עקאנאמישע דיסקוסיעס

אט דאס איז וואס איך פראביר ארויסציברענגען, עס קען זיין עס זעהט אויס אז די סיבה פארוואס א באנק האט נישט אלע געלט אויף וואס מענטשן בויען איז ווייל די געלט איז נישט עכט דא נאר אביסל פון די געלט האט די באנק קריעטעד, אבער ווען די גייסט עס אביסל דורכטון פון אן עקאנאמישער בליק וועסטו זעהן אז די סיבה behind the scenes איז, ווייל געלט איז עכטע ארבעט אין די באנק האט נישט אזויפיל עכטע ארבעט אין סטאק ווייל זיי האבן אינוועסטירט א חלק דערפון...
זאג עס איבער ביטע, איך כאפ נישט דיין פוינט.
'אינוועסטמענטס' איז אקוראט פון וואס איך רעד ווען איך רעד פון 'לאונס', 'מארגעדזשעס', און 'סטאקס'. וויאזוי איז דאס אן ארגומענט אנקעגן וואס איך זאג?
איך זאג איבער. די בענק געבן זייער געלט על קרן הצבי - נישט ממש פארשטייט זיך - אבער אויף פיוטשער וועליו, און אזוי קריעטן זיי 'נייע וועליו' אין די עקאנאמיע. די דאזיגע 'נייע וועליו' - נעמליך, די געלט וואס ליגט יעצט ביים לוה וואס עפנט זיין ביזנעס - איז נישט עפעס וואס איז רעפרעזענטירט מיט סיי וועלכע 'עכטע/עקזיסטירענדע ארבייט'. ווייל ווען דער ערשטע וויל צוריק זיין דאלאר האט די באנק אים נישט וואס צו געבן אבער ער קען עס פארט נוצן אין די פארעם פון א דעביט קארטל (כל זמן קיינער גייט נישט צוריק צו די באנק)
 
די באנק פארבארגט איינעמס געלט/ארבעט, זיי מאכן נישט קיין נייע!
 
די באנק פארבארגט איינעמס געלט/ארבעט, זיי מאכן נישט קיין נייע!
איינס פון די צוויי, אדער נוצן דעם דעביט קארטל אין געשעפט איז 'נייע געלט' - וויבאלד די ארגינעלע געלט ליגט נאך אין באנק, אדער איז די הלואה פון די באנקנאטן 'נייע געלט' - וויבאלד די בעה"ב דערפון האט שוין געספענד דעם אמאונט אין געשעפט מיט זיין דעביט קארטל.. דא איז סאמהאו דא צוויי מאל די זעלבע סכום (אין די פארעם פון א דעביט קארטל און אין די פארעם פון די לאון ווען די באנק פארבארגט ווייטער די געלט) פאר נאר איין מאל די ארבייט.
 
איינס פון די צוויי, אדער נוצן דעם דעביט קארטל אין געשעפט איז 'נייע געלט' - וויבאלד די ארגינעלע געלט ליגט נאך אין באנק, אדער איז די הלואה פון די באנקנאטן 'נייע געלט' - וויבאלד די בעה"ב דערפון האט שוין געספענד דעם אמאונט אין געשעפט מיט זיין דעביט קארטל.. דא איז סאמהאו דא צוויי מאל די זעלבע סכום (אין די פארעם פון א דעביט קארטל און אין די פארעם פון די לאון ווען די באנק פארבארגט ווייטער די געלט) פאר נאר איין מאל די ארבייט.
קיין איינס פון די צוויי, די באנק זאגט אז דער גראסערי אייגנטומער האט באקימען הונדערט טויזנט פון דיר אבער ווען ער גייט עס ארויסנעמן וועט עס די באנק דארפן נעמען פון א צווייטן, איך מיין אז די פארשטייסט אליינס אז ווען די באנק זאגט אז עס איז דא געלט און עכט איז עס נישט דא (והא ראי' אויב יעדער נעמט ארויס די געלט אויף איין מאל גייט די באנק נישט קענען צאלן) הייסט דאס נישט "באשאפן געלט".
 
