יו"ט משפחה מאגאזין - רעװיוּ

[קץ דוחק]

סאָו, אזױ װי איך האב געקױפט די 'משפחה' מאגאזין [דאס ערשטע מאל] לכבוד יואלי לאנדא'ס ארטיקל, האב איך געטראכט, אז איך האב עס שױן ממילא, װעל שױן אביסל רעװיוּען זײערע ארטיקלען. כאטש די אױסגאבע איז אזױ דיק אז קלײנע מענטשן װאס דרײװן באסעס קענען עס נוצן צו זיצן העכער בײם רעדל, פונדעסטװגן דאך װעל איך רעװיוען עד שידי מגעת.

סאו קודם די עדװערטס. לאמיך קודם זאגן אז עדװערטס איז דאך אזא עקלדיגע זאך אז ס'לאזט זיך גארנישט זאגן. מילא װען די מאגאזין איז פֿרי, אבער זײ בעטן דאך טבין ותקילין דערפאר. דא אין לונדון האב איך געצאלט 15 פונט! פאר א סינגל עדישְן, װאס אפי' דער פּרעסטידזשעס 'נײטשער' מאגאזין בעהט נישט אזױ סאך.

און נאכדעם זענען די עדװערטס אזױ שרײעדיג און עקלדיג, און ארײנגעפּלאָנקט אינמיטן אַן ארטיקל, אלטערנײטינג - אַן עמוד טעקסט און אַ עמוד עדװערטס, אזױ װי א טראנסעלעיטעד ארטסקרול סידור, אז דאס לײענען פיהלט זיך קְרָעים קרעים. ביז איך קום אָן נאר צו די ערשטע ארטיקל אין דער בּאַנד, האב איך געדארפט קודם מישן נאנט צו הונדערט זײטן פון עדװערטס. צו זײן מער גענױ - 86 זײטן פון עדװערטס אָן דעם דעקל.

חוץ מזה װאס זײ לײגן נאך גאנצעטע ארטיקלען װאס זענען בעצם עדװערטס װאס געװענטליך, אפי' װען די טײמס אָף לונדון למשל מאכט אזא זאך, לײגן זײ עס אין די בעק מיט גרױסע װערטער פון אױבן אז 'דאס איז א באצאלטע אנאנס'. 'משפחה' לײגט די סארט ארטיקלען פון פארנט.

און אפי' פון דיע ארטיקלען אין די מיטן װאס דארפן כלומר'שט יא זײן דער גוף הדבר, נישט קײן באצאלטע ארטיקלען, איז משמע פון געװיסע פון זײ, צװישן די שורות, אז דאס זענען דוקא יא עדװערטס נאר די צאלער האבן געצאלט די העכערע טיער װאס דעמאלס שרײבט מען פאר זײ די ארטיקלן אױף א סטײל אז סתם המון זאלן נישט כאפן דאס איז עכט א עדװערט.

נאכדעם האבן זײ אַן עקלדיגע מנהג פון קובע זײן 'גאנצע' עמודים פאר 'קװאָטס' פון אַן ארטיקל און עקסעסיװלי דראמאטיזירן שטותים װי כאילו זײ פארצײלן דיר א טריללער סטארי. "יואלי לאנדא, װער האט דיך געפרעגט דײן אָפּיניען?", פעידזש ברײק! דאס איז דאך אזא װעיסט פון פעיפּער בּאָט אױכעט א טירחא פאר די לײענער, װאס דארפן מישן, לעקן די פינגער, ענדלעסלי, און אזױ אױך איז דאס סתם איבריגע, נארישע סענסײשאָנעלײַזײנג פון װאס איז אפטמאל באמת מאָנדײן אינהאלט.

נאכדעם זענען רוב ארטיקלען נידלעסלי לאָנג - סתם געקײעט און געמאָלט װאסער, אבי אנצושטאפּן א מאגאזין ס'זאל זײן דיק און אױסקוקן אימפּרעסיװ. װיפיל איז שױן דא צו רעדן פון שװעקי'ס נײע אלבױם װאס איז נאכנישט ארױסגעקומען, נאר "ס'גײט ארױסקומען". איך זאג נישט, ס'איז דא שטיקלעך װאס זענען גאנץ אינטרעסאנט, און איך װעל אָנצײכענען אזעלכע, אבער דאס אױסציען יעדע ארטיקל מאכט אז בײ די ענד דערפון, האב איך שױן פארגעסן פון די געשמאקע שטיקלען װײל די צרות האחרונות משכחות את הראשונות וכו'..

איז אזױ, איך האב אנגעהױבן מיט די ספעשל יו"ט בײלאגע װײל דארטן איז געלעגן יואלי לאנדא'ס ארטיקל פון װעלכע מען רעדט שױן אין א אנדערע שנירל.

יעצט געֶסְטְס װיפיל פון די 324 עמודים, אין די יו"ט בײלאגע, זענען עדװערטס? נאנט צו 200! עמודים פון עדװערטס אין די ספעשל יו"ט בײלאַגע אלײנס. װי געזאגט - 86 עמודים פון עדװערטס ביז דער ערשטער ארטיקל אלײנס! אַקאָרדינג צו גוגל, פאר א "באצאלטע" נײעס מאגאזין טאָר עדװערטס נישט זײן מער װי %40. דערװײל, דא איז עס פארקערט - %60 איז עדװערטס און %40 פראצענט קאָנטענט.

לעצם הענײן​

לאמיר זיך װענדן אצינד צו דער ערשטער ארטיקל (זעה עטעטשמענט). אדורך לײענענדיג דעם ארטיקל איז קלאר אז דאס איז אַן עדװערט פאר שװעקי'ס קומענדיגע סידי. דער שרײבער קען נישט באהאלטן זײן "עקסײטמענט" פאר די ארױסקום פון די סידי און מאכט זיכער עס צו װײזן אין יעדע פאראגראף.

יעצט, ביסײדס די כסדר'דיגע מוסר און פרעפלערײען אין דעם ארטיקל - און דא באקומט מען נאך א מנה כפול סײ פון דעם ארטיקל שרײבער און סײ פון דעם זינגער - װאס איך האב פײנט װען סעלעבריטיס נעמען זיך זאגן מוסר, ספעציעל אין זײערע אלבומס, א שטײגער װי ליפא ש. לעצטנס, איז עס גאנץ א שײנער ארטיקל.

נאר עס איז אביסל צו לאנג. די דזשיסט פון די ארטיקל איז אז דער ארעינדזשער דאָני גראס, שװעקי און דער סופר 'שרולי בעסער' האבן זיך צוזאמענגענומען ארױסצוגעבן א טעיפ, 'יעס יוּ געסד איט' פון 100 "געקליבענע" שבת'דיגע ניגונים. אזא לחײם אימיטעישָאן - כאילו ס'איז נישטא גענוג. אבער װיפיל איז שױן דער שיעור צו רעדן דערפון?

