טריגער ווארענונג פארוואס גייען אזויפיל אראפ פון אידישן וועג? לאמיר קלערן

[חוקר ודורש]

אין ארץ ישראל זענען דא טויזענטער OTD נאר ווייל זיי האבן געפילט אז זייער קולטור און סארט לעבן איז פול מיט סתירות, און זאכן שטומען נישט.
זענען זיי אראפ פון דרך און געווארן בעלי תשובות.

Click to shrink...

אגב די ריכטיגע בעלי תשובות זענען מיר די otd׳יס ווייל מיר גייען צוריק לעבן אזוי ווי מהאט געלעבט פאר רעליגיע איז געבוירן געווארן

 

[יונה]

אגב די ריכטיגע בעלי תשובות זענען מיר די otd׳יס ווייל מיר גייען צוריק לעבן אזוי ווי מהאט געלעבט פאר רעליגיע איז געבוירן געווארן

Click to shrink...

לאמיר עס מסדר זיין: די בעלי תשובות אין אר”י זענען OTD
און די OTD’ס זענען בעלי תשובה...

 

[חוקר ודורש]

לאמיר עס מסדר זיין: די בעלי תשובות אין אר”י זענען OTD
און די OTD’ס זענען בעלי תשובה...

Click to shrink...

עפעס אזוי

אבער לויט דעם איז עפעס נישט קלאר אין וועלעכע שורה איך בין ווייל איך בין א א״י׳דיגע
מילא ווי קום איך?

סה״כ האב איך געמיינט צו זאגן אמת אז ביזט גערעכט זיי זענען אויך ארויס פון די דרך ווי זענען אויפגעוואקסן אבער פונקט ווי זיי קענסטו רופן otd קענסטו מיר רופן בעל תשובה


און אגב די בעלי תשובות אין א״י איז אינגאנצן א אנדערע פרשה לויט די קולטור וואס זיי לעבן ויש הרבה להרחיב בזה און איך ווייס נישט אויב דא איז די פלאץ

 

[יונה]

עפעס אזוי

אבער לויט דעם איז עפעס נישט קלאר אין וועלעכע שורה איך בין ווייל איך בין א א״י׳דיגע
מילא ווי קום איך?

סה״כ האב איך געמיינט צו זאגן אמת אז ביזט גערעכט זיי זענען אויך ארויס פון די דרך ווי זענען אויפגעוואקסן אבער פונקט ווי זיי קענסטו רופן otd קענסטו מיר רופן בעל תשובה


און אגב די בעלי תשובות אין א״י איז אינגאנצן א אנדערע פרשה לויט די קולטור וואס זיי לעבן ויש הרבה להרחיב בזה און איך ווייס נישט אויב דא איז די פלאץ

Click to shrink...

בכלל אין ארץ ישראל ביי חרדי’שען עולם זענען דא אסאך מער אחד בפה ואחד בלב, ווי עס דער חרדי’שער עולם אין אמעריקא וואס זענען על פי רוב סאך מער אפן און זאגן ארויס זייערע אידישקייט מיינונגען.

 

[מרחשון]

אצינד הייבט מען אן מישן צווישן אומרעליגיעז און OTD...
איך בין א פרומער יונגערמאן מיט הוט און רעקל, וואס איז אויסגעשפראכן קעגן אידישקייט וויאזוי מען רופט דאס היינט. נישט ווייל דער אויבערשטער האט קיינמאל נישט געגעבן די תורה אויפ'ן בארג סיני. אין מתן תורה גלייב איך יא. נאר פשוט ווייל די קאמיוניטי וואו איך בין געבוירן איז געבויט אויף נאנסענס, איגא, קולט, טפשות און שלעכטיגקייט.
ווען איך וואלט ווען געבוירן אין א קריסטליכע פאמיליע, וואלט איך דעפענעטלי געווען OTD. אבער וואס זאל איך טוהן אז נאך מיין גאנצע ריסירטש איז דער אידישער באשעפער דער וועמען איך וויל דינען?

