טאהשער פרי
פרישער קרעמלער
- זיך איינגעשריבן
- יוני 17, 2025
- מעסעדזשעס
- 18
- רעאקציע ראטע
- 46
- פונקטן
- 13
איך װעל לײגן דא װאס איך האב געשריבן @שמייכעל אין פרײװעט,
ר' מײלעך איז קײן נארישער קײנמאל נישט געװען. ער איז אלעמאל געװען א פרײנדליכער און א טשיללד פערזאן. אפי' װען ס'איז אהנגעגאנגען די רדיפות האט מען נישט עכט געקענט פּױנטן א פינגער אױף אים זעלבסט אז ער זאל עס האבן געאָרדערט כאטש ס'איז מסתבר אז ער האט געװיסט; ער האט דאך געמוזט אױף אַן אופן פראטעקטן זײן בעפארשטײענדע ירושה.
נאר דאס איז טאקע אינטרעסאנט װיאזױ תיכף װען ער איז ארײנגעקומען האט ער אפגעשטעלט אלע קריגערײען און זיך אנגעהױבן שײן לעבן מיט יעדעם. איך לכשעצמי קען אבער נישט רעדן פון דער תקופה װײל איך בין שױן דאן מער נישט דארט געװען.
נאר ס'לאזט זיך זאגן אז די סיבה פארװאס ער פירט זיך טאקע אזױ אױף איז װײל ער האט נישט אזױ װײט פרינציפן אין אידישקײט װי זײן טאטע אדער למשל ר' אברהם כץ פלעגט האבן (ער האט אמאל זיך געהאט אױסגעדרוקט, װער דארף א כולל? זאלן זײ אלע גײן ארבעטן) במילא קען ער פשרנען איבעראל. ער איז א פראגמאטישער מענטש. אױך האט ער נישט קײן פראבלעם געהאט זיך ארומצונעמען מיט כל מיני בעל עבירה פון אמאל װאס זאלן אבער קענען מיט די רײט סקיללס װאס זײ האבן זיך ערװארבן דורכאױס די יארן אים העלפן האלטן די לײצעס.
אײ מיען, בית רבינו, נומבער 9 , אין ר' משולם פײש'נס לעצטערע יארן,איז קײנמאל נישט אױסגערופן געװען פאר אירע הײליגע אָקוּפּאנטן, חוץ ר' משולם פײש. נפתלי לאנדאו, סאנדל (יואלי?), ראטמאן, די האמבורגערס, הערש מײלעך ארגל, יואלי טײטלבױם, הערש לײב האס, פינקי קלײן, אײזיק װײס, יוסף מאיר הערשקאװיטש, לײפער (מײלעך לײפער'ס זוהן), אליעזר בינער און נאך זענען געװען אדער שלעגער, אדער חזירים, אדער מחללי יו"ט ושבתות אדער סתם גרױסע לײדיגגײער און שװענץ. און א חלק פון זײ זענען געבליבן נעבן ר' מײלעך הײנט זיך מתחמם זײן לאורו. קען זײן זײ האבן זיך מוחל געװען די עבירות. חוץ די אינגעלײט, זײ זענען שױן יא געװען מער ערנסטער: מײלעך קלײן זל, ראובן מנחם שװארץ, מענדל װײס, חזקי בלעקמאן. בקיצור היה ימים.
ר' מײלעך איז קײן נארישער קײנמאל נישט געװען. ער איז אלעמאל געװען א פרײנדליכער און א טשיללד פערזאן. אפי' װען ס'איז אהנגעגאנגען די רדיפות האט מען נישט עכט געקענט פּױנטן א פינגער אױף אים זעלבסט אז ער זאל עס האבן געאָרדערט כאטש ס'איז מסתבר אז ער האט געװיסט; ער האט דאך געמוזט אױף אַן אופן פראטעקטן זײן בעפארשטײענדע ירושה.
נאר דאס איז טאקע אינטרעסאנט װיאזױ תיכף װען ער איז ארײנגעקומען האט ער אפגעשטעלט אלע קריגערײען און זיך אנגעהױבן שײן לעבן מיט יעדעם. איך לכשעצמי קען אבער נישט רעדן פון דער תקופה װײל איך בין שױן דאן מער נישט דארט געװען.
נאר ס'לאזט זיך זאגן אז די סיבה פארװאס ער פירט זיך טאקע אזױ אױף איז װײל ער האט נישט אזױ װײט פרינציפן אין אידישקײט װי זײן טאטע אדער למשל ר' אברהם כץ פלעגט האבן (ער האט אמאל זיך געהאט אױסגעדרוקט, װער דארף א כולל? זאלן זײ אלע גײן ארבעטן) במילא קען ער פשרנען איבעראל. ער איז א פראגמאטישער מענטש. אױך האט ער נישט קײן פראבלעם געהאט זיך ארומצונעמען מיט כל מיני בעל עבירה פון אמאל װאס זאלן אבער קענען מיט די רײט סקיללס װאס זײ האבן זיך ערװארבן דורכאױס די יארן אים העלפן האלטן די לײצעס.
אײ מיען, בית רבינו, נומבער 9 , אין ר' משולם פײש'נס לעצטערע יארן,איז קײנמאל נישט אױסגערופן געװען פאר אירע הײליגע אָקוּפּאנטן, חוץ ר' משולם פײש. נפתלי לאנדאו, סאנדל (יואלי?), ראטמאן, די האמבורגערס, הערש מײלעך ארגל, יואלי טײטלבױם, הערש לײב האס, פינקי קלײן, אײזיק װײס, יוסף מאיר הערשקאװיטש, לײפער (מײלעך לײפער'ס זוהן), אליעזר בינער און נאך זענען געװען אדער שלעגער, אדער חזירים, אדער מחללי יו"ט ושבתות אדער סתם גרױסע לײדיגגײער און שװענץ. און א חלק פון זײ זענען געבליבן נעבן ר' מײלעך הײנט זיך מתחמם זײן לאורו. קען זײן זײ האבן זיך מוחל געװען די עבירות. חוץ די אינגעלײט, זײ זענען שױן יא געװען מער ערנסטער: מײלעך קלײן זל, ראובן מנחם שװארץ, מענדל װײס, חזקי בלעקמאן. בקיצור היה ימים.
לעצט רעדאגירט:
