אפגעפארענע קינדער, וואס איז דער ווייטאג?

[לאז לעבן...]

משי, א חשובע ישיבה בחור זיצט געשמאק און לערנט, ס׳בין הסדרים ער כאפט אריין א געשמאקע זייטיגע לימוד ווען זיין ראש ישיבה, א עלטערע איד קומט צו צו אים אז איינער ווארט אים אינדרויסן. משי טראכט ווער קען עס זיין? ער מאכט צו זיין מאור ושמש און גייט ארויס. זיין טאטע און מאמע ווארטן אים אפ מיט א טעקסי, קום מ׳גייט זאגט זיין מאמע, אבער ווי פרעגט משי, זארג נישט שרייט זיין טאטע מ׳גייט צום בעשוי...

משי האט זיך געטראפן מיט זיין צוקונפדיגע כלה שרי, אויך ממש ווי אים א איידעלער בחנטע מיידל האט געהאפט אלע יארן צו באקומען א מאן א ת’’ח, חתונה געהאט, נאך א יאר געהאט א יונגל למז”ט ויקרא שמו בישראל שמולי, און זאכן פארן ווי א באן.

8 יאר שפעטער, משי, שוין היינט א שטיקל ר׳ משה, א גאר חשובע כולל יונגערמאן זיצט זיך פארטיפט איכער א שווערע נתיבות און זיין טעלעפאן צוקלינגט זיך, ווי פארשטענדליך, ר׳ משה הייבט נישט אויף, אבער זעהנדיג אז יענער לאזט נישט נאך כאפט ער א בליק נאר צו זען אז ס’זיין אשת חיל שרי וואס רופט.

א דערשראקענער לויפט ער צום קאווע צימער און רופט צוריק, שרי מיט א קול געשטיקט אין טרערן זאגט אז זי האט יעצט באקומען א פאון קאל פון שמולי׳ס משגיח אז שמולי דרייט איבער די חדר מ׳מוז אים אהיימשיקען און די עלטערן דארפן היינט ביינאכט ארפקומען פאר א מיטינג.
ביים מיטינג האט די מנהל זייער קלאר געמאכט אז שמולי איז די טראבל מעיקער פון חדר מ׳קען זיך נישט אַן עצה געבן מ׳גייט מוזן טוישן חדר...
בכיות, טוישונגען, פרייוועט מלמדים, קנסות, אלעס האט געארבעט א רטח.

שמולי האט שוין בר מצוה, ער ווערט עלטער, זיין מאמע פארגיסט טייכן טרערן אז שמולי זאל כאטש דאווענען מיט מנין, אבער שמולי האט אנדערע פלענער.
פילנדיג אז זיינע עלטערן זענען נישט אויף זיין פעידזש, ער אנז נישט עקסעפטעד אינדערהיים האט ער ביי די 15 יאר מחליט געווען אז שלום על ישראל כ׳גיי מיר פון דא.
א שטורעם האט זיך אפגעטון ביי ר׳ משה אינדערהיים, געוויינט געקלאגט, שרי האט אנגעהויבן אביסל נאכלאזן פון די שטוב ארבעט, און צוביסלעך האט עס אויסגעקלאפט אויף די אנדערע קינדער.
די 11 יעריג שלום האט אנגעהויבן צו ווייזן סימנים פון ענקזייעטי די 9 יעריג חני האט אנגעהויבן האבן געפערליכע או סי די א.א.וו.

עסקנים האבן זיך אריינגעמישט און פארבינדן ר׳משה מיט אבי פישהאף פון קשר נפשי, ר׳ משה און שרי האבן מיטגעהאלטן א גאר געהויבענע שבתון און צוביסלעך האט זיך די קשר מיט שמולי צוריקגעבויעט.
שמולי איז צוריק אהיימגעקומען, אבער.... ר׳ משה, טיף אינעווייניג האט אים עס נאך אזוי געגעסן...
לימים טרעף איך ר׳ משה, מיין רילעישנשיפ מיט ר׳ משה גייט נאך צוריק פון ישיבה ווען מיין טאטע העט גע׳גארט אז ס׳זאל עפעס אויסוואקסן פון מיר און ער האט געדינגען ר׳ משה צו לערנען מיט מיר, כ׳האב אלעמאל געהאט א שטיקעל אישוּ מיט ריספעקט, סא כ׳פלעג אים רופן משי... און כ׳הייב אן א שמועס מיט אים.
צוביסלעך פארט די שמעוס אריין צו די נושא וואס הייסט שמולי.
איך האב געלערנט מיט שמולי אין ישיבה און אונז זעמיר געווען זייער נאנט.
משי פארציילט ווי שווער ס׳איז אים צו האבן אזא קינד ווי שמולי, און איך מיט מיין בלאָנטע תמימות פרעג איך אים, זאג מיך באמת, וואס איז אזוי שווער צו האבן אזא זון?

