הלכהדיגע שאלה בענין השתלת שחלות - Ovarian Transplant

[קץ דוחק]

פערצופאל גאנץ א גיטע תשובה, איך האב עקספעקטעד פלפולים ופתלתולים, אבער ניין, ס'איז פשוט אין צי די זאך

Click to shrink...

נאכאלס, איך קען נישט פארלײדן די געקינצלטע לשונות ומליצות.

 

[קץ דוחק]

אױך, ס'איז דא עפעס א סעט פון מליצות װאס זײ שערן און האבן אלע ליב צו נוצן. װי דברי תורה ענײם וכו' און ר' אהרן זעה איך נוצט אפי' פון בלעם'ס אײזל, 'ירט הדרך לנגדי' אױפ'ן חתם סופר. און שפעטער 'הוסיף משה מדעתו'.

 

[BE'H]

נאכאלס, איך קען נישט פארלײדן די געקינצלטע לשונות ומליצות.

Click to shrink...

עס איז א חת"ס סטייל צי ניצען לשונות ומליצות אין תשובות

 

[אפענער]

איך פארשטיי נישט עפעס
קודם ווען מ'זאגט אז א שחלה ווערט גערעכנט ווי א ילדה ואין בה פירות, לאפיקי וואס? א ביצת?
אויך, וואס איז בכלל די הוא אמינא אז ס'זאל הייסן טעינה פירות אפילו ס'איז פערטיגע ביצים איז עס נישט קיין פירות. פירות מיינט אז ס'איז שוין פערטילייזט, פונקט ווי ביי א בוים א עפל קען נישט ווערן קיין עפל נאר אז סקימט זיך צוזאם די נעקטער מיט די ביצה (זכר ונקבה) אין פון דארט און ווייטער קען ער הייסן א פרי לענינינו די זעלבע א ביצה נישט קיין חילוק ווי מושלם ס'איז איז עס נאך נישט קיין פרי, ווען מ'וועט אריבער לייגן א רחם וואס האט אן עיבור אין זיך דעמאלס וואלט מען געקענט אפשר זאגן אז ס'איז א ילדה טעינה פירות. ניין?

Click to shrink...

אפילו אויב דו ווילסט זאגן אז א ביצית הייסט אויך נאכנישט קיין פירות איז עס נאכאלס א פראבלעם ווייל דא איז נישטא קיין סיבכה בכלל, עס איז בכלל נישט קיין טרענספלענט

 

[בינה ודעת]

איך בין זייער אימפרעסט פון דיין קנאות
ספעציעל אז דיביסט דיך מתלבש מיט פנחס
דער עיקר איז מען זאל נישט אהנקומען צי זמרי
דער מי השילוח איז מסביר ער האט גיהאט א
טיפע כוונה מער ווי משה , סע ווי ער האט גילאנדעט

Click to shrink...

צו איך בין פנחס ווייס איך נישט, אבער דאס אז די וואס זענען מתיר ממזרים בישראל זענען עושה מעשה זמרי, דאס ווייס איך אויף 100%.

דרך אגב דורך ליינענדיג פארשידענע מכתבים פון רבנים האב איך מיך אנגעטראפן מיט די תשובה פון הרב חיים רוטר צו ר' בנימין לאנדא, ווי ער ברענגט ארויס אפאר נקודות קורץ און שארף, במילא וועל איך דא אביסל ציטירן פון איהם:

ובודאי יודע כ''ת שהביציות נמצאות אצל התורמת מיום לידתה, והם רק במעין ''תרדמת'' עד שהן מקבלות את האות להתחיל את תהליך ההבשלה, ותהליך זה אינו משנה את המטען הגנטי, בין אם זה נוצר במבחנה או בגוף הנתרמת, כך שלא שייך בהם לא ביטול למבחנה ולא לגוף הנתרמת, ואם התורמת היא כושית יצא ילד כושי ''היהפוך כושי עורו ונמר חברבורותיו''. וכן הגע בעצמך באם ישתילו שחלה של קוף בגוף הנתרמת האם נאמר שהיא בטילה לגוף הנתרמת ויהיה לקוף דיני אדם היעלה על הדעת שיהיה לאותו קוף דין אדם ודיני ישראל? אתמהה, ופשוט דהיחס הוא לפי מטען הגנטי.

בנוסף לכל הנ''ל, כל האיברים המושתלים, התאים שלהם מתחלפים בחלקם בגוף המושתל תוך ימים ספורים ועד כמה חודשים [תלוי איזה אבר] חוץ מהשחלה, שזהו האיבר היחיד שהביציות שלו לא מתחלפות לעולם
ומה שהיה בגוף התורמת הוא מה שיש בגוף הנתרמת.

