דאס לעבן און שאפן פון הנגיד יואלי לאנדא

אינו עוסק בישובו של עולם איז נישט די זעלבע ווי גזל.
אינו עוסק בישובו של עולם איז איינער וואס לעבט אן צו פראדוצירן עפעס פאר די וועלט. למשל, פליפערס. מענטשן טאנצן אריין אין א ריעל עסטעיט דיעל, צאלן א האלבע מיליון פאר א שטח, און פארקויפן עס פאר זעקס הונדערט טויזענט. האט ער עפעס אויפגעטון? פראדוצירט? איינער איז פרייליכער, געזונטער, שטארקער, בעסער, צוליעב זיין מאכן געלט? ניין! און א ריזיגע חלק פון אונזער אידישע אינדוסטריע איז אזוי, ליידער.
 
אלטע שרייבער האט געשריבן:
אינו עוסק בישובו של עולם איז נישט די זעלבע ווי גזל.
אינו עוסק בישובו של עולם איז איינער וואס לעבט אן צו פראדוצירן עפעס פאר די וועלט. למשל, פליפערס. מענטשן טאנצן אריין אין א ריעל עסטעיט דיעל, צאלן א האלבע מיליון פאר א שטח, און פארקויפן עס פאר זעקס הונדערט טויזענט. האט ער עפעס אויפגעטון? פראדוצירט? איינער איז פרייליכער, געזונטער, שטארקער, בעסער, צוליעב זיין מאכן געלט? ניין! און א ריזיגע חלק פון אונזער אידישע אינדוסטריע איז אזוי, ליידער.
Click to expand...
Click to shrink...
סאו אונז זעמער געהעריג אויף איין פעידזש...

אנפארטשונעטלי איז נישט דא קיין איין איינציגער פרומער איד וואס איז אן עכטער עושר פון עניטינג באט דעט...

און איך האלט נישט אז דאס הייסט נישט עוסק זיין בישובו של עולם.
 
לאנגע לאקן האט געשריבן:
סאו אונז זעמער געהעריג אויף איין פעידזש...

אנפארטשונעטלי איז נישט דא קיין איין איינציגער פרומער איד וואס איז אן עכטער עושר פון עניטינג באט דעט...

און איך האלט נישט אז דאס הייסט נישט עוסק זיין בישובו של עולם.
Click to expand...
Click to shrink...
עס קומט פון נישט זיין עדשוקעיטעט און אהן א אומנות.
חז"ל זאגן איינע פון די חיובי האב איז ללמד את בנו אומנות, מען האלט עס נישט איין, ווייל מה יעשה האב, ער האט אויך נישט קיין עדיוקעישן, און אזוי גייט עס מדור לדור...
דער יאפע"ד האט מעורר געווען, האט מען עס געמאכט פאר א גזירה, אוי געוואלד! גזירת החינוך!
מען דארף רבי'ס מיט קוראזש וואס האבן נישט קיין פחד אז דער קנאי וועט אים אפרייסן.
 
געווענליך ווען מען רעדט פון די פראבלעם פון אונזער עדזשוקעישן רעדט מען פון די עמך אידן וואס מוטשענען זיך פאר פרנסה אן א געהעריגע דעגרי, דו קומסט דא מיט א חידוש אז די פראבלעם איז וועגן די ביליאנערן...
 
מענדל בייליס האט געשריבן:
געווענליך ווען מען רעדט פון די פראבלעם פון אונזער עדזשוקעישן רעדט מען פון די עמך אידן וואס מוטשענען זיך פאר פרנסה אן א געהעריגע דעגרי, דו קומסט דא מיט א חידוש אז די פראבלעם איז וועגן די ביליאנערן...
Click to expand...
Click to shrink...
ווייל עס איז דא חסרון אין עדיוקעישן און קענטעניס זיך צו לערנען א אומנות פאר פרנסה (ביי א טייל מענטשן) מיט א רעגולער פראפעשאן, קומט מען צו האנדלען און וואנדלען ווי אזוי עס לאזט זיך, פאר רוב איז דאס א גרעיט הארדשיפ און מען מוטשעט זיך, אבער למעשה איז דא אזעלכע וואס זיי זענען אקעי מיט דעם, און מיט די הילף פון גאט איז אויך דא ביליאנערן כן ירבו, מען דארף אבער זייער נזהר זיין פון שנאת און קנאת הלאומים, אז מען זאל נישט קענען זאגן דער איד האט מיך בא'גנב'עט.
 
האלטסט טאקע אז מיט עדיוקעישאן וואלט יואלי לאנדא געווען מער געלונגען? פליז! ער איז א געבוירענע האסטלער, און אביסל מזל און סייעתא דשמיא (איך האף) איז אים בייגעשטאנען.
 