משי: וווווואאס?? וואס הייסט, פארוואס האבן אונז בכלל קינדער? לגדלה לתורה ולמעשי’’ט!! וואס איז מיט דיר??
איך: יא אלעס פיין און וואויל, אבער וואס איז די פעעעין?? נו, האסט זיי געוואלט מחנך זיין איין וועג אין ס׳דיר נישט געגאנגען... סא, ביזט פשוט דיסעפוינטעד?
משי: כ׳פארשטיי דיך בכלל נישט, כ׳האב אים באמת ליב! כ׳קען נישט זען ווי ער טוט זאכן קעגן רצון השם. כ׳האלט נישט אויס די שטראָף וואס ער גייט באקומען....
איך: ער וואוינט ביי דיר, יא?
משי: יא!
איך: ער קומט שבת צום סעודה?
משי: אפאָר מאל, אוי... הלוואי קומט ער אָפטער
איך: וואס טוט זיך מיט יין נסך? שמולי היט דאך נישט קיין שבת...
משי: וואס הייסט?? שמולי איז א תינוק שנשבה, ווייסט וואס ער האט זיך אלס צוזאמגעליטן?! די רבוש׳׳ע טשאטשקעט זיך מיט אים.
איך: אהה, סא אין גיהנום גייט ער נישט גיין סא ס׳דא עפעס אנדערש וואס באדערט דיך.
משי: קוק אהער, דארפסט פארשטיין א או טי די קינד גייט דורך געפערליכע אינערליכע אימושינעל פעין, ס׳טוט מיך פשוט ווי אים צו זען אין א מצב פון פעין...
איך: סארי אז כ׳בין אזוי בלאָנט, כ׳וויל עס נאר מער פארשטיין. שמולי, ווי ס׳קוקט אויס איז גאנץ בסדר ער קוקט אויס אויסגעהיילט פון זיין פעין... ווער ס׳האט יעצט אימושינעל פעין איז מער דיין אנדערע קינדער, און מיט זיי ביזטו גאנץ רואיג, האלסט און איין זאגן, נע ס׳עט אריבערגיין, טערעפי? נע, פעלט נישט אויס...
משי: ביזט גערעכט... אבער טראכט אריין א מינוט, אלע מיין חברים, די גאנצע קהלה, יעדער ווייסט וועגן שמולי, יעדע מאל כ׳קום אריין אין שול טראכט איך, ווי סאך מענטשן קוקן יעצט אויף מיר אלס רחמנות?! וואס גייט זיין מיט שידוכים? מיינע קינדער קענען מיך צומאל פרעגן קושיות וואס כ׳האב נישט אלע מאל די תירוץ...
איך: אההההההה.........

 

[צוזאמגעדרייט]

יא, יא.

די אלע וואס באקומען ווייסע האר וויבאלד זייער'ס א קינד גייט אראפ פון וועג קימערן זיך ווייניג מיט גאט.

יעדער טוט עבירות און יעדער האט זיינע פריוואטע סטראגלס אין אידישקייט. ס'איז נישט די מיטלייד מיטן בורא, ס'איז סתם א סאציאלע אגמת נפש...

אויב דאס קינד טוט זיינע שגץ שטיק שטילערהייט, גייט עס קיינעם נישט "צופיל" אָן. דאס ביסל וואס עס ציפט יא, איז וויבאלד די עלטערן ציטערן אז מארגן וועט עס גיין א טריט ווייטער און די גאנצע קהילה וועט וויסן און לעסטערן.

אזויווי דיר @לאז לעבן... קען איך אויך נישט אינגאנצן פארשטיין. קען זיין אז איך מיט דיר זענען גערעכט, און קען גאר זיין אז עס פעלט מיר געוויסע אינפארמאציע אדער פארשטאנד...

