ווער האט געשריבן דעם זוהר הק'

[וחי בהם]

וכן יש מקור גדול לעניני אבולעפיה בזהר, ח"ג רי"ב:

"זמין הקב"ה למבני לירושלים ולאחזאה חד כוכבא.. וביומא שתיתאה יתחזי בכה' יומין לירחא שתיתאה.. יומא קדמאה יתחזי בקרתא דרומי.. ושלטא דההיא קרתא ימות". הרי שעתיד הקב"ה להראות חד כוכב בעיר רומי כששליט רומי ימות, ויהיה זה ביום הששי בכה' אלול. והנה בשנת ה"א מ' (1280) כה' אלול ביום ה' מת האפיפיור ניקולאס. ותחתיו עלה (כנר' ביום הששי) האפיפיור מארטין הרביעי.

ואיתפרש בספר דברי הימים דאברהם אבולעפיא היה מכרו של ניקולאס דא וניסה לגיירו ועל ידי זה להביא הגאולה. (אוצר ישראל ערך רומי). וכך הוא כתב ב"ספר העדות": "בשנה התשיעית ההיא עוררהו ה' ללכת לרומי רבתי כאשר ציווה בברצלונה..".

 

[אפענער]

איינער האט טאקע שפעקולירט אז אבולעפיא זאל גאר זיין דער מחבר פונעם זוהר.

 

[וחי בהם]

אבולעפיה היה נגד קבלת הספירות, הוא היה רבו של בעל שערי אורה שכנראה היה רבו של הרמד"ל

למעשה הזוהר הוא קיבוץ של כמה חדרים של חכמי הקבלה בעיקר בעל אוצר הכבוד והשערי אורה, וכן הרבה העתיק כאמור מהרוקח, והזוהר לשן ואפאן והטעימם בפי רשב"י. כל החידושים נמצאים כאן הרוצה להבין הענינים לאשורם שיקרא מתחילה ועד תום ויחכם.

ו

א הודעה אין שנירל 'ווער האט געשריבן דעם זוהר הק''

סעפ. 1, 2025

"לאתחדשא על ידא דמשה".
לאתחדשא.pdf

• וחי בהם

• 

 

[קץ דוחק]

אאפס!

Click to shrink...

קלאסיק עקזעמפל וואס ס'געשעהט ווען מ'פארלאזט זיך בלויז אויף טשעט דזשי פּי טי.

(וידעתי גם ידעתי הב''ש שכותב המג''א או''ח סימן א').

Click to shrink...

װאס איז דאס?

מ"מ כיון שתפסו המנהג כהזוהר על זה כ' מהר"א שטיין מנהג עוקר הלכה ונעשה הלכה קבוע, דהיינו היכא דספרי חצונים חולקים על הש"ס וספרי חצונים היינו מס' סופרים וכדומה או מדרש ופסיקתא והזוהר כא' מהם, אותו מנהג עוקר הלכה ונעשה הלכה רוחת בישראל, ומייתי לי' מג"א סי' תר"ץ סקכ"ב ע"ש:

Click to shrink...

איך פארשטײ נישט דו אדער אײנער קען דאס מסביר זײן? דו קװאָטסט דא די חתם סופר? ס'קוקט אױס װי ער זאגט אז די זהר איז פאררעכנט ספרים חיצונים און אפי' דאך אױב זאגט עס א מנהג אנטקעגן א הלכה אין ש"ס איז דער מנהג שטארקער, נישט אזױ זאגט ער? איך בין נישט קלאר.

דאס איז ווארשיינדליך א מחלוקת ראשונים, אבער נישט קלאר. דער רמב"ן האלט אז עס איז נישט מימי הגאונים, ויש שדייקו מלשון הרא"ש אז עס איז א שפעטערע זאך. און די ראיה מלשונו איז גארנישט אזוי מוכרח.

Click to shrink...

