הרב אברהם יצחק הכהן קוק זצ"ל

אפילו אין רב קוק׳ס עולם השלם איז ער געוועזן היבש צימישט. פון איין זייט האט ער געהאמערט קעגן חילול שבת אויפן פראקטישן פארנעם, פון די אנדערע זייט האט ער געזען דערין א חלק פונעם עולם השלום. ער האט געהאט פולע פאראדאקסן. פון זיינע שריפטן קוקט אויס ווי ער איז געווען איין שטיק רגש, ממש ווי ר’ איטשע מאיר מארגנשטערן, פון די אנדערע זייט זיינע ביאגראפירער באשרייבן אים ווי א גראונדעד מענטש.
פארוואס הייסט א מענטש וואס האט אריין גענומען עטליכע זייטן "צעמישט" אדער "פראדאקסן"?

"גראונדעד" און "רגש" איז גאר אן זעלטענע שלימות. עהאט כולל געווען עטליכע זייטן, דאס הייסט סיי אהבת ישראל און עבודת השם, און סיי תורה והלכה. א זאך וואס אנדערע גדולים, ווי דער דערמאנטער בר-פלוגתא, האט נישט געהאט אזא מהלך, ווייל אלעס איז געווען עקסטרים צו איין זייט, און ווען מ'טרעפט א חסרון ביי יענעם ווערט מען עקסטרעם איין זייטיג. דאס הייסט "צעמישט", ווען א מענטש קען נישט ניצען א כללית'דיגע צוגאנג צו אלע יודען צוגלייך. פון איין זייט אהבת ישראל אבער פון צווייטן זייט אראפ ברענגן אנדערע אויף אזא ביטול'דיגע פארנעם. ווס. איינער וואס האט מיט א שלימות זייער ערענסט גענומען אלעס, סיי הלכה און סיי אקעגן הלכה.

מ'מעסט נישט קיין צדקות און גאונות דא, און אמת מיט שקר, ווייל ביידע זענען געווען גרויסע מענטשן וואס האבען נישט געפאטשקעט צייט מיט שטותים, און אוודאי נישט סעלפיש, ווייל ביידע האבן מקדיש געווען זייער לעבן פאר אנדערע, הלואי אויף אנדערע גדולים אזא ערנסקייט. נאר אז איינער קען פארנעמען אנדערע אן אראפ קלאפן איז ער ווייט פון "צומישט".
 
לעצט רעדאגירט:
עוד מה ששמעתי מפי זקני, אבי אמי הר"ר שמואל יעקב ווינברג ז"ל, שבהיותו פעם בסעודת פדיון הבן אצל אחד ממכיריו, נתפלא לראות כי ראשי הקרואים הם כ"ק מרן הגרא"י קוק זצוק"ל ועל ידו יושב כ"ק מרן הגר"ח זצוק"ל זאננפעלד, וביותר התפלא אא"ז ז"ל כשמרן הגרא"י הכהן בירך ברהמ"ז על הכוס וטפטפו כמה טיפות מידיו, שם מרן הגר"ח ידיו תחת ידי הכהן, לקבל הטיפות שטפטפו מהכוס, ולקק אותם כמה וכמה פעמים. ואמר לי אא"ז שמאז לא האמין לשום דבר לשון הרע על מרן הגרא"י הכהן זצוק"ל. כשסיפר לי זאת אא"ז ז"ל הייתי בגיל צעיר, וסיפור זה נחקק כל כך עמוק בלבבי, שאין אני יכול לשכוח, כי נדמה לי לפעמים כמו שאני בעצמי הייתי רואה בעיני את הדבר.

פון דא
מי הוא רבי שמואל יעקב ווינברג ז"ל איזה ווינברג? האם זה סלונים? סלאנים? או סלונים תל אביב?
 
