עוואלוציע אדער בריאת העולם

מיט יעדע זאך וואס סייענס קען פארענטפערן ווערט די פראבעביליטי פון א גאט קלענער.

כ'מיין אז דאס איז אויך וואס ריטשארד דוקינס שרייבט אין זיין בוך "the god delusion" אז ס'האט צוטון מיט פראבעביליטי, און ער אליין איז נישט אבסעלוט זיכער אז ס'איז נישטא קיין גאט.
 
לעצט רעדאגירט:
איך קען נישט די עוועלוציע טעאריע אזוי גוט -אויב בכלל - וויל איך פרעגן די ווייסערס.
אין די תורה איז די סדר הבריאה קודם די הימל נאכדעם די ערד , וואסער , יבשה, צמחים, פיש, חיות, בהמות, מענטש,
מיין שאלה איז צו עוועלוציע איז אויך אין די סדר?
אדער עכ'"פ בערך אזוי
 
איך קען נישט די עוועלוציע טעאריע אזוי גוט -אויב בכלל - וויל איך פרעגן די ווייסערס.
אין די תורה איז די סדר הבריאה קודם די הימל נאכדעם די ערד , וואסער , יבשה, צמחים, פיש, חיות, בהמות, מענטש,
מיין שאלה איז צו עוועלוציע איז אויך אין די סדר?
אדער עכ'"פ בערך אזוי
אין גאר קורצן: ערד קוגל, יבשה, וואסער*, צמחים, פיש, צמחים, חיות, בהמות, מענטשן.

*אויב רעדסטו פון וואסער אויף אונזער פלאנעט אליין.
 
אין גאר קורצן: ערד קוגל, יבשה, וואסער*, צמחים, פיש, צמחים, חיות, בהמות, מענטשן.

*אויב רעדסטו פון וואסער אויף אונזער פלאנעט אליין.
סא די די סדר איז די זעלבע ווי אין בראשית?
 
סא די די סדר איז די זעלבע ווי אין בראשית?
נישט ממש,

די סדר לויט די תורה גייט:
יום א - ערד וואסער און ליכטיגקייט
יום ב - הימל
יום ג - (יבשה) צמחים
יום ד - שטערנס, זון, לבנה
יום ה - ים באשעפענישן און פייגלעך
יום ו - לאנד באשעפענישן און מענטשן.

לויט סייענס איז די ערד און וואסער נישט געווען פאר ליכטיגקייט (אדער עלעקטראמאגנעטיזם), מ'קען אבער זאגן אז עס באדייט די פיר פארסעס פון נאטור, דאן שטומט עס דערווייל.
קיין הימל עקזיסטירט דאך בכלל נישט, זעט אויס די צווייטע טאג איז א טייפא, נישט קיין ווינדער ס'פעלט דעם 'כי טוב'.
קיין צמחים זענען נישט געוואקסן פאר די זון האט עקזיסטירט, ניטאמאל האט די כדור הארץ עקזיסטירט פאר די שטערנס אדער איידער די גראוויטעט פון די זון האט איר פארמירט.
וואסער באשעפענישן שטומט טאקע אז זיי האבן עקזיסטירט פאר לאנד באשעפענישן (מענטשן אינקלודעד), אבער פייגלעך זענען נישט געווען פאר די דיינאסאורס פון וועמען זיי שטאמען..

לסיכום, דאס אז ליכטיגקייט קומט אין אנפאנג און דאס אז מענטשן ביים סוף שטומט, אלעס אנדערש לערן בעסער אין א סייענס בוך.
 
בראשית: גאט האט באשאפן א רקיע און עס גערופן הימל.

וואוסענשאפט: די הימל איז באשאפן געווארן דורך די וואסער און די אטמאספער.

בראשית: גאט האט באשאפן ליכטיגקייט לכאורה פארן באשאפן די נאטורליכע מקור פון ליכטיגקייט (די זון).

וואוסענשאפט: ליכטיגקייט איז באשאפן געווארן פון פאטאנס בערך 400,000 יאר נאך די ביג בענג. אבער ליכטיגקייט פון פאטאנס פון די זון איז געקומען 8-9 ביליאן יארן שפעטער.

ווי איך פארשטיי רעדט מען פון צוויי אנדערע "הימל" און "ליכטיגקייט".

נ.ב. לויט עוואלושאן קען אזאך נישט געבוירן ווערן און בלייבן לעבן אן דעם וואס דאס וואס עס דארף צוקומען צו, עקזיסטירט שוין פון פארדעם. למשל צמחים פאר די זון אדער געוויסע באשעפענישן פאר צמחים.
 