ולאחר כותבי כ''ז איקלע לידי ספר עטרת אברהם (שרמן, סי' ח') ושם מאריך בייחוסם של הנולדים מהפריה חוץ גופית מתורמת זרה, בירור שיטת מרן הגרי''ש אלישיב, ושם (בעמוד קכ''ו) כ' וז''ל:

''כאשר שוחחתי עם הגרמ''ש קליין בחודש אדר א' תשס''ח, הוא הביא בשמו של הגרייש ואזנר, שאין כל ראיה מסוגיית ילדה שסיבכה בזקנה לנדון השתלת שחלות מסיבה אחרתי".

''פשוט מסברא שכל אחד מאיברי האדם מתחבר לאחר ההשתלה להיות חלק מגוף האדם לכל דבר ועניין, לרבות עניינים הלכתיים, כקבורה שנקבר עם האדם שהושתל בו. אולם השתלת שחלות שונה מכל השתלת איבר, משום שבלידת כל אשה יש לה כמות מסוימת של ביציות, ובמהלך חייה לא מתווספות לה עוד ביציות. ולכן גם אם נאמר שהשחלה עצמה בטלה לגוף, אבל הביציות שאינן צומחות מחדש אלא עברו יחד עם השחלה, הן ביציות שהאשה הראשונה נולדה עימן והן יצירה בפני עצמה, ואינן בטלות לגוף שהושתלו בו, שהרי הן לא מחוברות לגוף ואף אינן צריכות אותו, אלא הן יצירה מוגמרת. ואמנם כפי שהבאנו לעיל כל ביצית עוברת תהליך של הבשלה והכנה על ידי השחלות לפני הביוץ, מכל מקום אין זה אלא תוספת הורמונים על מנת להבשיל את הביצית, אבל מבחינה גנטית [וזה העיקר], הביצית מושלמת ומוגמרת גם ללא תהליך זה. [ראוי לציין שכיום הצליחו הרופאים להבשיל בתנאי מעבדה ביציות שהוצאו מהשחלה כשהם עדין לא בשלות].

והנה מעכ''ת פשוט לו שאין דין ''אם'' לתורמת על אף שכל החומר הגנטי ממנה והולד יהיה כדמותה וכצלמה, ותמוה לומר כן, דהלא מפורש בגמי נדה (לא ע''א) ת''ר שלשה ''שותפין'' יש באדם הקבייה ואביו ואמו, ''אביו'' מזריע הלובן שממנו עצמות וגידים וצפרנים ומוח שבראשו ולובן שבעין, ''אמו'' מזרעת אודם שממנו עור ובשר ושערות ושחור שבעין, ו''הקב''ה'' וכו' עיי''ש. הרי להדיא דהשותפות הוא לפי הגנטיקה שכל צד נותן, והנתרמת אינה נותנת כלום בשותפות, וההבשלה לביצית שהיא נותנת, אין הבדל בינה למדגרה חשמלית

והגע בעצמך היעלה על הדעת שתרנגולת שדוגרת על ביצים לא שלה או של מין אחר שנימא שהיא האמא, ופשוט שאינו כן, אע''פ שלולי הבישול שלה, ע''י שהיא מחממת את הביצה ע''י דגירתה האפרוח לא היה בוקע, וכבר כ''כ בשע''ת (סי' רצ''ז סק''א). ומ''ש להושיב עוף טהור על ביצי עוף אחר אין בזה חשש כו' כ''כ גם התשב''ץ (ח''ב סי' נ''ח). וכתב בטעם, שאין התרנגולת עושה אלא מעשה דברים המוסיפים הבל, והמושיב תרנגולת על ביצי מין אחר כמטמין אותם בתוך מוכין, עיי''ש. ולמעשה זה פסוק מפורש בירמיה (יז, יא) על העוף ששמו ''קורא'' – ''קורא דגר ולא ילד'' עושה עושר ולא במשפט בחצי ימיו יעזבנו ובאחריתו יהיה נבל, עיייש במפרשים.

די תשובה פון הרב רוטר געפינט זיך אינעם קובץ תשובות דריי פאר די לעצטע. אגב הרב חיים פרייא'ס תשובה די לעצטע תשובה אינעם קובץ, איז אייזן שטארק, ער מאכט אש און פארעך פון מהר''א'ס נימוקים להיתר. מיט אזא מין ברירות אז ס'בלייבט שוין כמעט נישט איבער א מקום לספק.

דרך אגב קען מען זעהן די שקר און מאס עזות וחוצפה פון די רבנים המתירים. זיי ווייסן גאנץ גוט אז זיי זענען א מיעוט שבמיעוט קעגען די רבנים האוסרים וואס ציילן זיך פון די סאמע פראמענעסטע רבנים העוסקים בענין זה רבות בשנים. און ניטאמאל פילן זיי פאר וויכטיג זיך מתייחס צו זיין לדבריהם, נישט בעל פה און נישט בכתב, אינדערצייט וואס ס'האנדעלט זיך פון אזא ענין חמור שבחמורות ווי דער עתיד פון כלל ישראל, ולא עוד, נאר מ'לאזט זיי ניטאמאל אריין צו זייערע אסיפות.

