ניצוצי כס"ף

[אפענער]

מיר שרייבן דאך אזוי ביי צענדליגע ווערטער, פונקט גוגל באדערט דיך?

 

[תרמב]

ווער האט מחליט געווען אז מ'שרייבט 'גוגל' ווי די ליטווישע, כ'מיין מ'דארף שרייבן 'גאגל'. נישט אזוי?

Click to shrink...

און וויאזוי וועט מען שרייבן אובער? אאבער?

א יוקל ספעלט מען אויך אזוי.

 

[יש עתיד]

ווער האט מחליט געווען אז מ'שרייבט 'גוגל' ווי די ליטווישע, כ'מיין מ'דארף שרייבן 'גאגל'. נישט אזוי?

Click to shrink...

כ'טריי צו טראכטן צו ס'איז דא א כלל, די אלף קומט געווענליך פאר א חטף קמץ, אזוי ווי האָט, לאָז, שאָס. און א רעגולער קמץ שרייבט מען א וו' אזויוי בונד, קונד, פונט.
אבער פון די אנדערע זייט איז דא אסאך פארקערט די ווערטער וואס, וואג זענען חטף קמץ און ווערן געשריבן מיט א אלף (נישט שייך עכט צו שרייבן וווס, וווג..) אזוי אויך איז דא קורץ, דורך וואס זענען א געהעריגע קמץ מיט א וו'.

 

[אפענער]

אבער פון די אנדערע זייט איז דא אסאך פארקערט די ווערטער וואס, וואג זענען חטף קמץ און ווערן געשריבן מיט א אלף (נישט שייך עכט צו שרייבן וווס, וווג..) אזוי אויך איז דא קורץ, דורך וואס זענען א געהעריגע קמץ מיט א וו'.

Click to shrink...

וואס איז אריגינעל געווען מיט א פתח אזויווי אין גערמאניש. און די זעלבע איז לכאורה מיט וואג. קורץ איז אין דייטש מיט אונזער קמץ/ליטווישער מלאפום

 

[קהל׳ס נער]

ווער האט מחליט געווען אז מ'שרייבט 'גוגל' ווי די ליטווישע, כ'מיין מ'דארף שרייבן 'גאגל'. נישט אזוי?

Click to shrink...

אידיש האט נישט קיין כללים (כ׳ווייס אז די בית רחל שרייבהעפֿט טענהט אז יא) איז עכט קענסטו שרייבען וויאזוי די ווילסט, די סיבה וואס איך שרייב אזוי איז ווייל די ליטווישע וועג ווייסטו אז ס׳איז א מלאפום וואס ווערט פראנאונסט ווי א חסידישער קמץ, משא״כ מיט א אלף ווייסט מען נישט צי ס׳איז א קמץ צי א פתח.
ביים מייסד זיין די קרעמל הלזה האט זיך געטוהן א טענה׳עריי צי מען ספעלט מאדעראטאר אדער מאדעראטור.

 

[כספי]

אין ק"ש מאחורי, איז געווען א אשכול דורך ברסלבר, צו מסביר זיין די נארישקייט, פון דאס וואס מאכט זיך צומאל פון מענטשן וואס האבן תאוות (און דמיונות) איבער שוועגערן'ס. האט דארט החכם השלם יאיר געשריבן, אז ס'קוקט עם אויס, אז די עיקר פראבלעם מאכט זיך ביים היימישן עולם, וויבאלד די עיקר שידוך טוט מען דאך נישט איבער ליבע וכדו', און אויך נישט איבער פערסאנעלעטי, נאר איבער די משפחות, צו די משפחות שטימען, נו אויב אזוי וואלט דאך פונקט געקענט זיין אז ס'וואלט געארבעט מיטן שוועגערן, ווייל מיט איר האט זיך דאך דיין משפחה משדך געווען, והבן.