1000063330.gif
 
איך האב א פראבלעם מיט דעם פאראגראף פאר אפאר סיבות.
1. איך פערזענליך האב קיינמאל נישט פארשטאנען די גרויסע חילוק צווישן די קאסמאלאגישע און טעלעאלאגישע ארגומענטן. ביידע גייען נאך די זעלבע לאגיק אז אויב מיר זעען עפעס און קענען עס נישט מסביר זיין - דערפאר ג-ט. און עס בויט זיך (rightly or wrongly) אויף אונזער אינטואציע אז מיר דארפן יא קענען אנגעבן סופישענט הסברים אויף יעדע פענאמענאן פון עקזיסטענץ (-סיבה) און קאמפלעקציטעט (-דיזיינער).
אטאמאטיש, פארשטיי איך נישט דיין חילוק פארוואס דא זאל מען יא מעגן פרעגן וואס די פריערדיגע סיבה איז ווס דא וואס מ'קען נישט פרעגן ווער ס'האט יענץ דיזיינד..
אלזא, לאמיר זיך נעמען צום פארצייטישן מאלעריי ארגומענט.
ווען איך זע א שיינע מאלעריי, קען איך זאגן אז עס איז געשען דורך שאנס, (און עס זענען אפשר פארהאן נאך טריליאנען אזעלכע נישט-געלונגענע מאלערייען...), אדער קען איך זאגן אז איינער האט דאס דיזיינט. וועסטו דא אויך פרעגן "אבער ווער האט דיזיינט דעם דיזיינער?"?, אדער דו וועסט עס לאזן אלס אן אפענע פראגע, און ענדערש אננעמען צום ערשט אז איינער האט דיזיינט דעם מאלעריי?

דאס זעלבע מיט'ן טעלעאלאגישע ארגומענט, וועלכע פראקלאמירט rightly or wrongly אז זאכן אין דער יוניווערס זעען אויס דיזיינט. דער קאנטער טענה אין אזא פאל קען בלויז זיין אז עס מוז נישט זיין דיזיינט וכו', אבער צו פרעגן "ווער האט דיזיינט דעם דיזיינער?" איז ארויס פון פלאץ.

וואס זאגסטו דערצו?
 
די אלע וואס פרעגן קשיות אויף עוואלוציע זאלן קודם גרינטלעך דורכלערנען עטליכע ביכער וועגן די נושא. אין נאכדעם ווען זיי פארשטייען שוין די בעיסיקס זאלן זיי פרעגן.
 
אפשר קען טאקע איינער מאכן א שטיקל ליסטע פאר אנהייבערס
 
אלזא, לאמיר זיך נעמען צום פארצייטישן מאלעריי ארגומענט.
ווען איך זע א שיינע מאלעריי, קען איך זאגן אז עס איז געשען דורך שאנס, (און עס זענען אפשר פארהאן נאך טריליאנען אזעלכע נישט-געלונגענע מאלערייען...), אדער קען איך זאגן אז איינער האט דאס דיזיינט. וועסטו דא אויך פרעגן "אבער ווער האט דיזיינט דעם דיזיינער?"?, אדער דו וועסט עס לאזן אלס אן אפענע פראגע, און ענדערש אננעמען צום ערשט אז איינער האט דיזיינט דעם מאלעריי?

דאס זעלבע מיט'ן טעלעאלאגישע ארגומענט, וועלכע פראקלאמירט rightly or wrongly אז זאכן אין דער יוניווערס זעען אויס דיזיינט. דער קאנטער טענה אין אזא פאל קען בלויז זיין אז עס מוז נישט זיין דיזיינט וכו', אבער צו פרעגן "ווער האט דיזיינט דעם דיזיינער?" איז ארויס פון פלאץ.

וואס זאגסטו דערצו?
View: https://www.youtube.com/watch?v=PqjBOSlk_mE&pp=ygUmVGVsZW9sb2dpY2FsIHZzIGNvc21vbG9naWNhbCBhcmd1bWVudCA%3D
 
אלזא, לאמיר זיך נעמען צום פארצייטישן מאלעריי ארגומענט.
ווען איך זע א שיינע מאלעריי, קען איך זאגן אז עס איז געשען דורך שאנס, (און עס זענען אפשר פארהאן נאך טריליאנען אזעלכע נישט-געלונגענע מאלערייען...), אדער קען איך זאגן אז איינער האט דאס דיזיינט. וועסטו דא אויך פרעגן "אבער ווער האט דיזיינט דעם דיזיינער?"?, אדער דו וועסט עס לאזן אלס אן אפענע פראגע, און ענדערש אננעמען צום ערשט אז איינער האט דיזיינט דעם מאלעריי?