מענטשן לויפן נישט צו די באנק, ממילא איז דיין סענעריא הייפאטעטיש!
ווילאנג קיינער לויפט נישט צו די באנק (- די רעאליטעט) קען מען איבערנוצן דעם זעלבן דאלאר וויפיל מאל מ'וויל, בעת וואס די איינציגסטע 'ארבייט' וואס דא ליגט איז נאר פון דער ערשטע מענטש.
דו טענה'סט אז דאס אז מ'קען לויפן צו די באנק מאכט אלעס פאר א ליידיגע אילוזיע, און איך בין מסכים אין טעאריע אז עס איז אן אילוזיע, אין פראקטיק אבער נוצט מען געלט געבויט אויף דעם אילוזיע, ממילא אין די עכטע וועלט האט די געלט (וואס מ'נוצט פאקטיש) נישט קיין עכטע ארבייט אונטער דעם!

איך פארשטיי אז לכבוד דיין הנחה (אז געלט מוז זיין געדעקט ביי ארבייט) ווילסטו נישט רופן די סארט געלט געלט, אבער וויאזוי דען רופסטו אן רוב 'געלט' אין די עקאנאמיע - וואס ווערט בפועל פארנוצט דאפלט?
 
מענין לענין שלא באותו ענין:

לויט דעמאקראטן וואס איז די פראבלעם מיט טאריפ'ס? ס"ה איז דאס א שטייער אויף די גרויסע קארפארעישן'ס, און דאס איז דאך א מצוה צו דערגיין די יארן פון קארפארעישן'ס? וואס מאכסטו א 'ויצעקו'?

פלוצלינג פארשטייען שוין די דעמאקראטן אז העכערע שטייערן מיינט אז די קארפארעישן'ס וועלן הייבן פרייזן פארן דורכשניטליכ'ן קאנסומער, נו אויב אזוי זאלן זיי שטימען צו באנייען טראמפס שטייער שניטן פון 2017 (וואס לויט זיי איז עס 'בלויז' פאר גרויסע קארפארעישן'ס)? אזוי וועט עס העלפן נידערן פרייזן אדער זיי האלטן סטאביל פארן דורכשניטליכן קאנסומער?​
 
דו טענה'סט אז דאס אז מ'קען לויפן צו די באנק מאכט אלעס פאר א ליידיגע אילוזיע, און איך בין מסכים אין טעאריע אז עס איז אן אילוזיע, אין פראקטיק אבער נוצט מען געלט געבויט אויף דעם אילוזיע, ממילא אין די עכטע וועלט האט די געלט (וואס מ'נוצט פאקטיש) נישט קיין עכטע ארבייט אונטער דעם!
נישט אז דאס אז מען קען לויפן צי די באנק מאכט אז עס זאל זיין אן אילאזיע, עס ווייזט אויף אז עס איז אן אילאזיע! (אפי' ווען מען לויפט למעשה נישט צי די באנק!)
איך פארשטיי אז לכבוד דיין הנחה (אז געלט מוז זיין געדעקט ביי ארבייט) ווילסטו נישט רופן די סארט געלט געלט, אבער וויאזוי דען רופסטו אן רוב 'געלט' אין די עקאנאמיע - וואס ווערט בפועל פארנוצט דאפלט?
קיין שום געלט ווערט נישט "גענוצט" דאפלט, ווען די באנק פאבארגט די הונדערט טויזנט דאלאר וואס די האסט געגעבן פאר די גראסערי, האט די גראסערי אייגנטומער מער נישט די געלט! איי ער קען דאך יעצט נוצן הונדערט טויזנט דאללער מער ווי פריער ווען ער וויל? טאקע ווען ער גייט וועלן ניצן זיין געלט גייט די באנק דארפן בארגן פון א צווייטן וואס ניצט נישט יעצט זיין געלט!
אין א וועג קענסטו עס אנקוקן ווי קיינער האט נישט 'זיין' געלט ביי די באנק, נאר עס איז כאילו דא אזא גרויסע שיסל וואס יעדער וואס לייגט אריין געלט לייגט עס דארט, און יעדער וואס נעמט געלט נעמט פון דארט, און די באנק האלט פשוט חשבון וויפיל יעדער האט אריינגעלייגט אדער ארויס גענימען, און וויבאלד עס איז דא אסאך געלט וואס מענטשן לאזן ליגן דארט אן ארויס נעמען קען זיך די באנק ערלויבן צי פארבארגן די געלט אויף פראצענט אז זיי זאלן אויך מאכן עפעס געלט.
אין פאקט איז דיגיטאלע געלט עקאנאמיש גארנישט אנדערשט ווי געפרינטע געלט און פינקט ווי געפרינטע געלט קען מען זיך נישט נעמען פרינטן אן דעם וואס עס זאל אפעקטירן אלע אנדערע געלט, קען מען אויך נישט מאכן קיין נייע דיגעטאלע געלט וואס האט נישט פריער עקזעסטירט.
 