און די פאמיליע אויסגאבע איז דא עפעס א המשך איבער שידוכים, שרייבט דארט לעצטנס די שדכנ'טע, איבער די נושא ווען מ'טראגט אן א שידוך פאר צוויי שוועסטערס, דאס הייסט קודם פאר איין שוועסטער און נאכדעם פאר א אנדערע שוועסטער (חתונה געהאטע שוועסטער, פאר זייערע קינדער), די פראבלעמען וואס קען זיך מאכן פון דעם, ווען איין שוועסטער פרעגט זיך נאך ביי די אנדערע שוועסטער וכדו'. שרייבט זי דארט אז ס'מאכט זייער אסאך מאל די סיטואציע, וויבאלד אויב די שידוך שטימט פאר די משפחה, וועט מען פרובירן ביי נאך איינעם פון די משפחה... והדברים ברורים ושמחים כנתינתם מסיני.

 

[כספי]

אין די ליכטיגע היים אויסגאבע איז געווען לעצטנס א אינטערוויא מיט א פרוי וואס האט אדאפטירט צווי דאון סינדראם קינדער. א שיינע אינטערוויא.
סוף שמועס זאגט דארט די פרוי, אז עפעס א גדול האט אמאל געזאגט ווען ער איז געווען ביי א ברית פון א דאון סינדראם קינד, אז די דאון סינדראם קינדער האבן נשמות וואס זענען גרעסער ווי אברהם אבינו. נאכדעם לייגט זי צו, אז מ'זעהט טאקע אז קיין איין דאון סינדראם איז נאכנישט אפגעפארן.

דאס אז די נשמות איז גרעסער ווי אברהם אבינו, נו...
אבער דאס אז קיינער איז נישט אפגעפארן?! דאס דארף צו זיין א ראיה איבער די הייליגקייט פון זייער נשמה? איך וואלט ענדערש געזאגט אז ס'איז א ראיה פון זייער תמימות (איידל גערעדט). כ'מיין, פון אראבישע גלויבונג איז יא א דאון סינדראם אפגעפארן, און פון קריסטנטום?

 

[אלעזר]

אפראפאס דאון סינדראם

View: https://youtube.com/shorts/pZFLjtzdIsE?si=Pp8Y3-vtmDJaerJr

 

[חוקר ודורש]

אידיש האט נישט קיין כללים (כ׳ווייס אז די בית רחל שרייבהעפֿט טענהט אז יא) איז עכט קענסטו שרייבען וויאזוי די ווילסט, די סיבה וואס איך שרייב אזוי איז ווייל די ליטווישע וועג ווייסטו אז ס׳איז א מלאפום וואס ווערט פראנאונסט ווי א חסידישער קמץ, משא״כ מיט א אלף ווייסט מען נישט צי ס׳איז א קמץ צי א פתח.
ביים מייסד זיין די קרעמל הלזה האט זיך געטוהן א טענה׳עריי צי מען ספעלט מאדעראטאר אדער מאדעראטור.

Click to shrink...

אין בית יעקב אין קראקא איז געווען א ביכל מיט כללים ווי אזוי צו שרייבן אין אידיש (כך שמעתי פון א איד וואס האט זיין מאמע האט דארט געלערנט, ער האט נישט געדענקט אויב זיי האבן עס גיהאט אינדערהיים אדער נאר די מאמע האט אים אזוי געזאגט)

 

[טאמעטע דיפ]