דאס זעלבע מיט'ן טעלעאלאגישע ארגומענט, וועלכע פראקלאמירט rightly or wrongly אז זאכן אין דער יוניווערס זעען אויס דיזיינט. דער קאנטער טענה אין אזא פאל קען בלויז זיין אז עס מוז נישט זיין דיזיינט וכו', אבער צו פרעגן "ווער האט דיזיינט דעם דיזיינער?" איז ארויס פון פלאץ.

וואס זאגסטו דערצו?
איך זאג אז מ'קען פרעגן די זעלבע פראגע ביים מאלעריי אויך, אבער דארט ווייס איך אז די סארט זאך וואס קען דיזיינען די מאלעריי (=מענטשן) עקזיסטירט, אויב אזוי איז די פראגע אומרעלעוואנט אויף די מאלעריי. משא"כ ביי די וועלט ווייסן מיר נישט אז עפעס וואס קען דיזיינען די וועלט עקזיסטירט דו ווילסט עס נאר אויפדרינגען פון די הנחה אז די וועלט מוז האבן א דיזיינער און אויף די הנחה פאסט זיך צו פרעגן ווער האט דיזיינד די דיזיינער.
 
אלזא, לאמיר זיך נעמען צום פארצייטישן מאלעריי ארגומענט.
ווען איך זע א שיינע מאלעריי, קען איך זאגן אז עס איז געשען דורך שאנס, (און עס זענען אפשר פארהאן נאך טריליאנען אזעלכע נישט-געלונגענע מאלערייען...), אדער קען איך זאגן אז איינער האט דאס דיזיינט. וועסטו דא אויך פרעגן "אבער ווער האט דיזיינט דעם דיזיינער?"?, אדער דו וועסט עס לאזן אלס אן אפענע פראגע, און ענדערש אננעמען צום ערשט אז איינער האט דיזיינט דעם מאלעריי?

דאס זעלבע מיט'ן טעלעאלאגישע ארגומענט, וועלכע פראקלאמירט rightly or wrongly אז זאכן אין דער יוניווערס זעען אויס דיזיינט. דער קאנטער טענה אין אזא פאל קען בלויז זיין אז עס מוז נישט זיין דיזיינט וכו', אבער צו פרעגן "ווער האט דיזיינט דעם דיזיינער?" איז ארויס פון פלאץ.

וואס זאגסטו דערצו?
די אינפערענס פון די פאקט אז א מאלעריי האט א דיזיינער (ווייל מיר ווייסן אזוי עמפיריש) צו די הנחה אז די וועלט האט א דיזיינער, איז גארנישט מער אין פלאץ ווי די אינפערענס אז די דיזיינער דארף א דיזיינער! אויב בלייבסטו סטאק ביי די צווייטע באווייזט דאס א פאטאלע לאך אין די לאגיק אז מ'קען בכלל מאכן אזעלכע אנאלאגיעס.
אין אנדערע ווערטער, דאס אז א מאלעריי דארף און האט א דיזיינער ווייסן מיר פון עמפירישע עקספיריענסעס - מ'קען זאגן דאס איז דעדאקטיוו לאגיק.
משא"כ קומען צו די מסקנא אז די וועלט מיט אלע קאמפליצירטע זאכן דארפן -און האבן- א דיזיינער, דאס איז שוין נישט קיין דיירעקטע עקספיריענס אדער ידיעה וואס מיר ווייסן, דאס איז שוין אן אינדאקטיוו חשבון.
און אויב שטומט דעם חשבון, וואלט זיך עס געדארפט ווייטער קענען אויסציען איבער דעם דיזיינער פון דעם דיזיינער. און וויבאלד עס שטומט נישט, מיינט עס אז ערגעץ איז דא דא א לאך אין די לאגיק.

נאך מער, וואס דו טוסט איז בעצם ממש די זעלבע זאך ווי דאס וואס דו לאזט מיר נישט טון. דו זעסט א מאלעריי מיט איר דיזיינער, יעצט קוקסטו אויפן מענטש - 'דעם דיזיינער' - (און אויף אלע אנדערע קאמפליצירטע זאכן) און דו פרעגסט 'אויב אזוי, ווער האט דאס געמאכט?'. וואס איך טו איז איך נעם דעם זעלבן שאלה צום נעקסטן שטאפל, (נעמליך, ווער האט דיזיינט דיין קאמפליצירטע דיזיינער) און דא הייסטו מיר פלוצלינג זיין שטיל.
פון מיין זייט, זיי דו שטיל איין מינוט פריער..
א מאלעריי זעט מען עס האט א דיזיינער ווייסן מיר עס. די וועלט זעען מיר נישט אז עס האט א דיזיינער, קענען מיר אויב אזוי נישט וויסן!
 
