- זיך איינגעשריבן
- מאי 20, 2024
- מעסעדזשעס
- 87
- רעאקציע ראטע
- 967
- פונקטן
- 113
- איך עפען דאס שנירל נישט צוליב דעם וואס איך האב וואס צו רעדן דערוועגן, נאר איבערהויפט צוליב וואס איך האב נישט וואס צו רעדן דערוועגן. -
פול איז שוין געשריבן געווארן איבער גלות און גאולה. מיר זענען ארומגענומען דערמיט ווי מיר גייען. אונזער יאר דרייט זיך ארום דעם, אונזערע קאלטור איז שטארק אנגעוויזן דערין און אונזערע געשיכטע איז דורכגעווייקט דערמיט.
פאר איינער וואס ערוועקט אן אינטערעסע אין דעם פעלד, ווארט א פולע שאנק צו אנטדעקן. די פראגמאטישע, ראציאנאלע פילאזאפיע פון די דענקער אין דעם מיטל-אלטער, די טיפזיניגע שרייב-ווערק פון דעם מהר"ל פון פראג און די געווייקטע געדאנקען פון די חסידישע שרייבער אין די לעצטערע יארן.
גלות באדייט א בראך, א שאנדע, ווי לאנג נאך? אוי! ווען וועלן מיר שוין ווערן אויסגעלייזט? און גאולה איז דער ווייטער שטראל פון האפענונג, א גייסט פון אן אומקלארער, אומדעפינירטע אטאפיע וועלכע מיר ווייסן דערוועגן בלויז דער פאקט אז מיר ווילן שוין, עס זאל שוין זיין.
גלות איז איינפאך גלות. פיין, ייסורים און שווערעקייטן. מיט יעדער פארבייגייענדע דור, נעמט דער דערמין 'גלות' אריין וואס מער אין זיך: דער פרנסה גייט נישט? גלות. די טאש דרוקט? גלות. די רעגירונג מאכט פראבלעמען? גלות. זיך פארהאנקעט מיטן געזעץ? גלות. ביי קיין שום איד נישט געוואונטשן, די ביטערע מחלה? גלות. דער קאר האט זיך צאמגעבראכן ביי די זייט פונעם שאסיי? גלות. אין פאקט, נעמט גלות היינט אריין, יעדער שווערעקייט און טאג-טעגליכע מיטשעניש מיט וואס יעדער לעבעדיגע באשעפעניש ספראוועט זיך אין לעבן.
גאולה, אין איר באדייט, איז אן אומקלארער טערמין. אז איינער וועט קומען און קונסטליך אראפלייגן וואס גאולה איז, איז דאס נישט גאולה. אז איינער וועט, מיט זיין זיסע פעדער, אראפמאלן גאולה, אפילו עס זאל אראפגעלייגט ווערן מיט אלע קאלירן און לעבעדיגע בילדער, טאמער איז דאס גרייפבאר, איז דאס נישט גאולה.
גלות און גאולה אין איין ווארט, איז דער באדייט, אז עס איז נישט גוט אזוי ווי עס איז יעצט.
מיר ווארטן פאר עפעס בעסערס, שטרעבן פאר עפעס העכערס, בעטן פאר עפעס שענערס, האפן פאר עפעס גרעסערס און מיר לעכעצן פאר עפעס טיפערס.
ווי לענגער מיר ווארטן און שטרעבן, ווי לענגער עס ציעט זיך אונזער האפענונג, פארווארצלט זיך טיפער אונזערע בענקשאפט און די געפילן ווערן אלס שטערקער און ווארזאמער אויסגעקריצט אין די געוויסן פון אונזערע קאלעקטיווע אידענטיטעט. די טרערן פון אונזערע געוויין ווערן אלס הייסער און נאסע און דער באדייט פון אונזערע אויסווארטונג ווערט אלס שטערקער און קלארער.
וואס ווייטער די גענעראציאנען זענען פון אט דעם אטאפישן דור צו וועלכע מיר בענקען מיט אזא אומפארגעסליכע בענקשאפט, ווערן די געשיכטעס לענגער און די בלעטער פולער מיט בענקשאפט געזאנגען און לעכעצן פון טרויער אויף וואס מיר האבן געהאט אין דעם גלארייכן אמאל און מיר האבן נישט מער.
