ווער האט געשריבן דעם זוהר הק'

דאס איז וואס דו וואלסט געוואלט ר' חיים וויטאל זאל זאגן, אבער ער זאגט נישט און מיינט נישט דאס
די פריעריגע האבן גירעדט אויף אן אופן וואס
,ווי דער רמב״ם זאגט און די הקדמה , צי מורה
״תפוחי זהב במשכיות כסף
ער שרייבט אז ער האט געשריבן מיט רוח הקודש
אויף פארויס , דאס איז פאר קטני הדעת
דער אמת איז עס איז נישט דא אזאנס , אפילו
נביאים האבן גיזאגט און גישריבן מעורפל ומכוסה
אז אלע דברי נביאות זענען פארנעפלט און צוויי דייטיג ,
מיין הבנה און זיינע ווערטער - די משכיות זהב- איז אז ער האט מרמז גיוועהן אויף רוח הקודש
למפרע , מיט אנדערע ווערטער ער האט געשריבן
- דער וואס האט עס געשריבן -, האט שופע גיוועהן
אויף עהם א השראת רוח הקודש , פון רבה בר בר חנה , אדער א ענליכן אופן ,
בקיצור מען דארף זוכן די משכיות זהב , נישט בלייבן
ביי די תפוחי כסף .
 
View attachment 7052


דער שנירל קעפל קריכט מיר אויף די נערווען; פארוואס פרעגט איר נישט, ווער עס האט געשריבן די חומש אדער די גמרא? די דאזיגע ספרים זענט איר יא זיכער אז איין מענטש האט דאס געשריבן אדער מערערע; און איר ווייסט יא זיינע/זייערע נעמען שוין; אז איר פארמאגט נישט קיין שנירל מיט'ן קעפל 'ווער האט געשריבן די חומש'? 'ווער האט געשריבן די מדרשי אגדות און די פילע לימודי החז''ל'?

דער זוהר איז געשריבן געווארן בעיקר א ליקוט פון אסאך מאמרים, פונקט גענוי ווי די גמרא און אלע אנדערע מדרשי חז''ל. יא אמת עס אנטהאלט זייער אסאך ענינים וואס הערן זיך זייער פאנטאסטיש היינט צוטאגס. ווייל עס איז בעיקר נאר מוסר וחיזוק, אסאך מער ווי אין חומש גמרא און מדרשים. אבער די זוהר האט די זעלבע קבלה ווי חומש ש''ס תלמוד בבלי וירשלמי; דהיינו פון אונזערע זיידע באבעס רביס פון אונזער מסורה.

איז דאס גענוי די זעלבע מסורה? ניין! ביי די ספרדים לערנט מען דאס מער ווי ביי אונז די אשכנזים, און אין תולדות אהרן לערנט מען דאס אויך מער ווי אין סאטמאר. און די גורע אשלג משפחה לערנט מען דאס אויך מער ווי אין כללית גור. וכו' וכו' יעדער האט זיך זיין מסורה באזונדער.

אין זידיטשוב קאמארנע, ווי די היינטיגע קאליבע ספינקע טאהשע גאלאנטע און נאך אסאך חסידישע היימישע חצרות שטאמען זיך אפ פון, האט מען יא געהאלטן אז אפילו אונטער פערציג יאר און אפילו מיר זענען נישט ערליך און אפילו מיר זענען קינדער מוזן מיר לערנען זוהר ווי גמרא יעדן טאג. אבער אין סאטמאר און אין אנדערע חסידישע קרייזן אחוץ לובאוויטש, האט מען זיך נישט געקאכט אין זוהר. נאר מ'האט דאס נאכגעזאגט אלץ א מוסר זיך צו אינספירירן מיט חיזוק לעבודת השם יתברך.

חב''ד לובאוויטש האט יא געמאכט פון זוהר א גאנצער לימוד זיך צו קאכן דערין פונקט ווי גמרא והלכה אדער אפשר מער נאך.