איך זאג אז מ'קען פרעגן די זעלבע פראגע ביים מאלעריי אויך, אבער דארט ווייס איך אז די סארט זאך וואס קען דיזיינען די מאלעריי (=מענטשן) עקזיסטירט, אויב אזוי איז די פראגע אומרעלעוואנט אויף די מאלעריי. משא"כ ביי די וועלט ווייסן מיר נישט אז עפעס וואס קען דיזיינען די וועלט עקזיסטירט דו ווילסט עס נאר אויפדרינגען פון די הנחה אז די וועלט מוז האבן א דיזיינער און אויף די הנחה פאסט זיך צו פרעגן ווער האט דיזיינד די דיזיינער.
נישט אמת. נישט ווייל איך ווייס אז מענטשן עקזיסטירן זאג איך אז דער מאלעריי זעט אויס דיזיינט. ווען איך וואלט נישט געוואוסט אז מענטשן עקזיסטירן אדער זיי קענען מאלן, וואלט איך אויך געזוכט א דיזיינער, פונקט ווי אן אסטרא פיזיקער וואס טרעפט ראדיא כוואליעס פון א ווייטע גאלאקסיע וועט זאגן אזנאויב עס זעט אויס דיזיינט דאן מוז זיין אז עליענס עקזיסטירן, כאטש וואס ער האט זיי נאך קיינמאל נישט געזען און ער ווייסט אויך נישט צי זיי קענען מאכן אזעלכע כוואליעס.
 
נישט אמת. נישט ווייל איך ווייס אז מענטשן עקזיסטירן זאג איך אז דער מאלעריי זעט אויס דיזיינט. ווען איך וואלט נישט געוואוסט אז מענטשן עקזיסטירן אדער זיי קענען מאלן, וואלט איך אויך געזוכט א דיזיינער, פונקט ווי אן אסטרא פיזיקער וואס טרעפט ראדיא כוואליעס פון א ווייטע גאלאקסיע וועט זאגן אזנאויב עס זעט אויס דיזיינט דאן מוז זיין אז עליענס עקזיסטירן, כאטש וואס ער האט זיי נאך קיינמאל נישט געזען און ער ווייסט אויך נישט צי זיי קענען מאכן אזעלכע כוואליעס.
עליענס זענען מענטשן אדער עקוויוועלענט צו מענטשן וואס געפינען זיך ערגעץ אנדערש, עס לאזט זיך גרינג זאגן אז פונקט ווי מענטשן עקזיסטירן דא עקזיסטירן זיי ערגעץ אנדערש.

בכלל איז דיין שאלה מער סעמענטיקס פארוואס מענטשן פרעגן יא אדער נישט, לאגיש קען מעם אייביג פרעגן ווער האט דיזיינד דעם דיזיינער.
 
נאך מער, וואס דו טוסט איז בעצם ממש די זעלבע זאך ווי דאס וואס דו לאזט מיר נישט טון. דו זעסט א מאלעריי מיט איר דיזיינער, יעצט קוקסטו אויפן מענטש - 'דעם דיזיינער' - (און אויף אלע אנדערע קאמפליצירטע זאכן) און דו פרעגסט 'אויב אזוי, ווער האט דאס געמאכט?'. וואס איך טו איז איך נעם דעם זעלבן שאלה צום נעקסטן שטאפל, (נעמליך, ווער האט דיזיינט דיין קאמפליצירטע דיזיינער) און דא הייסטו מיר פלוצלינג זיין שטיל.
פון מיין זייט, זיי דו שטיל איין מינוט פריער..
א מאלעריי זעט מען עס האט א דיזיינער ווייסן מיר עס. די וועלט זעען מיר נישט אז עס האט א דיזיינער, קענען מיר אויב אזוי נישט וויסן!
דו ברענגסט דאך ווייטער ארויס מיין ראי'!
דו זאגסט נישט אז וויבאלד עס איז פארהאן א לאך אין די לאגיק, דאן מוז נישט זיין אז עמיצער האט דעם מאלעריי דיזיינט!
לויט דיין לאגיק, דארפסטו דאך אפווארפן דעם געדאנק אז א מעלער האט דיזיינט דעם בילד, ווייל דו טוסט דאס זעלבע מיט'ן מעלער!
 
Back
Top