הגם איך פלעג זײער ליב האבן שװעקי אלס בחור'ל נאר הײנט עפעס רילעיט איך מער צו מענערישע װאױסעס אזש אפי' פון װײבער האב איך ליב מער די שאַקיראַ און גאַגאַ װאױסעס. אבער שװעקי האט עפעס אזא קװיטשקעדיגע קול װאס קװעטשט אדער דרוקט זיך אסאך מאל און עפעס ס'ציהט מיר מער נישט. בכל אופן.

נאר דא עקא אז שװעקי האלט זיך אױך פאר א שטיקל כולל אינגערמאן במילא גײט ער צולײגן א קונטרס מיט תורה'לעך, פשט'לעך און קאממענטרי פאר יעדע ניגון אז מען זאל עס קענען לײענען בשעת'ן הערן די ניגון - ענטער, שרולי בעסער.

רעב איד, איך הער ניגונים און מוזיק װען איך האב נישט קײן נערװן צו לײענען. קײנער לײענט נישט קײן אלבױם בוּקלעטס חוץ אױב הערט מען יו"ט ערליך אדער פאר די גיקס װעלכע װילן זיך אײנ'חזר'ן פינקי װעבער'ס גראמען אין 'דער טאטע הערט' אלבום פון מיכאל שניצלער. בקיצור, זײ לױפן אױס פון אײדיעס, עניװאָן װיטה עֶני?

נאר אפאר פאראגראפן זענען היבש פלאטשיג:

שװעקי װיל למשל אז אנשטאט טשעטן בשעת די קידושים נאכ'ן דאװענען שבת אינדערפרי זאל מען מאכן א באטע און זינגען זײנע "איבערגעפרישטע" ניגונים. פײן, חלום װײטער.

נאך א סיבה פארװאס ער מאכט עס (חוץ פונװאס לדידו, מענטשן - ספעציעל הארלי דעיװידסאָן מאטאר ביציקלעך דרײװערס מיט גרױסע טעטאָוּס - װערן בעלי תשובה פון זײנע טעיפס, אקארדינג טו הים), װיל ער אז קינדער זאלן פיהלן א שטארקערע טעם אין אידישקײט בײ די שבת סעודות. ער זאגט אז זײן אלבום װעט דאס פיקסן. בכלל, זאגט ער, נוצן הײנט צו טאגס מענטשן, ספעציעל די חוזרי בתשובה, מער הארץ װי מח. הממ. .

אפאר "אינטרעסאנטע" נאטיצן איז װי דער שרײבער לײגט אראפ די דיפערענץ צװישן ספרדישע און אשכנזישע. בעיסיקלי, קנײדלעך און באקסעדיגע לאקשאן (קרעדיט פון עמיצן דא אין קרעמל) איז אשכנזיש װידעראום געספּײסטע פיש און שחוּק חריף זענען מער די ברױנערע סארט.

אדער װי ער פארצײלט די מעשה פון די ביציקלעך דרײװער אין פראנקרײך. אז דער הױפט פון די באנדע װאס ער האט געטראכט זײ װעלן אים אָנרײסן די בײנער, האט זיך ארױסגעשטעלט צוזײן א גרױסע פֿען זײנער.

נאכדעם זעהט װי שװעקי'ס פרױ איז אױך אינװאלװד אין די החלטות. דאָני זאגט אז זי האט זיך גע'עקשנ'ט מען זאל ארײנשטעלן עפעס א בּאָרינג אָלד סקול שבת ניגון װאס זי האט זײער ליב.

 

[קץ דוחק]

נעקסט איז אַן ארטיקל װעגן שיכרות.

די שרײבערין פּיקט דרײ סארט מענטשן װעלכע זאלן אינפארמירן די ארטיקל. אײנע איז שעװי - די פרױ פון א אינגערמאן יוסי װאס טרינקט זיך אָן בײ יעדע חתונה, שלום זכר און קידוש, און געלעגנהײט, און זי מוטשעט זיך נעבעך געפערליך מיט אים. די צװײטע איז א ביהײװיאָרעל פסיכילאג, דר יוסף פּאוסי, װאס איז עוסק אין דיסראָפטיװ און ענקזײעטי ביהעיװיערס אין קינדער דאכט זיך. און די דריטע איז אײנער ר' שרגא מאַנילאָװיץ (ס'סאַאוּנד װי א װיסקי, איך װײס..) װאס װײסט אסאך זאפטיגע גאסיפ װעגן שיכרות'ער, אבער פארשטײט זיך אלעס אָהן א נאמען נאר מיט גרױס דראמאטישקײט. װען ער װאלט געקענט װאלט ער מבטל געװען דאס טרונקען אינגאנצן; אפילו נאר פאר לחײם'ס... און נאך אײנער איז ר' משה ראטבערג, קאארדינעיטער פון סענטראל דזשערזי און רב פון קהל זכרון יחזקאל אין טאָמס ריװער װאס איז כנראה אױך א טעראפיסט פאר טרונקערס (נישט אײאַװאָסקע) אדער מענטשן אין די משפחה, אַפעקטירט פון טרונקערס.

נאכאמאל, אַן ארטיקל װאס האט געקענט זײן האלב די סײז און װאס לדעתי, רעדט נישט גענוג איבער די אָנדערלײאינג פראבלעם ביהײנד דאס טרונקען. מאנילאװיץ זאגט למשל אז ער האלט די שולד דערצו איז צוליב װאס אסאך מענטשן הײנט ציען זיך ארױס פון די גרױסע הײמישע קאנצעטרירטע געגנטער און מאכן זיך אײגענע קלײנע בתי כנסת (חֶברוֹת) װאו זײ קרעמלען זיך דארטן מיט זײערע אײגענע סארט מינע מענטשן - "מענטשן װאס טוען די זעלבע זאכן" - און במילא איז די בושה אװעקגעפאלן. נאך א סיבה לײגט מען אָן אױף דאס אז די טרונקער זענען אפטמאל די פארמעגליכע צװישן קהל, װאס פירן די בית כנסת און װאס זענען די זעלביגע װאס דאָנעיטְן און ספאנסערְן די משקאות און קְדיֵשים.

ס'קען זײן אז די סיבה צו די שװײגעניש ארום די אמת'ע פאַקטאָרן װאס פירן צו טרינקערײ איז װײל די מאגאזין צו די שרײבערקע װײסן טאקע נישט. אמת, איך װײס אױך נישט װאס דער אמת'ער פראבלעם איז ,אבער ס'איז ניכר אז נישט דאס איז די ריזען װײל צװישן די שורות דערמאנען זײ יא די "סטרעס פעקטאָר" און אױף אַן אנדער פלאץ "בעד מערידזש" אדער "עסקעיפּ". בקיצור, באשולדיגן בלױז די משקאות פאר שיכרות איז אזױ װי די װאס באשולדיגן די טעלעפאנען אדער אינטערנעט פאר עדיקשען אדער גײן אט"ד. אבער דערפאר איז דאך דאס די 'משפחה'.