 

[ראובן שפילער]

סאיז ממש נישט שייך צו פארשטיין? נעם לדוגמא א גוי וואס זיין זון הייבט נעמען ערנסטע דראגס, און זיין לעבן גייט קאליע,(ער גט זיך, ווערט היימלאז,וכו') וואלט דער גוי נישט געווען צובראכן אז זיין קינד'ס לעבן גייט לטמיון?
ה"ה ביי אן ערליכע איד וואס לויט זיין וועלט אויסבליק איז א מרידה במלכות שמים דאס ערגסטע, און זיין זון לדעתו איז א מורד (למחצה לשליש ולרביעי), אודאי איז ער בצער

 

[מצליח]

עס קוקט אויס ווי מען מישט אויס טענות מיט ווייטאג, די גאנצע שמועס צווישען מושי מיט איך, קומט ארויס אז ער האט נישט וואס צו האבען טענות אויף זיין קינד, אין לכאורה האט ער נישט, אבער עס טוט אים וויי.

ווען זיין קינד שטארבט ביי די פיר יאהר, אדער ווען ער באקומט א שטערבליכע מחלה, האט מען קיין טענות אויפן קינד אבער עס טוט וויי.

איך ווייס נישט.

 

[מרחשון]

לאמיר עס אנקוקן עקסטרעם.
שטעל דיך פאר אז א ראטשילד אייניקל וואס שטאמט פון דורי דורות אריסטאקראטן, איז איין טאג מחליט אז ער האט שוין נישט קיין נערוון פאר די קרעפ, און ער מופט אוועק פונעם סיטי אריין אין עפעס א פארעם (מיט א פתח פ'). ביים עק פארעם געפינט זיך דער שטאל פון חזירים, פון וועמען יעדער איינער שטייט זייער ווייט וויבאלד דער גערוך איז ערגער פון א סוער. דארט האט ער געטראפן א מקום מנוחה, און ער פארברענגט דארט זיינע טעג...
וואס איז פשט פון זייער פעין? ער איז דאך אזוי באקוועם!?

 

[תרמב]

פעין איז א פילינג, פילינגס דארף מען נישט אלעמאל קענען מסביר זיין, פרעגסט לאגישע קשיות אויף א געפיל.

אבער איך פארשטיי די נקודה.

 

[לאז לעבן...]

גוט מארגן חברה,
כ׳ליין יעצט איבער מיין מעסידזש און די תגובות און כ׳זעה אז מיט די מעשה (א אמת׳ע מעשה) האט געקענט אויקוקן ווי כאילו כ׳האב טענות אויף פעין פון א מענטש.
פעין אזויווי תרמב שרייבט איז א פילינג, און קען זיין עקסטרעם, און אויף קיין שום פאל וואלט איך נישט געפרעגט א מענטש צו ׳מסביר׳ זיין זיין פילינגס.
מיין רילעישנשיפ מיט משי איז אזא מין, זינט ער פלעגט מיך אלעמאל פרעגן וועגן מיין געפילן....
און ב ד וו משי האט מיך געזאגט אפאָר טעג שפעטער אז די שמועס האט אים געהאלפן זיך קענען בעסער פארשטיין.

קענען פארשטיין א געפיל, איז זייער העלפפול פאר היילונג. ד. ה. ווען א מענטש פילט עני געפיל און ער קען נעמען א מינוט און זיך פרעגן, איין מינוט, וואס איז די געפיל? פון ווי קומט עס? וואס האט עס געטריגערט? איז גרינגער נאכדעם עס צו פראסעסן און אנגיין מיטן לעבן.

כ׳שרייב די עבאָוו מיט סענסיטיוויטי...

 

[קליינע צדיק'ל]

די פעין איז זייער פארשטנעדליך
- ווי איך פארשטיי איז די עיקר נושא אויב מ'קען למעשה האבן א טענה אדער א תביעה אויף יענעם קינד אדער נישט.
- ווי אויך ווען מ'האט א תביעה אדער פעין וואס איז מובן און פארשטענדליך זאל מען עס אבער איידענטיפייען אלס פריוואטע ווייטאג און פראסטרעישין
וואס די פילינגס (פריוואטע) זענען זאכן וואס מ'קען פראבירן צו ארבעטן אויף למחצה לשליש ולרביע, על אף וואס עס איז זייער שווער און פיינפול.
אבער עס נישט אנהענגן פאלשערהייט אז עס באדערט באמת פאר די באשעפער'ס וועגן און פאר זיין כבוד נעמט מען זיך אן און מ'פייניגיט רודפ'ט אד"ג..
וואס אויסער דעם וואס עס איז פשוט רובי דרובי מאל נישט אמת איז עס זיכער זיכער נישט עפפעקטיוו און ברענגט די פארקערטע תוצאות.

