ר׳ ישראל משה מאנדל - די קינד וואס די מלאך האט פארגעסן צי פליקן

[שומו שמייעם]

די אלטע יידן - אויב מען קען זיי גלייבן - (הגם זיי זענען הרבה נביאים מתנבאים בסגנון אחד), זאגן אז אין די ״יוד״ יאהרן ,פון דעם יאהר הונדערט , איז גיבוירן א קינד אין ארץ ישראל , וואס נאך פאר עס איז גיגאנגען אין חדר , האט ער גיזאגט אויסענווענדיג שטיקער גמרא , און גאנצע קטפיטלעך פסוקים
מען האט האט עהם גיברענגט , צו די בעלזא רבי , ער האט עהם אהנגעקוקט און אהנגעוואונשן ער זאל זוכהזיין לתורה לחופה ולמעשים טובים , און משם והלאה , איז ער גיווארן אזוי ווי יעדער נארמאל
קינד ,

Click to shrink...

כ'ווייס ווער דער איד איז, ער הייסט 'מאנדל' (געדענק נישט זיין ערשטע נאמען) ער וואוינט היינט אין קרית צאנז, נתניה, איך האב איהם שוין אמאל געטראפן!
(ער רעדט נישט פון די מעשה, ס'הייסט אז בעלזער רב זי"ע האט איהם אנגעזאגט נישט צי רעדן דערוועגן...)
עס איז דא אסאך גירסאות וואס בעלזער רב זי"ע האט איהם געטון/געזאגט (געגעבן שיריים, גענומען א גמ' ברכות געהייסן זאגן און דאן האט דער בעלזער רב געזאגט "גענוג" און פון דא אין ווייטער איז ער געווארן געהעריג... און נאך...)

 

[חבר טוב]

כ'ווייס ווער דער איד איז, ער הייסט 'מאנדל' (געדענק נישט זיין ערשטע נאמען) ער וואוינט היינט אין קרית צאנז, נתניה, איך האב איהם שוין אמאל געטראפן!
(ער רעדט נישט פון די מעשה, ס'הייסט אז בעלזער רב זי"ע האט איהם אנגעזאגט נישט צי רעדן דערוועגן...)
עס איז דא אסאך גירסאות וואס בעלזער רב זי"ע האט איהם געטון/געזאגט (געגעבן שיריים, גענומען א גמ' ברכות געהייסן זאגן און דאן האט דער בעלזער רב געזאגט "גענוג" און פון דא אין ווייטער איז ער געווארן געהעריג... און נאך...)

Click to shrink...

שמעון ראלניצקי האט אים אינטעוויוט און די גלאק

 

[שומו שמייעם]

שמעון ראלניצקי האט אים אינטעוויוט און די גלאק

Click to shrink...

נישט אינטערוויוט, באשריבן.
(ער רעדט נישט)

 

[כלבין דחציפין]

ישראל משה מאנדל דער בעל המעשה

 

[זייגער]

דעי מעשה איז מסתמא די איינציגסטע מעשה וואס ווייזט מיך אויף קראנו אין קלאר אז אידישקייט איז אמת סא אויב איינער קען ברענגען קראנטע באווייזען אז די מעשה איז אמת העל איך זיין א גלייביגער מיין גאנצע לעיבען אויב נישט וויל איך פראבעלי זיין א ספר כופר מיין גאנצע לעיבן.

 

[פלוני]

דעי מעשה איז מסתמא די איינציגסטע מעשה וואס ווייזט מיך אויף קראנו אין קלאר אז אידישקייט איז אמת סא אויב איינער קען ברענגען קראנטע באווייזען אז די מעשה איז אמת העל איך זיין א גלייביגער מיין גאנצע לעיבען אויב נישט וויל איך פראבעלי זיין א ספר כופר מיין גאנצע לעיבן.

Click to shrink...

דאס איז די איינציגסטע ראי' וואס דו האסט אז אלעס איז שטותים?

 

[זייגער]

דאס איז די איינציגסטע ראי' וואס דו האסט אז אלעס איז שטותים?

Click to shrink...