מ'קען ארויסנעמען ''פאני'' שטיקער חומש גמרא און מדרשים צו ארום ליצעווען פונקט ווי פון זוהר.
פאראן א גרויסע נפקא מינה צווישן דעם זוהר און די גמרא, חומש וכדומה.

ס'איז אמת אז ביי די אלע האבן מיר נישט קיין קלארע ראיות אויף ווער און ווען ס'איז געשריבן געווארן, און מיר ווייסן נישט גענוי ווען די מסורה/פארגלייבקייט אין זיי האט זיך אנגעהויבן.
אבער ביי דעם זוהר ווייסן מיר קלאר אז ס'איז נישט געווען פארשפרייט בעפאר תקופת רמד"ל.
ביי דעם זוהר ווייסן מיר אז בשעת ס'האט זיך אנגעהויבן פארשפרייטן, שוין דעמאלטס זענען געווען מפקפקים.
דערפאר איז פיל גרינגער אוועקצומאכן דעם זוהר אפילו אויב מען איז נאך מסופק אין די אנדערע.
 
מען קען זעהן אין זוהר ווי עס איז דא א הלכה וואס איז שנויה במחלוקת , נעמט ער אהן אזו ווי דער רמב״ם אין יד החזקה
עס איז אבוויאוס אז דער מחבר/ מחברים האבן זיך באנוצט מיט דעם רמב״ם
שוין
אין מגלין אלא לצנועים
כבוד השם הסתר דבר
 
לעצט רעדאגירט דורך א מאדעראטאר:
מען קען זעהן אין זוהר ווי עס איז דא א הלכה וואס איז שנויה במחלוקת , נעמט ער אהן אזו ווי דער רמב״ם אין יד החזקה
עס איז אבוויאוס אז דער מחבר/ מחברים האבן זיך באנוצט מיט דעם רמב״ם
שוין
אין מגלין אלא לצנועים
כבוד השם הסתר דבר
גרשום שלום שרייבט:
ס'איז דא קלארע ראיות אז משה די ליאון האט אין אנהויב נאכגעפאלגט דעם רמב"ם, איידער ער האט ביסלעכווייז אנגעהויבן צו לערנען קבלה. דאס זעט מען פון די פילאסאפישע יסודות אין זיינע ספרים אויף לשון קודש. נאך מער, מיר האבן א קלארע דאקומענטארישע ראי': א כתב-יד, וואס איז פארשריבן אין דעם אונטערגעשריבענעם קאטאלאג פון די גינצבורג זאמלונג פון כתבי-יד (וואס געפינט זיך יעצט אין מאסקווע), וואס איז א העברעאישע איבערזעצונג פון דעם רמב"ם'ס "מורה נבוכים". די איבערזעצונג איז געמאכט געווארן אין יאר ה'כ"ד (1264) פאר "דעם משכיל רבי משה די ליאון". דער פאקט אז מ'האט אים נישט געגעבן קיין אנדערע טיטלען ווייזט אז ער איז נאך געווען יונג דעמאלטס, אבער רייך גענוג צו קענען זיך ערלויבן א פערזענליכע קאפיע פון אזא גרויסן ספר. ס'איז ווארשיינליך אז ער איז געבוירן געווארן ארום יאר ה' אלפים (1240). די תקופה פון איבער צוואנציג יאר צווישן ה'כ"ד (1264) און ה'מ"ו (1286) קען מען זיך פארשטעלן אלס א צייט פון שטארקע לימודים און א ביסלעכווייזע איבערגאנג צו קבלה, וואו די לעצטע העלפט איז געווען געווידמעט צו שרייבן דעם זוהר אזוי ווי פריער געשילדערט.

