צלמים זעער ספעקטרום

[וואלווי]

מיר אלע קענען דעם צלמים זעער טיפ. ער איז נישט סתם אס"ד. אס"ד'ס איז דא אסאך, פון די טעפעל ווישער ביז די שמע-ע-ע קראצער. דער צלמים זעער ארבעט אפילו בהיסח הדעת, בשעת'ן האקן אויף אלע באקן זעט ער צלמים אין טישטוך פעטערנס. ס'איז א שטארקע חוש, א חוש הראי' איבערהויפט. וואס עם בליצט אין די אויגן, זעהט א צווייטער בכלל נישט.

אויך ביי אונז טיעף טייער האט א יעדער זיין אינערליכע צלמים זעער. נעה, כ'בין נישט אזא פּ'צ' ווי ר' פייוויל צלמים זעער. אמת, אבער ס'דאך דא דרגות אין דעם. ס'דא א ספעקטרום פון צלמים זע'עריי, מ'דארף זיך נישט דערשרעקן , ס'שפילט זיך אויס און כמה בחינות.

א לאכטע סימפטאם פון צלמים זעעריי טרעפט מען אויך ביי אנדערע זאכן, למשל באמערקן א חומש ליגען אונטער א סידור. ס'קען זיין פארשטעקט אונטער א גאנצע פּייל צוויי טישן אוועק, אבער ער זעהט עס, ס'בליצט.

נידעריגער אויפ'ן לייטער איז דער טישטעך שלעפער. ער באמערקט שבת קודש ווי דאס ווייס טושטיך האט מגלה ערוה געווען די האלצענע טיש. אבער ער שטערט קיינעם נישט, דו זעסט נישט, ער זעט יא, ער גיבט א שלעפ צו שטילערהייט, והנה כשלג ילבינו.

נישט נאר בליצן זעהט דער טיפ. ס'איז אויך דא א צלמים הערער. חאטש אין שמיעה דומה לראיה, אבער מ'איז דאך אויפ'ן ספעקטרום. א טעות ביים לייענען ווי משכנותיך אנשטאט משכבותיך כאפט דאך יעדער, ס'קלינגט פשוט נישט גוט, ס'נישט הארמאניוס. דער אֱת/אֵת לְךָ/לָך בליצער איז דער בעל החוש דא. ער זיצט אזוי פארטיפט אין א לשון הרע, ער הערט נישט אויף קוואָקענען גאנץ קריאת התורה, און קמץ פתח הערט ער דא?

אויך דער צלמים הערער קען קריכן נאך העכער אויף די ספעקטרום. דאס איז די חזרת הש"ץ גווארדיע. קאפּוי'ס וואס האבן א ספעציעלע חוש, זיי הערן זאכן פון א מייל אַוועק. אז איינער האט זיך פארשמועסט א מינוט, באפאלן זיי מיט א שישקעריי, טייל מאל אויך הויכע נוּ'ס, און צום ארגסטן א פחדים'דיגע פינגער קלאפ אויף'ן טיש. וואס? פון די אנדערע עק הערט ער? ווער קען הערן אזוי ווייט?!

ווי אַזוי האט ר' יענקעלע זי"ע געזאגט, ס'שטייט טאקע אין שו"ע "וגוערין בו", אבער דער באשעפער האט זיך שוין זיינע רשעים'לעך...

דער שמונה עשרה קאפּא גרעניצט זיך טאקע מיט רשעות, אבער אלס צלמים זעער ספעקטרום שיינט ארויס די זעלטענע צלמים זעער, דער ספר תורה פסל'ער. ער שרייעט נישט, ער איז איידל, די באשאפער האט עם פשוט באגליקט מיט לויטערע חוש הראיה. מ'האט עם מכבד געווען מיט אן עליה, און ער זעהט זאכן. בלויז מיט א שטימע נוּ אָהּ שטעלט ער אפ די גאנצע לייענען. ער האט יעצט געזעהן א אות ד' וואס זעהט אויס ווי א ר'. די ו' פון ושתי האט געמאכט גוד אסיק מיט די שי"ן. דער רב מיט'ן בעל קורא בייגן זיך איבער און בליקן אריין מיט אן ערנסטקייט, רופן אריבער א יונגעל, אלעס איז פיין.

