דער צדיק מיטן סייענטיסט

[Thanks]

בניגון הידוע

שטייט א בוים אינמיטן וועג
מיט די צווייגן ארויסגעשטעקט
און א בלעטעלע רייסט זיך אפּ
און עס פאלט אראפּ

גייט א צדיק'ל אויפן בארג ארויף
און די בלעטעלע גיט א הייב אויף
ער כאפט א וואונדער אויפן ארט
קיין ווערימל נישטא דארט

אוי מיילעך בידערמאן בעלעבאס
אפשר זאגסטו מיר פארוואס
סתם א בלעטל רייסט זיך אפ
און עס פאלט אראפ

זאגט רעב מייליך איך ווייס נישט וואס
איך בין נישט דער באלעבאס
אפשר טוט דער ריבניצער פרעגן
צו זיין ציון געשטאפט די וועגן

אוי ריבניצער ריבניצער באלעבאס
אפשר זאגסטו מיר פארוואס
א בלעטל פון בוים אראפ סתם
נישטא אויף דעם קיין טעם

זאגט דער ריבניצער איך ווייס נישט וואס
איך בין נישט דער בעלעבאס
אפשר גייט קיין קערעסטיר
דארט איז אפן די טיר

שייע בען רעב מוישע באלעבאס
אפשר זאגסטו מיר פארוואס
א בלעטל פאלט אראפ פאר פלעין
קיין ווערימל איך טו נישט זען

זאגט רעב שייעלע איך ווייס נישט וואס
איך בין נישט דער באלעבאס
א גאנצע גאט פון מיר אויסגעטראכט
סך הכול אפאר אידן זאט געמאכט

אוי באשעפער גרויסע באלעבאס
אפשר זאגסטו מיר פארוואס
א בלעטל פון בוים אראפגעפליקט
קיין ווערימל אינטער דעם ליגט

דער באשעפער ער אליין
לאזט דער צדיק'ל ווארטן שיין
קיין תשובה קומט נישט צוגיין
ער צוכליפערט זיך אין א געוויין

גייט א סייענטיסט אויפן וועג
און דער צדיק'ל גיבט אים א פרעג
אפשר ביסטו מיר מסביר דאס
א בלעטל פאלט אראפ פארוואס

זאגט דער סייענטיסט פשוט ביז גאר
אלעס מיט טבע ווערט קלאר
כ'קען דיר גוט מסביר זיין
אלעס דו וועסט פארשטיין

זיין כלי ער גיבט א וויש
א גוגל סירטש א ביכל א מיש
און זיין ריינע אמונה פשוטה איז
איינגעשלאפן זיס

און זיין ריינע אמונה פשוטה איז
איינגעשלאפן זיס

 

[כלבין דחציפין]

איך האב סתם אזוי קיינמאל נישט פארשטאנען פאר וואס דעס דארף פראווען אז עס איז דא א באשעפער.
וואס איז מיט די אנדערע טויזענט ווערים וואס אויף זיי איז נישט געפאלן קיין בלעטל, פארוואס פראווט יענץ נישט טויזענט מאל מער אז עס איז נישט דא קיין באשעפער?

 

[Thanks]

איך האב סתם אזוי קיינמאל נישט פארשטאנען פאר וואס דעיס דארף פראווען אז עס איז דא א באשעפער.
וואס איז מיט די אנדערע טויזענט ווערים וואס אויף זיי איז נישט געפאלן קיין בלעטל, פארוואס פראווט יענץ נישט טויזענט מאל מער אז עס איז נישט דא קיין באשעפער?

Click to shrink...

זאגסט א נקודה, כ'וואלט אפשר געדארפט מאכן די ניגון אז גלייך נעבן די בלעטל וואס האט גארנישט אינטער דעם, ליגט א טויטע אויסגעטריקנטע ווערימל דיירעקט אינטער די זין.

 

[אפענער]

א שאד ער איז נישט געגאנגען צום רמב"ם, ער וואלט אים געזאגט פונקט ווי די סייענטיסט

 

[דער גאלדענער אדלער]

א שאד ער איז נישט געגאנגען צום רמב"ם, ער וואלט אים געזאגט פונקט ווי די סייענטיסט

Click to shrink...

ס'נישט קיין פראבלעם, די מעשה האלט זיך נאך אינמיטן באקן, צווישן @כלבין דחציפין און @אפענער קען עס @Thanks נאך אויסברייטערן, נאר ער וועט מוזן אויפקומען מיט פרישע גראמען

 

[תרמב]

איך וויל נישט הרגענען די ליצנות, ס'איז זייער גוט

איך וויל נאר מסביר זיין די נקודה פון די מעשה, די מעשה פון די בעשט איז נישט געווען אז אונטער יעדע בלעטל איז דא ווארים וואס ווערט באשיצט פון די זון, די פוינט פון די מעשה איז אז דו זעסט נישט אלעס, ס'איז דא עפעס מער פון וואס דו זעסט, דא האט ער עס געוויזן אז ס'איז דא ווארים וואס פאר עפעס א ריעזאן האט די באשעפער געוואלט באשיצן פון די זון און פארדעם איז געפאלן א בלעטל, אבער די לימוד איז אויף אנדערע זאכן וואס די מענטש זעהט אין זיין לעבן אז ס'גייט אים נישט גוט, אז ער זאל וויסן אז עפעס א ווארים קען דא ליגן פארשטעקט וואס דו זעסט נישט. דו דארפסט עס נישט אייביג זעהן, אבער פון יענע מעשה קענסטו נעמען א לימוד אויף ווייטער.