אן אינטערעסאנטע שטיקל פון רמד"ל פון ספר הרימון איבער פילאזאפיע
1753911175510.png

1753911183315.png
 
לעצט רעדאגירט:
מען קען אין זוהר ווי עס איז דא א הלכה וואס איז
שנויה במחלוקת , נעמט ער אהן אזו ווי דער רמב״ם
אין יד החזקה
עס איז אבוויאוס אז דער מחבר/ מחברים האבן זיך
באנוצט מיט דעם רמב״ם
שוין
אין מגלין אלא לצנועים
כבוד השם הסתר דבר
אדער אפשר האט גאר דער רמב"ם געפסקנט אין יד החזקה אזוי ווי די זוהר..?
 
אדער אפשר האט גאר דער רמב"ם געפסקנט אין יד החזקה אזוי ווי די זוהר..?
אפילו אויב די זוהר איז אויטענטיש האט עס די רמב"ם נישט געהאט.

און ווער ער וואלט עס ווען געהאט וואלט ער עס מסתם פארברענט.
 
  • לייק
רעאקציעס: Yesh
אפילו אויב די זוהר איז אויטענטיש האט עס די רמב"ם נישט געהאט.

און ווער ער וואלט עס ווען געהאט וואלט ער עס מסתם פארברענט.
וואס ווייסן אונז דען וואס ער האט געהאט? די יודעי ח"ן ווייסן צו זאגן אז ער האט עס יא געהאט.

כידוע ביי די טעמי המצות רעכנט ער אויס די טעמים, אבער ביי לחם הפנים זאגט ער אז ער ווייסט נישט, ווייל על פי קבלה ווייסט מען נישט, יגלה לן טעמי... עפעס קבלה האט ער געוויסט, נאר נישט מפרסם געווען.
 
וואס ווייסן אונז דען וואס ער האט געהאט? די יודעי ח"ן ווייסן צו זאגן אז ער האט עס יא געהאט.

כידוע ביי די טעמי המצות רעכנט ער אויס די טעמים, אבער ביי לחם הפנים זאגט ער אז ער ווייסט נישט, ווייל על פי קבלה ווייסט מען נישט, יגלה לן טעמי... עפעס קבלה האט ער געוויסט, נאר נישט מפרסם געווען.
וואס הייסט זיי ווייסן? פון וואו ווייסן זיי?

יגלה לן טעמי איז עפעס וואס די אר"י שרייבט (היינט איז די יארצייט) און ער האט עס גענאשט פונעם רמב"ם

די רמב"ם האט "גארנישט" געהאט מיט קבלה, עס איז בלויז די דמיון פון אפאר מענטשן (וביניהם סאטמאר רב)
 
דער רמב״ם האט אסך גיבויעט אויף די חכמה און פילוסופיה פון אריסטו און אפלטון ,- מער פון אריסטו - אריסטו איז עד היום הזה אין די אקאדעמיע א ראש המדברים - מיט די יסודות פון אריסטו איז ער אהנגיקומען צו די ״עיקרי אמונה״, נאכדעם ווי ער האט עס מאדיפיצירט , און עס איז גיווארן די ״אמונת כלל ישראל ״,אפילו ביי די מקובלים איז מערקווירדיג אז דער רמ״א ,אין זיין גרויסע ספר ״תורת העולה״ , וואס איז פול מיט מושגי קבלה , זאגט ער אז דער רמב״ם אין ״מורה״ זאגט די זעלבע ווי די מקובלים , נאר זיי נוצן אנדערע לשונות , אבער די כוונה איז אייניג.
 