נישט אלעס אין די ארטיקל מאכט סענס. זעהט למשל װי שעװי זאגט אז יוסי, אין שוהל, האט אײביג זיכער געמאכט און קאלקוּלעיטעד ער זאל אהײמגײן פון שוהל, נאך אײדער די שלעכטע זײט אדער עפעקטס פון די אַלקאָהאל קיקט אין. אזױ אז אין שוהל איז ער שטענדיג געװען דער "באליבטער" שיכור. יעדער װאס איז נאר אמאל שיכור געװען װײזט אז אױסגערעכנטע קאלקולעישְנס און שיכרות גײט נישט צוזאמען. און נײן, "די בעסטע װערטער און תורה'לעך" קומען נישט ארױס װען מען איז אנגעטרונקען, כאטש די שיכור אלײנס טראכט אז יא.

א אנדערע מעשה פארצײלט זי אז א שיכור'ע טאטע האט אהײם שפאצירט אױפ'ן גאס, פון שוהל צי-װאו, צוזאמען מיט זײן טאכטער און זיך אפגעשטעלט אױף א באנק אפצורוען. איז ער אײנגעשלאפן און זײן טאכטער האט אװעקגעװאנדערט און זיך פארלױרן. אדער יא אדער נישט זאגט מען דא.

נאר ס'קען זײן אז די שרײבערקע האט ארײנגעלײגט אלע פראבלעמען צוזאמען בײ אײן מענטש כדי צו אילוסטרירן די פֿוּל גראַװיטי פון דעם אנשיקעניש. לײענט און האט הנאה.

צום לעצט האט מיר געקאסט א שמײכל װי ר' ראטבערג, װעלנדיג ארױסברענגען װי װײט אינגע מענטשן כאפן נישט די שעדליכקײט פון טרונקען, פארצײלט מיט שטױנונג אז א פאטענשְל שװער האט אמאל געװאלט מכבד זײן דעם חתן, פאר אדער נאך די פגישה, מיט א גלעזעלע טֶעקילע. און דער חתן האט נישט פארשטאנען אז דאס איז א פראבלעם.. איך פארשטײ אױך נישט, דו פארשטײסט יא?

מערקט אױך װי שעװי איז העזיטאַנט אָנהױב פון די ארטיקל צו באשולדיגן די רבנים װעלכע פירן די דאזיגע שוהלן ("...אדער קען זײן ער [דער רב] האט געפיהלט ער איז באגרעניצט אין װיפיל ער קען טוהן דערװעגן...") אבער צום סוף װײסט שױן דער ארטיקל גאר גוט צו באשולדיגן די רבנים און רעבעס װעלכע פירן אט די שוהלן אז ס'איז סאָלעלי אױף זײער אחריות דאס אפצושטעלן.

 

[קץ דוחק]

נעקסט איז דא 2 כַּתָּבוֹת אדער ארטיקלען אײנס נעקסט צו די אנדערע פון דזשעיק טוּרקס. טורקס איז גוט אבער אײן חסרון האט ער אז ער נוצט צופיל מליצות ומשלים. װײל דער צװײטער חסרון אז די ארטיקל, ספעציעל די 2'טע כתבה, איז צו לאנג קען איך דאך אָנלײגן אױף דער מאגאזין װײל אזױ איז יעדע ארטיקל פון זײ. אײנער פון די עיקר ארבעטן פון אַן עורך דארף זײן דאס שנײדן פון דעם סופר װײל רוב סופרים האבן דעם פראבלעם אז זײ װײסן נישט װען צו ענדיגן, ואני בכללם.

סאָו די ערשטע איז װעגן א מאדנער ענטרעפרענוּר, א איד גראדע, מיט'ן נאמען דזשעיסאָן אײזאַקסאָן װאס האט א האבי צו קאללעקטן פײטער דזשעטס און ער האט אױך געארבעט מיט מאָסק אין די פּעסט. טראמפ, האט אים, ביז זײן פאָלאאוט מיט אילאָן, געהאט קאָנסידערט אים אַפפױנטְן בראש פון נאַסאַ. ס'איז נישט קײן שלעכטע ארטיקל און כ'האב נישט געטראפן עפעס װאס צו קריטיקירן במילא ברענג איך עס נישט - חוץ אױב ס'װעלן זײן פארלאנגען. אבער דאך האב איך אױך נישט געפינען אין דעם ממש חדשות.

די 2'טע ארטיקל איז װעגן מאסק'ס סיטי 'סטאַרבּײס' אין דרום מזרח טעקסעס. אױך א גוטע ארטיקל אבער װײטער נישט קײן ערנסטע חדשות. ס'איז מער אזא טריפ װאס דזשעיק האט גענומען אהין און ער שרײבט אראפ זײנע געדאנקען, נאר באפעפערט מיט אביסל צופיהל משלים. "דאס קוקט אױס װי יענץ און יענץ קוקט אױס װי דאס" - און אלעמאל עפעס א שטיקל פאעטרי אדער דמיון - אזש אסאך מאל איז עס איבערגעגאסן איבער די מאס אז מען כאפט נישט װאס ער װיל. מערקט װי כ'האב אָנגעצײכנט, אױף פעידזש 174, דארט װי ער זאגט אז "...אײנער שטעלט צו פּאָטהאָולס און אײנער לאָונטשפּעדס..."

אבער חוץ פון דעם האט ער א גוטע, און אפילו רײכע, װאַקאַבּולערי.

אױך דערקענט זיך אז א שטיקל דיסדזשױנטעדנעס - מעגליך אדאנק דעם בחור'טע הזעצערטע אדער טױרקס אלײנס - אין דעם ארטיקל, װײל אױף א פלאץ פאנגט ער אָהן רעדן פון מיִמס װען איך װײס נאכנישט װאס ער האקט אין קאפ, ערשט פיהר פעידזשעס שפעטער זעה איך אז עפעס א גאס דארטן האט מען געטױשט איר נאמען פון װֿימס סטריט צו מימס סטריט - אָה אקעי, איך בין מיט דיר. און דאס קען אױכעט פארענטפערן פארװאס װאס ער זאגט װעגן 'פּאָטהאָוֹלס' און לאונטשפעדס איז קריפטיק במקומה, װײל אינ'אמת'ן קומט דאס נישט דארט. ס'איז געשעהן א ערבוב.

מערקװירדיג אױך װי כ'האב הײלײטעד דארטן װי ער איז מרמז צו דער באקאנטע קאנספיראציע ("אַלעדזשד") אז ניעל אַרמסטראָנג האט קײנמאל נישט באזוכט דער לבנה און אז ס'איז אלעס רעקארדירט געװארן דורך די סי אײַ עי אין א האָליװֿאָד סטודיאו. נאר טורקס לשיטתיה. אײנער האט געװאטשט זײן יוטיוב װידעאו װעגן ימי משיח וקץ הימים? איך אױך נישט. על אף מײן נאמען.

 

[קץ דוחק]

אה, און אז דו ברענגסט א פיקטשער פון מאסק'ס הױז ברענג נישט א פיקטשער פון א סלעיטעד געיט װי מען קען גארנישט זעהן חוץ צױם. אז מען לאזט דיך נישט פאטאגראפירן דעסקרײב עס פאר די לײענער אָהן א פֿאָטאָ. סײװי איז דער לײענער עמוס מיט אָהן א שיעור אבסטראקטע משלים זיך אױסצו'דמיונ'ען; ס'װעט נישט שאטן אביסל נאך...