פון ויקי: רא"ש הלכות ספר תורה (סימן י"ג), שכתב: "נראה עיקר דהירושלמי הוא עיקר כנגד מסכת סופרים, כי מסכת סופרים נתחבר בדורות האחרונים ולא הובא מדבריו בתלמוד".

און פון ברכי יוסף או"ח ס' תקפג אות ז:

אבער פון דער ירושלמי קדשים האב איך געמוזט גלויבן אז א נייע אמורא באלאנגט אין יעדער מסכת. און דער זהר'ס ברענגן נייע תנאים איז א ראיה אז עס איז נישט קראנט. איך זעי שוין די לאגיק.

Click to shrink...

ברענגען ר' חגי איז נישט קײן נײע אמורא. ברענגען ר' קץ דוחק איז א נײע אמורא.

דערמאנט שוין באלד פון דעם
הרב יצחק יוסף העתיק בספרו קטע היתולי מופרך, והתייחס אליו ברצינות גמורה

Click to shrink...

צעבראכן.

מיין געפיהל איז אז ר' משה דיליאון האט לאו דוקא פרובירט אויסצונארן, נאר דאס אליין איז געווען א חלק פון זיין מיסטעסיזם (איך האף מ'פארשטייט וואס איך מיין), וועגן דעם האט ער נישט געזוכט אזוי ווייט צו פארדעקן די פאקט אז ער האט עס געשריבן, און אין אסאך פלעצער איז ער גאר מרמז דערויף. זעה באריכות אינעם קונטרס לאתחדשא על ידו דמשה.

Click to shrink...

אױך צעבראכן.

(לגבי די טענת זיוף אויף דער ספר האשכול. מה נואלו די אלע וואס פשוט'ע לאגיק האבן זיי נישט געלערנט. די שכל גייט אזוי - הער גוט צו - וויבאלד די ספר הזהר איז מזוייף, איז א ראיה אז רמד"ל איז א זייפן, און דעריבער מסתמא האט ער מזייף געווען א חלק פון ספר האשכול. אויב אזוי איז ווידער נישט דא קיין מקור צו תיקון חצות, און פון דעם איז אויסגעשפארט אז דער זהר איז מזוייף. Wash, rinse, and repeat. ווי נעמט אזא שטיק פקחות?!)

Click to shrink...

להוי ידיעה, און מסתמא װײסטו דאס, אז פון א מענטשן'ס סטײל פון שרײבן, אױב װײסט מען אײן ספר װאס ער האט געשריבן (און ר' משה האט דאך אױך געשריבן אנדערע ספרים אױף װעלכע ער האט קלאר געזאגט קומען פון אים) קען מען איזעלי לערנען װאס נאך ער האט געשריבן. ס'האט מיר למשל גענומען אונטער 10 הודעות, פון דיר צו אנאלאזירן, אױסצופיגערן װאס דײן ניק אױף ק"ש איז געװען. דאס זענען דברים פשוטים לכול. צו דער טענה באציהסטו זיך נישט בכלל.

ב. פאר דער וואס זאגט אז און די אלגעמיינע וועלט איז נישט דא אזא מושג ווי אויב אזוינע לייבן האבן אזוי געזאגט וכו׳ האב איך איין ענפער; גיי אין קאלעדזש! איך האב אויך געמינט אז איך וועל בעגעגענען א פרי עקסטשעינדזש אוו איידייעס...וואטעווער.
איך האב אמאל געדארפט ריספאנדן צו דעם prompt.
How does past slavery affect the African-American population in contemporary times?
ווי א חכם האב איך געשריבן וואס איך האב געשריבן...איך האב אזוינס געכאפט דערפאר....

Click to shrink...

ס'װענדט זיך װעלכע נושאים מען פּיקט צו לערנען. אין סטעם סאָבּדזשעקטס, און יעדע זאך װאס באזירט זיך אױף הארטע לאגיק אדער דאטא, װעסטו אזאנס נישט הערן.