עס איז דא א קליפ פון די וואך נאכט פון זיין אייניקל אויב איינער קען ביטע עס ארויפלייגען
 
ריבי האט געשריבן:
עס קומט פון נישט זיין עדשוקעיטעט און אהן א אומנות.
חז"ל זאגן איינע פון די חיובי האב איז ללמד את בנו אומנות, מען האלט עס נישט איין, ווייל מה יעשה האב, ער האט אויך נישט קיין עדיוקעישן, און אזוי גייט עס מדור לדור...
דער יאפע"ד האט מעורר געווען, האט מען עס געמאכט פאר א גזירה, אוי געוואלד! גזירת החינוך!
מען דארף רבי'ס מיט קוראזש וואס האבן נישט קיין פחד אז דער קנאי וועט אים אפרייסן.
Click to expand...
Click to shrink...
אזא גאטונג ווי הרב ריינעס זצ"ל דער גרונדער פון מזרחי
(כהאב מיך שוין ארויפגעצויגן מיין לעדערנער הויזן און אנגעטוהן מיין דיקן דזשעקעט @אלטע שרייבער גייט טיילן מכות יעצט נאר פארן דערמאנען זיין נאמען)
 
טו דיר אויס די ברילן.............

איך האב גארנישט קעגן הרב ריינעס, איך האב קיינמאל נישט געשריבן קעגן א גדול בישראל וואס האלט אנדערש ווי מיר.

נאר קוראדזש איז לאו דוקא געמאסטן מיט דיין סביבה. יא, אין סאטמאר איז עס שווער צו זיין אן ארנטליכע ציוני. אבער הרב ריינעס האט נישט געוואוינט אין אונגארן.
אזוי ווי דאמבלדאר האט געזאגט:
It takes a great deal of bravery to stand up to our enemies, but even more to stand up to our friends

א איד ווי דער וואודרידזשער רב, וואס האט געהאט א גאלדענם צוקונפט אין סאטמאר, און האט אפגעלאזט זיין חברים און זיין סביבה, ווייל ער האט געזען קארופשן. יעצט דארף ער שוין נישט קיין קוראדזש, עס פארט ווייטער ווי נארמאל.
 
אלטע שרייבער האט געשריבן:
טו דיר אויס די ברילן.............

איך האב גארנישט קעגן הרב ריינעס, איך האב קיינמאל נישט געשריבן קעגן א גדול בישראל וואס האלט אנדערש ווי מיר.

נאר קוראדזש איז לאו דוקא געמאסטן מיט דיין סביבה. יא, אין סאטמאר איז עס שווער צו זיין אן ארנטליכע ציוני. אבער הרב ריינעס האט נישט געוואוינט אין אונגארן.
אזוי ווי דאמבלדאר האט געזאגט:
It takes a great deal of bravery to stand up to our enemies, but even more to stand up to our friends

א איד ווי דער וואודרידזשער רב, וואס האט געהאט א גאלדענם צוקונפט אין סאטמאר, און האט אפגעלאזט זיין חברים און זיין סביבה, ווייל ער האט געזען קארופשן. יעצט דארף ער שוין נישט קיין קוראדזש, עס פארט ווייטער ווי נארמאל.
Click to expand...
Click to shrink...
שוין.. גרינג אפגעקומען🤣 כ'האב מיך געראכטן אויף עפעס ערגער
 