מענין לענין שלא באותו ענין:

לויט דעמאקראטן וואס איז די פראבלעם מיט טאריפ'ס? ס"ה איז דאס א שטייער אויף די גרויסע קארפארעישן'ס, און דאס איז דאך א מצוה צו דערגיין די יארן פון קארפארעישן'ס? וואס מאכסטו א 'ויצעקו'?

פלוצלינג פארשטייען שוין די דעמאקראטן אז העכערע שטייערן מיינט אז די קארפארעישן'ס וועלן הייבן פרייזן פארן דורכשניטליכ'ן קאנסומער, נו אויב אזוי זאלן זיי שטימען צו באנייען טראמפס שטייער שניטן פון 2017 (וואס לויט זיי איז עס 'בלויז' פאר גרויסע קארפארעישן'ס)? אזוי וועט עס העלפן נידערן פרייזן אדער זיי האלטן סטאביל פארן דורכשניטליכן קאנסומער?​
טאריפס טרעפן אן דעם דורכשניטליכן אמעריקאנער קאנסומער דירעקט. דער "שטייער" ווערט באמת באצאלט דורך אמעריקאנער פאמיליעס ווייל עס הייבט די פרייזן פון טאג טעגליכע פראדוקטן. די אקאנאמיקס איז פשוט: אויב עס קאסט פלוצלינג 25% מער צו אימפארטירן ספעציפישע פראדוקטן, דאן הייבן רעטעיל געשעפטן זייערע פרייזן כדי צו דעקן די נייע קאסטן. די מענטשן וועלכע צאלן דאס זענען די קאנסומערס.
אזוי אויך ווען א קאמפעני האט ווייניגער קאמפעטישן איז א פאקט אז ער וועט זיך ווייניגער צישטעלן, ווייל אויב די אנדערע לאנד'ס פראדוקטען זענען סייווי פינעף אין צוואנציג פראצענט טייערער פארוואס זאל איך בלייבן מיט די ביליגע פרייז? (גלייבסט מיך נישט? איך וועל דיך געבן א משל, פארוואס זענען פיקאפ טראקס אזויפיל טייערער ווי פשוטע קאר'ס ווען עס אפילי נישט אזא חיליק און מעניפעקטשערינג? ווייל אין די ניינצן אכציגער יארן האט אמעריקע געלייגט טאריפס אויף אלע פיקאפ טראקס וואס ווערן אימפאטירט, האבן די אמעריקאנע קאמפעניס געזען אז זיי האבן סאך ווייניגער קאמפיטישן, האבן זיי ארויפגעשרויפט די פרייזן!)
און ווער ספענדט רוב פון זייער געלט פאר זאכן וואס ווערן אימפאטירט? די מיטל קלאס! די גרויסע מיליאנערן ספענדן א קליינע חלק פון זייערע געלטער פאר טאג טעגליכע פראדוקטן, רוב פון זייערע ספענדינגען גייט פאר אינוועסטירונגען און אנדערע זאכן וואס ווערט נישט אפעטירט דורך די טאריפס.
 