איז עס נישט פשוט?
פראביר צו טראכטן וואס וואלט געווען ווען די זהר איז קראנט, און קיינער ווייסט נישט ווער האט עס נישט געזען ביז די דרייצענסטע סענטורי. איז עס אזא קשיא אז אן אויסדרוק זאל זיין ענדליך צו דער פון אבן תיבון? (ובפרט אז קיינער ווייסט נישט אז 'קיינער' האט עס גענוצט ביז אבן תיבון. נאר זיי האבן נישט קיין כתבים וואס נוצן עס.)

Click to shrink...

די תיבונים װאס האבן זיך אפגעגעבן מיט'ן איבערטײטשן דעם מורה האבן באמת געזען דעם זוהר, פון װעמען זײ האבן אגב געגנב'ט די 'עם כל זה' אבער היות זײ זענען געװען ראציאנאליסטן האבן זײ בכװנה געהאלטן דעם זוהר בסוד. ס'איז אפי' מסתבר אז דער רמב"ם האט זײ אָנגעװיזן אז זײ זאלן מאכן א שװײג דערפון, אין אזא כעין קאנספיראציע, א ראיה װײל דער רמב"ם דערמאנט אױך נישט דעם זוהר כאטש ער האט זיכער געװיסט דערפון..

 

[אפענער]

דערמאנט שוין באלד פון דעם
הרב יצחק יוסף העתיק בספרו קטע היתולי מופרך, והתייחס אליו ברצינות גמורה

Click to shrink...

צעבראכן.

Click to shrink...

ילקוט יוסף, תכלא דפזלון, והאם אוירא דארץ ישראל אינו מחכים - פורום אוצר החכמה

מיין געפיהל איז אז ר' משה דיליאון האט לאו דוקא פרובירט אויסצונארן, נאר דאס אליין איז געווען א חלק פון זיין מיסטעסיזם (איך האף מ'פארשטייט וואס איך מיין), וועגן דעם האט ער נישט געזוכט אזוי ווייט צו פארדעקן די פאקט אז ער האט עס געשריבן, און אין אסאך פלעצער איז ער גאר מרמז דערויף. זעה באריכות אינעם קונטרס לאתחדשא על ידו דמשה.

Click to shrink...

אויך צעבראכן.

Click to shrink...

ו

א הודעה אין שנירל 'ווער האט געשריבן דעם זוהר הק''

סעפ. 1, 2025

"לאתחדשא על ידא דמשה".
לאתחדשא.pdf

• וחי בהם

• 

 

[אלטע שרייבער]

איך פארשטײ נישט דו אדער אײנער קען דאס מסביר זײן? דו קװאָטסט דא די חתם סופר? ס'קוקט אױס װי ער זאגט אז די זהר איז פאררעכנט ספרים חיצונים און אפי' דאך אױב זאגט עס א מנהג אנטקעגן א הלכה אין ש"ס איז דער מנהג שטארקער, נישט אזױ זאגט ער? איך בין נישט קלאר.

Click to shrink...

ניין, דער חתם סופר זאגט אז א מנהג וואס איז געבויט אויף 'ספרים חיצונים' דהיינו ספרים פון תנאים און אמוראים וואס איז נישט געברענגט געווארן אין ש"ס, איז עוקר א הלכה.

דאס הייסט, טאמער די הלכה הייסט אז מיר דארפן טון X, און די מנהג איז צו טון Y, דארף מען נאכגייען די הלכה און אפלאזן די מנהג. טאמער אבער די מנהג איז געברענגט אין איינער פון די ספרים חיצונים און מדרשים, כולל הזוהר, דארף מען זיי יא נאכגייען. און די פשט איז אז זיי זענן שיטות התנאים אדער אמוראים וואס די בבלי האט נישט געהאלטן דערפון, און די מנהג איז ווי זיי.

הייסט'ס אז דער חתם סופר האט געהאלטן די זהר פאר א קראנטע זאך, טראץ דעם וואס געוויסע זאכן זענן דארט אריין געשמוגעלט דארט.