ועליהם הבת קול מכרזת ואומרת: ''אוי להם לבריות מעלבונה של תורה''


וואס מיינען זיי? אז ווייל זיי האבן א גוטען לעדערהעד קענען זיי טוהן מיטן כלל ישראל ככל העולה על רוחם? ניין ניין און ניין!!

טאמער זיי וועלן נישט חוזר זיין בקרוב פון זייערע פינסטערע פלענער מטמא צו זיין דעם כלל ישראל און מטמיע צו זיין און מערב צו זיין זרע טמאים בנים משחיתים מבני נכר הארץ בקרב עם קודש, וועט מען זיי מחרים ומנדה זיין בכל תפוצות ישראל, און זיי וועלן האבן אזא סוף ווי די אלע רבנים פון די ריפארמער און משכילים למיניהם וואס זענען אויסגעשלאסן געווארן פון כלל ישראל.

די היסטאריע פון כלל ישראל און פינעם יהדות הצרופה האט זיך שוין אן עצה געגעבן מיט סאך גרעסערע און שטערקערע פון זיי, ממילא וועט מען זיך מיט זיי אויך אן עצה געבן בעזרת השם יתברך.

וגם נצח ישראל לא ישקר ולא ינחם לעולם בעזר שמו יתברך

 

[Yiddishkind]

צו איך בין פנחס ווייס איך נישט, אבער דאס אז די וואס זענען מתיר ממזרים בישראל זענען עושה מעשה זמרי, דאס ווייס איך אויף 100%.

דרך אגב דורך ליינענדיג פארשידענע מכתבים פון רבנים האב איך מיך אנגעטראפן מיט די תשובה פון הרב חיים רוטר צו ר' בנימין לאנדא, ווי ער ברענגט ארויס אפאר נקודות קורץ און שארף, במילא וועל איך דא אביסל ציטירן פון איהם:

ובודאי יודע כ''ת שהביציות נמצאות אצל התורמת מיום לידתה, והם רק במעין ''תרדמת'' עד שהן מקבלות את האות להתחיל את תהליך ההבשלה, ותהליך זה אינו משנה את המטען הגנטי, בין אם זה נוצר במבחנה או בגוף הנתרמת, כך שלא שייך בהם לא ביטול למבחנה ולא לגוף הנתרמת, ואם התורמת היא כושית יצא ילד כושי ''היהפוך כושי עורו ונמר חברבורותיו''. וכן הגע בעצמך באם ישתילו שחלה של קוף בגוף הנתרמת האם נאמר שהיא בטילה לגוף הנתרמת ויהיה לקוף דיני אדם היעלה על הדעת שיהיה לאותו קוף דין אדם ודיני ישראל? אתמהה, ופשוט דהיחס הוא לפי מטען הגנטי.

בנוסף לכל הנ''ל, כל האיברים המושתלים, התאים שלהם מתחלפים בחלקם בגוף המושתל תוך ימים ספורים ועד כמה חודשים [תלוי איזה אבר] חוץ מהשחלה, שזהו האיבר היחיד שהביציות שלו לא מתחלפות לעולם
ומה שהיה בגוף התורמת הוא מה שיש בגוף הנתרמת.

ולאחר כותבי כ''ז איקלע לידי ספר עטרת אברהם (שרמן, סי' ח') ושם מאריך בייחוסם של הנולדים מהפריה חוץ גופית מתורמת זרה, בירור שיטת מרן הגרי''ש אלישיב, ושם (בעמוד קכ''ו) כ' וז''ל:

''כאשר שוחחתי עם הגרמ''ש קליין בחודש אדר א' תשס''ח, הוא הביא בשמו של הגרייש ואזנר, שאין כל ראיה מסוגיית ילדה שסיבכה בזקנה לנדון השתלת שחלות מסיבה אחרתי".

''פשוט מסברא שכל אחד מאיברי האדם מתחבר לאחר ההשתלה להיות חלק מגוף האדם לכל דבר ועניין, לרבות עניינים הלכתיים, כקבורה שנקבר עם האדם שהושתל בו. אולם השתלת שחלות שונה מכל השתלת איבר, משום שבלידת כל אשה יש לה כמות מסוימת של ביציות, ובמהלך חייה לא מתווספות לה עוד ביציות. ולכן גם אם נאמר שהשחלה עצמה בטלה לגוף, אבל הביציות שאינן צומחות מחדש אלא עברו יחד עם השחלה, הן ביציות שהאשה הראשונה נולדה עימן והן יצירה בפני עצמה, ואינן בטלות לגוף שהושתלו בו, שהרי הן לא מחוברות לגוף ואף אינן צריכות אותו, אלא הן יצירה מוגמרת. ואמנם כפי שהבאנו לעיל כל ביצית עוברת תהליך של הבשלה והכנה על ידי השחלות לפני הביוץ, מכל מקום אין זה אלא תוספת הורמונים על מנת להבשיל את הביצית, אבל מבחינה גנטית [וזה העיקר], הביצית מושלמת ומוגמרת גם ללא תהליך זה. [ראוי לציין שכיום הצליחו הרופאים להבשיל בתנאי מעבדה ביציות שהוצאו מהשחלה כשהם עדין לא בשלות].