אסאך רעדן זיך אפ, אז מ'זעט די נעמען און די פנימ'ער פון די געפאלענע אין די מלחמה אין איזראעל, זענען מזרחיים, פריפריה, בקיצור ישראל השניה. און נישט פון די אליטה האשכנזית, תל אביב, ישראל הראשונה, וואס זיי זיצן אין די אפיסעס, צו אין די קוקפיט פון די פליגערס.
ס'קען זיין אז ס'איז בכלל נישט אמת, כ'קען נישט די נומערן (אין פאקט איז גדי איינזקויט'ס זון געפאלן אין עזה, און כ'האב נישט געהערט פון קיינעם פון די קאאליציע'ס קינדער, וואס זענען געפאלן - פארשטייט זיך אז איינער זיצט אין מיאמי, און איינער אויף אינסטעגראם, און די חרדים זענען זיך בכלל נישט מתגייס, אבער שוין).
אבער אפילו נניח ס'איז אמת, ס'קען זיין אז די סיבה איז פשוט, די סארט חברה זעהט מען דאך קלאר, אז זיי זענען אנדערש אוועקגעשטעלט, זיי קומען מיט א רוח קרב, מיט פייער אין די אויגן, מיט מסירות נפש, זיי זענען פון אן אנדער טייג געקנאטן. זיי ווילן גיין אין די יחידות קרביות. מה שאין כן די תל אביב'ער חברה ודומיהן, וואס קען זיין זיי זענען גרעסערע מפונקים און גרעסערע פחדנים, זיי זענען נישט געמאכט פאר די יחידות, אלס דעם שטעלט מען זיי אין אנדערע סארטן יחידות.
מינינג טא סעי, ס'איז נישט אז זיי זענען דא, און זיי זענען דא, ווייל די מזרחיים זענען דיספאוזעבל, מ'קעירט נישט איבער זיי, נאר זיי ווילן ענדערש גיין דארט.

Click to shrink...

לעניית דעתי ביסטו בכלל נישט גערעכט
היינט איז עס טאקע אזוי ווייל זיי זענען שוין צוגעוואינט אז זיי גייען נאר אין קרבי ממילא טוהן זיי עס עד הסוף
אבער ווי אזוי איז עס צוגעקומען?
ווייל אלע יארן האבן זיי אריין גענימען אין די עליטישע יוניטס ווי למשל סיירת מטכ"ל, שייטת 13, שלד"ג און אפגערעדט חיל האוויר און אמ"ן, נאר די וואס קומען פון די פאסיגע משפחות און גי פאסיגע שטעט

 

[יצמח]

אבער ווי אזוי איז עס צוגעקומען?
ווייל אלע יארן האבן זיי אריין גענימען אין די עליטישע יוניטס ווי למשל סיירת מטכ"ל, שייטת 13, שלד"ג און אפגערעדט חיל האוויר און אמ"ן, נאר די וואס קומען פון די פאסיגע משפחות און גי פאסיגע שטעט

Click to shrink...

ריכטיג, יפה אמרת, אבער ס'דארף צו הייסן אז ס'גייט אריינקומען א טויש אין 8200 און חיל האוויר זע דא לא עוד "משפחת חיל האוויר": המהפכה שהתחילה ב-8200 מגיעה לקורס טיס, ימים ידברו.

 

[חוקר ודורש]

ריכטיג, יפה אמרת, אבער ס'דארף צו הייסן אז ס'גייט אריינקומען א טויש אין 8200 און חיל האוויר זע דא לא עוד "משפחת חיל האוויר": המהפכה שהתחילה ב-8200 מגיעה לקורס טיס, ימים ידברו.

Click to shrink...

אין 8200 איז דא א סיסטעם וואס נעמט אן פרומע אינגערלייט
זיי לערנען זיי אויס ממש פון גארנישט וויסן ביז צו גוט קענען עס גיין דארט אריין אינגערלייט וואס קענען נישט קיין מאטמאטיק קענען נישט קיין abc און ווער רעדט פון programming און מה׳לערנות זיי אויס אויף צו קענען פראגראמירן ווי ס׳דארף צו זיין

 

[כספי]

לעניית דעתי ביסטו בכלל נישט גערעכט, היינט איז עס טאקע אזוי ווייל זיי זענען שוין צוגעוואינט אז זיי גייען נאר אין קרבי ממילא טוהן זיי עס עד הסוף, אבער ווי אזוי איז עס צוגעקומען?
ווייל אלע יארן האבן זיי אריין גענימען אין די עליטישע יוניטס ווי למשל סיירת מטכ"ל, שייטת 13, שלד"ג און אפגערעדט חיל האוויר און אמ"ן, נאר די וואס קומען פון די פאסיגע משפחות און גי פאסיגע שטעט

Click to shrink...