אן ארנטליכע מענטש קען נישט זאגן אז דער חתם סופר האלט ווי הרב קאפח, פרופ' שלום, אדער סיי וועלכע חוקר וואס גלויבט נישט אין די זהר.

 

[אפענער]

דאס הייסט, טאמער די הלכה הייסט אז מיר דארפן טון X, און די מנהג איז צו טון Y, דארף מען נאכגייען די הלכה און אפלאזן די מנהג. טאמער אבער די מנהג איז געברענגט אין איינער פון די ספרים חיצונים און מדרשים, כולל הזוהר, דארף מען זיי יא נאכגייען. און די פשט איז אז זיי זענן שיטות התנאים אדער אמוראים וואס די בבלי האט נישט געהאלטן דערפון, און די מנהג איז ווי זיי.

Click to shrink...

דאס אז די ספרים חיצונים דארפן זיין פון תנאים ואמוראים שטייט נישט אין חתם סופר און אויך נישט אין מג"א וואס איז די מקור דבריו, די עיקר טעם פון מהר"א שטיין איז "דודאי כך קבלו אבותינו איש מפי איש".

 

[אלטע שרייבער]

איך האב געמיינט דאס איז א דבר פשוט וואס יעדער פארשטייט. ספרים חיצונים מיינט נישט בן סירא, עס מיינט ספרים וואס זענן געבליבן אינדערויסן וואס וואלטן געדארפט זיין אינעווייניג

 

[ריבי]

דאס אז די ספרים חיצונים דארפן זיין פון תנאים ואמוראים שטייט נישט אין חתם סופר און אויך נישט אין מג"א וואס איז די מקור דבריו, די עיקר טעם פון מהר"א שטיין איז "דודאי כך קבלו אבותינו איש מפי איש".

Click to shrink...

דער חת״ם סופר , איז פון די הולכים בשיטת היעב״ץ , אז עכ״פ די באלק פון זוהר , רוב פון די חיבורי זוהר- ( דער ספר הזוהר איז כולל מערערע ספרים ) זענען ספרים פון שפעטעריקע , פונדעסטוועגן , האט ער זיי גיגעבן, די טיטול ספרים חיצונים , ווייל ער האט זיי גיהאלטן פאר גדולים , וואס זייער ווארט איז גענוג חשוב , זיך צורעכנען מיט די מנהגים און רעיונות , וואס ווערן דארט מחודש.

 

[קץ דוחק]

למעשה @אלטע שרייבער, @וחי בהם האט געברענגט שטארקע סחורה. ווי-אזוי גיבט מען זיך אַן עצה מיט די אלע זאכן?

 

[הק' לייביש שרייבער]

למעשה @אלטע שרייבער, @וחי בהם האט געברענגט שטארקע סחורה. ווי-אזוי גיבט מען זיך אַן עצה מיט די אלע זאכן?

Click to shrink...

וואס דריקט דיר אין קורצן ?

 

[Yesh]

למעשה @אלטע שרייבער, @וחי בהם האט געברענגט שטארקע סחורה. ווי-אזוי גיבט מען זיך אַן עצה מיט די אלע זאכן?

Click to shrink...

דער מנחת אלעזר געט זיך מיט אלעם א עצה, למשל מיט די מאמר פון ר' אלעקסאנדריע, זאגט ער אז פון דא זעהט מען אז די רמבם האט געהאט די זוהר, נאר ס'איז נאך נישט געווען די צייַט עס צו מגלה זיין, האט ער געזאגט אז אלעקסאנדער איז א תלמיד פון אריסטו...

 

[וחי בהם]

דער מנחת אלעזר געט זיך מיט אלעם א עצה, למשל מיט די מאמר פון ר' אלעקסאנדריע, זאגט ער אז פון דא זעהט מען אז די רמבם האט געהאט די זוהר, נאר ס'איז נאך נישט געווען די צייַט עס צו מגלה זיין, האט ער געזאגט אז אלעקסאנדער איז א תלמיד פון אריסטו...

