די אידישע חכמה און טפשות

[שפן הסופר]

הזאת נעמי? איז דאס דער עם חכם ונבון? אדער איז אידישקייט טאקע דאס זעלבע פלאטשיג ווי קריסטנטום?

Click to shrink...

דו רירסט אן א ווייער מיט לעבעדיגע עלעקטריציטעט.

אזאנע מעשיות איז געווען פון די התחלות וואס האט עווענטועל מיר געברענגט צו אנערקענען די פאלשקייט אין אונזערע גלויבונגען.

כ'בין אויפגעוואקסן מיט א מורא'דיגע זיכערקייט אין כלל ישראל'ס קלוגשאפט, און מעגליכקייט צו דערשנאפן דעם אמת, אבער נאך עטליכע אזעלכע סארט מעשיות האב מיך אויפגעוועקט פונעם פיינעם פאנטאזיע.

הער אויף ליינען די נאנסענס. פאר דיין אייגענע טובה…
'סטע געהערט אזוינס?
דאונט געט מי ראנג. איך ווייס אויך אז זוכן דעם אמת איז פארבינדן מיט א געוואלד פון מכאוב, אבער עס איז מיר ווערד די פרייז. מיין אייגענע טובה איז נישט לעבן אכציג יאר אין א שקר בלויז וויבאלד איך האב נישט געהאט די קוראזש צו טשאלענזשן מיינע בעליעפס.

Click to shrink...

די וואס פארשטאפן דעם מח, וועלן קיינמאל נישט פארשטיין די וואס טראכטן יא.
זיי מיינען באמת אז ס'איז א סוויטש וואס מען קען זיך פשוט ארומשפילן דערמיט.

די רגע איינער האט אנערקענט אין דעם עולם השקר אין וואס מיר לעבן איז כמעט נישטא א וועג אויף צוריק.
ער קען לעבן א געמאכטע לעבן און איינרעדן זיינע ארומיגע (און פאר געוויסע ארבעט דאס), אבער באמת צוריק אנהייבן גלייבן אין זייערע שטותים איז כמעט ווי נישט מעגליך.

אבער זי? ניין. איינער וואס זוכט דעם אמת, איז נעבעך טרעפט אין פעין…

Click to shrink...

און אויב פעין איז די סיבה פארן אנערקענען אינעם אמת? איז וואס?
יא, ס'איז אמת אז די וואס האבן הנאה פון זייער לעבן די וועלן בדרך כלל בלייבן אין סיי וועלכע סיסטעם וואס זיי געפינען זיך. אמת אדער שקר מאכט בכלל נישט אויס. מענטשן ווילן בס"ה לעבן גוט.
ווייטער איז טאקע דא אנדערע וואס לעבן יא אין פעין און פארט בלייבן זיי ווייל די פחד פון וואס טוט זיך אינדרויסן איז שטערקער ווי זייער פעין.

אבער וואס פארא מין סטופיד תירוץ איז דאס "דו טראכסט ווייל דו האסט פעין"..???
די פאקט איז אז ער טראכט און ער האט א לעגעטימער קשיא!

האסט א תירוץ אויף זיין קשיא? ניין? איז ער דאך גערעכט!
האלסט אז ס'קומט פון פעין? נו, נעם אוועק זיין פעין! קענסט נישט? וויש זיך אונטער און מאך צו דיין פיסק!

 

[מרחשון]

כ'בין אויפגעוואקסן מיט א מורא'דיגע זיכערקייט אין כלל ישראל'ס קלוגשאפט

Click to shrink...

דער דאזיגער זיכערקייט קענסטו ווייטער אנהאלטן.
כלל ישראל איז פארט פון די קלוגערע פעלקער, ווי שוין כמה פעמים אויסגעשמועסט געווארן.
עס איז בלויז דער געוויסער פונדאמענטאליזם וואס לאזט זיי נישט טראכטן אין געוויסע דירעקציעס.
אבער דארט וואו מען 'מעג' טראכטן, זענען פארהאן ווייניג וואס קענען זיך פארגלייכן מיט כלל ישראל.