נישט אז דאס אז מען קען לויפן צי די באנק מאכט אז עס זאל זיין אן אילאזיע, עס ווייזט אויף אז עס איז אן אילאזיע! (אפי' ווען מען לויפט למעשה נישט צי די באנק!)
אבער די פאקט אז אינצווישן נוצט מען די געלט דאפלט 'ווייזט' אויך אז די אילוזיע האט באשאפן עכטע געלט צום באנוץ! (טאקע נישט רעפרעזענטירט ביי עכטע ארבייט..)
קיין שום געלט ווערט נישט "גענוצט" דאפלט, ווען די באנק פאבארגט די הונדערט טויזנט דאלאר וואס די האסט געגעבן פאר די גראסערי, האט די גראסערי אייגנטומער מער נישט די געלט! איי ער קען דאך יעצט נוצן הונדערט טויזנט דאללער מער ווי פריער ווען ער וויל? טאקע ווען ער גייט וועלן ניצן זיין געלט גייט די באנק דארפן בארגן פון א צווייטן וואס ניצט נישט יעצט זיין געלט!
נישט ממש! ווען דער גראסערי אייגענטומער נוצט די געלט וואס איך געב אים נוצט ער דאך ווייטער זיין דעביט קארטל, און ווילאנג מענטשן נוצן דעביט קארטלעך צו קויפן און באצאלן איינער דעם צווייטן אן אריינטרעטן אין באנק - פארט אלעס כשורה, און דא איז פאקטיש דא צוויי דאלאר פאר די איינס וואס איך האב געלייגט אין באנק לכתחילה. און טאקע מיט די הנחה אז רוב מענטשן טרעטן נישט אריין אין באנק אפצונעמען זייער קעש קען אזא סיסטעם אנגיין ווילאנג מיר אלע גלייבן דערין.
איך ווייס נישט ווער עס איז דא צומישט.
אין א וועג קענסטו עס אנקוקן ווי קיינער האט נישט 'זיין' געלט ביי די באנק, נאר עס איז כאילו דא אזא גרויסע שיסל וואס יעדער וואס לייגט אריין געלט לייגט עס דארט, און יעדער וואס נעמט געלט נעמט פון דארט, און די באנק האלט פשוט חשבון וויפיל יעדער האט אריינגעלייגט אדער ארויס גענימען, און וויבאלד עס איז דא אסאך געלט וואס מענטשן לאזן ליגן דארט אן ארויס נעמען קען זיך די באנק ערלויבן צי פארבארגן די געלט אויף פראצענט אז זיי זאלן אויך מאכן עפעס געלט.
מענטשן נעמען עס אפשר טאקע נישט פיזיש ארויס, אבער דיגיטאל נעמען זיי עס שוין איינמאל ארויס! אזויווי פריער געשמועסט ווען איך גיי אין גראסערי האב איך דורך מיין דעביט קארטל ארויסגענומען די געלט פון מיין אקאונט און אריינגעשטעלט אין די געשעפטסמאנ'ס. מארגן טוט ער די זעלבע אינעם שיך געשעפט, און א טאג דערויף קויפט דער שיך געשעפט אייגענטומער מצות מיט זיין קארטל. קומט אויס די געלט איז פאקטיש ארויס פון מיר אריין צום גראסערי, ארויס פון גראסערי אריין צום שיך געשעפט. אא"וו. וואס האבן מיר דא אלע געטון? נישט גענוצט קיין געלט? וואס דען? פארוואס האט דער גראסערי מאן מיר מסכים געווען צו אוועקגעבן עסן? אודאי געוויס ווייל איך האב נעכטן שווער געארבייט און יעצט פארדינט ער מיין אפגעהארעוועטע געלט.