 

[יונה]

אצינד הייבט מען אן מישן צווישן אומרעליגיעז און OTD...
איך בין א פרומער יונגערמאן מיט הוט און רעקל, וואס איז אויסגעשפראכן קעגן אידישקייט וויאזוי מען רופט דאס היינט. נישט ווייל דער אויבערשטער האט קיינמאל נישט געגעבן די תורה אויפ'ן בארג סיני. אין מתן תורה גלייב איך יא. נאר פשוט ווייל די קאמיוניטי וואו איך בין געבוירן איז געבויט אויף נאנסענס, איגא, קולט, טפשות און שלעכטיגקייט.
ווען איך וואלט ווען געבוירן אין א קריסטליכע פאמיליע, וואלט איך דעפענעטלי געווען OTD. אבער וואס זאל איך טוהן אז נאך מיין גאנצע ריסירטש איז דער אידישער באשעפער דער וועמען איך וויל דינען?

Click to shrink...

מיין מסקנא איז פונקט די זעלבע ווי דיינס. איך דין דעם באשעפער אן זיין צוגעבינדן צו די קאמיוניטי וואס איז שלעכט און דורעכגעפוילט ביזן סוף.

 

[חוקר ודורש]

אצינד הייבט מען אן מישן צווישן אומרעליגיעז און OTD...
איך בין א פרומער יונגערמאן מיט הוט און רעקל, וואס איז אויסגעשפראכן קעגן אידישקייט וויאזוי מען רופט דאס היינט. נישט ווייל דער אויבערשטער האט קיינמאל נישט געגעבן די תורה אויפ'ן בארג סיני. אין מתן תורה גלייב איך יא. נאר פשוט ווייל די קאמיוניטי וואו איך בין געבוירן איז געבויט אויף נאנסענס, איגא, קולט, טפשות און שלעכטיגקייט.
ווען איך וואלט ווען געבוירן אין א קריסטליכע פאמיליע, וואלט איך דעפענעטלי געווען OTD. אבער וואס זאל איך טוהן אז נאך מיין גאנצע ריסירטש איז דער אידישער באשעפער דער וועמען איך וויל דינען?

Click to shrink...

דאס איז שוין א אנדערע בחינה דאס מיינט צו זיין א איד. פינטעל.

די אשכול רעדט מען פון די וואס די הגדרה זייערע אין וויקיפעדיע איז OTD וואס מרופט אין אידיש "אן אפגעפארענער" אין עברית "יוצא בשאלה"
אע"פ אין אמת'ן בין א גרויסע חסיד פון די ניגון ויקיפדיה - חנן בן ארי

טיטל מיך נישט מיט קיין טיטלעך איך בין וואס איך בין
נאר ווי איך האב געשריבן דאס איז די טיטל וואס מ'באטיטלט מיר

 

[בְּתוֹךְ עַמִּי]

עטליכע האבן געטון אזוי אויף ק"ש און ס'האט זיך נישט אזוי גוט אויסגעלאזט

Click to shrink...

וואס הייסט נישט גוט אויסגעלאזט??

איך האב געטון בערך אזוי אויף ק״ש און ס׳האט זיך גאר גוט אויסגעלאזט…










מיט דעם אז כ׳בין געגאנגען טרינקען ׳אייאוואסקע׳ !!
and I’m so glad I did!!

און ס׳קרעדיט קומטסעך פאר ׳שעפטי׳ כידוע פאר די ק״ש ליינער.
_ _

וואס האט פאסירט נאכדעם איז אז כ׳אב איינגעזען אז ס׳מאכט נישט קיין סענס זיך צו טענה׳ען מיט לאגיק איבער עניני אמונה וואס בעצם איז דאס במהותה למעלה מן השכל און מ׳ווערט נישט קיין מאמין דורכ׳ן ליינען א וועב זייטל פארום.. די עולם איז נישט דא פאר דעיס.

 

[תרמב]

איך ווייס נישט פארוואס מענטשן גייען, אבער מיר קוקט עס אז פערצענטואל גייען נישט קיין סאך, ווען קיינער וואלט ווען נישט איבערגעלאזט די סיסטעם, דאן וואלט די סיסטעם אויסגעקוקט ווי א קולט, און דאן וואלט די שאלה געווען וויאזוי קען זיין אז קיינער גייט נישט אוועק.

איך מיין צוזאגן אז ס'איז א סימן אויף א געזונטע סאסייעטי אז א געוויסע פראצענט לאזט עס איבער, ס'איז נישט אזא שווערע קשיא פארוואס א קליינע פראצענט לאזט עס איבער

וואס די פערזענליכע סיבה פון יעדע אינדיווידועל פארן איבערלאזן קען מען טאקע דן זיין, אבער באופן כללי איז עס נישט אזא שווערע שאלה.