אבער וואס זאל ער טוהן? פון זיין ענגל זעהט ער נאר דופן עקומה. ער איז הויך אויף די ספעקטרום, טוה עם עפעס.

--------

If you see something say something.
זעסט א צלמים זעער, טייל מיט די אינפארמאציע דא פאר ווייטער דיסקוסיע

 

[ראדני]

אין וויליאמסבורג פלעגט זיין איינער וואס פלעגט מוחה זיין אויף די קינדער וואס זאגן ״פליז קראס מיך״ ווייל סאיז משתמע לתרין אנפין ווייל ס׳מיינט אויך ״פליז קרייץ מיך״

 

[שעפטאל]

צוויי מאל א וואך לויפט ער ארום הערן ברכת התורה, ווייל ער האט געהאט א חלום אז ער האט נישט גענוג געשלאפן.

ווען א פרוי גייט דורך, זעהט ער דעם גיהנום פתוחה תחתיה, שפרינגט אויף זיך אויסצודרייען דעם אחוריים פאר איהר. בשעת ער בייגט איין דעם קאפ און מאכט פארשידענע פארקלאצטע פאקסן אפצוהאלטן דעם רשעות'דיגן מחשבה זרה פון אריין קריכן טיפער.

ווער רעדט נאך ווען ס'קומט צו חינוך הבנים. ער באמערקט ווען איינער זאגט עפעס פאר זיין בחור'ל ווען מ'האלט נאך געהעריג אינמיטן דאווענען עלינו לשבח. ער קוק'ט צו מיט רוגזא און שרעק ווי זיין בחור'ל פאלט נעבעך אוועק און ענטפערט צוריק.

ער הערט און רעדט בטעות קללות, א גאנצן טאג הערט מען פון איהם דעם פארכטיגן "חס ושלום, חלילה וחס, חס מלהזכיר, השם ירחם, לא עלינו ולא עליכם".

לייגט שנעל צו צו דיינע פלענער דעם "אם ירצה השם" ווייל דער חפץ חיים האט נישט געקענט ארויף גיין קיין א"י ווייל ער האט בטעות פארגעסן צו זאגן "אי"ה".

 

[קהל׳ס נער]

צוויי מאל א וואך לויפט ער ארום הערן ברכת התורה, ווייל ער האט געהאט א חלום אז ער האט נישט גענוג געשלאפן.

ווען א פרוי גייט דורך, זעהט ער דעם גיהנום פתוחה תחתיה, שפרינגט אויף זיך אויסצודרייען דעם אחוריים פאר איהר. בשעת ער בייגט איין דעם קאפ און מאכט פארשידענע פארקלאצטע פאקסן אפצוהאלטן דעם רשעות'דיגן מחשבה זרה פון אריין קריכן טיפער.

ווער רעדט נאך ווען ס'קומט צו חינוך הבנים. ער באמערקט ווען איינער זאגט עפעס פאר זיין בחור'ל ווען מ'האלט נאך געהעריג אינמיטן דאווענען עלינו לשבח. ער קוק'ט צו מיט רוגזא און שרעק ווי זיין בחור'ל פאלט נעבעך אוועק און ענטפערט צוריק.

ער הערט און רעדט בטעות קללות, א גאנצן טאג הערט מען פון איהם דעם פארכטיגן "חס ושלום, חלילה וחס, חס מלהזכיר, השם ירחם, לא עלינו ולא עליכם".

לייגט שנעל צו צו דיינע פלענער דעם "אם ירצה השם" ווייל דער חפץ חיים האט נישט געקענט ארויף גיין קיין א"י ווייל ער האט בטעות פארגעסן צו זאגן "אי"ה".