והנה מעכ''ת פשוט לו שאין דין ''אם'' לתורמת על אף שכל החומר הגנטי ממנה והולד יהיה כדמותה וכצלמה, ותמוה לומר כן, דהלא מפורש בגמי נדה (לא ע''א) ת''ר שלשה ''שותפין'' יש באדם הקבייה ואביו ואמו, ''אביו'' מזריע הלובן שממנו עצמות וגידים וצפרנים ומוח שבראשו ולובן שבעין, ''אמו'' מזרעת אודם שממנו עור ובשר ושערות ושחור שבעין, ו''הקב''ה'' וכו' עיי''ש. הרי להדיא דהשותפות הוא לפי הגנטיקה שכל צד נותן, והנתרמת אינה נותנת כלום בשותפות, וההבשלה לביצית שהיא נותנת, אין הבדל בינה למדגרה חשמלית

והגע בעצמך היעלה על הדעת שתרנגולת שדוגרת על ביצים לא שלה או של מין אחר שנימא שהיא האמא, ופשוט שאינו כן, אע''פ שלולי הבישול שלה, ע''י שהיא מחממת את הביצה ע''י דגירתה האפרוח לא היה בוקע, וכבר כ''כ בשע''ת (סי' רצ''ז סק''א). ומ''ש להושיב עוף טהור על ביצי עוף אחר אין בזה חשש כו' כ''כ גם התשב''ץ (ח''ב סי' נ''ח). וכתב בטעם, שאין התרנגולת עושה אלא מעשה דברים המוסיפים הבל, והמושיב תרנגולת על ביצי מין אחר כמטמין אותם בתוך מוכין, עיי''ש. ולמעשה זה פסוק מפורש בירמיה (יז, יא) על העוף ששמו ''קורא'' – ''קורא דגר ולא ילד'' עושה עושר ולא במשפט בחצי ימיו יעזבנו ובאחריתו יהיה נבל, עיייש במפרשים.

די תשובה פון הרב רוטר געפינט זיך אינעם קובץ תשובות דריי פאר די לעצטע. אגב הרב חיים פרייא'ס תשובה די לעצטע תשובה אינעם קובץ, איז אייזן שטארק, ער מאכט אש און פארעך פון מהר''א'ס נימוקים להיתר. מיט אזא מין ברירות אז ס'בלייבט שוין כמעט נישט איבער א מקום לספק.

דרך אגב קען מען זעהן די שקר און מאס עזות וחוצפה פון די רבנים המתירים. זיי ווייסן גאנץ גוט אז זיי זענען א מיעוט שבמיעוט קעגען די רבנים האוסרים וואס ציילן זיך פון די סאמע פראמענעסטע רבנים העוסקים בענין זה רבות בשנים. און ניטאמאל פילן זיי פאר וויכטיג זיך מתייחס צו זיין לדבריהם, נישט בעל פה און נישט בכתב, אינדערצייט וואס ס'האנדעלט זיך פון אזא ענין חמור שבחמורות ווי דער עתיד פון כלל ישראל, ולא עוד, נאר מ'לאזט זיי ניטאמאל אריין צו זייערע אסיפות.

ועליהם הבת קול מכרזת ואומרת: ''אוי להם לבריות מעלבונה של תורה''


וואס מיינען זיי? אז ווייל זיי האבן א גוטען לעדערהעד קענען זיי טוהן מיטן כלל ישראל ככל העולה על רוחם? ניין ניין און ניין!!

טאמער זיי וועלן נישט חוזר זיין בקרוב פון זייערע פינסטערע פלענער מטמא צו זיין דעם כלל ישראל און מטמיע צו זיין און מערב צו זיין זרע טמאים בנים משחיתים מבני נכר הארץ בקרב עם קודש, וועט מען זיי מחרים ומנדה זיין בכל תפוצות ישראל, און זיי וועלן האבן אזא סוף ווי די אלע רבנים פון די ריפארמער און משכילים למיניהם וואס זענען אויסגעשלאסן געווארן פון כלל ישראל.

די היסטאריע פון כלל ישראל און פינעם יהדות הצרופה האט זיך שוין אן עצה געגעבן מיט סאך גרעסערע און שטערקערע פון זיי, ממילא וועט מען זיך מיט זיי אויך אן עצה געבן בעזרת השם יתברך.

וגם נצח ישראל לא ישקר ולא ינחם לעולם בעזר שמו יתברך

Click to shrink...

