ער האט געפרעגט איבער ארויפלייגן א חרם אויף יעדעם

Click to shrink...

משה רבינו האט נישט גע'פסק'נט שאלות פאר'ן ציבור?

און וואס איז מיט שמואל הנביא?

און וואס איז מיט די תקנות פון דוד המלך און שלמה המלך?

די רמ"א, וואס איז אונז ע"פ הלכה מחייב, פסק'נט נישט, מיט זיין אייגענע פארשטאנד, פאר'ן ציבור מיט אלע זיינע "וכן נוהגין'ס" ?

און יא, די אייבערשטער, משה רבינו, און רבינו גרשום זענען אייניג לדבר הזה. גאנץ פשוט, די תורה איז דעם אייבערשטענס, ער האט עס געגעבן פאר יודען, דוקא אז יודען זאלען קענען מחדש זיין אין דעם, דאס האט משה רבינו געטוהן און דאס האט רבינו גרשום געטוהן, אלס באי כוחו פון די נותן התורה, כפי המפורש בתורה, ס'איז אלס איינס לגמרי.

דו האסט אויך די זעלבע רעכט, קענסט אפלערנען און מחדש זיין ווי אזוי דו ווילסט אפלערנען די חרם, קענסט עס אפ פרעגען מיט רעכט, ווייל די תורה איז פארדעם געגעבן געווארן. נאר איך זעה נאך נישט א ליין וואס לויפט דיך נאך צו הערן דיין פסק..

Sorry to burst your bubble, אבער כך הוא דרכה של תורה, ווילאנג דער רב איז אנגענומען און זיינע תקנות זענען נתפשט געווארן ביסטו סטאָק דערמיט. עכ"פ אויב ביסט אינטערסירט מיט גיין מיט'ן פלאן און שפילן ביי די רוּלס.

קען זיין ס'איז טאקע דא מער רעקוויערמענטס פאר א פסק אויף א ציבור, דהיינו ס'דארף נתפשט ווערן און אנגענומען ווערן, אבער די געדאנק פון ציבור און יחיד איז די זעלבע.

 

[ערליך און אפן]

משה רבינו האט נישט גע'פסק'נט שאלות פאר'ן ציבור?

און וואס איז מיט שמואל הנביא?

און וואס איז מיט די תקנות פון דוד המלך און שלמה המלך?

און יא, די אייבערשטער, משה רבינו, און רבינו גרשום זענען אייניג לדבר הזה. גאנץ פשוט, די תורה איז דעם אייבערשטענס, ער האט עס געגעבן פאר יודען, דוקא אז יודען זאלען קענען מחדש זיין אין דעם, דאס האט משה רבינו געטוהן און דאס האט רבינו גרשום געטוהן, אלס באי כוחו פון די נותן התורה, כפי המפורש בתורה, ס'איז אלס איינס לגמרי.

דו האסט אויך די זעלבע רעכט, קענסט אפלערנען און מחדש זיין ווי אזוי דו ווילסט אפלערנען די חרם, קענסט עס אפ פרעגען מיט רעכט, ווייל די תורה איז פארדעם געגעבן געווארן. נאר איך זעה נאך נישט א ליין וואס לויפט דיך נאך צו הערן דיין פסק..

Sorry to burst your bubble, אבער כך הוא דרכה של תורה, ווילאנג דער רב איז אנגענומען און זיינע תקנות זענען נתפשט געווארן ביסטו שטאָק דערמיט.

קען זיין ס'איז טאקע דא מער רעקוויערמענטס פאר א פסק אויף א ציבור, דהיינו ס'דארף נתפשט ווערן און אנגענומען ווערן, אבער די געדאנק איז די זעלבע.

Click to shrink...

אבער אויב איז עס נאר אנגעגאנגען פאר א באשטימטע צאל יארן, און יעצט האלט מען שוין נאכדעם?

 

[וואלווי]

אבער אויב איז עס נאר אנגעגאנגען פאר א באשטימטע צאל יארן, און יעצט האלט מען שוין נאכדעם?

Click to shrink...

למאי נפק"מ לענינינו ווי אזוי די תנאים פון די תקנה זענען אויס געשטעלט געווארן?

דאס אליינס איז אויך דא א מהלכים, פאר מער דיטעילס עיין אבהע״ז סימן א סעיף י', אזוי ווי מי אני האט צו געצייכנט. אבער וואס טוישט עס די יסוד פון אן נעמען בשעתו די תקנה as a whole?

 

[ערליך און אפן]

למאי נפק"מ לענינינו ווי אזוי די תנאים פון די תקנה זענען אויס געשטעלט געווארן?

פאר דיטעילס עיין אבהע״ז סימן א סעיף י', אזוי ווי מי אני האט צו געצייכנט. אבער וואס טוישט עס די יסוד פון אן נעמען די תקנה as a whole?

Click to shrink...

ווייל אויב האלטן אונז נאכדעם מיינט דאס אז די חרם גייט שוין נישט אן היינט

 

[וואלווי]

ווייל אויב האלטן אונז נאכדעם מיינט דאס אז די חרם גייט שוין נישט אן היינט

Click to shrink...