 

[Thanks]

איך וויל נישט הרגענען די ליצנות, ס'איז זייער גוט

איך וויל נאר מסביר זיין די נקודה פון די מעשה, די מעשה פון די בעשט איז נישט געווען אז אונטער יעדע בלעטל איז דא ווארים וואס ווערט באשיצט פון די זון, די פוינט פון די מעשה איז אז דו זעסט נישט אלעס, ס'איז דא עפעס מער פון וואס דו זעסט, דא האט ער עס געוויזן אז ס'איז דא ווארים וואס פאר עפעס א ריעזאן האט די באשעפער געוואלט באשיצן פון די זון און פארדעם איז געפאלן א בלעטל, אבער די לימוד איז אויף אנדערע זאכן וואס די מענטש זעהט אין זיין לעבן אז ס'גייט אים נישט גוט, אז ער זאל וויסן אז עפעס א ווארים קען דא ליגן פארשטעקט וואס דו זעסט נישט. דו דארפסט עס נישט אייביג זעהן, אבער פון יענע מעשה קענסטו נעמען א לימוד אויף ווייטער.

Click to shrink...

אדער, פון דעם אז מען זעט אז עס פאלן בלעטלעך אין די מאסן, און סנישטא קיין שום ווערימל אינטער זיי, איז פשט אז נישט יעדע בלעטל האט א פינקליכע חשבון, ס'פשוטע טבע, נאר דער בלעטל מיט די ווארים איז פינקט אזוי געשען.

 

[ריבי]

אזוי איז די שיטת הראשונים אין דעם ענין פון השגחה , אז עס איז נמסר לטבע ומקרה , די השגחה איז נאר תמידי ,אויף די כלליות המין
זיי זאגן אבער אז ביי א מדבר - מענטש- איז דא השגחה פרטית , אבער ער קען זיין אויסגישטעלט פאר מקרה ,פאר גישעהנישן אין די וועלט , וואס וועט איהם אפעקטירן איהם פערסאנעלי , און מען דארף זיך היטען פון צינים ופחים ,
עס איז דא אויסנאם פון א מענטש , וואס איז פולי אטעטשט ,און דבוק מיט זיינע מחשבות אין גאט, דענסטמאהל , קען ער ווערן נכלל אין דעם פסוק כי בי חשק ואפלטהו ,אשגבהו כי ידע שמי אזוי איז די דעת הרמב״ם רמב״ן .
די מעשה פון בעש״ט , קומט זאגן אז הסתר בתוך הסתר איז אלעס מיט א חשבון , אפילו מיט די השגחה כללית ,

 

[אפענער]

אזוי איז די שיטת הראשונים אין דעם ענין פון השגחה , אז עס איז נמסר לטבע ומקרה , די השגחה איז נאר תמידי ,אויף די כלליות המין
זיי זאגן אבער אז ביי א מדבר - מענטש- איז דא השגחה פרטית , אבער ער קען זיין אויסגישטעלט פאר מקרה ,פאר גישעהנישן אין די וועלט , וואס וועט איהם אפעקטירן איהם פערסאנעלי , און מען דארף זיך היטען פון צינים ופחים ,
עס איז דא אויסנאם פון א מענטש , וואס איז פולי אטעטשט ,און דבוק מיט זיינע מחשבות אין גאט, דענסטמאהל , קען ער ווערן נכלל אין דעם פסוק כי בי חשק ואפלטהו ,אשגבהו כי ידע שמי אזוי איז די דעת הרמב״ם רמב״ן .
די מעשה פון בעש״ט , קומט זאגן אז הסתר בתוך הסתר איז אלעס מיט א חשבון , אפילו מיט די השגחה כללית ,

Click to shrink...

השגחה פרטית ביי מענטשן לויטן רמב"ם מיינט אז גאט האט געגעבן פאר א מענטש שכל, וואס שכל איז בעצם דביקות אין גאט. השגחה מיינט Care, און גאט קעירד פאר מענטשן אלס אינדעווידואלן דורך זיי געבן שכל. און ווי מער שכל ער האט אלס א שטערקערע השגחה האט ער, אדער אין אנדערע ווערטער ווי מער ער איז דבוק אין גאט אלס מער השגחה האט ער.