תען כסיל כאולתו די האסט געזען די צווי מאמרים וואס איינער האט ארויפגעלייגט דא פאריגע סוף וואך וואס יענער מאכט אש ופורך פון די אלע אוסרים וד"ל

 

[דאקטאר-ראבינער]

איך פארשטײ נישט װאס דו פרעגסט? ס'װעט זײן אז מ'קען צולײגן די צװײטע פרױ'ס דנ"א צו די שחלה פון די ערשטע פרױ? עפעס שטימט נישט דא.

Click to shrink...

יא. לעטס סטרעטש יור אימעדזשינעישן

 

[קץ דוחק]

דעמאלס װאלט איך געקלערט אז רוב אוסרים װאלטן געדזשױנט די לאגער המתירים.

 

[קץ דוחק]

אפילו אויב דו ווילסט זאגן אז א ביצית הייסט אויך נאכנישט קיין פירות איז עס נאכאלס א פראבלעם ווייל דא איז נישטא קיין סיבכה בכלל, עס איז בכלל נישט קיין טרענספלענט

Click to shrink...

דאס האב איך קײנמאל נישט פארשטאנען אזױ. קודם לאמיר קלארמאכן אז די עצם הפרײה, אפי' אױב ס'געשעהט אינדרױסן, װילאנג ס'איז פון די מאן'ס זרע, איז נישטא קײן פראבלעם.
יעצט, אפילו טאקע מײאוסיס געשעהט אין די ערשטע פרױ, אבער כדי די עמבריאו (װאס איז אױך אַן 'אומפערטיג' קינד) זאל קענען װאקסן ביז ס'װערט אן עובר װאס איז ראױ ארױסצוקומען לאװיר העולם, מוז דאך עס צוקומען צו די צװײטע פרױ. איך פארשטײ אז ס'װעט זײן א מעגליכקײט צו מאכן דאס קינד אױך אינדרױסן (אױב ס'איז נאכנישט דא יעצט) אבער 'למעשה' געשעהט דאס אין די צװײטע פרױ, נאר דורך איר רחם און אירע הארמאונס װאס יעצט טועהן זײ מאכן זיכער אז זי קריגט מער נישט קײן װסתות וכו'. אלזא פארװאס קען מען נישט דא אױך זאגן אז די 7 צו 9 חדשים װאס ס'ליגט בײ די צװײטע פרױ, זאל הײסן סיבכה אדער הרכבה?

 

[קץ דוחק]

[ראוי לציין שכיום הצליחו הרופאים להבשיל בתנאי מעבדה ביציות שהוצאו מהשחלה כשהם עדין לא בשלות].

Click to shrink...

ס'איז אינטרעסאנט װי אלי' רײבּאַק פרובירט צו טענה'ן אז ס'מוז זײן מבושל כדי מען זאל עס קענען ארױסנעמען:

If an egg is not developmentally ready and is extracted
too early, it cannot be fertilized. Even advanced technologies like In Vitro Maturation (IVM) require oocytes (eggs) to have reached a certain stage of development.

Click to shrink...

"סױרטן סטעידזש אָף דעװעלאופמענט" קען מײנען עניטינג.

 

[קץ דוחק]

אגב, און ס'איז װיכטיג אז @אפענער זאל דאס אױך הערן (זיכער װײסט ער שױן), אז מ'רעדט שױן פון דר אלי' רײבאק, האב איך נאכגעקוקט (פלעינע גוגל סױרטש) און ס'שטעלט זיך ארױס אז אלע די פראצעדורן, אינקלודינג מײאוסיס, געשעהען שױן, ד.ה. זײ פאנגען זיך שױן אהן, אין די ערשטע פרױ - די תורמת. אין פארטיקולאר, רײבאק שרײבט:

The oocyte (egg) undergoes significant changes during follicular development, including enlargement, the formation of the zona pellucida, and meiotic progression, all crucial for achieving a mature, fertilizable egg.

Click to shrink...

אין די װערטער פון גוגל'ס AI OVERVIEW:

• In females, oocytes begin meiosis in the fetal ovary, but this process is arrested at various stages until puberty and then further development is triggered by hormonal signals during the menstrual cycle.

Click to shrink...

זאגט גוגל קלאר: די אָעסײטס - גאנצע-צעל אײערלעך, אין די אװערי, הױבן שױן אהן די פראצעס פון זיך דאפלען און האלבן אינטוּ האלבע צעל אײערלעך (האַפלױד גאַמיטס), נאך װען ביצים זענען אין די פֿיטעל (עובר).

אפי' די זאָנאַ פּעלוּסידאַ װערט געפארעמעט, אין די פֿאָליקיול אװאו די אעסײטס װױנען, נאך װען זײ זענען אין די ערשטע פרױ. אלזא די אײנציגסטע װארט װאס מאכט אױס איז 'פּראגרעשן' (אן אױבנאױפֿיגע סױרטש װײזט גאר אז די צװײטע פרױ געט בכלל גארנישט צו צום ז"פ, נאר דא װעל איך משער זײן אז די עי אײ איז פאולטי װײל ער קריגט זיך מיט א בפירושע דר רײבאק).