 

[חוקר ודורש]

איך ווייס נישט פארוואס מענטשן גייען, אבער מיר קוקט עס אז פערצענטואל גייען נישט קיין סאך, ווען קיינער וואלט ווען נישט איבערגעלאזט די סיסטעם, דאן וואלט די סיסטעם אויסגעקוקט ווי א קולט, און דאן וואלט די שאלה געווען וויאזוי קען זיין אז קיינער גייט נישט אוועק.

איך מיין צוזאגן אז ס'איז א סימן אויף א געזונטע סאסייעטי אז א געוויסע פראצענט לאזט עס איבער, ס'איז נישט אזא שווערע קשיא פארוואס א קליינע פראצענט לאזט עס איבער

וואס די פערזענליכע סיבה פון יעדע אינדיווידועל פארן איבערלאזן קען מען טאקע דן זיין, אבער באופן כללי איז עס נישט אזא שווערע שאלה.

Click to shrink...

א סאך מער פון די וואס לאזן אפ בלייבן אין די סיסטעם אזוי צו אזוי פאר כל מיני סיבות - פחד / קינדער / רחמנות אויפן עלטערען אא"ו

אויפציעל יא ביזט גערעכט אז איז א גוטע סימן אויף א געזונטע סאסייעטי אז א געוויסע פראצענט לאזט עס איבער

אבער דו וויסט די טעראר וואס די וואס לאזן אפ גייען אריבער?
דו האסט דען אן אנונג וואס ווארט מען זיי אן אויפן וועג וויפיל מכשולות לייגט מען זיי?
די פסיכאלאגישע וועגן ווי מדרוקט זיי אונטער?

 

[שעפטאל]

אגב די ריכטיגע בעלי תשובות זענען מיר די otd׳יס ווייל מיר גייען צוריק לעבן אזוי ווי מהאט געלעבט פאר רעליגיע איז געבוירן געווארן

Click to shrink...

גערעכט אז זיי גייען צוריק צו נאטורליכקייט, אבער כ'מיין אז טאקע דאס הייסט יוצא בשאלה.

די נאטירליכן וועלט איז 'קאנטענט' וואס ציהט אונז אייביג צו עפענען די אויגן מיטן שאלה
וועלכע 'קאנטעקסט' אריינצולייגן, (צו ס'איז א ציהל, צו וואס פארא וועג זיך צו פירן אין דעם פלאץ.)

רעליגיע קומט מיט א תשובה. יעצט האסטו א ציל און מהלך החיים. אפי' ווען די תשובה איז א יש ליישב בדוחק.

אויף אזוי ווייט אז דער וואס ווערט ערצויגן אין א רעליגיע הייסט אפי' נישט קיין בעל תשובה, ווייל ער כאפט ניטאמאל וואס פאר א ריזן שאלה מ'שניידט ארויס פון זיין געוויסן.

די מענטש וואס איז וואך בלייבט אבער יא מיטן שאלה, ווילאנג ער פירט זיך מיטן תשובה (צוליבן פחד פון עקספלארן) הייסט ער נאך נישט קיין 'יוצא' בשאלה

דער מענטש וואס הייבט זיך אן בפועל פירן לויטן שאלה איז א 'יוצא בשאלה' גייט ארויס פונעם 'ענטפער' וועלט צום נאטורליכען עקספלארן וועלט.

אט דאס האט אברהם אבינו געטון מיטן גיין פון אפגאט צו אפגאט, (און ער האט אגב טאקע קיינמאל נישט געהאט דעם תשובה וואס די חרדים האבן...)

סאו, די וואס נעמען אן א רעליגיע זענען בעלי תשובה, און די וואס לאזן עס אפ זענען יוצאים בשאלה.

 

[חוקר ודורש]

גערעכט אז זיי גייען צוריק צו נאטורליכקייט, אבער כ'מיין אז טאקע דאס הייסט יוצא בשאלה.

די נאטירליכן וועלט איז 'קאנטענט' וואס ציהט אונז אייביג צו עפענען די אויגן מיטן שאלה
וועלכע 'קאנטעקסט' אריינצולייגן, (א ציהל, און וואס פארא וועג זיך צו פירן.)

רעליגיע קומט מיט א תשובה. יעצט האסטו א ציל און מהלך החיים. אפי' ווען די תשובה איז א יש ליישב בדוחק.