Click to shrink...

ווען ער געט א קענדי מוז די אינגעל עס נעמען מיט די רעכטע האנט

 

[בלי שם]

עס איז לאו דוקא ענינים גבוהים וואס די קוקער'ס באמערקן.

מיר שטערט ווען עמעצער באמערקט אז מיינע קראגען זענען פארקנייטשט, מיט א ליבליכע שמייכעל טוט ער מיר מרמז זיין צו פארעכטן די קראגען. עס איז מיר נישט צו פארשטיין, ס'גייט מיר ניטאמאל אן, פארוואס באדערט עס פאר יענעם...

 

[אנטוישטער יונגערמאן]

מיר אלע קענען דעם צלמים זעער טיפ. ער איז נישט סתם אס"ד. אס"ד'ס איז דא אסאך, פון די טעפעל ווישער ביז די שמע-ע-ע קראצער. דער צלמים זעער ארבעט אפילו בהיסח הדעת, בשעת'ן האקן אויף אלע באקן זעט ער צלמים אין טישטוך פעטערנס. ס'איז א שטארקע חוש, א חוש הראי' איבערהויפט. וואס עם בליצט אין די אויגן, זעהט א צווייטער בכלל נישט.

אויך ביי אונז טיעף טייער האט א יעדער זיין אינערליכע צלמים זעער. נעה, כ'בין נישט אזא פּ'צ' ווי ר' פייוויל צלמים זעער. אמת, אבער ס'דאך דא דרגות אין דעם. ס'דא א ספעקטרום פון צלמים זע'עריי, מ'דארף זיך נישט דערשרעקן , ס'שפילט זיך אויס און כמה בחינות.

א לאכטע סימפטאם פון צלמים זעעריי טרעפט מען אויך ביי אנדערע זאכן, למשל באמערקן א חומש ליגען אונטער א סידור. ס'קען זיין פארשטעקט אונטער א גאנצע פּייל צוויי טישן אוועק, אבער ער זעהט עס, ס'בליצט.

נידעריגער אויפ'ן לייטער איז דער טישטעך שלעפער. ער באמערקט שבת קודש ווי דאס ווייס טושטיך האט מגלה ערוה געווען די האלצענע טיש. אבער ער שטערט קיינעם נישט, דו זעסט נישט, ער זעט יא, ער גיבט א שלעפ צו שטילערהייט, והנה כשלג ילבינו.

נישט נאר בליצן זעהט דער טיפ. ס'איז אויך דא א צלמים הערער. חאטש אין שמיעה דומה לראיה, אבער מ'איז דאך אויפ'ן ספעקטרום. א טעות ביים לייענען ווי משכנותיך אנשטאט משכבותיך כאפט דאך יעדער, ס'קלינגט פשוט נישט גוט, ס'נישט הארמאניוס. דער אֱת/אֵת לְךָ/לָך בליצער איז דער בעל החוש דא. ער זיצט אזוי פארטיפט אין א לשון הרע, ער הערט נישט אויף קוואָקענען גאנץ קריאת התורה, און קמץ פתח הערט ער דא?

אויך דער צלמים הערער קען קריכן נאך העכער אויף די ספעקטרום. דאס איז די חזרת הש"ץ גווארדיע. קאפּוי'ס וואס האבן א ספעציעלע חוש, זיי הערן זאכן פון א מייל אַוועק. אז איינער האט זיך פארשמועסט א מינוט, באפאלן זיי מיט א שישקעריי, טייל מאל אויך הויכע נוּ'ס, און צום ארגסטן א פחדים'דיגע פינגער קלאפ אויף'ן טיש. וואס? פון די אנדערע עק הערט ער? ווער קען הערן אזוי ווייט?!

ווי אַזוי האט ר' יענקעלע זי"ע געזאגט, ס'שטייט טאקע אין שו"ע "וגוערין בו", אבער דער באשעפער האט זיך שוין זיינע רשעים'לעך...