נו, איז די קשיא: אפי' א עמבריאו פראגרעסירט אױכעט סך הכול, פ"װ איז זי אסור!?

 

[קץ דוחק]

צו איך בין פנחס ווייס איך נישט, אבער דאס אז די וואס זענען מתיר ממזרים בישראל זענען עושה מעשה זמרי, דאס ווייס איך אויף 100%.
.........................

טאמער זיי וועלן נישט חוזר זיין בקרוב פון זייערע פינסטערע פלענער מטמא צו זיין דעם כלל ישראל און מטמיע צו זיין און מערב צו זיין זרע טמאים בנים משחיתים מבני נכר הארץ בקרב עם קודש, וועט מען זיי מחרים ומנדה זיין בכל תפוצות ישראל, און זיי וועלן האבן אזא סוף ווי די אלע רבנים פון די ריפארמער און משכילים למיניהם וואס זענען אויסגעשלאסן געווארן פון כלל ישראל.

די היסטאריע פון כלל ישראל און פינעם יהדות הצרופה האט זיך שוין אן עצה געגעבן מיט סאך גרעסערע און שטערקערע פון זיי, ממילא וועט מען זיך מיט זיי אויך אן עצה געבן בעזרת השם יתברך.

וגם נצח ישראל לא ישקר ולא ינחם לעולם בעזר שמו יתברך

Click to shrink...

דו שרײבסט װי הרב זארגער..
איך האב דיך געלײקט װײל כ'האב הנאה אז דו ענגעידזשד. אבער נוצן דער סארט שפראך לדעתי העלפט נישט. ספעציעל אז מען זעהט אין חזל אפאר פלעצער (למשל קידושין סט. און יבמות מה. און עח. שם) אז זײ האבן אױך געזוכט אופנים װיאזױ ממזירים און פסולים זאלן כשר װערן. כש"כ סתם גױם װאס זענען דאס אױך נישט. ספעציעל אױב לכל היותר זענען דיע קינדער שפעטער זיך מגײר על דעתם װען זײ װערן עלטער.

 

[קץ דוחק]

נאכאלס, איך קען נישט פארלײדן די געקינצלטע לשונות ומליצות.

Click to shrink...

נײן, אפילו דא דרײט ער. קודם װיל איך אױפגעמערקן אן אינטרעסאנטע זאך. ממש די זעלבע טענה װאס למשל גוטמאן נוצט צו מדגיש זײן אז מ'קען עס נישט צוגלײן צו ילדה שסיבכה בזקינה בענין ערלה װײל בײ ערלה איז עס נישט געװענטליכע ביטול, נוצט ר' אהרן צוזאגן פארװאס מען קען יא דוקא עס צוגלײכן צו ערלה; ער איז מסביר אז ס'איז נישט די געװענטליכע ביטול איסור והיתר נאר עפעס א ביטול װאס הײסט 'ביטול במציאות', און דיע סארט ביטול מוז נישט נאכקומען די תנאים פון יוזשעל ביטול; איך בין נישט זיכער איך װײס פונװאס ער רעדט אבער איך בין כמעט זיכער רב מײזלס רעדט דערפון און איז מסביר אז א בריה חשובה איז נישט בטל צו א בריה שאינה חשובה, מן התורה.
נאכדעם מאכט ער א תורה'לע אז אלע מענטשן הײסן מין אחד = ממין האדם. איך טענה אז אלע בױמער הײסן מין אחד ממין האילנות. סתם אזױ, אױב זאגט מען אז אײן בער דיסטינגװישד זיך נישט ספעציעל פון אן אנדערע בער (און כש"כ נישט עפעלעך), איז קלאר אז מען זאגט נישט אזױ בײ א מענטש. בײ מענטשן איז דא אזא זאך װי כאראקטערן, פערסאנאליטיס, נאענטע קרובים, װײטע קרובים, בריה וחשובה וכו'.
חוץ אױב ר' אהרן װיל אנהױבן רעדן פון דיפערענט היומענױדס, װי האמא סעפיען, האמא אירעקטוס, האמא האבּיליס און ניענדעטאהלס.

 

[בינה ודעת]

תען כסיל כאולתו די האסט געזען די צווי מאמרים וואס איינער האט ארויפגעלייגט דא פאריגע סוף וואך וואס יענער מאכט אש ופורך פון די אלע אוסרים וד"ל

Click to shrink...