Click to shrink...

מראה מקום?

 

[קץ דוחק]

וואס דריקט דיר אין קורצן ?

Click to shrink...

אז @אלטע שרייבער װײסט װאס עס איז מסתמא מערסט װארשײנליך דעם אמת בנוגע דעם זוהר און דאך פרובירט ער זיך און אונז אײנצורעדן שטירן אָפּפֿאַל.

 

[ריבי]

דער מנחת אלעזר

מראה מקום?

Click to shrink...

דיר מנחת אלעזר , האט טאקע גיהאלטן אז דער רמב״ם האט גיהאט דעם זוהר פאר רבי משה די ליאון ?
ער האט דאך פארמאגט א חוש , צו אנטיקן , און ער איז גיוועהן א זאמלער, פון היסטורישע ארטיקלען ווי מען קען זעהן אין זיינע דיונים אויף חמדת הימים
אין זיין חמשה מאמרות , פון זיין דיון אויף ירושלמי קדשים , ווי ער האט געפיהלט אז עס איז א זיוף
אזוי אויך ביי די גניזה פון חערסאן , וואס די חב״ד רביים האבן זיך איינגיהאנדלט , האט ער דערשמעקט אז דאס האט א זייפן צוזאמען גישטעלט , אויך ביי די ספרי תורה פון רבי משה סופר , פון פשעווארסק , האט ער געוואוסט א פונקטליכע צאהל , פון ספרים , וואס איז יצאו מתחת ידו , און ווי אזוי זיין כתב אשורית האט גידארפט אויסקוקן , און דא ווען עס קומט צום זוהר , קען ער פארשלאגן גאהר , אז דער זוהר איז גיוועהן אין באזיץ ביים רמב״ם , און ער האט דאס גיהאלטן בסוד , אויף אזוי ווייט אז ער שרייבט אין הלכות יסודי התורה , שרשים און עיקרים וואס זענען טאטאל נישט אין איינקלאנג מיט די זוהר ,
מען מוז זאגן , ער אליין האט עס אויך נישט געגלייבט , ער האט אזוי געשריבן לחזק את הזוהר, אבער מען מוז גיין מיט אמת , ווייל קושטא קאי.

 

[וחי בהם]

עס ווייזט זיך ארויס אז אסאך צדיקים האבן באמערקט אז דער זוהר איז געשריבן געווארן אין די צייטן פון רבי משה ליאון, אבער קיינער האט נישט געוואגט צו טראכטן אז דער בעל שם טוב אדער דער ווילנער גאון קענען אטעות האבן, און זיי אליין האבן נישט געטראכט אז זייער טאטע אדער דער רבי וואס האט זיי געלערנט דעם זוהר קענען אטעות מאכן.

אבער חז"ל, אין זייער הייליגן גייסט, האבן געוואוסט אז בעקבתא דמשיחא חוצפי יסגי. נישט אומזיסט האבן צדיקים געזאגט אז איידער משיח וועט קומען, וועט שווער זיין זיך צו האלטן ביים גלויבן. כאטש אויב מיר קענען זען אז משיח קומט שוין, וועט עס זיין אביסל גרינגער זיך צו האלטן ביים גלויבן...

 

[ריבי]

עס איז גילויבט צו גאט , דא גענוג אמת אין די יידישע קולטור , אז מען קען זיך מסדר זיין מיט א קלאהרע אמונה , אהן די הילף פון קויפן לעגענדע און מעשיות וואס איז מהול בדמיון ,
עס איז גארנישט ראאנג , אז מען זאגט ,דער זוהר איז גשריבן גיווארן ,דורך א גרופע פון אנשים גדולים וחשובים , וואס פאר סאם ריזען , האבן זיי באשלאסן, אהנצוהענגען זייערע שיטות און תנאים און אמוראים, מען דארף זאגן דעם אמת עס איז הייליגע ספרים, אבער נישט פון תנאים , און אפילו נישט פון גאונים .