עס איז באקאנט אז סאטמאר רב שרייבט אנדערש אויף אים פארן פארן קיין ירושלים ווי נאכדעם.
כ'האב קיינמאל נישט געהערט דאס קראנט, אבער עס איז מסתבר אז נאכן זיך באקענען מיט זיינע ברי פלוגתא און שפירן זייערע 'אנטיקס' אויף די אייגענע ביינער האט ער ווארשיינליך געכאפט מיט וועמען ער האט דא צוטאן און געקוועסשנט אלע זייערע מערכות, אריינגערעכנט די מלחמה מיט הרב קוק. דאך ווייס איך נישט ער זאל האבן געזאגט ברבים עפעס א טויש אין דעם נושא

פונעם גערער רבי'ן אבער זעהט מען די טראזשעקטארי זייער קלאר, ווי ער שרייבט אז אליינס אראפ אינעם בריוו וואס ער האט געמיינט איבער הרב קוק בעפארן באזוכן אין ארץ ישראל און וואס ער האט זיך איבערצייגט שפעטער
 
אין ספק אז הרב קוק איז געווען גאר א גרויסע מענטש בעצם. ואין ספק אז אונז האבן מקבל געווען אן אנדערן בליק אויף די וועלט מיט אידישקייט ווי ער האט אויסגעלערנט.
די וואס קענן נישט פארנעמן די צוויי זאכן אויף איינם, האבן א פראבלעם.

פערזענליך קוק איך אן שיטת הרב קוק אלס א שיטה אויף וואס מיר זיינן חולק. שיטת סאטמאר איז ביי מיר בכלל נישט קיין שיטה. אבער די אשכול איז נישט פאר סאטמאר.
 
כ'האב קיינמאל נישט געהערט דאס קראנט, אבער עס איז מסתבר אז נאכן זיך באקענען מיט זיינע ברי פלוגתא און שפירן זייערע 'אנטיקס' אויף די אייגענע ביינער האט ער ווארשיינליך געכאפט מיט וועמען ער האט דא צוטאן און געקוועסשנט אלע זייערע מערכות, אריינגערעכנט די מלחמה מיט הרב קוק. דאך ווייס איך נישט ער זאל האבן געזאגט ברבים עפעס א טויש אין דעם נושא

פונעם גערער רבי'ן אבער זעהט מען די טראזשעקטארי זייער קלאר, ווי ער שרייבט אז אליינס אראפ אינעם בריוו וואס ער האט געמיינט איבער הרב קוק בעפארן באזוכן אין ארץ ישראל און וואס ער האט זיך איבערצייגט שפעטער
איך געדענק זען איין בריוו ווי עס שטייט על הספינה בדרך לארה”ק און דארט שרייבט ער גאר שארף. עס איז דא א בריוו פון עטליכע חדשים שפעטער ווי ער שרייבט סתם הרב קוק, ער דינגט זיך מיט אים, אבער לאזט אויס אלע לשונות.
 
איך געדענק זען איין בריוו ווי עס שטייט על הספינה בדרך לארה”ק און דארט שרייבט ער גאר שארף. עס איז דא א בריוו פון עטליכע חדשים שפעטער ווי ער שרייבט סתם הרב קוק, ער דינגט זיך מיט אים, אבער לאזט אויס אלע לשונות.
ביידע זענען געדרוקט אין שו''ת דברי יואל
 
ביסודו איז די גענצע מחלוקה אויפ׳ן ראי״ה איז א המשכה פונעם התנדגות צו חסידות, ער האט ס״ה אראפ געברעעגט דא און עולם העשיה וואס די בעש״ט האט מגלה גוועהן,

נישט די שפעטרע קהילות חסידות וואס מחמת חוסר הבנה ועידנות האבן סתם גבלעטשקעט און געשטיפט און סתם פארקויפט עצות אויף פתרונות און קיין צורך,
און טאקע דערפאר האט סאאמאר געשריגן השתכחו תורת הבעש״ט (חלילה) ווייל ער האט נישט אנקערט און דעם גאנצע גילוי...
 
Back
Top