דער שמונה עשרה קאפּא גרעניצט זיך טאקע מיט רשעות, אבער אלס צלמים זעער ספעקטרום שיינט ארויס די זעלטענע צלמים זעער, דער ספר תורה פסל'ער. ער שרייעט נישט, ער איז איידל, די באשאפער האט עם פשוט באגליקט מיט לויטערע חוש הראיה. מ'האט עם מכבד געווען מיט אן עליה, און ער זעהט זאכן. בלויז מיט א שטימע נוּ אָהּ שטעלט ער אפ די גאנצע לייענען. ער האט יעצט געזעהן א אות ד' וואס זעהט אויס ווי א ר'. די ו' פון ושתי האט געמאכט גוד אסיק מיט די שי"ן. דער רב מיט'ן בעל קורא בייגן זיך איבער און בליקן אריין מיט אן ערנסטקייט, רופן אריבער א יונגעל, אלעס איז פיין.

אבער וואס זאל ער טוהן? פון זיין ענגל זעהט ער נאר דופן עקומה. ער איז הויך אויף די ספעקטרום, טוה עם עפעס.

--------

If you see something say something.
זעסט א צלמים זעער, טייל מיט די אינפארמאציע דא פאר ווייטער דיסקוסיע

Click to shrink...

א וויכטיגע טעמע

גראדע די ווארט פון וגוערין בו זאגט מען דאכצעך נאך פון ר׳ יענקעלע׳ס שווער: ר׳ איציקל

וואס מאכט טאקע א מענטש זיין אזוי hyper vigilant אז יעדע ספק ספיקא פון א צלם זעהט ער גלייך?

לכאורה שטאמט עס פון א ספעציעלע סארט חינוך און געזעלשאפט ווי יעדע פארפאסטע אמן איז אן עקזיסטענשל קריזיס און שטעלט איין דיין לעבן (אמן יתום) און יעדע ראייה אסורה איז אזוי שרעקעדיג הארב אז נאך פאר א בחור׳ל ווייסט פון חייכם וימכם פרעגלט מען שוין איין אין אים די פארשאלטענע איינגערעדטע טייטש פון יראת שמים

 

[אפענער]

עס איז לאו דוקא ענינים גבוהים וואס די קוקער'ס באמערקן.

מיר שטערט ווען עמעצער באמערקט אז מיינע קראגען זענען פארקנייטשט, מיט א ליבליכע שמייכעל טוט ער מיר מרמז זיין צו פארעכטן די קראגען. עס איז מיר נישט צו פארשטיין, ס'גייט מיר ניטאמאל אן, פארוואס באדערט עס פאר יענעם...

Click to shrink...

עס זענען דא מענטשן וואס זענען מער אויפמערקזאם צו זאכן ווי אנדערע, און אז מ'נוצט עס אויף א נארמאלע וועג זעה איך נישט די פראבלעם.

(ניין, נישט איך בין עס געווען)

 

[אלפא]

את חטאי אני מזכיר, איך בין דייקא געשלאגן מיט רוב פון די סיפטאמען דא.
איך מיין עס קומט ווייל איך בין טאקע זייער וואך צו קליינע שינויים (איך וועל אויך באמערקן ווען דו האסט נייע שיך/גלעזער/טלית קטן).

אזוי צו אזוי איז עס א מאסיווע שרייבעריי און אבזערוואציע @לייזער וואלף.

 

[וואלווי]

עס איז לאו דוקא ענינים גבוהים וואס די קוקער'ס באמערקן.

מיר שטערט ווען עמעצער באמערקט אז מיינע קראגען זענען פארקנייטשט, מיט א ליבליכע שמייכעל טוט ער מיר מרמז זיין צו פארעכטן די קראגען. עס איז מיר נישט צו פארשטיין, ס'גייט מיר ניטאמאל אן, פארוואס באדערט עס פאר יענעם...

Click to shrink...

הכנסת קאלער...