הונדערט פארצענט גערעכט מיט דעם. אזוי איז מבואר אין שו"ע טאקע, און לוינט זיך אריין קוקן אינעווייניג.

נאר למעשה איז דא אין די פוסקים אויף דעם חולקים אויף דעם מהלך, עיי"ש. אבער בעקרון ביסטו גערעכט.

 

[טאלאנטפולע דאאד]

משה רבינו האט נישט גע'פסק'נט שאלות פאר'ן ציבור?

און וואס איז מיט שמואל הנביא?

און וואס איז מיט די תקנות פון דוד המלך און שלמה המלך?

די רמ"א, וואס איז אונז ע"פ הלכה מחייב, פסק'נט נישט, מיט זיין אייגענע פארשטאנד, פאר'ן ציבור מיט אלע זיינע "וכן נוהגין'ס" ?

און יא, די אייבערשטער, משה רבינו, און רבינו גרשום זענען אייניג לדבר הזה. גאנץ פשוט, די תורה איז דעם אייבערשטענס, ער האט עס געגעבן פאר יודען, דוקא אז יודען זאלען קענען מחדש זיין אין דעם, דאס האט משה רבינו געטוהן און דאס האט רבינו גרשום געטוהן, אלס באי כוחו פון די נותן התורה, כפי המפורש בתורה, ס'איז אלס איינס לגמרי.

דו האסט אויך די זעלבע רעכט, קענסט אפלערנען און מחדש זיין ווי אזוי דו ווילסט אפלערנען די חרם, קענסט עס אפ פרעגען מיט רעכט, ווייל די תורה איז פארדעם געגעבן געווארן. נאר איך זעה נאך נישט א ליין וואס לויפט דיך נאך צו הערן דיין פסק..

Sorry to burst your bubble, אבער כך הוא דרכה של תורה, ווילאנג דער רב איז אנגענומען און זיינע תקנות זענען נתפשט געווארן ביסטו סטאָק דערמיט. עכ"פ אויב ביסט אינטערסירט מיט גיין מיט'ן פלאן און שפילן ביי די רוּלס.

קען זיין ס'איז טאקע דא מער רעקוויערמענטס פאר א פסק אויף א ציבור, דהיינו ס'דארף נתפשט ווערן און אנגענומען ווערן, אבער די געדאנק פון ציבור און יחיד איז די זעלבע.

Click to shrink...

אויב דו ביסט גערעכט, איז וואס דארף מען צוקומען צו א חרם?


זאל די רב פסק'ענען און איינפירן וואס ער האלט איז ריכטיג?

אלא מאי אז מ'דארף סטראשענען, איז משמע אז קיין אנדערע כוח האט ער נישט, און אויב איז די חרם נישט תוקף, אפשר איז אויכעט די תקנה נישט גילטיג.

 

[ראדני]

אויב דו ביסט גערעכט, איז וואס דארף מען צוקומען צו א חרם?


זאל די רב פסק'ענען און איינפירן וואס ער האלט איז ריכטיג?

אלא מאי אז מ'דארף סטראשענען, איז משמע אז קיין אנדערע כוח האט ער נישט, און אויב איז די חרם נישט תוקף, אפשר איז אויכעט די תקנה נישט גילטיג.

Click to shrink...

איך האלט אויך אזוי, חרם דרבינו גרשם איז די עקוויוועלענט פון ארויסווארפען פון די מוסד היינטיגע צייטען, ס׳מיינט נישט אז ס׳איז עבירה, ער האט פשוט געזאגט פארן עולם ווער ס׳פאלגט נישט זיין תקנה איז אין חרם, ווייל ס׳קלאר אז מען קען נישט באשאפן קיין נייע הלכות.

 

[א איד]

איינער זאגט מיר אז די חרם איז שוין אויס און מ'מעג שוין להלכה נעמען מער ווי איין ווייב.

די חרם איז געווען פאר כ'מיין 250 יאר, און אפאר יאר צוריק האט זיך עס גענדיגט.

בינעך נייגעריג צו איינער איז באהאוונט אין די נושא, איבער די חרם, און בכלל איבער די גאנצע זאך.

זארג דיך נישט, כ'נעם נישט נאך איינעם...

Click to shrink...

500 יאר
נאכדעם האט מען עס ממשיך געווען איך ווייס נישט ווער

רבינו גרשום איז געווען באלד 1000 יאר צוריק רש"י איז געווען א תלמיד פון זיינע תלמידים

 

[חיים למוות]

איך האב אמאל געזעהן אז אין ארץ ישראל איז דא א קהילה וואס האבן חתונה מיט נאך פרויען

 

[א איד]

איך האב אמאל געזעהן אז אין ארץ ישראל איז דא א קהילה וואס האבן חתונה מיט נאך פרויען

Click to shrink...

ווער?

בד"וו די תימנים האבן קיינמאל נישט מקבל געווען חדר"ג