דער גאלדענער אדלער האט געשריבן:
אזא גאטונג ווי הרב ריינעס זצ"ל דער גרונדער פון מזרחי
(כהאב מיך שוין ארויפגעצויגן מיין לעדערנער הויזן און אנגעטוהן מיין דיקן דזשעקעט @אלטע שרייבער גייט טיילן מכות יעצט נאר פארן דערמאנען זיין נאמען)
Click to expand...
Click to shrink...
כדאי מוסיף צוזיין, אז הרב ריינעס אויסער וואס ער
איז גיוועהן פון די מייסדים פון מזרחי, איז ער גיוועהן
א גאון און ירא שמים, און ער האט גיארבעט אויף א
נייעם מהלך יורד זיין לעומק סוגיות הש״ס, מיט טיפע לשיטתיה׳ס פון אמוראים אויף
מאטעמאטישע
אופנים , עס איז אבער בכלל נישט אהנגענומען אין
די ישיבות,ווי די דרך רבי חיים סולוביציק האט כובש
גיוועהן אלע ישיבות כמעט, ווי חז״ל זאגען הכל תלוי
במזל אפילו ספר תורה בהיכל, ער האט געשריבן א
לאנגע תשובה זיך צו צושטעלן צו די היתר מכירה פון קרקעות ארץ ישראל אין שמיטה, מתיר צוזיין
עבודת קרקע און אוועק נעמען די איסור ספיחין, אויף
ירקות, די מתירים זענען גיוועהן רבי יצחק אלחנן פון
קובנה, רבי שמואל זאנוויל קלעפפיש פון וורשה, און
רבי יהושע טרונק פון קוטנא, הרב ריינעס האט זיי
מחזק גיוועהן , ער איז גיוועהן קאנטראווערסיעל ווייל
ער האט באלאנגט ביז צום סוף,צו די הסתדרות הציונות, ווייל ער איז גיוועהן אין די שיטה,אז לגבי בנין הארץ זענען אלע יידן עם אחד, און מען דארף ארבעטן צוזאמען, ענדליך צו די אגודה היינט, ווען ער איז הלך לעולמו האט איהם מספיד גיוועהן הרב יוסף צבי דושינסקי, וואס איז גיוועהן דאן דער רב אין
גאלאנטע - שפעטער אין 1932 רב ביי די עדה החרדית ירושלים- מיט גרויס הערצה און כבוד, די
הספד איז געדרוקט אין זיין ספר פון דרשות אין די
ערשטע דרוק,אין די שפעטערע דרוקן האט מען עס צענזורירט,ווייל דער ארטאדאקסי איז גיווארן מער
אינטאלעראנט פאר אנדערע השקפות, האט מען עס ארויס גימעקט,
הרב ריינעס האט זיך נישט גיטוישט, די המון עם איז גיווארן מער פאולערייזט, אין די צייטען פון תלמוד זאגט די משנה אז,לא נמנעו בית הילל לישא נשים מבית שמאי , מי יתן והיה.
 
אלטע שרייבער האט געשריבן:
דער וואודרידזשער רב, וואס האט געהאט א גאלדענם צוקונפט אין סאטמאר, און האט אפגעלאזט זיין חברים און זיין סביבה, ווייל ער האט געזען קארופשן. יעצט דארף ער שוין נישט קיין קוראדזש, עס פארט ווייטער ווי נארמאל.
Click to expand...
Click to shrink...
בלייבט נאר צו פארשטיין פארוואס דער רב האט אליינס אנגענומען די קארופשן מהלך.
 
לאנגע לאקן האט געשריבן:
בלייבט נאר צו פארשטיין פארוואס דער רב האט אליינס אנגענומען די קארופשן מהלך.
Click to expand...
Click to shrink...
נישט אז עס מאכט אויס, אבער פון זיין אלע פראבלעמן, קארופטשען איז נישט איינער פון זיי. פשוט ווייל עס איז נישט דא די מעגליכקייט.
 
אלטע שרייבער האט געשריבן:
נישט אז עס מאכט אויס, אבער פון זיין אלע פראבלעמן, קארופטשען איז נישט איינער פון זיי. פשוט ווייל עס איז נישט דא די מעגליכקייט.
Click to expand...
Click to shrink...
קארופשן איז זייער א ברייטע טערמין. דער רב האט זיך קיינמאל נישט אראפגעזעצט מיט די א"ג קארופטירטע און געהערט זייער מהלך, ס"ה האט ער מסביר געווען אז יעדער וועם ער זעהט נישט איין אלס בעל רוח הקודש האט נישט קיין רעכט צו זיין רבי. אן א פארוואס. אלס טייל פון זיין קארופשן מלחמה, האט ער שטייצעך אראפגעריסן זייערע תכסיסי אדמורות, זייערע בעקיטשעס און טישן. מאכנדיג ליצנות פון פרטי פרטים אויף א לעוול וואס מאכט זיין דזשעלעסי זייער אבוויעס...

ווען די צייט איז אים געווען רייף, האט ער אויך שיינערהייט אנגעטאן די ססגונא, אויפגענומען די קארופטירטע רבנים בכבוד גדול און באשיינט זייערע מסיבות ווען ער האט געשפירט אז ס'ברענגט אים כבוד.

אלזא, קארופטירט איז ער נישט, ווייל קיינער - אויסער זיינע קינדער און נעפיו'ס - קוקן נישט אויף זיין זייט... אבער ער טוט אלעס וואס די קארופטירטע טוען, אן קיין גילט קאנטשעס...
 
אוקיי, איך האב געמיינט קארופטשן מיינט עפעס אנדערש. ער האט אויך געמיינט עפעס אנדערש ווען ער איז ארויס פון סאטמאר צוליעב קארופטשן. געדענק אז ער איז ארויס פון סאטמאר איידער דער דברי יואל איז אוועק. ער איז נישט אוועק געגאנגן צוליעב דער ברך משה.

אבער עס מאכט נישט אויס. זאל זיין ווי דו זאגסט, עס גייט קיינעם נישט אן סייווי.
 
You must log in or register to reply here.
Back
Top