ניין האסט נישט פארשטאנען אויב דעי מעשה איז נישט אמת האב איך נישט א אנדערע קלארע באווייז סא אויב דעיב איז נישט אמת העל איך בלייבן א ספק כופר ביז א פריש קלארע באווייז וועט ווערן פארשפרייט

 

[אפענער]

מ'האט שוין גערעדט דערפון דא

ז

א הודעה אין שנירל 'אפענע מופתים פון די לעצטיגע צדיקים'

פעב. 27, 2025

קען איינער אפשר אויסקלארען די מעשה מיטן קינד וואס האט געקענט כל התורה כולה ביים בעלזא רב?

• זויערע איגערקע

• 

 

[פלוני]

ניין האסט נישט פארשטאנען אויב דעי מעשה איז נישט אמת האב איך נישט א אנדערע קלארע באווייז סא אויב דעיב איז נישט אמת העל איך בלייבן א ספק כופר ביז א פריש קלארע באווייז וועט ווערן פארשפרייט

Click to shrink...

ס'איז גארנישט אפי' אויב ס'איז יא אמת וויל איך זינדיגען
איך דארף עפעס אפ פרעגן אידשקייט צו קענען זינדיגן?

 

[זייגער]

ס'איז גארנישט אפי' אויב ס'איז יא אמת וויל איך זינדיגען
איך דארף עפעס אפ פרעגן אידשקייט צו קענען זינדיגן?

Click to shrink...

ס׳האט נישט ציטון מיט יא זינדיגען אדער נישט כ׳וויל וויסען אויב ס׳דא עפעס אמת אויב כ׳זאל בכלל טרייען.

 

[Reb Yid]

קיין מלאך פליקט נישט! קוק אריין אין מהר״ל די פשט איז אז די דיבור-קול-אטעם פון א קינד איז די קינד׳ס אייגענע מכה וויבאלד סאיז אים מגשם דהיינא סאיז א פעולה פון אים אליין ווס. זעהן אדער הערן וואס איז נישט קיין פעולה פונעם מענטש אליינס אין יעדנספאל איז עס טיפשות צו זאגן אז א עובר צווישן מויל אין נאז איז פלאך כ׳מיין מקען זיך עס איבערצייגן

 

[האניג]

ניין האסט נישט פארשטאנען אויב דעי מעשה איז נישט אמת האב איך נישט א אנדערע קלארע באווייז סא אויב דעיב איז נישט אמת העל איך בלייבן א ספק כופר ביז א פריש קלארע באווייז וועט ווערן פארשפרייט

Click to shrink...

וויאזוי איז שייך צו האבן דערויף קלארע באווייז? לאמיר זאגן אז איינער וועט דערציילן אויף קול מבשר אז ער איז געווען דארט בשעת מעשה און ער האט דאס קלאר געזען. איז דאס דען גערעכנט אלס קלארע באווייז?

 

[ריבי]

דעי מעשה איז מסתמא די איינציגסטע מעשה וואס ווייזט מיך אויף קראנו אין קלאר אז אידישקייט איז אמת סא אויב איינער קען ברענגען קראנטע באווייזען אז די מעשה איז אמת העל איך זיין א גלייביגער מיין גאנצע לעיבען אויב נישט וויל איך פראבעלי זיין א ספר כופר מיין גאנצע לעיבן.

Click to shrink...

דער חיד״א ברענגט אין שם הגדולים , אויף דעם בעל ארי נוהם , וואס איז א חיבור קעגן עיניני קבלה און ספעציעל אנטי- גילגול , ( מחבר ר׳ יהודה פון מודינה) - ער איז דער פארפאסער פונעם פזמון , יום זה יהי משקל כל חטאתי, מנהג אשכנז , יום כפור קטן ,עכ״פ ער איז גיוועהן א שטארקער מתנגד קעגן אמונה אין דעם ענין פון גלגול , איז די מעשה ,אז עס איז גיווארן ,אין זיין געגענט א קינד , וואס גראד נאך די לידה האט ער זיך גענומען רעדן און זאגן פסוקים , אויך האט ער גיזאגט פארשידענע נבואות לעתיד , וואס מען האט אפגישריבען , און עס געדרוקט אין א ספר- די לשון איז א ארמית , און די ווערטער קלעבן זיך נישט אזוי פאסיג , אבער לפי וואס עס שטייט דארט האט ער עס גיזאגט , ווען דעס קינד איז גיווארן צוויי יאהר איז ער גישטארבן , זאגט דער חיד״א אז ווען ר׳ יהודה הנ״ל האט גיזעהן דעס קינד , האט ער גיזאגט , אז ער איז מודה אז עס איז דא א מציאותפון גילגול נשמות , דעס קינד האט שוין גיהאט א גוף אין א פריערדיגע וועזן , און ער איז נאכאמאל אהנגיקומען אין א נייער גוף , עד כאן המעשה