דאס אז אמאל איז געווען אפליה, איז א דבר ברור ביי יעדן.
די שאלה איז היינטיגע צייטן, היינטיגע צייטן ווען מ'זעהט אז א גרויס חלק פון די טייסים זענען פון תל אביב, און א גרויס חלק פון קרבי איז פון פריפריה, פון וואס קומט עס? קומט עס פון אפליה, צו פון אנדערע סיבות?
אויף דעם ארויף האב איך געזאגט אז ס'קומט פון אנדערע סיבות, ווי אויס גערעכנט.
אין די לינק וואס @יצמח האט צוריקגעברענגט זעסטו עס קלאר. קודם כל זעסטו אז ווען 17% פון די טייסים זענען פון משפחות הטייסים, וועקט עס אויף א דאגה ביי די חיל האויר, און זיי פרובירן צו טוישן די סיסטעם, און ווי @חוקר ודורש ברענגט צו לגבי די חרדים. ווען ס'איז א אפליה וואס איז דא צו קלערן און מאכן קורסעס, מ'דארף פיקסן די אפליה און פארטיג.
נאך זעט מען אין די לינק, אז די צבא האט געפארשט וואס איז די סיבות אז רוב טייסים זענען פון די משפחות הטייסים, און נישט פון די פריפריה. וז"ל:

הנוער [הפריפרי] גילה פחות עניין, התייצב פחות למיונים, לא זכה לדחיפה מהבית עקב ספקנות של ההורים, תחושת מסוגלות אישית נמוכה וגם מודעות נמוכה יותר (ביחס למרכז) לאפשרויות שעמדו לרשותם, כגון קורסי הכנה. אם זה לא מספיק, נוער מהפריפריה שכן עמד ברף נטה לנשור במספרים גבוהים משמעותית מתושבי המרכז.

Click to shrink...

זעסטו ווייטער אז ס'איז נישט קיין אפליה.

א ודאי קענסטו טענה'ן אז דאס אלעס איז איין שטיק אפליה, און די צבא דרייט סתם א קאפ, און ס'איז אלעס נאר א קאווער-אפ צו די אפליה וואס טוט זיך אפ דארט. כ'מיין, וואס דען האסטו געמיינט אז די צבא גייט קלאר שרייבן פאר יעדן, אז די סיבה פארוואס ס'איז דא ווייניגער פריפרים אין חיל האויר קומט פון אפליה?!

אויף דעם האב איך געשריבן מיין טעאריע אז די סארט חברה ווילן גיין אין קרבי און וועגן דעם זענען זיי דארט. איינמאל ביי מיר מאכט סענס די טעאריע, גלייב איך אויך די צבא אויף וואס זיי שרייבן.

כ'האב געטראכט א פשוט'ע דוגמא פון מיר, ווען איך ווער ווען מגויס אין מיליטער, איך, וואס כ'האב מורא פון קעצעלעך און קאטשקעלעך, גלייב איך שווער אז זיי וואלטן מיר געשיקט אין קרבי, כ'וועל שטארבן פון פחד נאך פארן ארויספארן... זיי וואלטן מיר זיכער געשיקט ערגעץ אנדערש, איך קאך, אדער אין משרדי, וכדומה.
און די זעלבע איז מיט די תל אביב'ער מפונקים, וואס חלש'ן ווען זיי זעהן א טראפ בלוט ביי די ברית, גייסטו זיי שיקן אין עזה און אין לבנון?! א ודאי וועט מען זיי שיקן אין אנדערע יוניטס.

ס'איז דא נאך א נקודה, איך ווייס אבער נישט וויפיל ס'איז פארשפרייט ביי די תל אביב'ער עולם. ס'איז דא א געוויסע אבדזשעקשן צו ווערן שאהידן פאר די מדינה, א זאך וואס די מזרחיים און פריפריה (בפרט פון די דת"ל) האבן זייער שטארק, ס'איז נאך טאקע דא אסאך וואס זענען פאטריאטן, אבער אפילו די וואס זענען פאטריאטן קענען באשטיין צו באשיצן די מדינה אויף מער א גרינגערן וועג, אנדערש ווי די פריפריה וואס זענען גרייט צו גיין אין פייער פאר די מדינה.