א שטיקל הבחנה איז אז אויב מיינסטו ממש ריין לשם שמים וכבוד שמו יתברך פארוואס באדערט דיר עס נאר ביי דיין קינד און נישט ביי יענעם, ופשוט הוא.

אז מ'רעדט שוין וויל איך דערמאנען א ווארט וואס איך האב נאכגעהערט פון ר' יעקב יוסף טווערסקי זון פון סקווירא'ער רבי, האט ער געזאגט בנוגע קשר נפשי מיט אבי פישהוף'ס מהלך, כלפי די אלע וואס האבן טענות אז עס איז נישט די ריכטיגע וועג וכדו', אז עס קען אפשר זיין אז אלעס איז אמת, אבער די מציאות איז אז פון טון די אנדערע מהלכים, נישט עקסעפטן אא"וו קומט מען זיכער נישט אן, משא"כ מיט די מהלך איז דא א טשענס

 

[מארלי]

@לאז לעבן... איך האב געהאט זייער ענדליכע שמועס מיט א נאנטע משפחה מיטגליד.
בדר"כ ווען מען גראבט אביסל אונטער די אידישקייט טענות טרעפט מען א פארוואונדעטע איגאו וואס האט געכאפט א מיאוס'ע שטאך. דאס איז די סיבה פארוואס עס טוט אזוי וויי

 

[א איד]

בדר"כ ווען מען גראבט אביסל אונטער די אידישקייט טענות טרעפט מען א פארוואונדעטע איגאו וואס האט געכאפט א מיאוסע שטאך. דאס איז די סיבה פארוואס עס טוט אזוי וויי

Click to shrink...

איך ציטיר דיר אבער פרעגן פרעג פון אלע:
נניח אז ס'איז אן אייגענע איגאו דיסעפוינטמענט, איז א מענטש נישט בארעכטיגט צו דעם? קיינמאל נישט געהערט ווי איינער ווערט צובראכען ווען זיין ביזנעס גייט לטמיון? סקיפ די רוחניות א מינוט, א מענטש האט געהאט געשמאקע חלומות און די מציאות פראסקעט אין פנים נאן סטאפ! דאס טוט וויי! די נישט סענעסיטיוויטי פון די ארומיגע טוט נאכמער וויי!

סאוו wאט אז ער פראבירט דיר [זיך] איינצורעדען אז ער מיינט די אייבישטער.

 

[דער גאלדענער אדלער]

סאיז ממש נישט שייך צו פארשטיין? נעם לדוגמא א גוי וואס זיין זון הייבט נעמען ערנסטע דראגס, און זיין לעבן גייט קאליע,(ער גט זיך, ווערט היימלאז,וכו') וואלט דער גוי נישט געווען צובראכן אז זיין קינד'ס לעבן גייט לטמיון?
ה"ה ביי אן ערליכע איד וואס לויט זיין וועלט אויסבליק איז א מרידה במלכות שמים דאס ערגסטע, און זיין זון לדעתו איז א מורד (למחצה לשליש ולרביעי), אודאי איז ער בצער

Click to shrink...

פארשטייסט אז די משל איז בכלל נישט דומה לנמשל אפילו נישט למחצה לשליש ולרביע

 

[מארלי]

איך ציטיר דיר אבער פרעגן פרעג פון אלע:
נניח אז ס'איז אן אייגענע איגאו דיסעפוינטמענט, איז א מענטש נישט בארעכטיגט צו דעם? קיינמאל נישט געהערט ווי איינער ווערט צובראכען ווען זיין ביזנעס גייט לטמיון? סקיפ די רוחניות א מינוט, א מענטש האט געהאט געשמאקע חלומות און די מציאות פראסקעט אין פנים נאן סטאפ! דאס טוט וויי! די נישט סענעסיטיוויטי פון די ארומיגע טוט נאכמער וויי!

סאוו wאט אז ער פראבירט דיר [זיך] איינצורעדען אז ער מיינט די אייבישטער.

Click to shrink...

דאס אז עס קומט פון איגאו נעמט נישט אוועק די בארעכטיגקייט און די ווייטאג איז זייער פארשטענדליך.

