כוואליעס ארטיקל דאס פערסישע קעניגרייך

[אפענער]

@פעדער'ס ארטיקל אין כוואליעס נומער 4 גיבט א קורצע אריינבליק אין די די יארן וואס פעלן פונעם פרס'ישן קעניגרייך אין די אידישע לוח, עס איז זייער א גוטער ארטיקל פאר ווער עס וויל באקומען א בליק אבער די נושא.

 

[אלפא]

יישר כח פארן עפענען דעם שנירל - איבער דעם באלערענדע ארטיקל, און טאקע שכוח @פעדער פארן ארטיקל.

איך בין נישט אזוי אויסגעקאכט אין די סוגיא, איך וואלט געקענט באשטיין אויב איינער קען צוזאמשטעלן א טיים-ליין פון די יארן (פון בריאת העולם - 6000 יאר צוריק, לאמיר זאגן) ביז חורבן בית שני, אדורכלויפן זייט ביי זייט די אידישע און די גוי'אישע ווערסיעס פון געשעענישן און תקופות. און בעיקר אונטערשטרייכן וואו עס טיילט זיך איינס פונעם אנדערן.

 

[הק' לייביש שרייבער]

יישר כח פארן עפענען דעם שנירל - איבער דעם באלערענדע ארטיקל, און טאקע שכוח @פעדער פארן ארטיקל.

איך בין נישט אזוי אויסגעקאכט אין די סוגיא, איך וואלט געקענט באשטיין אויב איינער קען צוזאמשטעלן א טיים-ליין פון די יארן (פון בריאת העולם - 6000 יאר צוריק, לאמיר זאגן) ביז חורבן בית שני, אדורכלויפן זייט ביי זייט די אידישע און די גוי'אישע ווערסיעס פון געשעענישן און תקופות. און בעיקר אונטערשטרייכן וואו עס טיילט זיך איינס פונעם אנדערן.

Click to shrink...

איך וואלט זיך עס אונטער גענומען די צייט זאל נאר ערלויבן.

אבער עס קען זיין צומישט ווי @אפענער שרייבט. און ווי אויך AI איז דירעקט נישט קיין גוטער און דערפאר.

 

[אפענער]

יעצט צו די קאנסטראקטיווע קריטיק.

די ארטיקל האט קוים אנגערירט א טיפה מן הים פון די באווייזן וואס זענען דא צו די אלגעמיינע כראנאלאגיע, ווי למשל שטרות וואס זענען דאטירט צו די אלע קעניגן, אידישע שטרות וואס זענען דאפלט דאטירט אויף די מצר'ישע און פרס'ישע דאטום, לוחות פון אסטראנאמישע אבזערוואציעס דאטירט צו די קעניגן וואס איז קלאר מוכיח וועלכע יארן דאס האט פאסירט, און נאך פילע ראיות וואס לאזן נישט איבער קיין צווייפל אבער די קראנטקייט פון די אלגעמיינע כראנאלאגיע.

אין אמת'ן איז דאס אז נושא וואס איך האב שוין לאנג געוואלט שרייבן דערוועגן, אבער טאקע צוליב וואס איך ווייס אסאך איז מיר זייער שווער צו צוזאמנעמען דעם ענין. איך וועל צוצייכענען ווי מ'האט גערעדט אבער דעם אין קאווע שטיבל.
הרב Alexander Hool - קאווע שטיבל

עס איז דא א ביכל The Gentile Times Reconsidered געשריבן דורך א געוועזענע מיטגליד פון די Jehovah's Witnesses קריסטליכע סעקטע, דארט איז דא א פארקערטע פראבלעם אז לויט זיי איז נבוכדנצר גאר געווען פריער ווי די אלגעמיינע כראנאלאגיע, און די יסודות פון זייער רעליגיע איז געבויעט אויף דעם, און דער בוך באנעמט זיך אויפצואווייזן דער אמת פון די אלגעמיינע כראנאלאגיע, עס איז זייער שיין געשריבן און גאנץ גרינג צו ליינען.