א ענליכע זאך קענסטו זען אין אמעריקע, וואס די רעכטע זענען שטערקערע פאטריאטן, און זיי זענען זיך טאקע מער מגייס, און די מיליטער אין אמעריקע איז טאקע מער רעכט גענויגט. קיינער וועט נישט זאגן אז דאס וואס די גענעראלן זענען מער רעכט גענויגט, קומט וועגן א אפליה, אויב די רעפובליקאנער רעקרוטירן זיך מער, קומט דאך אויס אז די מיליטער האט א רעכט-גענויגטע ווינט.
אין איזראעל איז אבער דא א חוק גיוס חובה, סאו יעדער מוז זיך מתגייס זיין, אפילו די וואס זענען נישט אזעלכע שטארקע פאטריאטן פאר די מדינה, סאו גייען זיי צו מער די משרדי'שע חלקים פון די צבא.

 

[יצמח]

זאגסט זייער גוט בנוגע די חילוק צווישן די רעכטע און לינקע, ולהוסיף אז פראפסאר אסא כשר (א זון פון הרב מענדל כשר) וואס האט געשריבן די קוד האתי פון צה"ל, וואס ווערט אראפגעריסן דורך די רעכטע, האט לעצטנס אפ'געחוזק'ט פון די פארהייליגטע סלאגאן 'טוב למות בעד ארצנו', ער האט עס גערופן טיפשות און געזאגט אז ס'איז 'רע למות בעד ארצנו'. משא"כ די רעכטע זענען אסאך מער אפפערוויליג (מלשון 'אשה' א פייער אפפער) צו שטארבן פארן לאנד, מוסר נפש זיין פאר די מדינה, עד כדי כך אז ס'איז דא (רעכטע) עלטערן פון פארכאפטע וואס זענען גרייט זייערע נאנטע זאלן בלייבן ביי כאמאס פארכאפט אבי נישט נאכצוגעבן.

 

[קץ דוחק]

אסאך רעדן זיך אפ, אז מ'זעט די נעמען און די פנימ'ער פון די געפאלענע אין די מלחמה אין איזראעל, זענען מזרחיים, פריפריה, בקיצור ישראל השניה. און נישט פון די אליטה האשכנזית, תל אביב, ישראל הראשונה, וואס זיי זיצן אין די אפיסעס, צו אין די קוקפיט פון די פליגערס.
ס'קען זיין אז ס'איז בכלל נישט אמת, כ'קען נישט די נומערן (אין פאקט איז גדי איינזקויט'ס זון געפאלן אין עזה, און כ'האב נישט געהערט פון קיינעם פון די קאאליציע'ס קינדער, וואס זענען געפאלן - פארשטייט זיך אז איינער זיצט אין מיאמי, און איינער אויף אינסטעגראם, און די חרדים זענען זיך בכלל נישט מתגייס, אבער שוין).
אבער אפילו נניח ס'איז אמת, ס'קען זיין אז די סיבה איז פשוט, די סארט חברה זעהט מען דאך קלאר, אז זיי זענען אנדערש אוועקגעשטעלט, זיי קומען מיט א רוח קרב, מיט פייער אין די אויגן, מיט מסירות נפש, זיי זענען פון אן אנדער טייג געקנאטן. זיי ווילן גיין אין די יחידות קרביות. מה שאין כן די תל אביב'ער חברה ודומיהן, וואס קען זיין זיי זענען גרעסערע מפונקים און גרעסערע פחדנים, זיי זענען נישט געמאכט פאר די יחידות, אלס דעם שטעלט מען זיי אין אנדערע סארטן יחידות.
מינינג טא סעי, ס'איז נישט אז זיי זענען דא, און זיי זענען דא, ווייל די מזרחיים זענען דיספאוזעבל, מ'קעירט נישט איבער זיי, נאר זיי ווילן ענדערש גיין דארט.

Click to shrink...