 

[אלפא]

וואס איך גיי למעשה טוהן, ווייסט איין באשעפער.
איך האף אז איך וועל האבן די קוראזש צו דינען דעם אמת'ן גאט.


לאמיר זען. וואס זענען די risks & rewards?

Click to shrink...

אויב איז די שאלה צווישן זעאס, רע, מארדוק, אדער יעזוס, דאן האסטו א פראבלעם מיטן קלייבן דעם ריכטיגן. אויב אבער איז עס מער צווישן יא אדער נישט קיין ג-ט בכלל, דאן האט דאך פאסקאל אויסגעטרויטן דעם וועג און אויסגע'חשבונ'ט פאר דיר די risks & rewards.. און אויב איז זיין לאגישע מעטאדאלאגיע נישט צופרידנשטעלנד, איז די עוואלוציאנערישע בענעפיטן פון רעליגיע (i.e. זיין באקוועם) אויך ווערד צו נעמען אין באטראכט.

 

[קץ דוחק]

ײשר כח @מרחשון פאר'ן עפענען אַזא װיכטיגע אשכול דערװעגן כאטש ס'איז אַזאך װאס איז שױן אזױפיהל אױסגעשמועסט געװארן איז דאס אבער קײנמאל נישט צופיהל. װען איך האב באזוכט מײן משפחה אין אר"י האב איך אסאך געפיהלט די שטורמערישע געפיהלן װאס דו באצײכנסט און אינטרעסאנט, די זאך װאס האט מיר געמאכט עס אדורכטראגן איז געװען די שטענדיגע מחשבה אז ס'גײט זיך נישט ציען פאר אײביג. אין א װאך צװײ ארום װעל איך זײן צוריק אינדערהײם. ס'איז נישט אזױ װײט געװען דאס אז איך לעב נישט מער אין די קהילה װאס האט מיר בארוהיגט נאר סתם אז איך װעל נישט זײן נעבן מענטשן װאס מײן התנהגות און מײן װעג פון טראכטן, און ארױסזאגן װאס איך האלט, ארום זײ, שאפט כסדר קאנפליקט.

מײן נקודה איז אז אמאל אפילו װױנען נעבן די עלטערן, נישט קײן חילוק צו מען איז יא א חלק פון די קהילה צו נישט, שאפט א מֶתַּח װײל דאס איז די נאטור צװישן עלטערן, קינדער און געשװיסטער, אז מען קריגט זיך מזמן לזמן. אז ס'װאלט נישט געװען װעגן אידישקײט װאלט עס געװען װעגן עפעס אנדערש. נישט אומזינסט האט די תורה געזאגט על כן יעזוב איש.

 

[מרחשון]

אויב איז די שאלה צווישן זעאס, רע, מארדוק, אדער יעזוס, דאן האסטו א פראבלעם מיטן קלייבן דעם ריכטיגן. אויב אבער איז עס מער צווישן יא אדער נישט קיין ג-ט בכלל, דאן האט דאך פאסקאל אויסגעטרויטן דעם וועג און אויסגע'חשבונ'ט פאר דיר די risks & rewards.. און אויב איז זיין לאגישע מעטאדאלאגיע נישט צופרידנשטעלנד, איז די עוואלוציאנערישע בענעפיטן פון רעליגיע (i.e. זיין באקוועם) אויך ווערד צו נעמען אין באטראכט.

Click to shrink...

איך מיין אז דו האסט פאלש פארשטאנען די שאלה פון @חסידיש משפיע.
ער האט געמיינט פארצושלאגן אז אפשר איז בעסער זיך ארויסצולאזן פון חקירה און צוריקגיין צו די עלטערן'ס שויס.
דערויף האב איך געפרעגט וואס זענען די risks & rewards.

 

[קעניינע הארע]

געווען זיכער אז דאס וועט זיין א גאלדענער געלעגנהייט צו פארדינען עטוואס נעגאטיווע אויפמערקזאמקייט, וואס איז צו יעדע צייט בעסער ווי גארנישט.