 

[שמעקעדיג]

אײנער פון די עיקר ארבעטן פון אַן עורך דארף זײן דאס שנײדן פון דעם סופר װײל רוב סופרים האבן דעם פראבלעם אז זײ װײסן נישט װען צו ענדיגן, ואני בכללם.

Click to shrink...

די שרייבערס זענען מאריך ווייל זיי באקומען ע"פ רוב באצאלט אויפן קערעקטער...

 

[כלבין דחציפין]

האסט אסאך גוטע פוינטס אבער עס זעט אויס ווי דו קריטיקירסט לשם קריטיקירן.

פארוואס זאלן זיי נישט מעגן לייגן עדס אויב זיי בעטן געלט? נעטפליקס לייגט אויכט עדס אפילו זיי בעטן געלט.

האט גוגל מחליט געווען אז די רעשיאו איז 40% עדס, סאו וואט? משפחה האט מחליט געווען אז די רעשיאו איז 60% עדס.
איך קויף נישט משפחה וויייל עס איז זייער באורינג (אדער מְשַׁעֲמֵם ווי דו וואלסט געזאגט), אבער ווי איך געדענק זענען די באצאלטע באשרייבונגען אין א באקסל (כאטש וואס איך בין טאקע מסכים מיט דיר אז עס וואלט געווען מער עטיש צו שרייבן קלאר "דאס איז א באצאלטע באשרייבונג")

נאכאמאל. האט טיימס אוו לאנדאן מחליט געווען אז באצאלטע באשרייבונגען קומט אין בעק, איך הער, משפחה אוו יונייטעד סטעיטס האט מחליט געווען אז ס'קומט אין פראנט, אפשר קריטיקיר טיימס אוו לאנדאן פארוואס זיי מאכן נישט נאך משפחה?

וועלכע נישט-באצאלטע-באשרייבונג איז באצאלט? פון ווי נעמסטו עס? אויב איז עס אמת איז עס א געפערליכע עוולה.
אבער מען דארף עס פראוון, מען קען נישט סתם שיסן א לאטקע.

'קװאָטס' פון אַן ארטיקל און עקסעסיװלי דראמאטיזירן שטותים װי כאילו זײ פארצײלן דיר א טריללער סטארי. "יואלי לאנדא, װער האט דיך געפרעגט דײן אָפּיניען?", פעידזש ברײק! דאס איז דאך אזא װעיסט פון פעיפּער בּאָט אױכעט א טירחא פאר די לײענער, װאס דארפן מישן, לעקן די פינגער, ענדלעסלי, און אזױ אױך איז דאס סתם איבריגע, נארישע סענסײשאָנעלײַזײנג פון װאס איז אפטמאל באמת מאָנדײן אינהאלט

Click to shrink...

איך פארשטיי נישט די קריטיק דא, עס עגבערט דיך די צענטל פון א סענט וואס די פעפער קאסט?

וואס איך בין פולי מיט דיר איז אז זיי זענען זייער באורינג און רעפעטיטיוו און פרעדיקטעבל.

 

[קץ דוחק]

װאס הײסט קריטיקירן לשם קריטיקירן? װען אַן ארטיקל איז גוט, װי למשל טורק'ס ערשטע ארטיקל, װעגן אײזאַקסאָן, זאג איך אז ס'איז גוט.

נעטפליקס איז נישט קײן פארגלײך צו די משפחה. ס'איז עפלעך מיט ארענדזשעס.

גוגל האט נישט "מחליט" געװען און אױך האב איך אים נישט געפרעגט װי אזױ ער פירט זיך? גוגל האט מיך געזאגט װאס איז דער מנהג בײ רובא פרינט, און פּעיד מאגאזינען - אז זײ מאכן נישט מער װי 40% עדװערטס.

איך בין א נײע לײענער און איך װײס נאכנישט אז לײגן ארטיקלען אין א פֿרעים מײנט אז ס'איז באצאלט; יעצט װיאזױ גײט די 'משפחה' אינדיקעיטן פאר נײע לײענער װי מיר אז א געװיסע ארטיקל איז עכט אַן עדװערט? צו דען האבן נישט פיהלע ארטיקלען פרעימס אדער באקסלעך ארום זײ? איך מײן אז יא.

דײן װעג פון אפענטפערן איז געשלאגן װײל דער פראגע קען מען פרעגן אױף יעדע זאך: "ער האט אפגעמאכט אזױ און יענער האט אפגעמאכט אזִי." די טײמס אף לאנדאן, און אזױ נאך צענדליגע נעשאָנעל ניוז פעיפערס, װאס האבן פיל א גרעסערע אױדיענץ, צירקולאציע, און טױרן אָװער װי דער 'משפחה', סעטְן די טאן אױף װי-אזױ מען איז זיך נוהג בײ די זאכן. קריטיקירן די טײמס פארװאס זײ מאכן נישט נאך די משפחה איז א פֿאַלעסי װײל די טײמס שטעלט אראפ דעם בענטשמארק אדער סטאנדארט.

ס'איז נישט געשאסן סתם א לאטקע. לײען אדורך די ארטיקל װעגן שװעקי'ס קומענדיגע, נײע אלבום און זאג דו מיר אױב ס'לײענט זיך נישט װי א באצאלטער אנאנס?

 

[קץ דוחק]

נעקסט האבן זײ װאס זײ זאגן איז א 'נײע סעריע' פון אלטע טראדישענעל געשעפטן װעלכע גײען נאך אָן פאר יארן. צװישן זײ איז גאָטליב'ס רעסטוראנט, 'טיב טוב' אין װיליאמסבורג, און פינטער'ס ספרים געשעפט אין ב"פ. נאר אז עטס פרעגסט מיך, אױב טראמפ האט נאר "געזאלט" באזוכן דעם רעסטוראנט אבער איז למעשה נישט געקומען, דעמאלס עצה איך דיך, שרײב עס נישט. 'געדארפט' האט טראמפ טוהן אסאך זאכן. ס'גיבט גארנישט צום ארטיקל; ס'נעמט נאר אראפ.

מערקט אױך װי צום סוף בעטן די קא-שרײבערס פון דעם ארטיקל אז װער ס'האט א געדאנק אדער פירט אלײנס אָן מיט אזא געשעפט זאל ארײנרופן. און דאס איז נישט די ערשטע מאל װאס איך באמערק די 'משפחה' װענדעט זיך מיט "ריקװעסטס" צו די לײענער פאר ארטיקלען (די שיכורע ארטיקל שײנט צו זײן ארײנגעשיקט פון א לײענער). לערנט אײך אױס, װען א אױסגאבע בעהט ארטיקלען פון די לײענער איז א סימן אז זי מיטשעט זיך אױפצוקומען מיט קאָנטענט אלײנס און אז זי באצאלט פאר אירע שרײבערס, פרוטות. נעבעך.

אױך האב איך געלאכט װי פינטער'ס ספרים געשעפט זאגט פאר'ן שרײבער אז ער געפינט אמאל געלט צװישן די בלעטער פון א אלטע אװעק-געגעבענע ספר. יא?, א מכה! כ'װעל דיר זאגן װאס ער געפינט א שפע פון - האָר געפינט ער, נישט געלט.