לעצט רעדאגירט דורך א מאדעראטאר:
געוויסע מושגים אין קבלה זענען אויך געבויעט אויף פילאזאפיע בפרט אויף אפלטון און ניאפלעטאניזם
 
אדער אפשר האט גאר דער רמב"ם געפסקנט אין יד החזקה אזוי ווי די זוהר..?
שווער צו זאגן
ווייל דער בית יוסף וואס שרייבט מקורות פון רמב״ם ער איז דאך זיין נאמן בית, מיט זיין פירוש כסף משנה , און מיט זיין חיבור נורא בית יוסף , ווי ער זוכט אלץ מקורות פאר די פסקים אין יד החזקה (,דער בית יוסף האט גיהאט דעם זוהר) , און ער איז מעתיק פון זוהר ,מכל מקום לא עלתה מעולם על דעתו , צו זאגן א מקור אין רמב״ם איז פונעם זוהר
כן נראה פשוט
 
לעצט רעדאגירט דורך א מאדעראטאר:
געוויסע מושגים אין קבלה זענען אויך געבויעט אויף פילאזאפיע בפרט אויף אפלטון און ניאפלעטאניזם
די ענין פון השתלשלות העולמות
און אויך די באגריף פון מאציל ונאצל ווי איידער בורא ונברא , מיין קומט פון אפלטון
 
לעצט רעדאגירט דורך א מאדעראטאר:
וואס הייסט זיי ווייסן? פון וואו ווייסן זיי?

יגלה לן טעמי איז עפעס וואס די אר"י שרייבט (היינט איז די יארצייט) און ער האט עס גענאשט פונעם רמב"ם

די רמב"ם האט "גארנישט" געהאט מיט קבלה, עס איז בלויז די דמיון פון אפאר מענטשן (וביניהם סאטמאר רב)
די זעלבע ווי דו ווייסט אז נישט.

סאטמאר רב האט נישט געדמיונט, ער איז געווען א צדיק אמת וואס האט געוויסט א זאך אדער צוויי וואס טוט זיך אויף די וועלט און אויף יענע וועלט, אביסל מער ווי דיר. יא, פינקט ווי די אר"י הקדוש און די רמב"ם.
 
די זעלבע ווי דו ווייסט אז נישט.

סאטמאר רב האט נישט געדמיונט, ער איז געווען א צדיק אמת וואס האט געוויסט א זאך אדער צוויי וואס טוט זיך אויף די וועלט און אויף יענע וועלט, אביסל מער ווי דיר. יא, פינקט ווי די אר"י הקדוש און די רמב"ם.
דער סאטמר רבי איז גיוועהן מיט ביידע פיס אויף דער ערד, ער האט נישט געדמיונ׳ט, און ער האט נישט גיטראכט, אז ער פליעט אין די עולמות העליונים
דעס איז די סיבה - לפי הבנתי - פארוואס ער האט נישט אריין גיפלאכטן אין זיינע דרושים און תורות עניינים פון קבלה, ווייל דארטן - אין קבלה - איז שורה א שטח הפקר, יעדער מאן דהוא קען זאגן העולה על רוחו, און מלבש זיין מיט ״סוד ה׳ ליראיו

סאטמאר רבי , איז גיקומען צי מסקנות וואס ער האט מייסד גיוועהן אויף נגלה , זיין פראבלעם איז אבער אז ער האט נישט גיהאט גענוג יסודות אין הלכה, איז ער אהנגיקומען צו מדרש , און אגדה , וואס דארטן איז נישט אנדערש אסאך ווי קבלה מען קען זאגן און דרש׳נען כל אחד לפי השקפתו , עס פעלן דען מדרשים און מאמרי חז״ל?
ער האט מחבר א גרויסן ספר ויואל משה, וואס איז גיבויעט אויף פיק ענד טשוס, ער ברענגט די מאמרים און די מחברים, וואס זענען אין איינקלאנג מיט זיין מהלך, און קאנוויניעטלי איז ער מעלים עין פון די וואס האלטן אנדערש , ער רעכנט נישט הרב מקאליש , הרב יהודה אלקלעי, וודאי נישט הרב קוק , און אפילו דעם חת״ם סופר , אין שו״ת און דרשות ,איז ביי עהם כאילו לא היו .
ער האט גיהאט א מסורת מבית אבותיו , און ער האט דאס גיוואלט אהנהאלטן און איבערגעבן , איז כל הכבוד לו.
די חידוש איז אז ער האט עקספעקטעט אז די גאנצע כלל ישראל , איז משועבד לדעתם .
 