יעצט, ווען דער באנקיר נעמט מיינע באנקנאטן (וואס זיצן רואיג ביי אים) און ער פארבארגט עס - אן מורא האבן אז דער גראסערי מאן אדער שיך געשפעטסמאן וועלן עס אפמאנען אין די נאנטע צוקונפט - האט ער יעצט 'באשאפן' נייע געלט. ווייל אין אמת'ן דאף די געלט גיין צו דעם געשעפטסמאן אין די רגע וואס ער שפאצירט אריין, נאר וויבאלד מיר אלע ווייסן און טראסטן אז ער גייט זיך נישט באווייזן, האט דער באנקיר מחליט געווען צו פארבארגן די געלט פאר עפעס וואס האט נאכנישט קיין שום עכטע וועליו.
דער ביזנעס וואס האט געבארגט די געלט פון באנק האט יעצט אין באזיץ עכטע קעש וואס למעשה רעפרעזענטירט עס נישט קיין שום 'עכטע ארבייט'. ווען ער קויפט דערמיט סחורה האט ער נישט באמת באצאלט מיט קיין ארבייט נאר מיט פיוטשער ארבייט/ביזנעס. און דא ליגט די הינט באגראבן.
כל זמן ער בויט זיין ביזנעס גענוג שנעל און גוט לוינט זיך די שפיל פאר יעדעם, אויב אבער זעצט ער אן גייט די באנק בלייבן מיט א דעפיציט פון געלט וואס זיי האבן באשאפן אבער נאכנישט געדעקט..

אין אנדערע ווערטער, for all practical purposes איז דא דא נייע געלט אין די עקאנאמיע. הגם איך בין מסכים אז לעת עתה איז עס אן אילוזיע (אדער בלויזע פאטענציאל - ווי איך רוף עס), אבער געלט איז דא פאקטיש דא און צוויי אנדערע מענטשן נוצן דעם זעלבן דאלאר צו קויפן צוויי אנדערע אייטעמס (איך קויף עסן אין גראסערי און דער ביזנעסמאן קויפט איין סחורה פאר זיין ביזנעס)!
 
ווייל אין אמת'ן דאף די געלט גיין צו דעם געשעפטסמאן אין די רגע וואס ער שפאצירט אריין
און מיט דעם וואס דער געשעפטס מאן איז מסכים אז מען זאל אים באצאלן מיט א דעביט קארטל זאגט ער, אז איך געב רשות פאר די באנק אז זיי זאלן פארבארגן די געלט אויב איך דארף עס נישט יעצט ווייל איך טראסט זיי אז אויב גיי איך דארפן די געלט גייען זיי מיך באצאלן פון א צווייטען און אויב גיי איך ניצן מיין דעביט קארטל צי קויפן עפעס פון א צווייטן פארפלוכט זיך יעצט די באנק פאר דעם צווייטן אז אויב דארפסטי די געלט וואס דער גראסערי אייגנטומער האט דיך געסווייפט גיי איך בארגן פון איינעם אנדערשט דיך צי באצאלן, און אזוי אויך ווען דער צווייטער קויפט עפעס פון א דריטען און אזוי ווייטער,
די גאצע געסווייפעראציע קען נאר צישטאנד קימען ווייל עס איז דא אימבאניצטע געלט וואס איינער האט געארבעט דערפאר.
 
אבער געלט איז דא פאקטיש דא און צוויי אנדערע מענטשן נוצן דעם זעלבן דאלאר צו קויפן צוויי אנדערע אייטעמס
עס איז נישט די זעלבע דאלאר ווייל די צווייטע דאלאר איז געבויעט אויף א אומבאניצטע דאלער.
 
די גאצע געסווייפעראציע קען נאר צישטאנד קימען ווייל עס איז דא אימבאניצטע געלט
ווייל די צווייטע דאלאר איז געבויעט אויף א אומבאניצטע דאלער.
גענוצט צו נישט. ביידע דאלארן (מיט וואס עכטע פראדוקטן זענען געקויפט געווארן) זענען געבויט אויף די איין ארבייט וואס דער ערשטע האט דעפאזיטעד אין באנק. רוף עס וויאזוי דו ווילסט און געב אן סיי וועלכע סיבות. די פאקט איז אז צוויי עכטע טראנזאקציעס געשעען אין ליכט פון איין שטיק ארבייט.
 
נאו פראבלעם, אז די האלסט ממש דארט בין איך דיך נישט אינטערעסירט צי קאנווינסן אנדערשט...
 
Back
Top