 

[קץ דוחק]

די קומענדיגע ארטיקל איז זײער גוט. אין קורצן: ס'באשרײבט א אינגל, אהרן, װאס איז אױפגעװאקסן אין ירושלים, אין זײער א ארימע פאמיליע װאו ער האט ממש געהונגערט פאר ברױט, טאג אײן טאג אױס, און װי ער האט זיך געשעמט פון די מחנכים און חברים צו שנאָרן, אבער דער "הענדי-מען" אין חדר, מיט'ן נאמען אפרים, האט זיך דערבארימט אױף אים און אים צוגעשטעלט עסן יעדן מיטאג פאר א תקופה פון 8! יאר.

די ארטיקל איז זײער גוט באשריבן, די מעשה איז גוט און די ענדע אױכעט. זײ לײגן אפי' עכטע פיקטשערס פון די מעין כאראקטערן, אהרן און אפרים, אין די געשיכטע.

נאר פערסאנעלי, געפין איך שװער צו גלײבן אפאר דיטעילס. אײנס) אז ער איז לפֿיהוֹ געװען פון די שארפסטע קעפ פון די כיתה בשעת ער האט געליטן טעגליך פון אזא הונגער. אינדיד ער שרײבט אלײנס ערגעץ אױף א פלאץ אז ער האט נישט געקענט פאקוסְן אױף די לערנען צוליב די הונגער, איז װי-אזױ האט ער אין די זעלבע צײט געקענט אזױ גוט פֿאָנקשענען צו אױפכאפן אלעס אין חדר? עס איז באקאנט אז קינדער װעלכע דארפן פאקוסן און זענען אין קאָנסטענט סױרװײוול מאָוֹד, פערפֿארמען בדרך כלל גאר נידעריג אין שולע.

די צװײטע) נקודה װאס איך געפין שװער צו פארדײען איז אז דער הענדי-מען, אפרים האט אים געפֿידט טעגליך פאר 8! יאר און דאס אינגל'ס מלמד און מנהל האבן נישט געװיסט, אי נישט געטארט װיסן, װאס ער גײט אלץ דורך און װי ארים זײנע עלטערן זענען? נאך מער איז מיר שװער דאס אז ער האט בכלל מורא געהאט צו פארצײלן דעם מנהל פארװאס ער גײט צו אפרים'ס סטאָררוּם װײל אױב װעט דער מנהל אױסגעפינען אז אפרים גיבט אים צו עסן, װעט מען אפרים'ען ארױסװארפן?? דאס סאַאונדט נישט סענסיבְּל אין מײן אָפּיניען. קײן אײן שולע, פרומע צו נישט, װאלט זיך נישט אזױ אױפגעפירט.

אױב איז די מעשה אמת װי ער פארצײלט עס, איז מער מסתבר אז זײנע מחנכים האבן געװיסט װאס גײט פאר, עספעשעלי נאך די מעשה װי ער האט פרובירט צו גנב'נען פון די גראסערי און זײ האבן געמאכט אזא אפמאך מיט אפרים אז ער װעט דאס אינגל פידן אױף אַן אופן װאס אהרן מײנט אז קײנער אנדערש אין די חדר װײסן נישט, אזױ װעט ער נישט װערן פארשעמט. און דאס אז די מנהל האט געזאגט ער זאל מער נישט גײן צו די סטאר-צימער איז נאר געװען, װײל ס'האט אנגעהױבן װערן א קביעות, און דער מנהל האט נישט געװאלט אז אנדערע קינדער זאלן זיך וואונדערן אױף זײן ספעשְל טריעטמענט און אױסגעפינען דעם סיפור הדברים.

בכלל קוקט מיר אױס אז אין צוגאב צו די ארימקײט איז ער מסתמא צו זײן שלעכט מזל געבױרן געװארן מיט א ספעציעל-גרױסער אפעטיט - װי ער זאגט אז נאך ביז הײנט לײדט ער פון "עמאָשענאָל איטינג" - װאס קען טאקע זײן א חלק צוליב װאס ער איז אריבער (נעיטשוּר) אבער א חלק אױך איז נאַטוּר; ד.ה. ער איז געבױרן מיט א אינסײשׁיעס אפעטיט. עניװעי, אָן דע האָול איז עס גאר א גוטע ארטיקל נאר ס'איז ײתכן אז ער האט אביסל זאלץ צוגעלײגט צו דעם סיפור.

אגב, זעהט די סובטיל רמזים װאו ער באשולדיגט זײנע מחנכים אין נישט פארשטײן װאס אזא אײנפאכער הענדי-מען װי אפרים האט פארשטאנען. אױב איז די מעשה אמת װי ער שרײבט, אז זײן מנהל און מלמד האבן נישט געװיסט, איז עס גאר א געפערליכע זינד מצידם. אומגלױבליך!

 

[קץ דוחק]

די נעקסטע ארטיקל אין די רײע, אין די ספעשְל יו"ט בײלאגע, איז אַן ארטיקל װעגן רײכע אמעריקאנע באזוכער װאס קומען אױף אר"י באזוכן אום סוכות, פון די פרעספעקטיװ פון א ארימע שכינה. זי רעגט זיך אז זײ האבן זיך געלאזט בױען אזא הערליכע סוכה, מיט טײערע דעקארעישאָנס, געדונגענע קאװײער און אױפגעריסענע שמחות בית השואבות, בשעת װאס איר מאן פרובירט ארײנצוברענגען אין אירע קינדער אַן "אומ-מאַטריאלע" שמחת יו"ט, עפעס װאס איז מער רײנער און דערהױבן, און נישט בלױז אָנגעהאנגען אין די גליטצי און לאָקזשערי פֿאַסאַד פון פֿרעס, טרונק און טענץ, בײ די "אמעריקאנע װיזיטערס" אין די סוכה אװאו זײ שטײען אײן, נעקסט צו איר הױז.

דער ארטיקל האט מיר ארױסגעברענגט א שמײכל. די כתבה איז קלאר געשריבן נאר פון די פרעספעקטיװ פון די שכינה - די קנאה שרײט פון אלע װינקלען - אבער די שרײבערקע, וועלנדיג פרעטענדן אז זי שרײבט א באלאנסירטע ארגומענט, פרובירט זײער שװער - לדעתי אָהן ערפאלג - צום סוף פון די ארטיקל אױך װי "כאילו" צוגעבן די אנדערע זײט פון די ארגומענט, פון די פרעספעקטיװ פון די רײכע באזוכער, נעמליך, אז זײ מײנען בעצם נאר גוטס און זוכן צו "שעהרן" זײער רײכטום און מעגליכקײטן אהערצושטעלן א שמחה ועונג יו"ט, מיט די ארימע און טריבע ירושלימער אידן. זעהט די הײלײטעד שטיקלעך.