די קוקסט מיר שוין אויס ווי יענע מעשה וואס מ'דערציילט אז ס'געווען אמאל א רב וואס איז געקומען זאגן א דרשה אין א שטאט, האט ער געהאט דארט אפאר שונאים וואס האבן געדינגען איינעם ער זאל כסדר אפווענדן דעם רב בשעת די דרשה, קיין גרויסער תנא קמא איז ער נישט געווען האט ער זיי געפרעגט מיט וואס זאל איך עהם אפווענדן? איך קען דאך נישט קיין לערנען? מאכט נישט אויס זאגן זיי אים, דער עיקר איז אז יעדע זאך וואס דער רב זאגט זאלסטו זאגן פארקערט, פיין. דער רב הייבט אן די דרשה די גמרא זאגט אין נדרים אז... תיכף הייבט יענער אן שרייען אז ס'שטייט פונקט פארקערט. דער רב גייט ווייטער, דער רמב''ם זאגט אין הל' נדרים אז.. תיכף שרייט ער פונקט פארקערט. זאגט דער רב ברענגטס אהער א רמב''ם, תיכף שרייט ער אריין, ברענגטס נישט אהער קיין רמב''ם..

די האלסט אין איין משקר זיין דא מיט א מצח נחושה בדברים גלוים לכל, נאר זעהט אויס די ביסט א געדינגענער.. אבער איך וויל איר זאלט צו קענטעניס נעמען אז די ליינערס דא זענען אביסל אינטעליגענטער ווי איר מיינט.

 

[בינה ודעת]

דו שרײבסט װי הרב זארגער..
איך האב דיך געלײקט װײל כ'האב הנאה אז דו ענגעידזשד. אבער נוצן דער סארט שפראך לדעתי העלפט נישט. ספעציעל אז מען זעהט אין חזל אפאר פלעצער (למשל קידושין סט. און יבמות מה. און עח. שם) אז זײ האבן אױך געזוכט אופנים װיאזױ ממזירים און פסולים זאלן כשר װערן. כש"כ סתם גױם װאס זענען דאס אױך נישט. ספעציעל אױב לכל היותר זענען דיע קינדער שפעטער זיך מגײר על דעתם װען זײ װערן עלטער.

Click to shrink...

זײ האבן געזוכט אופנים װיאזױ ממזירים און פסולים זאלן כשר װערן, נישט וויאזוי צו מאכן ממזירים, פארקערט זיי זענען ארויס בכל החומר, און געמאכט צענדליגער גזירות חמורות אז מ'זאל נישט קומען לידי כך.

וואס דא טוט זיך אפ וואס די קליינקעפיגע מוחות ווילן מתיר זיין איז איום ונורא, די בושות זענען מורא'דיג. ס'האט מיר נעכטן געזאגט א סאטמארער תלמיד חכם אז שלמה גורן'ס היתר ממזרים איז סאך שענער געווען, ווייל אין די גמרא שטייט די זעלבע זאך, נאר מ'האט געטענה'ט אז אונז זעמיר נישט בכח צו טוהן אזאנס בימינו. אבער וואס דא איז מען מתיר איז דאך ניטאמאל די רבנות הראשית מתיר, ביי זיי מוז מען פארשרייבן די אמהות צו ביידע. ליידער האלט מען ביי דעם אז היימישע רבנים און דיינים זענען געווארן פורצי גדרות עולם ארגער ווי די ציוניסטישע רבנות. מ'דארף ממש גוזר תענית זיין אין זיך קריעה רייסן אין אלע גאסן

אוי נא לנו שכך עלתה בימינו !!

 

[קץ דוחק]

נײן, אפילו דא דרײט ער.

Click to shrink...

אה, פאר איך פארגעס, ר' אהרן ער זאגט אזױ: דאס אז א ייחור װערט נישט בטל לאילן סרק און מען צײלט משעת נטיעה ראשונה איז נישט װײל ס'װערט נישט בטל נאר װײל דער אילן צײלט בכלל נישט קײן שנות ערלה. ממילא (אױב װאלט עס געהעריג געקענט װײטער לעבן אהן דעם ײחור, ד.ה. בנטיעה הראשונה) רעכנט מען פון נטיעה ראשונה (עט ליעסט לױט תנא קמא) און פון װאו נעמט דאס ר' אהרן? װײל ת"ק זאגט 'כנטוע בארץ' נישט 'אינה בטילה'. אױב אזױ אין רעגארדס טוּ װאַט איז די ײחור בטל צו די אילן סרק?? ס'מאכט דאך נישט קײן סענס!?
ער װארפט זאמד אין די אױגן מיט'ן זאגן:

אבער די ירושלמי זאגט דאך נישט אז מ'צײלט פון זמן הרכבה; עס זאגט אז ס'הײסט װי א נטיעה חדשה בײ װאס אפי' די בבלי זאגט אז מ'קען צײלן מנטיעה ראשונה, גיװען די פריערדערמאנטע תנאי (אם [היה] יכול לחיות ע"י הסלע שנעקר עמו). אלזא פון װאנעט נעמט ר' אהרן צוזאגן אז ס'װערט אין עני װעי שעיפ אר פארם, בטל צו די מאמע אילן?