לעצט רעדאגירט דורך א מאדעראטאר:
די זעלבע ווי דו ווייסט אז נישט.

סאטמאר רב האט נישט געדמיונט, ער איז געווען א צדיק אמת וואס האט געוויסט א זאך אדער צוויי וואס טוט זיך אויף די וועלט און אויף יענע וועלט, אביסל מער ווי דיר. יא, פינקט ווי די אר"י הקדוש און די רמב"ם.
סתם גלייבן בלינדערהייט אז איינער ווייזט וואס טוט זיך אויף יענע וועלט קען מען דאך פארן זעלבן געלט גלייבן דעם גלח. דא רעדט מען זאכן וואס מ'קען וויסן.

אגב, די רמב"ם האט קיינמאל נישט געזאגט אז ער ווייסט וואס טוט זיך אויף יענער וועלט. באמת לויטן רמב"ם יענער וועלט איז פשוט די שפיץ חכמה הנקרא נבואה. דאכטס זיך מיר אז סאטמאר רב האט אויך קיינמאל נישט געזאגט אזא זאך. די אר"י האט אפשר געזאגט, אבער יש לדון בזה.
 
  • לייק
רעאקציעס: Yesh
סתם גלייבן בלינדערהייט אז איינער ווייזט וואס טוט זיך אויף יענע וועלט קען מען דאך פארן זעלבן געלט גלייבן דעם גלח. דא רעדט מען זאכן וואס מ'קען וויסן.

אגב, די רמב"ם האט קיינמאל נישט געזאגט אז ער ווייסט וואס טוט זיך אויף יענער וועלט. באמת לויטן רמב"ם יענער וועלט איז פשוט די שפיץ חכמה הנקרא נבואה. דאכטס זיך מיר אז סאטמאר רב האט אויך קיינמאל נישט געזאגט אזא זאך. די אר"י האט אפשר געזאגט, אבער יש לדון בזה.
געזאגט האבן זיי נישט, אבער אונז ווייסן וואס עס שטייט אין תהילים, סוד ה' ליראיו ובריתו להודיעם.
 
בספר הזוהר מופיעים כמה פעמים סודות בשם 'אתוון גליפן דרבי אלעזר' (אותיות חקוקות של רבי אליעזר), מלכתחילה היינו סוברים אולי כי מדובר בספר גנוז של התנא רבי אליעזר, אך בעיון מדוקדק מדובר שוב ברבי "אליעזר מגרמייזא", גדול מקובלי אשכנז שהשאיר במורשתו ספרי קבלה רבים פלאיים, חקוקים בכתב ידו בסתר המדרגה, ובפרט ספר "סודי רזיא" המיוסד ע"פ סדר א"ב.

וכבר נמצא בזוהר שבספרי רזיאל המלאך יש אותיות חקוקות: בזוהר פרשת בראשית (דף נה ב) , זה ספר וכו' שהוריד הקב"ה לאדם הראשון כשהיה בג"ע ע"י רזיאל מלאכא קדישא שהוא הממונה על סודות עלאין קדישא, ובספר זה חקוקות צורות עליונים וחכמה קדושה, וע"ב מיני חכמות היו מתפרשים לשש מאות ושבעים צורות של סודות עליונים.

