שירת הים אין אידיש

[מר שושני]

(דאס איז על פי פשוטו של מקרא. פאר מהלך חז"ל ומפרשים, מאכט ביטע א באזונדערע שנירל.)


דעמאלט האט משה און די אידן געזונגען די דאזיגע געזאנג פאר השם, און זיי האבן אזוי געזאגט:

"
איך וועל זינגן צו השם, ווייל ער האט זיך געגרויסט,
די פערד מיט זיין רייטער האט ער געווארפן אין ים.
___
מיין שטארקייט און געזאנג איז י-ה, און ער איז געווארן פאר מיר א רעטונג.
דאס איז מיין גאט און איך וועל איהם לויבן,
דער גאט פון מיין פאטער און איך וועל איהם בארימען.
השם, א מיליטער מאן, השם איז זיין נאמען.

פרעה'ס וועגאנער און זיין ארמיי האט ער אריינגעשאסן אין ים,
און די אויסדערוועלטע פון זיינע זעלנער האט ער דערטראנקען אין ים סוף.
די טיפענישן האט זיי פארדעקט, זיי האבן גענידערט אין די טיפקייט ווי א שטיין.
___
דיין רעכטע האנט, השם, איז מעכטיג מיט קראפט,
דיין רעכטע האנט, השם, צוברעכט דעם פיינט.

און מיט דיין גרויס שטארקייט האסטו צעשטויסן דיינע קעגנער,
דו האסט געלאזט גיין דיין צארן, עס האט זיי פארלענדעט ווי שטרוי.
און מיט די ווינט פון דיינע נאז לעכער
האבן זיך וואסערן געשטעלט,
ווי א מויער האבן זיי זיך אויפגעשטעלט, די פליסיגע וואסער,
די טיפענישן האבן געפרוירן אין הארץ פון ים.

דער פיינט האט געזאגט,
איך וועל נאכלויפן, איך וועל דעריאגן,
איך וועל זיך צוטיילן מיט רויב.
מיין זעהל וועט זיך זעטיגן,
איך וועל ארויסציען מיין שווערד,
מיין האנט וועט זיי פארארעמען.

דו האסט געבלאזן מיט דיין ווינט, און דער ים האט זיי באדעקט,
זיי האבן געזונקען ווי בליי אין די שטארקע וואסערן.
___
ווער נאך איז ווי דיר צווישן די געטער,
השם, ווער נאך איז ווי דיר.
געוואלדיג אין הייליגקייט,
פארכטיג מיט לויב,
א טוהער פון וואונדער.

דו האסט אויסגעשטרעקט דיין רעכטע האנט,
די ערד האט זיי פארשלונגען.
דו האסט געפירט מיט דיין גענאדע,
און דאס פאלק האסטו אויסגעלייזט.
דו האסט זיי געפירט מיט דיין שטארקייט,
צו דיין הייליגן וואוינונג.

די פעלקער האבן געהערט און דערציטערט געווארן,
א שרעק האט געכאפט די איינוואוינער פון פלשת,
דעמאלט זענען דערשטוינט געווארן די הערשער פון אדום,
די הערן פון מואב האט זיי געכאפט א ציטערניש,
זיי זענען זיך צולאזן פון שרעק, די איינוואוינער פון כנען,
ס'איז אויף זיי געפאלן א פארכט און א שרעק,
ווען דיין האנט איז געווען גרויס, זענען זיי פארשטומט געווארן ווי א שטיין.
ביז דיין פאלק איז אריבער, השם,
ביז ס'איז אריבער די פאלק וואס דו האסט געמאכט דיינס.

דו וועסט זיי ברענגען און דו וועסט זיי איינפלאנצן אין די בארג, דיין ארבטייל,
די שטיהל פאר דיין ריהונג וואס דו האסט געמאכט, השם,
א הייליגן וואוינארט, מיין הער, וואס דיינע הענט האבן אוועקגעשטעלט.
___
השם וועט קעניגן פאר אייביג!
"


(ס'איז א פרייע איבערזעצונג. איך האב בעיקר פרובירט צו ארויסברענגען די פאעזיע, נישט די פונקטליכע אפטייטש.)

 

[מר שושני]

מערקט די שיינקייט ווי סיי די ערשטע פאל, סיי די צווייטע פאל, און סיי די דריטע פאל, הייבן זיך אן מיטן רעדן פון גאט, דערנאך פון די געשיכטע (אינעם צווייטן איז עס אביסל לענגער) וואס ענדיגט זיך מיטן איינזונקן פון די מצריים ווי א שטיין/בליי.