 

[אפענער]

און מ'קען נישט אדורכלאזן די אומריכטיגקייט פונעם פאלגענדן ציטאט

און איבער דער תקופה ווען אלכסנדר מוקדון האט געקעניגט זענען נישט דא קיין גרויסע מיינונגס פארשידנהייטן: אלע זענען איינשטימיג אז ער האט רעגירט אין יאר 312 BCE, וואס דאס איז ג'תמ"ח, אדער ג'ת"ן לויט עטליכע אידישע מקורות, א חילוק פון א נישטיגע צוויי יאר, וואס דאס איז דאס ערשטע יאר צו דער ציילונג פון שטרות.

Click to shrink...

ג'ת"ן איז אין פאקט די ערשטע יאר למנין שטרות, און עס איז נישטא אין דעם באמת קיין ספיקות נאר חסרון ידיעה אין געוויסע ספרים. אבער דאס אז מנין שטרות האט מיט די מלוכה פון אלכסנדר מוקדון איז א טעות מצד חז"ל און איז נישט אנגענומען אין די אלגעמיינע כראנאלאגיע. אלכסנדר מוקדון האט געקעניגט אביסל פריער פון 336 BCE ביז 323 BCE, אבער מנין שטרות האט זיך אנגעהויבן פון די מלוכה פון סלאוקאס דער ערשטער איינע פון די גענעראלן פון אלכסנדר מוקדון וואס האט אנגעהיבן די סלאוקאס דינאסטיע, און די חשבון ווערט טאקע אנגערופן די Seleucid era

 

[פעדער]

א גרויסן יישר כח הרב @אפענער. עס איז מיך בעסער דיין קריטיק מער פון אלע גאלד און זילבער...

איך וויל דיך קודם באדאנקען פארן צייגן אינטערעסע אין מיינע ווערק און טאקע, ווי מער איך האב גענישטערט און געלייענט איבער דעם טעמע, האב איך אלס מער געזען אז עס איז ווייטער און ברייטער פון וואס איך האב געמיינט. אויף צו מאכן דעם ארטיקל האב איך זיך געמוזט האלטן צו איינפאכע ליניעס און אויבנאויפיגע שטריכן.

איבער דאס וואס דו זאגסט וועגן דעם אנפאנג פון די שטרות, אמת. איך האב בעיקר געמיינט ארויסצוברענגען אז דער צייט פון אנפאנג פון די שטרות איז קליפ קלאר און קיינער איז נישט מחולק דערמיט, חוץ פון צוויי יאר (וואס שטאמט אויך פון אן איינפאכע אומאיינשטימיגקייט צווישן די פערסישע און גריכישע לוחות). אבער ביסט גערעכט אז דאס איז נישט אנפאנג פון אלכסנדר'ס קעניגרייך נאר ערשט שפעטער. דער אמת איז, אז אין חז"ל אליין (לויט וויפיל איך ווייס - פארעכט מיך טאמער איך בין נישט גערעכט) זעט מען נישט אז דער שטרות זאל האבן מיט אלכסנדר מוקדון זעלבסט. איך מיין אז דאס קומט פונעם רמב"ם. (נשים, גירושין, א כ"ז), וואס קוקט אויס צו שטאמען פון די מוסלעמענער.

 

[אפענער]

דער אמת איז, אז אין חז"ל אליין (לויט וויפיל איך ווייס - פארעכט מיך טאמער איך בין נישט גערעכט) זעט מען נישט אז דער שטרות זאל האבן מיט אלכסנדר מוקדון זעלבסט. איך מיין אז דאס קומט פונעם רמב"ם. (נשים, גירושין, א כ"ז), וואס קוקט אויס צו שטאמען פון די מוסלעמענער.

Click to shrink...

נישט ריכטיג, אין עבו"ז דף ט זעהט מען אז מ'הייבט אן רעכענען מנין שטרות גלייך ווי די פרס'ישע מלוכה האט זיך גענדיגט און די יוונים האט איבערגענומען די אימפעריע