דאס אפוועזענהייט פון וואס מיר האבן געהאט, ווערט מיט יעדער דור שווערער צו פארטראגן. די קינות און קלאגן ווערן לענגער און לענגער, מיט ביטערע געזאנגען און פראזן וועלכע מישן אויס טרויער און פרייד, בענקשאפט און ייאוש אויף א קונסטליכן אופן. ווי ווייטער דער צייט לויפט, ווערן די קינות אלס מער פארקניפט און עס ווערט שווערער צו ענטשיידן אויף וואס דער טרויער באציט זיך און צוליב וואס דער קלעגער וויינט.
צו וויינען מיר אויף א געביידע, הויך און שיין, פראכטיג און פול מיט מאכט?
צו קלאגן מיר אויף די פאמיליעס, טאטעס מאמעס מיט קינדער, וועלכע האבן אנגעפילט די געסער וועלכע שטייען וויסט?
צו טרויערן מיר נאך דער פאלק וועלכע איז געזעצן צופיסנס פון דער געטליכע בארג און איז גענומען געווארן אין געפענגעניש?
צו איז דאס די בלוט פון די יונגען וועלכע האבן זיך אויסגעמישט מיט די וואסערן פון טייך ביי די ברעגעס פון בבל, אויף וועלכע מיר ווילן נישט איינשטילן אונזערע געוויין?
און פילייכט איז דאס צוליב די שכינה, דער געטליכע גייסט וועלכע האט זיך אפגעטוהן, אוועק געפלויגן ווייט ווייט אוועק און אונז אזוי בורפיסיג איבער געלאזט אויף דעם קאלטן ערד?
ווי לאנג מיר וויינען האבן מיר נאך האפענונג אז עס וועט בעסער ווערן. ניין, עס מוז נישט זיין אז יעצט איז נישט גוט און עס מוז נישט זיין אז עס קען איבערהויפט ווערן בעסער, אבער וויינען דרוקט אויס האפענונג, נישט קאפיטולירונג.
ווען דאס פאלק וויינט, וויינען מיט אירע העלדן, אירע שרייבער, אירע געשכיטעס זעלבסט און אירע גלויבונגען.
וויין וויין, לאז דיינע טרערן רינען, זאלן זיך די דיכטער און פאעטן רייסן זיך די האר פון קאפ, צו דערגיין וואס דער אורזאך איז, צו דיין געוויין.
פול איז שוין געשריבן געווארן איבער גלות און גאולה. מיר זענען ארומגענומען דערמיט ווי מיר גייען. אונזער יאר דרייט זיך ארום דעם, אונזערע קאלטור איז שטארק אנגעוויזן דערין און אונזערע געשיכטע איז דורכגעווייקט דערמיט.
פאר איינער וואס ערוועקט אן אינטערעסע אין דעם פעלד, ווארט א פולע שאנק צו אנטדעקן. די פראגמאטישע, ראציאנאלע פילאזאפיע פון די דענקער אין דעם מיטל-אלטער, די טיפזיניגע שרייב-ווערק פון דעם מהר"ל פון פראג און די געווייקטע געדאנקען פון די חסידישע שרייבער אין די לעצטערע יארן.
גלות באדייט א בראך, א שאנדע, ווי לאנג נאך? אוי! ווען וועלן מיר שוין ווערן אויסגעלייזט? און גאולה איז דער ווייטער שטראל פון האפענונג, א גייסט פון אן אומקלארער, אומדעפינירטע אטאפיע וועלכע מיר ווייסן דערוועגן בלויז דער פאקט אז מיר ווילן שוין, עס זאל שוין זיין.
גלות איז איינפאך גלות. פיין, ייסורים און שווערעקייטן. מיט יעדער פארבייגייענדע דור, נעמט דער דערמין 'גלות' אריין וואס מער אין זיך: דער פרנסה גייט נישט? גלות. די טאש דרוקט? גלות. די רעגירונג מאכט פראבלעמען? גלות. זיך פארהאנקעט מיטן געזעץ? גלות. ביי קיין שום איד נישט געוואונטשן, די ביטערע מחלה? גלות. דער קאר האט זיך צאמגעבראכן ביי די זייט פונעם שאסיי? גלות. אין פאקט, נעמט גלות היינט אריין, יעדער שווערעקייט און טאג-טעגליכע מיטשעניש מיט וואס יעדער לעבעדיגע באשעפעניש ספראוועט זיך אין לעבן.