די ערשטע פסוק איז אזא הקדמה. (און די זעלבע ווערטער ווי שירת דבורה...)

די לעצטע פסוק איז אזא ענדינג, "השם ימלוך לעולם ועד".

ווי אויך די ערשטע פאל רעדט מען פון השם בלשון "ער". אבער פון די צווייטע פאל רעדט מען דירעקט בלשון "דו".

דא האט איר די לשון קודש'דיגע, אויסגעשטעלט אויפן זעלבן סדר.

אָז יָשִׁיר מֹשֶׁה וּבְנֵי יִשְׂרָאֵל אֶת הַשִּׁירָה הַזֹּאת לַה' וַיֹּאמְרוּ לֵאמֹר:

אָשִׁירָה לַה' כִּי גָאֹה גָּאָה
סוּס וְרֹכְבוֹ רָמָה בַיָּם.

***
עָזִּי וְזִמְרָת יָהּ וַיְהִי לִי לִישׁוּעָה
זֶה אֵלִי וְאַנְוֵהוּ
אֱלֹהֵי אָבִי וַאֲרֹמְמֶנְהוּ
ה' אִישׁ מִלְחָמָה ה' שְׁמוֹ

מַרְכְּבֹת פַּרְעֹה וְחֵילוֹ יָרָה בַיָּם
וּמִבְחַר שָׁלִשָׁיו טֻבְּעוּ בְיַם סוּף
תְּהֹמֹת יְכַסְיֻמוּ יָרְדוּ בִמְצוֹלֹת כְּמוֹ אָבֶן

***
יְמִינְךָ ה' נֶאְדָּרִי בַּכֹּחַ
יְמִינְךָ ה' תִּרְעַץ אוֹיֵב

וּבְרֹב גְּאוֹנְךָ תַּהֲרֹס קָמֶיךָ
תְּשַׁלַּח חֲרֹנְךָ יֹאכְלֵמוֹ כַּקַּשׁ
וּבְרוּחַ אַפֶּיךָ נֶעֶרְמוּ מַיִם
נִצְּבוּ כְמוֹ נֵד נֹזְלִים
קָפְאוּ תְהֹמֹת בְּלֶב יָם
אָמַר אוֹיֵב אֶרְדֹּף אַשִּׂיג
אֲחַלֵּק שָׁלָל תִּמְלָאֵמוֹ נַפְשִׁי
אָרִיק חַרְבִּי תּוֹרִישֵׁמוֹ יָדִי
נָשַׁפְתָּ בְרוּחֲךָ כִּסָּמוֹ יָם
צָלֲלוּ כַּעוֹפֶרֶת בְּמַיִם אַדִּירִים

***
מִי כָמֹכָה בָּאֵלִם ה'
מִי כָּמֹכָה נֶאְדָּר בַּקֹּדֶשׁ
נוֹרָא תְהִלֹּת עֹשֵׂה פֶלֶא

נָטִיתָ יְמִינְךָ תִּבְלָעֵמוֹ אָרֶץ
נָחִיתָ בְחַסְדְּךָ עַם זוּ גָּאָלְתָּ
נֵהַלְתָּ בְעָזְּךָ אֶל נְוֵה קָדְשֶׁךָ
שָׁמְעוּ עַמִּים יִרְגָּזוּן
חִיל אָחַז יֹשְׁבֵי פְּלָשֶׁת
אָז נִבְהֲלוּ אַלּוּפֵי אֱדוֹם
אֵילֵי מוֹאָב יֹאחֲזֵמוֹ רָעַד
נָמֹגוּ כֹּל יֹשְׁבֵי כְנָעַן
תִּפֹּל עֲלֵיהֶם אֵימָתָה וָפַחַד
בִּגְדֹל זְרוֹעֲךָ יִדְּמוּ כָּאָבֶן

עַד יַעֲבֹר עַמְּךָ ה'
עַד יַעֲבֹר עַם זוּ קָנִיתָ
תְּבִאֵמוֹ וְתִטָּעֵמוֹ בְּהַר נַחֲלָתְךָ
מָכוֹן לְשִׁבְתְּךָ פָּעַלְתָּ ה'
מִקְּדָשׁ אֲדֹנָי כּוֹנְנוּ יָדֶיךָ

***
ה' יִמְלֹךְ לְעֹלָם וָעֶד!


(איך האב גענומען איין וועג. פארשטייט זיך מ'קען דן זיין אין געוויסע פרטים.)

גוט שבת שירה

 

[טייערע חבר]

הערליך יישר כח @מר שושני