איי דאנט טהינק סאו. מ'זעהט אין היסטאריע איז אלעמאל אזוי געווען. דיע פון ארימע בעקגראונדס האט מען געשיקט אויף די פראנטן און די פון פארמעגליכע בעקגראונדס זענען געווארן אפיצירן, גענעראלן און ביוראקראטס. נישטא א מאווי וואס ברענגט עס אזוי גוט ארויס ווי די All Quiet on the Western Front. נאר וואס דען, די פייער אין די אויגן קומט מיט די בעקגראונד און די טיפ. אדער סתם ווייל זיי זענען טונקלהויטיגע מיט פעך שווארצע אויגן. גיי זעה די מסירת נפש וואס די ערשטע דור, די אשכנזים, האבן געהאט אין די מלחמות וואס האט ארץ ישראל געמאכט פאר א לאנד. אבער ס'איז א וויכטיגע זאך צו חזר'ן און ברענגען אונזערע אטענשאן דערצו. פארוואס? ווייל ס'איז נישט פעיר!

 

[טאמעטע דיפ]

כ'האב געטראכט א פשוט'ע דוגמא פון מיר, ווען איך ווער ווען מגויס אין מיליטער, איך, וואס כ'האב מורא פון קעצעלעך און קאטשקעלעך, גלייב איך שווער אז זיי וואלטן מיר געשיקט אין קרבי, כ'וועל שטארבן פון פחד נאך פארן ארויספארן... זיי וואלטן מיר זיכער געשיקט ערגעץ אנדערש, איך קאך, אדער אין משרדי, וכדומה.
און די זעלבע איז מיט די תל אביב'ער מפונקים, וואס חלש'ן ווען זיי זעהן א טראפ בלוט ביי די ברית, גייסטו זיי שיקן אין עזה און אין לבנון?! א ודאי וועט מען זיי שיקן אין אנדערע יוניטס.

Click to shrink...

די זאגסט פונקטליך ארויס די פראבלעם
אסאך האבן מורא צו גיין צו קרבי, די חילוק איז נאר, אז דיר וועט מען שיקען צו פיקוד העורף, רבנות הצבאית, חיל הים וכו' און זיי שיקט מען צו חיל האויר, 8200, 504 וכו'

 

[קץ דוחק]

מעיאר פון ניו יארק סיטי עריק עדעמס איז אין די לעצטע פאר טעג געווארן אנגעקלאגט אויף הארבע קלאגעס. מעיאר עדעמס האט רעאגירט אז ער איז (כמובן) אומשולדיג, און ער איז פשוט א טארגעט ווייל ער האט זיך באקלאגט אויף ביידן'ס אימיגראנטן קריזיס.

די טענה אז מ'איז א טארגעט הערט מען כמעט אייביג ביי אזעלכע פרשות, מיין שאלה איז, וואלט נישט געווען בעסער ווען די סארט מענטשן זאגן, 'כ'בין אומשולדיג, די עף בי איי DOJ וכדו' קענען אמאל מאכן א טעות, אזוי ווי ביי מיין פרשה, כ'האב טראסט אין די אויטאריטעטן און אין די יוסטיץ סיסטעם, און איך בין זיכער אז די אמת וועט ארויסקומען'.

כ'בין זיכער אזעלכע ווערטער וואלטן געהאט אסאך א שטערקערן אימפאקט, וואו די נארישע אויסגעדראשענע 'כ'בין א טארגעט' טענה, וואס מאכט איבלען יעדער רעכט-דענקנדער מענטש.

מ'קען נישט זאגן אז מענטשן זאגן דאס נישט, ווייל זיי האבן מורא אז אויב זיי וועלן טאקע ווערן באשולדיגט, וועלן זיי נישט קענען צוריקצוען נאכן זאגן אז זיי האבן טראסט אין די יוסטיץ סיסטעם. ווייל איינמאל מ'באשולדיגט עם קען ער זאגן דא האבן זיי געמאכט א טעות, אדער קען ער דעמאלטס טענה'ן כ'בין א טארגעט, פארוואס דארף דאס זיין די ערשטע אויטאמאטישע ענטפער, יעדע מאל מ'באשולדיגט עפעס א פערזענליכקייט?