 

[וואלווי]

געגאנגען צלמים זעעריי אויף א טרעיל אין מיניוואסקע סטעיט פארק דעם וויקענד

 

[וואלווי]

את חטאי אני מזכיר, איך בין דייקא געשלאגן מיט רוב פון די סיפטאמען דא.
איך מיין עס קומט ווייל איך בין טאקע זייער וואך צו קליינע שינויים (איך וועל אויך באמערקן ווען דו האסט נייע שיך/גלעזער/טלית קטן).

אזוי צו אזוי איז עס א מאסיווע שרייבעריי און אבזערוואציע @לייזער וואלף.

Click to shrink...

עמך אנכי בחטאה

ס'דא צוויי סארטן עקספעריענסערס. די דיטעיל זעערס און די ווער געט א הוּט שפאצירערס, די אווערטינקער וואס קען נישט איינשלאפן ביינאכט, און די זיסע שלאפרס וואס שלאפן וואכידיגערהייט.

ווען כ'וואק אראפ א גאס הערט נישט אויף מיין אבזערוואציעס אויף די דעזיין און ארקיטעקטור פון הייזער. הלמאי, פארוואס האט מען נישט געקענט לייגען די פענסטער אביסל ארויף צו ס'זאל שטימען גלאטערהייט מיט די טירן. ווי קומט אזא מאדערנע גארטן פאר א קלאסישע דיזיינד הויז. כהנה וכהנה, איך טראג דאגות פאר אלע אימפערפעקשאנס. דאס איז די מושג פון "גרידזשע" (קרעדיט, מרדכי קאמינעצקי אין עמי מעג.). אז מ'פארט אויפן גאס און מ'זעהט א געס טענק טירעלע פון א צווייטע פארענדיגט קאר אפן הייבט אן גרידזענען, און ס'ברענט אויף מערקזאם מאכן פאר'ן אנדערער דרייווער (אויך זיין משל...). דומה צו דער גרידזשע ווען מ'זעהט יענעמ'ס של ראש רצועות הענגט אראפ מיט די שווארצע זייט בסתר און די ברוינע זייט מגילה, וואס הייסט? ס'דאך הלכה למשה מסיני...?!

נאר וואס, "גרידזשע" איז א נאטור, האלב די מענטשען זענען אווערטינקערס און פערפערשאניסטס. פאר וואס ס'איז אזוי איז נישט קיין נפק"מ, צו אלס טשיילדהוד טראומא אדער סתם אזוי א געזונטע מידה.

ווי כאפט די נפק"מ צו ס'איז געזונט אדער נישט? ווענד זיך אין די ריעקשאן. מילא אז ס'דא א "גרידזשע", אבער וואס ברענט איינער צו דארפן זיך אנרופן און א יעדן באלעסטיגן מיט די דיטעילס, אדער נאך לויפן צום אנדערע זייט בית מדרש, און "אויסקלארן" די פראבלעם?

דאס הייסט א צלמים זעער. זיין שגעון קען ער נישט האלטן ביי זיך. ער ווייסט נישט צו רעספעקטן בארדערס. מע'דארף נישט אלעס זעהן, און אז מ'זעהט יא, דארף מען זיך נישט אלס אנרופן. ס'איז א נאטור אז זאכן גרידזשענען, נאר אז יענער דארף מיטליידן מיט'ן צלמים זײער איז די אישו.

(און ווען ס'איז געקומען די פאונט אז מ'קען שוין סובל זיין די צלמים זעער גופא, דעמאלטס האט מען געמעסטערט די סוגיא פון גרידזשע...)

 

[ערליך און אפן]

 

[הויעכע פענסטער]

View attachment 699

Click to shrink...

ל'עקסטרעימיזם אין שיעור וקץ...
ס’איז ידוע אז דער בעל שם טוב הק’ איז דווקא געפארן מיט א גויאישע בעל עגלה וואס צלמ’ט זיך וויבאלד יראת געטשקע עליו און ער וועט מורא האבן איהם צו שעדיגען אויפ'ן וועג....