אױף אַן ארט, ריקאַאוּנט די שכינה װי ערגעץ אין אײנע פון די חוה"מ טעג, װארטנדיג אין גאס אױף די אוֹטאָבּוס, האט אײנע פון די "אמעריקאנע װיזיטערס", אױסגעשטיגן פון טעקסי, נעבן איר אכסניה, מיט גרױסע בעגס אנגעשטאפט מיט אײנקױף; האט יענע זיך גענױטיגט אין הילף ארױף צוטראגן די בײטלעך צו איר אכסניה, האט זי געבעהטן עפעס א אינגעלע אױף א סקוּטער אױב ער קען זי העלפן מיט די זעקלעך. די אינגל האט צוריקגעװיזן אפי' נאכװאס זי האט דעם אינגל געאָפֿפֿערט אפאר מטבעות - געלט פאר די טירחה. שרײבט די שכינה װי גוט זי האט געפיהלט אז דער אינגל לאזט זיך נישט "אפפקױפן פאר געלט"...

װאס איך קען נישט פארשטײן איז, װאס איז די שנאה אדער אפי' נאָר "אומפארגינערישקײט" צו מענטשן װאס האבן געלט? צו װאס פעהלט אױס צו-בּעגראָדזשען אנדערע מענטשן? דו האסט א פראבלעם מיט מוזיק נאך 11 אזײגער? הונדערט פראצענט גערעכט אבער װאס האט דאס צו טוהן מיט די פאקט אז זײ האבן געלט? דאס קען פונקט אזױ האבן געװען א ישיבה צו א שוהל װאס האט געשפילט שמחת בית השואבה ביז שפעט אָהן זיך רעכענען מיט די שכנים װאס האבן פרובירט צו שלאפן. מען דארף נישט זײן א גױ ארײנצוגײן אין די ארבעט חוה"מ. גענוג אידן, שומרי תורה ומצװת, װאס ארבעטן חוה"מ.


עניװעי, לײענט און האט הנאה.

 

[קץ דוחק]

די לעצטע אױף הײנט װאס איך װעל ארױף לײגן איז גאר א גוטע ארטיקל - נאך אלס אין די יו"ט בײלאגע - אױף די סטײל פון שערלאָק האָלמס געשיכטעס. איך קען נישט שערלאָק האָלמס מעשה'לעך, לײדער האב איך נאכנישט געלײענט קײן ענגליש אלס קינד, במילא האב איך פארפאסט דעם שְלַב, אבער ס'װאלט געװען אינטרעסאנט צו װיסן פון עמיצן װאס האט זײ שױן יא געלײענט - װיפיהל די שרײבערקע קאפיעט פון אים.

דאס איז די ערשטע מאל װאס איך קען זאגן אז איך לײען אין די 'משפחה' אַן ארטיקל װאס איז סתם אַרט לשם אַרט. אָהן קײן געמאכטקײט, אָהן ארטיפישיאַליטי, אָהנע אגענדעס. סתם פֿיקשען און פֿענטעסי בתפארתה, מיט א אידישער און אפי' חרדי'שער טװיסט. גוט, אפי' אױב װאלט עס געװען פובליצירט אין א אלגעמײנע ניוז מאגאזין, נישט נאר אין א הײמישע פעיפער װי די 'משפחה' (כמובן אז עס איז טעילאָרד פאר א הײמישע רידערשיפּ און דעמאלס װאלט עס געװען אנדערש).

די סופרת יכולט. ס'איז גוט געשריבן, ס'טראגט דיך אױף א פאנטאזיע, און הגם ס'איז אױף די שניט פון שערלאק האלמס ממילא 'נאװעל' קען איך נישט זאגן איז עס אבער ס'איז נאװעל אין די סענס אז ס'איז א נײע ערשײנונג אין הײמישע (כאטש נישט ממש 'יודישע') ליטעראטור (הגם עס איז שױן דא פון איר פריערדיגע ארטיקלען אין די סעריע - מסתמא אױך געשריבן ספעציעל פאר די 'משפחה'). "נײע ערשײנונג" מײן איך, איך האב עס נאכנישט באגעגנט בעפאר.

נאר אײן פראבלעם האט עס, אזױ װי אלע די 'משפחה' ארטיקלען, איז עס עטװאס צו לאנג. 24! עמודים. עס פארקורצערן אדער עס האבן צעטײלט אױף צװײ צו אפי' 3 װאכן װאלט בעסער געװען.

בכל אופן, אפאר נאטיצן װערד צו באמערקן:

דא װער איך געװאָר אז הגם די 'משפחה' אדװערטײזט מסתמא זיכער די שעדליכקײטן פון די אינטערנעט און פון די טריפה'נע כלים מזמן לזמן, װײסט זי אבער שױן אײנמאל צו זאגן פון זאכן װי פּאדקעסטס, ערוץ שבע, אנציקלופדיה בריטניקה, סובּסטעק און אפילו די קאָראָניקְלס פון נאַרניע װערן דערמאנט (זעהט הײלײטס. אגב, װאַטשט די נאַרניע מאװיס, דוכט זיך פון דיזני, אײ הײעלי רעקאמענד טהעם!)

אױך איז ניכר אז די שרײבערקע איז א פרױ [שַלװה מוּשעל] װײל כאטש טאקע אירע העלדן זענען מענער און זי דערמאנט טאקע אסאך מענערישע צו אפי' ישיבישע טערמינען [איר מאן העלפט איר זיכער ארױס דערמיט], דערקענט זיך אבער צומאל איר אומװיסענהײט װעגן מענערישע זאכן און אױך איר טענדענסי צו רעדן פון א פרױענישע קוק-װינקל [נחום'ס לאנגע פינגער ], און אפי' בשעת װאס זי שילדערט מענער ברענגט זי ארײן פרױענישע עסקים [צ.ב.ש. די גניבה פון די AHAVA פראדוקטן] און זאכן װאס פרױען האבן ליב צו זעהן מענער טועהן [נחום'ס בעיביסיטן גערשאָנאָװיץ'נס בײבי]. באמערקט אױך װי די עדװערטס אין די זײט - די ארענדזשע - מעטשן סאָם אָף די טהימס פון די ארטיקלען - ספעציעל די בעיביסיטן.

איך האב געשמײכלט למשל, אױף פײדזש 276, װען זי רעדט װעגן ראָזען'ס זאגן די 'שנים מקרא': "ער האט שױן געענדיגט זאגן די אונקלוס און יעצט האט ער זיך געװאנדְן צו רש"י..." עהֶעם... רש"י איז נישט א פּאַרט פון די 'שנים מקרא', רעבעצין לעבן..

 

[דאקטאר-ראבינער]

נעקסט איז אַן ארטיקל װעגן שיכרות.