אויף אזוי ווייט אז דער וואס ווערט ערצויגן אין א רעליגיע הייסט אפי' נישט קיין בעל תשובה, ווייל ער כאפט ניטאמאל וואס פאר א ריזן שאלה מ'שניידט ארויס פון זיין געוויסן.

די מענטש וואס איז וואך בלייבט אבער יא מיטן שאלה, ווילאנג ער פירט זיך מיטן תשובה (צוליבן פחד פון עקספלארן) הייסט ער נאך נישט קיין 'יוצא' בשאלה

דער מענטש וואס הייבט זיך אן בפועל פירן לויטן שאלה איז א 'יוצא בשאלה' גייט ארויס פונעם 'ענטפער' וועלט צום עקספלארן וועלט.

אט דאס האט אברהם אבינו געטון מיטן גיין פון אפגאט צו אפגאט, (און ער האט טאקע קיינמאל נישט געהאט דעם תשובה וואס די חרדים האבן...)

סאו, די וואס נעמען אן רעליגיע זענען בעלי תשובה, און די וואס לאזן עס אפ זענען יוצאים בשאלה.

Click to shrink...

יא יא
איך האב עס נאר געשריבן אלס ענה כסיל כאולתו זעה דא

 

[תרמב]

אבער דו וויסט די טעראר וואס די וואס לאזן אפ גייען אריבער?
דו האסט דען אן אנונג וואס ווארט מען זיי אן אויפן וועג וויפיל מכשולות לייגט מען זיי?
די פסיכאלאגישע וועגן ווי מדרוקט זיי אונטער?

Click to shrink...

איך ווייס נישט, אבער דאס איז נישט די נושא פון די שמועס דא, וואס ס'געשעהט ווען מ'גייט אוועק פון די קאמיוניטי, די נושא איז פארוואס מ'גייט אוועק.

דאס וואס דו זאגסט אז ס'איז דא א גרויסע פראצענט וואס טיף אין הארץ זענען זיי OTD, אבער זיי גייען נישט אוועק, ס'איז זיכער אמת, אבער ס'איז גאר א קליינע פראצענט.

מיין גרעסטע ראיה איז, פארוואס אזעלכע קרעמלעך און קאווע שטיבלעך האבן אזוי ווייניג טרעפיק, און די וואס זענען יא דא, זענען רוב מאמינים געהעריג.

באלד וועסטו מיר זאגן אז ס'איז דא פעיסבוק גרופס פון הונדערטער חברה, אויב ס'איז טאקע דא, איז עטליכע הונדערט מענטשן נאך אלס א פיצי פראצענט קעגן די גרויסקייט פון די חרדישע קאמיוניטי, וואס ציילט שוין מסתם איבער א מיליאן מענטשן, אויב מ'רעכנט אלע קהילות אריינגערעכנט אמעריקא ישראל און אייראפע.

 

[בְּתוֹךְ עַמִּי]

גערעכט אז זיי גייען צוריק צו נאטורליכקייט, אבער כ'מיין אז טאקע דאס הייסט יוצא בשאלה.

די נאטירליכן וועלט איז 'קאנטענט' וואס ציהט אונז אייביג צו עפענען די אויגן מיטן שאלה
וועלכע 'קאנטעקסט' אריינצולייגן, (א ציהל, און וואס פארא וועג זיך צו פירן.)

רעליגיע קומט מיט א תשובה. יעצט האסטו א ציל און מהלך החיים. אפי' ווען די תשובה איז א יש ליישב בדוחק.

אויף אזוי ווייט אז דער וואס ווערט ערצויגן אין א רעליגיע הייסט אפי' נישט קיין בעל תשובה, ווייל ער כאפט ניטאמאל וואס פאר א ריזן שאלה מ'שניידט ארויס פון זיין געוויסן.

די מענטש וואס איז וואך בלייבט אבער יא מיטן שאלה, ווילאנג ער פירט זיך מיטן תשובה (צוליבן פחד פון עקספלארן) הייסט ער נאך נישט קיין 'יוצא' בשאלה

דער מענטש וואס הייבט זיך אן בפועל פירן לויטן שאלה איז א 'יוצא בשאלה' גייט ארויס פונעם 'ענטפער' וועלט צום נאטורליכען עקספלארן וועלט.

אט דאס האט אברהם אבינו געטון מיטן גיין פון אפגאט צו אפגאט, (און ער האט אגב טאקע קיינמאל נישט געהאט דעם תשובה וואס די חרדים האבן...)