גאולה, אין איר באדייט, איז אן אומקלארער טערמין. אז איינער וועט קומען און קונסטליך אראפלייגן וואס גאולה איז, איז דאס נישט גאולה. אז איינער וועט, מיט זיין זיסע פעדער, אראפמאלן גאולה, אפילו עס זאל אראפגעלייגט ווערן מיט אלע קאלירן און לעבעדיגע בילדער, טאמער איז דאס גרייפבאר, איז דאס נישט גאולה.
גלות און גאולה אין איין ווארט, איז דער באדייט, אז עס איז נישט גוט אזוי ווי עס איז יעצט.
מיר ווארטן פאר עפעס בעסערס, שטרעבן פאר עפעס העכערס, בעטן פאר עפעס שענערס, האפן פאר עפעס גרעסערס און מיר לעכעצן פאר עפעס טיפערס.
ווי לענגער מיר ווארטן און שטרעבן, ווי לענגער עס ציעט זיך אונזער האפענונג, פארווארצלט זיך טיפער אונזערע בענקשאפט און די געפילן ווערן אלס שטערקער און ווארזאמער אויסגעקריצט אין די געוויסן פון אונזערע קאלעקטיווע אידענטיטעט. די טרערן פון אונזערע געוויין ווערן אלס הייסער און נאסע און דער באדייט פון אונזערע אויסווארטונג ווערט אלס שטערקער און קלארער.
וואס ווייטער די גענעראציאנען זענען פון אט דעם אטאפישן דור צו וועלכע מיר בענקען מיט אזא אומפארגעסליכע בענקשאפט, ווערן די געשיכטעס לענגער און די בלעטער פולער מיט בענקשאפט געזאנגען און לעכעצן פון טרויער אויף וואס מיר האבן געהאט אין דעם גלארייכן אמאל און מיר האבן נישט מער.
דאס אפוועזענהייט פון וואס מיר האבן געהאט, ווערט מיט יעדער דור שווערער צו פארטראגן. די קינות און קלאגן ווערן לענגער און לענגער, מיט ביטערע געזאנגען און פראזן וועלכע מישן אויס טרויער און פרייד, בענקשאפט און ייאוש אויף א קונסטליכן אופן. ווי ווייטער דער צייט לויפט, ווערן די קינות אלס מער פארקניפט און עס ווערט שווערער צו ענטשיידן אויף וואס דער טרויער באציט זיך און צוליב וואס דער קלעגער וויינט.
צו וויינען מיר אויף א געביידע, הויך און שיין, פראכטיג און פול מיט מאכט?
צו קלאגן מיר אויף די פאמיליעס, טאטעס מאמעס מיט קינדער, וועלכע האבן אנגעפילט די געסער וועלכע שטייען וויסט?
צו טרויערן מיר נאך דער פאלק וועלכע איז געזעצן צופיסנס פון דער געטליכע בארג און איז גענומען געווארן אין געפענגעניש?
צו איז דאס די בלוט פון די יונגען וועלכע האבן זיך אויסגעמישט מיט די וואסערן פון טייך ביי די ברעגעס פון בבל, אויף וועלכע מיר ווילן נישט איינשטילן אונזערע געוויין?
און פילייכט איז דאס צוליב די שכינה, דער געטליכע גייסט וועלכע האט זיך אפגעטוהן, אוועק געפלויגן ווייט ווייט אוועק און אונז אזוי בורפיסיג איבער געלאזט אויף דעם קאלטן ערד?
ווי לאנג מיר וויינען האבן מיר נאך האפענונג אז עס וועט בעסער ווערן. ניין, עס מוז נישט זיין אז יעצט איז נישט גוט און עס מוז נישט זיין אז עס קען איבערהויפט ווערן בעסער, אבער וויינען דרוקט אויס האפענונג, נישט קאפיטולירונג.
ווען דאס פאלק וויינט, וויינען מיט אירע העלדן, אירע שרייבער, אירע געשכיטעס זעלבסט און אירע גלויבונגען.
וויין וויין, לאז דיינע טרערן רינען, זאלן זיך די דיכטער און פאעטן רייסן זיך די האר פון קאפ, צו דערגיין וואס דער אורזאך איז, צו דיין געוויין.