 

[בינה ודעת]

ומכאן הקריאה יוצאת לכל יראי השם הנאמנים לה' ולתורתו הקדושה. עס ליגט א חיוב גמור מדין תורה אויף יעדען איינעם דורכצולערנען דעם גאנצן קובץ תשובות פון 159 עמודים וואס די רבנים האבן געשריבן און מברר געווען בבירור גמור דעם איסור חמור מאד, כדי ארויסצוהאבן דעם אמת'דיגן דעת תורה איבער וואספארא שרעקליכע פירצה חמורה בעתיד טהרת יחוס עם ישראל דא האנדעלט זיך, און עס פארשפרייטן ווי מער און וואס ווייטער. די לינק פונעם קובץ ליגט אינעם 6 בלאט פון דעם אשכול.

 

[בינה ודעת]

אה, פאר איך פארגעס, ר' אהרן ער זאגט אזױ: דאס אז א ייחור װערט נישט בטל לאילן סרק און מען צײלט משעת נטיעה ראשונה איז נישט װײל ס'װערט נישט בטל נאר װײל דער אילן צײלט בכלל נישט קײן שנות ערלה. ממילא (אױב װאלט עס געהעריג געקענט װײטער לעבן אהן דעם ײחור, ד.ה. בנטיעה הראשונה) רעכנט מען פון נטיעה ראשונה (עט ליעסט לױט תנא קמא) און פון װאו נעמט דאס ר' אהרן? װײל ת"ק זאגט 'כנטוע בארץ' נישט 'אינה בטילה'. אױב אזױ אין רעגארדס טוּ װאַט איז די ײחור בטל צו די אילן סרק?? ס'מאכט דאך נישט קײן סענס!?
ער װארפט זאמד אין די אױגן מיט'ן זאגן:
View attachment 6347
אבער די ירושלמי זאגט דאך נישט אז מ'צײלט פון זמן הרכבה; עס זאגט אז ס'הײסט װי א נטיעה חדשה בײ װאס אפי' די בבלי זאגט אז מ'קען צײלן מנטיעה ראשונה, גיװען די פריערדערמאנטע תנאי (אם [היה] יכול לחיות ע"י הסלע שנעקר עמו). אלזא פון װאנעט נעמט ר' אהרן צוזאגן אז ס'װערט אין עני װעי שעיפ אר פארם, בטל צו די מאמע אילן?

Click to shrink...

קטע פון תשובת הרב רוטר:

ולגופם של דברים, הדימוי מילתא למילתא של השתלת שחלות לסוגיא דילדה שסיבכה בזקינה דסוטה (מג ע''ב) לגבי דיני ערלה, ועפי''ז לדמות לזה ענייני השתלה בגוף האדם מאיש לחבירו ומאשה לרעותה, ולהתיר ע''פ סברות ודמיונות כאלו דברים חמורים ''הלכה למעשה'' הוא תמוה וחמור עד למאוד.

לא ניתן כלל להשוות בין עצים לבני אדם, ובפרט שלצמחים יש מערכת הובלה פשוטה יחסית, המורכבת בעיקר משני סוגי רקמות ''קסילם'' שהוא מוביל מים ומינרלים מהשורשים לחלקים אחרים של הצמח ''פלואם'' שהוא מוביל סוכרים מהעלים לחלקים אחרים של הצמח, ובתהליך הרכבה, מחברים את רקמות ''הקסילם והפלואם'' של שני צמחים שונים והרקמות מתחברות ויוצרות מערכת הובלה רציפה המאפשרת למים למינרלים ולסוכרים לזרום בין שני הצמחים, וכמובן כל זה בצירוף הקרקע, ולכן אפשר לחבר הרבה סוגי צמחים גם מין בשאינו מינו, משאייכ בני אדם ''שאין חקריי למורכבות של החיבור, הקושי בחיבור הוא הרבה יותר מצמחים, ובפרט גם שלאדם אין חיבור לקרקע.

ועוד ילדה שסיבכה בזקינה, האילן הזקן יש בו את הכח להוציא פירות, גם בלא הילדה [הענף החדש] דהיינו דהילדה לא נותנת לזקינה את כח ההולדה, משא''כ בניד''ד אין לנתרמת אפשרות להוליד ולד, כל זמן שהיא לא קיבלה תרומת שחלה.

און די זעלבע ברענגען ארויס זייער אסאך רבנים אין זייערע מכתבים, אז די גאנצער צוגלייך פון א מענטש צו ערלה איז נארישקייטן ואין להם שום שחר בכלל.

 

[קץ דוחק]

ולכן אפשר לחבר הרבה סוגי צמחים גם מין בשאינו מינו,

Click to shrink...

נישט ממש. מ'קען נישט אן ארענדזש מיט א באר. ס'מוזט זײן פון דעם זעלבן מין (ספישיס) נאר א װעריעישאן, אדער אן ענליכער מין אבער סעים גענוס, דאכצעך.

 

[שמערל]

תשובה פונעם ראגעטשאווער גאון זצ"ל

געברענגט אין תשובת משנת רבי אליעזר די שואל השאלה