דער חיד״א ברענגט דאס , ער איז נישט גיוועהן קיין עד ראייה , ער איז גיוועהן עטליכע דורות שפעטער
אם קבלה הוא נקבל

 

[זייגער]

וויאזוי איז שייך צו האבן דערויף קלארע באווייז? לאמיר זאגן אז איינער וועט דערציילן אויף קול מבשר אז ער איז געווען דארט בשעת מעשה און ער האט דאס קלאר געזען. איז דאס דען גערעכנט אלס קלארע באווייז?

Click to shrink...

א באווייז וואלט געמיינט פאר מיר דריי פיר מענשטען פין אנדערע קרייזען וואס האבן געזעהן די אינגעל וואס זאגען נאך בערך די זעלבע מעשה. כ׳מיין אז עס איז די קלארסטע וואס שייך.

 

[לחיים]

דעי מעשה איז מסתמא די איינציגסטע מעשה וואס ווייזט מיך אויף קראנו אין קלאר אז אידישקייט איז אמת סא אויב איינער קען ברענגען קראנטע באווייזען אז די מעשה איז אמת העל איך זיין א גלייביגער מיין גאנצע לעיבען אויב נישט וויל איך פראבעלי זיין א ספר כופר מיין גאנצע לעיבן.

Click to shrink...

און אויב איך ברענגען די זעלבע מעשה מוט אן אנדערע רעליגיע?

 

[ערבוביא]

דא איז דא זייער אסאך אינפערמעשין
דאס יונגעל וואס האט נישט באקומען א שנעלקע פונעם מלאך - קאווע שטיבל

 

[מרחשון]

א באווייז וואלט געמיינט פאר מיר דריי פיר מענשטען פין אנדערע קרייזען וואס האבן געזעהן די אינגעל וואס זאגען נאך בערך די זעלבע מעשה. כ׳מיין אז עס איז די קלארסטע וואס שייך.

Click to shrink...

וואס טוט זיך מיט א צייטונג פון יענע צייט? ס'איז דא אזוינס.

 

[אפענער]

וואס טוט זיך מיט א צייטונג פון יענע צייט? ס'איז דא אזוינס.

Click to shrink...

פון א צייטונג שרייבער וואס שרייבט נאר אז מ'האט אים נישט צוגעלאזט

 

[מרחשון]

דא איז דא זייער אסאך אינפערמעשין
דאס יונגעל וואס האט נישט באקומען א שנעלקע פונעם מלאך - קאווע שטיבל

Click to shrink...

יצחק לאווי זאגט זייער גוט דארט:

אויך לויט די עדות (אויב נעמט מען ארויס די שטות פון "ידות אפריים" וואס איז ווארשיינלי ב"ש, בכלל, א בעסערע פראוו וואלט געווען אז דער מחבר פון א ספר זאל עם בעטן פארצוזאגען א שטיקל וואס ער האט נאכנישט געשריבען דארט, אויב איז עס תורת אמת דארף ער דאך וויסען אויך ספרים וואס מה'אט נאכנישט געשריבען, ניין?) האט ער סך הכל געקענט פארזאגען אפאר פסוקים חומש אדער שורות גמרא ווייטער, עס שטייט נישט אז מרעדט דא פון א מסכת וואס ער האט נישט געלערנט בכלל אין חדר, נו איז דאס האב איך שוין געטענה'ט פריער אז ער איז סך הכל געווען א קלוג יונגעל וואס האט פארויסגעקוקט דער מלמד מיט אפאר שורות.

 

[כספי]

א שטיק צייט צוריק האב איך געזען ערגעץ (קען אפי' זיין דא אין קרעמל) א מעשה מיט א אינגל וואס איז אויפגעשטאנען איין טאג אויפן צווייטן (קען זיין אפי' נאך פון געבורט אן, כ'געדענק שוין נישט פונקטליך), און ער האט געקענט די גאנצע קוראן אויפן לשון.
זיין גאנצע משפחה האט זיך געאיסלאם'ט צו מוחמד'ס גלויבונג, און דער קינד איז געווארן א פארהייליגטער ביי די מוסלמענער מאסן.

אויב איינער קען ברענגען מער פרטים למצוה (?) יחשב...