סאו, די וואס נעמען אן א רעליגיע זענען בעלי תשובה, און די וואס לאזן עס אפ זענען יוצאים בשאלה.

Click to shrink...

עמוק, עמוק!!

אגב, די תורה רעקאגנייזד די נאטירליכע נייגונג צו עקספלארן פאר א תירוץ און פארלאנגט ׳ולא תתורו אחרי לבבכם ואחרי עיניכם׳ זיך צו הייבן און לעבן העכער פון נאטור..

 

[כוכבים]

דאס וואס דו זאגסט אז ס'איז דא א גרויסע פראצענט וואס טיף אין הארץ זענען זיי OTD, אבער זיי גייען נישט אוועק, ס'איז זיכער אמת, אבער ס'איז גאר א קליינע פראצענט.

מיין גרעסטע ראיה איז, פארוואס אזעלכע קרעמלעך און קאווע שטיבלעך האבן אזוי ווייניג טרעפיק, און די וואס זענען יא דא, זענען רוב מאמינים געהעריג.

Click to shrink...

וויפיל מענטשן זענען אויף אייוועלט? בערך פינף טויזענט אויב מ׳רעכענט נאר איין ניק פאר א מענטש.

וויפיל האט קאווע שטיבל מיט פעיסבוק גרופס וכדו׳? מאך עס פאר פינף הונדערט, פונקט ווי יעדע ניק אויף אייוועלט פארטרעט צוואנציג טויזענט מענטשן וואס גלייבן, די זעלבע איז מיט יעדע ניק פון קאווע שטיבעל אדער פעיסבוק וואס גלייבן נישט אדער שטארק מסופק, ס׳איז טאקע נישט רוב אבער ס׳איז בערך 10%, און נישט גלייבן אין די סיסטעם איז דא אסאך מער, נישט אזוי ווייניג.

 

[תרמב]

וויפיל מענטשן ביי די חרדים האבן אינטערנעט? וויפיל פון די וואס האבן יא האבן אפן פארומס? און די חינוך איז צו זיין סאך מער באהאלטן, און אסאך האבן מורא צו שרייבן אפילו אנאנימוס, דאס איז נישט די קעיס ביי חברה וואס זענען נישט אין די סיסטעם וואס כמעט יעדער אויב נישט יעדער איז עקספאוזד צו אינטערנעט.

ס'איז נישט קיין סייענטיפיק פאול צו זעהן, ווען מ'קוקט אויף אייוועלט און קאווע שטיבל, אבער א שטיקל אינדיקעיטער איז עס, ספעציעל ווען ס'איז נישט דא קיין עכטע דאטא.

 

[חוקר ודורש]

איך ווייס נישט

Click to shrink...

איך ווייס יא

אבער דאס איז נישט די נושא פון די שמועס דא, וואס ס'געשעהט ווען מ'גייט אוועק פון די קאמיוניטי, די נושא איז פארוואס מ'גייט אוועק.

Click to shrink...

גערעכט, ואולי יש חזון למועד

דאס וואס דו זאגסט אז ס'איז דא א גרויסע פראצענט וואס טיף אין הארץ זענען זיי OTD, אבער זיי גייען נישט אוועק, ס'איז זיכער אמת, אבער ס'איז גאר א קליינע פראצענט.

מיין גרעסטע ראיה איז, פארוואס אזעלכע קרעמלעך און קאווע שטיבלעך האבן אזוי ווייניג טרעפיק, און די וואס זענען יא דא, זענען רוב מאמינים געהעריג.

באלד וועסטו מיר זאגן אז ס'איז דא פעיסבוק גרופס פון הונדערטער חברה, אויב ס'איז טאקע דא, איז עטליכע הונדערט מענטשן נאך אלס א פיצי פראצענט קעגן די גרויסקייט פון די חרדישע קאמיוניטי, וואס ציילט שוין מסתם איבער א מיליאן מענטשן, אויב מ'רעכנט אלע קהילות אריינגערעכנט אמעריקא ישראל און אייראפע.

Click to shrink...