Click to shrink...

פשט איז: אמאל האט דער מענטש טאקע עובר געווען נאר ער טענהט נאך אלס ער איז א טארגעט ווייל מ'האט אים דאס אונטערגעשטעלט אזוי ווי דער שטן פירט זיך צוטוהן.. און אדורכצופאלן א דעליבערעיט ניסיון איז שוין א מילדערע עבירה. אגב, איך ווייס נישט פון וואספארא סארטן זינד מ'רעדט דא. איך אסום מ'רעדט פון זנות.

 

[טאמעטע דיפ]

אין 8200 איז דא א סיסטעם וואס נעמט אן פרומע אינגערלייט
זיי לערנען זיי אויס ממש פון גארנישט וויסן ביז צו גוט קענען עס גיין דארט אריין אינגערלייט וואס קענען נישט קיין מאטמאטיק קענען נישט קיין abc און ווער רעדט פון programming און מה׳לערנות זיי אויס אויף צו קענען פראגראמירן ווי ס׳דארף צו זיין

Click to shrink...

דארטען איז עפעס אנדערש אינגאנצען
דארט איז די מטרה אריין צו שלעפען ווי מער פרומע צו די ארמעי און זיי וויסען אויך אז זיי האבן אסאך מער טשאנסען זיי אריין צו ברענגען און 8200 ווי און אנדערע יוניטס
(פאר אפאר סיבות, ערשטענס ווייל די וואס גייען טוהן עס פאר פרנסה זיי לערנען זיך אויס א פאך, און צווייטען'ס אלעס איז אומטער די קוליסען און זיי דארפען זיך נישט ארום דריייען אויף די גאסען מיט די מונדירען)

 

[קץ דוחק]

ווער האט מחליט געווען אז מ'שרייבט 'גוגל' ווי די ליטווישע, כ'מיין מ'דארף שרייבן 'גאגל'. נישט אזוי?

Click to shrink...

סיידן אויב דו ביסט מוסיף נקודות איז לדעתי 'גאגל' צו סאפט: עמיצער וואס האט נישט געהערט פון גוגל אבער קען גוט לייענען לשה"ק, ווייסט נישט צו דאס איז א מלאפום (קובוץ)אדער א פתח? פארפאלן, די ליטוואקעס האבן א בעסער אויסגעארבעטן יידיש ספעללינג - אינטואיטיוולי. אגב, פאר איזראעליס, וואס טאקע איז א חילוק צווישן קמץ און מלאפום (קובוץ) אויב ביידע זאגן זיי ארויס ווי אונזער קמץ? (איך זאג 'אונזער' קמץ ווייל זייערע קמץ זאגן זיי דאך די זעלבע ווי א פתח, נישט אזוי?)

 

[קץ דוחק]

כ'טריי צו טראכטן צו ס'איז דא א כלל, די אלף קומט געווענליך פאר א חטף קמץ, אזוי ווי האָט, לאָז, שאָס. און א רעגולער קמץ שרייבט מען א וו' אזויוי בונד, קונד, פונט.
אבער פון די אנדערע זייט איז דא אסאך פארקערט די ווערטער וואס, וואג זענען חטף קמץ און ווערן געשריבן מיט א אלף (נישט שייך עכט צו שרייבן וווס, וווג..) אזוי אויך איז דא קורץ, דורך וואס זענען א געהעריגע קמץ מיט א וו'.

Click to shrink...

נעה, קורץ און דורך, זאגן זיי אויך ארויס ווי גוגל און פונט. ס'האט אלץ צוטוהן מיט ווי אזוי ס'סאונד ביי הברה, דוכט זיך מיר!? אגב, מיר ליגט אין קאפ לייענען אלטע יידישע ביכער וואס האבן טאקע געשריבן מיט דריי וואוון: וווג א.א.וו. נאר קיין איין רעכטע בוך וועט נישט שרייבן יידיש אהנע נקודות בכלל.