די שרײבערין פּיקט דרײ סארט מענטשן װעלכע זאלן אינפארמירן די ארטיקל. אײנע איז שעװי - די פרױ פון א אינגערמאן יוסי װאס טרינקט זיך אָן בײ יעדע חתונה, שלום זכר און קידוש, און געלעגנהײט, און זי מוטשעט זיך נעבעך געפערליך מיט אים. די צװײטע איז א ביהײװיאָרעל פסיכילאג, דר יוסף פּאוסי, װאס איז עוסק אין דיסראָפטיװ און ענקזײעטי ביהעיװיערס אין קינדער דאכט זיך. און די דריטע איז אײנער ר' שרגא מאַנילאָװיץ (ס'סאַאוּנד װי א װיסקי, איך װײס..) װאס װײסט אסאך זאפטיגע גאסיפ װעגן שיכרות'ער, אבער פארשטײט זיך אלעס אָהן א נאמען נאר מיט גרױס דראמאטישקײט. װען ער װאלט געקענט װאלט ער מבטל געװען דאס טרונקען אינגאנצן; אפילו נאר פאר לחײם'ס... און נאך אײנער איז ר' משה ראטבערג, קאארדינעיטער פון סענטראל דזשערזי און רב פון קהל זכרון יחזקאל אין טאָמס ריװער װאס איז כנראה אױך א טעראפיסט פאר טרונקערס (נישט אײאַװאָסקע) אדער מענטשן אין די משפחה, אַפעקטירט פון טרונקערס.

נאכאמאל, אַן ארטיקל װאס האט געקענט זײן האלב די סײז און װאס לדעתי, רעדט נישט גענוג איבער די אָנדערלײאינג פראבלעם ביהײנד דאס טרונקען. מאנילאװיץ זאגט למשל אז ער האלט די שולד דערצו איז צוליב װאס אסאך מענטשן הײנט ציען זיך ארױס פון די גרױסע הײמישע קאנצעטרירטע געגנטער און מאכן זיך אײגענע קלײנע בתי כנסת (חֶברוֹת) װאו זײ קרעמלען זיך דארטן מיט זײערע אײגענע סארט מינע מענטשן - "מענטשן װאס טוען די זעלבע זאכן" - און במילא איז די בושה אװעקגעפאלן. נאך א סיבה לײגט מען אָן אױף דאס אז די טרונקער זענען אפטמאל די פארמעגליכע צװישן קהל, װאס פירן די בית כנסת און װאס זענען די זעלביגע װאס דאָנעיטְן און ספאנסערְן די משקאות און קְדיֵשים.

ס'קען זײן אז די סיבה צו די שװײגעניש ארום די אמת'ע פאַקטאָרן װאס פירן צו טרינקערײ איז װײל די מאגאזין צו די שרײבערקע װײסן טאקע נישט. אמת, איך װײס אױך נישט װאס דער אמת'ער פראבלעם איז ,אבער ס'איז ניכר אז נישט דאס איז די ריזען װײל צװישן די שורות דערמאנען זײ יא די "סטרעס פעקטאָר" און אױף אַן אנדער פלאץ "בעד מערידזש" אדער "עסקעיפּ". בקיצור, באשולדיגן בלױז די משקאות פאר שיכרות איז אזױ װי די װאס באשולדיגן די טעלעפאנען אדער אינטערנעט פאר עדיקשען אדער גײן אט"ד. אבער דערפאר איז דאך דאס די 'משפחה'.

נישט אלעס אין די ארטיקל מאכט סענס. זעהט למשל װי שעװי זאגט אז יוסי, אין שוהל, האט אײביג זיכער געמאכט און קאלקוּלעיטעד ער זאל אהײמגײן פון שוהל, נאך אײדער די שלעכטע זײט אדער עפעקטס פון די אַלקאָהאל קיקט אין. אזױ אז אין שוהל איז ער שטענדיג געװען דער "באליבטער" שיכור. יעדער װאס איז נאר אמאל שיכור געװען װײזט אז אױסגערעכנטע קאלקולעישְנס און שיכרות גײט נישט צוזאמען. און נײן, "די בעסטע װערטער און תורה'לעך" קומען נישט ארױס װען מען איז אנגעטרונקען, כאטש די שיכור אלײנס טראכט אז יא.

א אנדערע מעשה פארצײלט זי אז א שיכור'ע טאטע האט אהײם שפאצירט אױפ'ן גאס, פון שוהל צי-װאו, צוזאמען מיט זײן טאכטער און זיך אפגעשטעלט אױף א באנק אפצורוען. איז ער אײנגעשלאפן און זײן טאכטער האט אװעקגעװאנדערט און זיך פארלױרן. אדער יא אדער נישט זאגט מען דא.

נאר ס'קען זײן אז די שרײבערקע האט ארײנגעלײגט אלע פראבלעמען צוזאמען בײ אײן מענטש כדי צו אילוסטרירן די פֿוּל גראַװיטי פון דעם אנשיקעניש. לײענט און האט הנאה.

צום לעצט האט מיר געקאסט א שמײכל װי ר' ראטבערג, װעלנדיג ארױסברענגען װי װײט אינגע מענטשן כאפן נישט די שעדליכקײט פון טרונקען, פארצײלט מיט שטױנונג אז א פאטענשְל שװער האט אמאל געװאלט מכבד זײן דעם חתן, פאר אדער נאך די פגישה, מיט א גלעזעלע טֶעקילע. און דער חתן האט נישט פארשטאנען אז דאס איז א פראבלעם.. איך פארשטײ אױך נישט, דו פארשטײסט יא?

מערקט אױך װי שעװי איז העזיטאַנט אָנהױב פון די ארטיקל צו באשולדיגן די רבנים װעלכע פירן די דאזיגע שוהלן ("...אדער קען זײן ער [דער רב] האט געפיהלט ער איז באגרעניצט אין װיפיל ער קען טוהן דערװעגן...") אבער צום סוף װײסט שױן דער ארטיקל גאר גוט צו באשולדיגן די רבנים און רעבעס װעלכע פירן אט די שוהלן אז ס'איז סאָלעלי אױף זײער אחריות דאס אפצושטעלן.

Click to shrink...

ערעב @קץ דוחק . דו כאפסט באמת נישט די שרעקליכקייט פון די טאקילע מעשה?
דער איד האט געגעבן צוטרינקען טאקילע פאר דעם בחור בעפאר׳ן דרייוון זיין אייגענע טאכטער!

 

[קץ דוחק]

אמת, איך האב פארזעהן דעם שטיקל. שכוח פאר'ן אויפמערקן. הגם טעקילע פארמאגט געווענטליך א שוואכערע פראצענט אלקאהאל - מער אזא ליקיוּר.

 

[דאקטאר-ראבינער]

אמת, איך האב פארפאסט דעם שטיקל. שכוח פאר'ן אויפמערקן. הגם טעקילע פארמאגט געווענטליך א שוואכערע פראצענט אלקאהאל - מער אזא ליקיוּר.

Click to shrink...

איך האלט גראדע אז דער ארטיקל איבער אלקאהאל איז געווען אייזן. בפרט אז מען קאמפערט דאס מיט ”דער גוי איז א זויפער, דער איד טרינקט לויפער”

 

[קץ דוחק]

”דער גוי איז א זויפער, דער איד טרינקט לויפער”

Click to shrink...

װאס איז דאס, א עֶד?

 

[שמעקעדיג]

נישט קיין עד.
א עדווערט!

 

[קץ דוחק]

הײנט פלאן איך צו ענדיגן די רעװיוּ אױף די יו"ט בײלאגע פון די 'משפחה' מאגאזין.