גערכט באוט איך אליין קען עטליכע הונדערט מענטשן וואס טיף אין הארץ זענען זיי OTD, און זיי גייען נישט אוועק, און גייען נישט אוועק גיין יעדער פון זיינע סיבות
איי וועסטו פרעגן פאר וואס זענען זיי נישט צו קענען זיי נישט קיין אידיש צו זיי געפונען זיך נישט אין ווירטואל סתם נאר אין די פאר קליינע גרופעלעך וואס מנעמט אריין נאר נאך א המלצה פון צווי דריי וואס קענען דיר (וואס מרופט דא אין א"י חבר מביא חבר) אא"ו יעדער מיט זיינע פארשידענע תירוצים גראדע איך אריין גערופן דא אפאר פון זיי און דער געט זיך נישט קיין עיצה דער ווייסט נישט דער וויל נישט אא"ו.

 

[גיוואלד]

כ'וויל נישט פארפארן די אשכול. אבער השתא דאתינן להכי, אפשר עפענסטו אן אשכול צי פארענטפערן יעדעמס קושיות? ביסט גרייט?

עטליכע האבן געטון אזוי אויף ק"ש און ס'האט זיך נישט אזוי גוט אויסגעלאזט

Click to shrink...

ניין, כ'בין דעפענטלי נישט גרייט, קודם ווייל ס'איז זייער שווער צו זיין איינער אליינס קעגן א שטראם פון ניקס מיט יעדנס ספיקות און צומעשענישן, נאכדערצו ווען אויף די אנדערע צד איז דא אסאך ווייטאג און העיט, און מ'איז אויסגעשטעלט צו אטאקעס וכו'.
ועוד והוא העיקר, איך שטעל מיר נישט פאר אלטס דער פאן טרעגער און ווארטזאגער פון צד המאמינים, איך האב נישט קיין תירוצים אויף אלע קושיות, און איך פערזעליך ווער נישט דערשראקן פון קושיות, פונקט ווי איך פארשטיי נישט טויזנט אנדערע זאכן אויף די וועלט, פארקערט מיר לייגט זיך מוראדיג אויפן שכל אז דער בורא עולם זאל דייקא אויסשטעלן זיין הנהגה אויף א וועג אז אונז זאלן נישט פארשטיין, איך פערזענליך שפיר (עפ"י רוב-כ'האב אויך נסיונות) מיין באשעפער, מיין שכל און מיין הארץ זאגן מיר ביידע אז די תורה וואס אונז האמיר איז אמת, און גראדע איך בין א 'או אינו' סארט, איך האב דירעקט יא ליב צו טשעלענדזשן זאכן וואס מענטשן ווילן מיר פארקויפן, און איך האב דאס זעלבע געטרייט צו טוהן מיט מיין אמונה אין באשעפער און חז"ל, דערווייל ב"ה לא עלתה בידי...

 

[יונה]

אמונה איז נישט אינעם חיצונית
ממילא קען מען גארנישט וויסן

 

[אנטוישטער יונגערמאן]

איך ווייס נישט, אבער דאס איז נישט די נושא פון די שמועס דא, וואס ס'געשעהט ווען מ'גייט אוועק פון די קאמיוניטי, די נושא איז פארוואס מ'גייט אוועק.

דאס וואס דו זאגסט אז ס'איז דא א גרויסע פראצענט וואס טיף אין הארץ זענען זיי OTD, אבער זיי גייען נישט אוועק, ס'איז זיכער אמת, אבער ס'איז גאר א קליינע פראצענט.

מיין גרעסטע ראיה איז, פארוואס אזעלכע קרעמלעך און קאווע שטיבלעך האבן אזוי ווייניג טרעפיק, און די וואס זענען יא דא, זענען רוב מאמינים געהעריג.

באלד וועסטו מיר זאגן אז ס'איז דא פעיסבוק גרופס פון הונדערטער חברה, אויב ס'איז טאקע דא, איז עטליכע הונדערט מענטשן נאך אלס א פיצי פראצענט קעגן די גרויסקייט פון די חרדישע קאמיוניטי, וואס ציילט שוין מסתם איבער א מיליאן מענטשן, אויב מ'רעכנט אלע קהילות אריינגערעכנט אמעריקא ישראל און אייראפע.

Click to shrink...

אז מ׳רעדט פון פראצענט
קוקט אויס ווי קאוויד האט געהעכערט די צאל וואס האבן איבערגעלאזט די חרדי׳שע סיסטעם מיט 50 פראצענט.

עכ״פ אזוי זאגט עדות איינע פון די ארגאניזאציע אנפירערס אין א״י וואס העלפן ארויס יוצאים בשאלה

Virus Hastens Exit from Israel’s Ultra-Orthodox Community (Published 2021)