אבער ווי לאז לעבן האט געשריבן קען עס זיין העלפול צו זיין אויפריכטיג מיט זיך אליין און פארשטיין פון די ווייטאג קומט כדאי זיך צו היילן. עס קען אויך העלפן צו די רילעשענשיפ מיט דאס קינד און די וועג וויאזוי מען קוקט אים אן

 

[ראובן שפילער]

פארשטייסט אז די משל איז בכלל נישט דומה לנמשל אפילו נישט למחצה לשליש ולרביע

Click to shrink...

מיט וואס? אז נעמען דראגס איז ערגער ווי זיך אפרייסן פון מקור החיים?

 

[פערפל]

מיט וואס? אז נעמען דראגס איז ערגער ווי זיך אפרייסן פון מקור החיים?

Click to shrink...

מקור החיים, איז נאר מקור החיים, אויב גלייבסטו אז דאס איז די מקור החיים.

דראגס וואס שעדיגט דעם גוף, איז א פאקט וואס דו דארפסט נישט האבן קיין אמונה צו זעהן אז ס׳שעדיגט.

 

[ראובן שפילער]

מקור החיים, איז נאר מקור החיים, אויב גלייבסטו אז דאס איז די מקור החיים.

דראגס וואס שעדיגט דעם גוף, איז א פאקט וואס דו דארפסט נישט האבן קיין אמונה צו זעהן אז ס׳שעדיגט.

Click to shrink...

האב איך דאך געשריבן

ביי אן ערליכע איד וואס לויט זיין וועלט אויסבליק איז א מרידה במלכות שמים דאס ערגסטע

Click to shrink...

 

[פערפל]

נישט קיין חילוק ווי א פרומער איד ס׳זאל נאר זיין וועט ער מחלל שבת זיין אויף צו ראטעווען זיין זון, פארוואס?

ווייל ער פארשטייט, און די תורה פארשטייט אויך, אז ווען ס׳קומט צו די גוף דארף מען אוועק קוקן פון די תורה.

ממילא, איז פשוט אז גופניות׳דיגע ענינים איז ניט קיין פארגלייך צו אידישקייט.

 

[ראובן שפילער]

ווייל ער פארשטייט, און די תורה פארשטייט אויך, אז ווען ס׳קומט צו די גוף דארף מען אוועק קוקן פון די תורה.

Click to shrink...

די תורה הייסט מחלל זיין ביי פיקוח נפש נישט די גוף

ווייל ער פארשטייט, און די תורה פארשטייט אויך, אז ווען ס׳קומט צו די גוף דארף מען אוועק קוקן פון די תורה

Click to shrink...

אפילו דארט קוקט ער דייקא יא אין די תורה זען וואס און ווען מען מעג.

 

[דער גאלדענער אדלער]

די פעין איז זייער פארשטענדליך אזויווי אנדערע האבן שוין דא געשריבן. די פראבלעם איז נאר און נישט סתם א פראבלעם נאר א גרויסער פראבלעם (נוסח מהר"א) וואס קען מען דען אויפטוהן מיט די פעין? וואס קען עס אויפטוהן אויפן קינד? בעסער צו מאכן דעם מצב המשפחה, פון די אנדערע קינדער אינדערהיים? און דער ביטערער ענטפער דערפאר איז, נישט נאר גארנישט, נאר ס'גייט גאר אסאך ערעגער מאכן די מצב סיי מיט דעם דעם קינד און סיי פאר די גאנצע משפחה. ענערגיע, סיי גוטע און סיי שלעכטע זענען ווי א ונתנו, ס'גייט אהין און צוריק. און די איינציגסטע עצה איז, טאקע נישט גרינג און נישט ביליג נאר צו זוכן הילף פון דרויסן צו קענען מענעדזשען די פעין און קענען מאכן פון לעמען, לעמען דזשוס.
און דאס איז טאקע וואס אבי פישהאף, קשר נפשי מיט נאך אנדערע יחידים צדיקים בדורנו טוהן, זיי זוכן נישט צוריק צו ברענגן די קינדער נאר פשוט געזונט צו מאכן די עלטערן דורך דעם וואס די עלטערן זאלן זיך נישט שעמען מיט זייערע קינדער נאר אינדזשויען זייערע קינדער, מיט שפירן זייערע הנאות און ווייטאגן זייערע ווייטאגן.