Click to shrink...

וואס ביסטו אזוי בייז, האסט דאך געקענט באשטיין צו באקומען נעגאטיווע אויפמערקזאמקייט?

ווען איך האב פראבירט איר צו ערקלערן אז אייגנטליך מאכט מיר די חקירה נאך אמת בדרך כלל בלויז שפירן בעסער, און א גאנץ יאר בין איך עכט פרייליך און געזונט, א דאנק מיין טעראפיסט, האט זי ריפלייט אז עס קען נישט זיין אז איך בין פרייליך, ווייל דאן וואלט איך זיכער נישט געזוכט, נאר געווען צופרידן.

Click to shrink...

לערן זיך אויס אז אויב מען ענטפערט אזעלכע טעקסט, שפילסטו זיי אריין אין די האנט. האסט עכט געמיינט דו גייסט איר מסביר זיין מיט דיין טעקסט און זי גייט עס מקבל זיין? אדער איגנאריר עס, אדער לכה"פ ענטפער עפעס סארקאסטיש.

כ'קען נאך אלס נישט אויפהערן טראכטן פון דעם ברוטאלן אטאקע וואס איך האב געכאפט נעכטן נאכט ביי מלוה מלכה. בפרט באדערט מיר דאס זלזול מיט וועלכע די חברה האבן זיך באצויגן צו מיר און מיינע טענות.

מיין בלוט קאכט אין מיר. פון וואו קומט דער זיכערקייט און קאנפידענץ אין א לויזע שיטה אין וואס זיי האבן נאך קיינמאל אפילו נישט געצווייפלט?

Click to shrink...

טראכט אריין, "הגע בעצמך" ווי די פאעטישע שרייבערס דרוקן זיך אויס, פאר דריי יאר צוריק וואלסטו נישט די זעלבע גערעדט??
מען לייגט עס אריין אין אונז מיט א בלי שום ספק'דיגן שטארקקייט, אזש גם כי יזקין לא יסור ממנו.
איברא, עס מוז בכלל נישט זיין אז עס קומט פון שטארקקייט און קאנפידענץ. אדרבה, עס איז מעגליך אז עס איז פארקערט, טאקע ווייל זיי זענען אזוי שוואך מיט זייער שיטה ווערט מען אזוי פארלוירן ווען איינער צווייפלט דערין, און מ'גלייבט אז מיט אפאר שטרענגע ווערטער און שארפע בליקן וועט מען קונה זיין דעם דעת פון דיר.

 

[גרויסע צילייגער]

א חלק פון די פראבלעם איז אז מ'לאזט נישט טראכטן, די לעבן איז אויסגעשטעלט אויף א מאנקי סע"י מאנקי ד"ו וועג, דהיינו איינער וואס טראכט און זאגט דברים של טעם, אדער פרעגט פאר א מראה מקום, ווערט אין א אויגבליק א אפיקורס און מען טאר אים נישט אויסהערן, פארוואס?? פארוואס אונזערע קינדער אין אזוי-גערופענע "היימישע מוסדות" האבן נישט די מעגליכקייט צו ווערן קלאר אין נושאים וואס איז באמת נוגע צו דת? נאר אנשטאט דעם דארף מען זיי אויסלערנען אז אין חצר הק' הודא-נאנאש עסט די רבי מוצאי צום גדליה אכט עקיגע פערפל... מיי גאד.. דאס איז נישט נישט אידישליך און זיכער נישט קיין חינוך..!! דאס מיינט נישט והגדת לבנך, דאס איז א פארדארבענע קארופטעד מיינ"ד סע"ט וואס מ'קען נישט טוישן.
לאמיר האפן אז בן דוד וועט קומען און זיי אלע אויפווייזן, אז לא די די מענטשן וואס האבן געהאלטן אנדערע ווי דיר זענען גערעכט, נאר ענק זענען אפ' נישט קיין תינוק שנשבו..! ענק זענען פושעים וואס האבן זיך אליין נישט געוואלט ארויסזעהן פון די אייגענע געגראבע לאך.