נעקסט אין די רײע איז עפעס גאר א מאדנער אקאאַוּנט פון עפעס א פרױ, רחל סאמעט, װאס פארצײלט װי אברמי גוראַרי, א מיוזיק ארעינדזשער און ארקעסטרעיטאָר קאָלט איר יעדן יאר זאגן א גוטן ערב יו"ט. כ'בין נישט קלאר פונקטליך איבער די בעקגראונד פון די צװײ, זי פלעגט אפּפּערענטלי שרײבן אָנלײן אסאך װעגן אידישע נגינה, אבער איר אינפֿאַטשוּעישאָן מיט אברמי, אדער בעסער געזאגט אברמי'ס מאדנע געפירעכץ און איר מאדנע ניִד עס צו שעהרן ברבים אױף די שפאלטענעס פון די פרומע 'משפחה' מאגאזין, שרײעט ארױס פון דעם ארטיקל. אין ענגליש װאלט מען געזאגט: קענט איר צװײ אפשר גײן און נעמען א רוּם ביטע?

נאכדעם האט איר א נארישע ארטיקל פון אײנער ישראל גולדװאַסער װי ער שילדערט א שבתון מיט די משפחה און מיט סאָם אָף די האסטעדזשעס, לעצטע יאר, ימים טובים. זעהט װי ער איז מרמז אפאר מאל אז די נאָװאַ פעסטיװעל איז געװען "גאר א נידעריגע אָרט" און אז װער ס'װינדערט זיך װאו גאָט איז געװען יענעם טאג, פארװאס ער האט נישט געסעיװט די משכונות, זאל װיסן אז גאט איז געװען אין שוהל בײ די הקפות...

נעקסט זענען 3 מאָנדײן ארטיקלעך: 1) פון נחמן זעלטצער, אָסטענסעבּלי האט ער געשריבן נאך א בוך און "נישט אָנגעקומען" ארײנצולײגן אפאר זאכן װאס ער האט געהערט פון אברהם פריעד װעגן דודי גראַוּכער, און װעגן זיך און זײנע אינטערעקשאָנס מיט די ליובאװיטשע רבי. סאָו ס'איז שװעקי, אברהם פריעד און בענני פר"מ אין די משפחה דעם נומער, אאאקעי!, דאס איז ארטיקל נומער אײנס.

2) איז א שטיקל פאעטרי פון א פרױ װאס בענקט זיך צו די ביהמ"ק מיט די קרבנות וכו'. זי גײט צום כותל אױף יו"ט'דיגע תפילה אבער זי שפירט דאס איז נישט די עכטע זאך. און א דריטע) איז א ערניערונג פון עפעס א רב אין פּאַסײק איבער אַן איבערלעבעניש מיט א מתפלל פון דער שוהל װאס איז געװען אַן אמעריקאנער סאלדאט בײ די 2'טע װעלט קריג און אױך אַן אינטערְן אין בוכענװאלד, און איז געשטארבן ארום אדער אום סוכות. סתם געמאלט װאסער.

און צום לעצט איז דא צװײ פארזעצונגען. אײנס דרײט זיך איבער עמיצער מיט'ן נאמען JJ קאָרמאַן װאס האט א ביזנעס פון פּאָלישְן און פארשײַנען א משפחה אדער א ברענד'ס נאמען כדי זײ זאלן קענען טוהן ביזנעס אדער מאכן שידוכים - זײער גוט אראפגעלײגט. איך האב א חשד אז דאס איז די זעלבע שרײבערקע פון די שערלאק האלמס סחורה.

די 2'טע איז שױן אביסל שװאכער. עס פארצײלט די מעשה פון עמיצער לײבי רינגל, א רעבישע אײניקל מיט א שײנער װאױס, װאס האט אפגעפוצט פונדערהײם פון בורו פארק, אװעק צו צפת מיט אפאר מיספֿיטס, און אַ מיוזיק עידזשענט האט געװארפן א אױג אױף אים און שלאגט אים פאר א קאריער אין זינגען. בכלל איז די 'משפחה' װי געשמועסט אבסעסט מיט זינגערס און נגינה. אגב, מערקט די נאמען פון די חסידות - 'סיטשעל' (sitshel). רינגס א בעלל...? א 2'טע און סעפערעיט פראנט אדער פאראלעל [בּרעידעד] פּלאָט אין דער סיפור איז בשעת די שואה, אין א אונגארישער געטא, אװאו דער רבי פון דער געטא איז ארױסגעשמוּגלט געװארן דורך װער ס'זעהט אױס א חסיד אומות העולם.

פײנעלי, איז װאס קוקט אױס א סעריע, פון ריקי גאלדשטײן, פון זעקס הײמישע, חסידישע און ליטװישע, זינגערס, מיט'ן נאמען: 'הוּ דיסקאָװערד יוּ?' עס גײט אדורך די ליסטע מיט א קורצע דעסקריפשען יעדערער פון די געקליבענע זינגערס, הערענדיג פון דעם אײזל'ס מױל, װער, אדער װעלכער מוזיקאַנט, עס האט אױסגעטראפן זײער טאלאנט אדער "אנגעפאנגען זײער קאריער", און עפעס װעגן דער מאמענט װען דאס האט פאסירט?

און נאכדעם הערט מען פון דעם אױסטרעפער, א װארט צװײ, װאס זײ געדענקען צו פארצײלן פון יענעם מאמענט. זיס אבער נישט אינטרעסאנט פאר מיך ממילא האב איך עס נישט דא געברענגט. אז אײנער װעט װעלן, זאל ער זאגן, װעל איך עס אפלױדן.


איך מוז אײך זאגן, נאכ'ן אפלײענען דער יו"ט בײלאגע בין איך אנטױשט. אנטױשט אין א גוטע װעג. די דיפערענץ צװישן אידישע לײען מאטריאל אין יודיש און אידישע לײען מאטריאל אין ענגליש איז סטאַרק און סטרײַקינג. איך האב נישט געטראפן די עקספלאָסיװ מאטריאל װאס איך האב געהאפט צו טרעפן. די קװאַליטי איז טאקע נישט עפעס אױסערגעװענטליך אבער בשעת װאס יודישע לײען מאטריאל זענען פאָקוסד אסאך אױף די נעגעטיװ [מסביר זײן װאספארא לאך זײ קומען ערפילן..] און איז אסאך געקאפיעט און נאכגעמאכט - נישט ארגינעל - איז קלאר די חילוק אין דאס אז די ענגלישע זענען מער רילעקסד און קאָנפידענט גענוג ארײנצוקוקן אין זיך און אױפקומען מיט אױטענטישע און ארגינעלע סחורה אָהן אװעקמאכן און זיך גרעסער האלטן פון אנדערע. אזױ קוק איך עס אָהן.

און מיט דעם האב איך געענדיגט. איך גײ נישט רעװיוּען די אנדערע חלק 'משפחה', אפשר לײענען יא, הגם ס'איז דא דארטן אַן ארטיקל פון ר' מאָטל זילבער װאס קוקט אױס צו זײן אינטרעסאנט, דאך װעל איך עס לאזן פאר א צװײטן צו רעװיוּען, אױב אײנער האט חשק.