עלטערן כדי זיך צו היילן פון זייער פארשטענדליכע פעין, די ערשטע זאך איז זיך צן לאזן היילן, צו מאכן עקספאזשור טערעפי, ס'בכלל נישט גרינג אבער איינמאל די עלטערן שפירן שוין נישט די דרוק פון די ארומיגע גאס ווייל יעדער ווייסט שוין עניוועי זענען שוין זאכן אסאך אסאך גרינגער און דאס איז טאקע א גרויסע חלק וואס אבי פישהאף טוהט, ער גיבט גרופ טעראפי ווי צוואנציג-דרייסיג קאפּלס מיט אזעלכע קינדער קומען זיך צוזאם ביינעם און ער שטעלט צו פראפענעסיאלע טערעפיסטן מיט א גאנצע שטאב, מיט וועם מ'קען רעדן, און יעדער קען דערציילן פאר'ן ציבור זיין/איר אייגענע עקספיריענס, דאס איז נישט קיין גרינגע פראגראם, דאס איז א צוויי טאגיקע פראגראם וועלכעס צודריקט דעם איגאו און עפענט אויף דעם מענטש'ס וואלנערביליטי. נאך אזא פראגראם איז מען כמעט ווי א קאר נאך א פסח קלינינג.

עלטערן ברויכן אויך געדענקן אז פאר קינדער צו מאכן א טויש און טוהן אנדערש ווי די עלטערן האבן זיי פארגעשריבן און עווענטואל ארויסגיין פון דערהיים אלץ טינעידשזאר ווען מ'ברויך האבן די עלטערן פאר גיידאנס און ליבשאפט איז בכלל נישט גרינג פאר'ן קינד מילד גערעדט, ווי אנגעווייטאגט די עלטערן זענען, זענען די קינדער אסאך אסאך מער אנגעווייטאגט און דאס קען זיין מחמת כמה וכמה סיבות, ביי יעדעם איינעם אנדערש, און די קינדער זענען יונג, משא"כ די עלטערן זענען שוין אדאלטס ליגט אויף די עלטערן א חיוב זיך צו לאזן היילן ערשט און נאר אזוי וועט זיין א רפואה פאר די גאנצע משפחה.

 

[עמרם]

לאז אפ אידישקייט

א קינד האט א פליכט נישט וויי צו טוהן זיינע עלטערן!
יא, יעדע זאך וואס קען זיי וויי טוהן, אפי' זיי זענען פאנאטיש וכו'
א קינד קומט אויף די וועלט, געבן זיינע עלטערן זיך אפ מיט אים מיט אן אויסטערלישע געטריישאפט, און אלץ הכרת הטוב, דארף מען זעהן זיי נישט מצער צו זיין
וואס דו טוסט ביי דיך הא קערס,
אבער אין גאס, אדער פארנט פון דיינע עלטערן, דארפסטו זיכער מאכן זיי נישט צו ברענגען קיין עגמת נפש
יעדער קען זיינע עלטערן, און ווייסט וואס שטערט זיי, און מיט דעם דארף ער זיך רעכענען

 

[דער גאלדענער אדלער]

לאז אפ אידישקייט

א קינד האט א פליכט נישט וויי צו טוהן זיינע עלטערן!
יא, יעדע זאך וואס קען זיי וויי טוהן, אפי' זיי זענען פאנאטיש וכו'
א קינד קומט אויף די וועלט, געבן זיינע עלטערן זיך אפ מיט אים מיט אן אויסטערלישע געטריישאפט, און אלץ הכרת הטוב, דארף מען זעהן זיי נישט מצער צו זיין
וואס דו טוסט ביי דיך הא קערס,
אבער אין גאס, אדער פארנט פון דיינע עלטערן, דארפסטו זיכער מאכן זיי נישט צו ברענגען קיין עגמת נפש
יעדער קען זיינע עלטערן, און ווייסט וואס שטערט זיי, און מיט דעם דארף ער זיך רעכענען

Click to shrink...

אנטשולדיגט אבער דיין צוגאנג דא איז עקסטרעם און די מהלך המחשבה נישט נאר ס'העלפט נישט נאר ס'מאכט שאדן, אסאך שאדן. ס'קען טאקע זיין אז דו האסט א שטארקע לאגישע טענה אבער לאגיקע העלפט בכלל נישט אין אזאנע פעלער. נאר היילן די פילינגס העלפט ווען ס'קומט צו פילינגס. ווען דו וועסט פארשטיין אז די קינדערס אויפפירונג האט אויך נישט מיט לאגיקע גארנישט צו טוהן נאר בלויז פילינגס דאן וועסטו פארשטיין פאר דיין לאגיקע קען נאך מער שאדן מאכן.