סימן "אך בך אל"

בזוהר בראשית ל"ג ע"ב: רבי יהודה אמר, באותיות חקוקות של רבי אלעזר יש קשרי האותיות עשרים ושתים קשורים כאחד. שתי אותיות, זו עולה וזו יורדת, ושעולה יורדת ושיורדת עולה. וסימן זה - (ישעיה מה) א''ך ב''ך א''ל.
וזה נמצא בפירוש הרוקח על ספר יצירה (פרק ב', ה') שמביא כל מיני כ"ב אותיות המתחלפות ובהם - אך אל-בך. רבי יהודה דהזוהר הוא ר יהודה בן קלונימוס אביו דרבי אלעזר מגרמייזא, וכך כתב משמו:

אך בי נם דח חז לת מש נר מק עץ וף

אל בך גי דם הת וו מת גש סר עק פץ

והסימן של א"ך ב"ך א"ל, נזכר בספר השם לרבי אליעזר מגרמייזא (עמוד ו)

בסוד הציצית שהוא ל"ב

בזוהר פרשת שלח (חלק ג קעה, ב): אמר רבי יצחק, אותם חוטים, להראות איך תלויים מכאן ומכאן לארבעה צדדי העולם ממקום זה, והיא שולטת על הכל בסוד הלב, שהיא לב כל העולם הזה ולב העליונים, ותלויה בלב העליון, והכל הוא בלב שיוצא מחכמה עליונה. אמר רבי יצחק, שעור של זה (וארך) של זה נתבאר באותיות חקוקות של רבי אלעזר.

והוא בספר השם להרקח (עמ' קג) וזה לשונו:

והארון יש בו אצבע אגודל ...כנגד ד' חיות והדיבור לד' רוחות, ולכך ציצית לד' כנפים וד' חוטין וכפולין הרי ל"ב כנגד ל"ב כנפים שאומרין בהם שירה, ול"ב פנים כנפים נתמעטו מן החיות שהיו אומרים בהם ל"ב מן הפנים לא נתמעטו אלא ל"ב כנפים מכל חיה וחיה ולכך ל"ב חוטין.

סוד גדול העונה אמן

בזוהר פרשת וילך (חלק ג רפה, ב): אמר רבי יהודה, ובוזי יקלו, מאן דלא ידע לאוקיר למאריה, ולא אתכוון באמן, דתנינן גדול העונה אמן יותר מן המברך. והא אוקימנא קמיה דרבי שמעון, דאמן, משיך ברכאן ממבועא למלכא, וממלכא למטרוניתא (דא כנסת ישראל). ובאתוון גליפין דרבי אלעזר, מאל''ף למ''ם, וממ''ם לנו''ן.

והוא בפירוש ספר התפילה להרוקח

ואמרו אמן: שליח ציבור מזהיר לציבור אמרו אחרי אמן לקבל מה שאמרתי לכם, כמו ואמרה האשה אמן אמן וענו כל העם ואמרו אמן, כי הוא א' אל מ' מלך נ' נאמן ... אמ"ן בגימ' הויה אדנות, לכן צריך אדם לענות אמן. ברוך ה' לעולם אמן ואמן: לעתיד לבא בתחיית המתים, ואמן' בג' השם של ד' אותיות ואדני, להכי אמרו רבותנו ברוך שבחר בדבריהם, גדול העונה אמן יותר מן המברך, שהמברך אינו מזכיר את השם וזה מזכיר שני שמות.

ר"ת 'האזינו'

בזוהר פרשת האזינו (רפ"ו ע"ב) נכתב כי בספר בשם 'אתוון גליפן דרבי אלעזר' כתוב שבפסוק 'האזינו השמים ואדברה' רמוז שם השם: "באתוון גליפן דרבי אלעזר, האזינו השמים ואדברה ותשמע הארץ, הכא אתרמיז שמא קדישא עלאה."
ומקורו בספר הרוקח לרבי אליעזר מגרמייזא על התורה.

וז"ל בפירוש הזוהר "זוהר בהיר" בשם הרוקח: בתיבות אלו מרומז שם הקדוש העליון הוי"ה ב"ה, כי ר"ת האזינו וגו' עד הארץ גי' כ"ז כמנין שם הוי''ה עם הכולל (רח"ו בשם הרוקח)
 
Back
Top