 

[וחי בהם]

וזה לשון הרמד"ל ב"משכן העדות":

בראותי אני ענייני בני העולם במחשבות זרות ודעות נפסדות חיצונות בעניינים הללו, ודור הולך ודור בא, והדעת הנפסדת לעולם עומדת, ואין רואה ואין שומע ואין מקיץ כי כלם ישנים כי תרדמת יי' נפלה עליהם לא לשאול ולא לקרוא ולא לדקדק, הוצרכתי לכתוב ולגנוז ולעיין כדי לגלותי (!) לכל משכיל ולהודיע כל הדברים האלה אשר החכמים הקדושים הקדמונים עמלו בהם כל ימותיהם שהם מפוזרים בתלמוד ובדבריהם ובמצפוניהם יקרים וצפונים וטמונים מפנינים והשער סגרו עליהם והעלימו כל ספריהם העמוקים וראו שאין ראוי לגלותם ולפרסם אותם.

ובמדרש הנעלם (זו"ח בראשית), כתב שכבר רבי עקיבא צפה ברוח קדשו את מצב הדור בזמנו:

באותה שעה, בכה רבי עקיבא. אמר ליה על מה קא בכית. אמר לו, או לדור שיהיו יתומים ממך. אמר לו, אל תאמר כך, אלא ווי לדור שיהיו יתומים בלי אב, בלי חכם מורה, ולא תלמיד הוגה. וימים יבואו, שכל הדור יהיו חצופים ועזי פנים, ותשתכח תורה, ואין דורש ואין מבקש. והמתעורר לבו בתורה, יהיה נבזה וחדל אישים, "ווי לדרא ההוא כד ייתי ההוא דרא".

וניכר שדברי האוצר הכבוד היו לנגד עיניו:

אוצר הכבוד ראש השנה פ"א: והוא סוד גדול ואין יודע ואין רואה ואין מבין כי כלנו ישנים ותרדמת העולם השפל הזה נפל עלינו. וכן בשערי אורה פרק י': וצריך אתה לדעת ענינים גדולים נרמזו במקרא ואין בני אדם מתעוררים לשית לב עליהם.

 

[ריבי]

וזה לשון הרמד"ל ב"משכן העדות":

בראותי אני ענייני בני העולם במחשבות זרות ודעות נפסדות חיצונות בעניינים הללו, ודור הולך ודור בא, והדעת הנפסדת לעולם עומדת, ואין רואה ואין שומע ואין מקיץ כי כלם ישנים כי תרדמת יי' נפלה עליהם לא לשאול ולא לקרוא ולא לדקדק, הוצרכתי לכתוב ולגנוז ולעיין כדי לגלותי (!) לכל משכיל ולהודיע כל הדברים האלה אשר החכמים הקדושים הקדמונים עמלו בהם כל ימותיהם שהם מפוזרים בתלמוד ובדבריהם ובמצפוניהם יקרים וצפונים וטמונים מפנינים והשער סגרו עליהם והעלימו כל ספריהם העמוקים וראו שאין ראוי לגלותם ולפרסם אותם.

ובמדרש הנעלם (זו"ח בראשית), כתב שכבר רבי עקיבא צפה ברוח קדשו את מצב הדור בזמנו:

באותה שעה, בכה רבי עקיבא. אמר ליה על מה קא בכית. אמר לו, או לדור שיהיו יתומים ממך. אמר לו, אל תאמר כך, אלא ווי לדור שיהיו יתומים בלי אב, בלי חכם מורה, ולא תלמיד הוגה. וימים יבואו, שכל הדור יהיו חצופים ועזי פנים, ותשתכח תורה, ואין דורש ואין מבקש. והמתעורר לבו בתורה, יהיה נבזה וחדל אישים, "ווי לדרא ההוא כד ייתי ההוא דרא".

וניכר שדברי האוצר הכבוד היו לנגד עיניו:

אוצר הכבוד ראש השנה פ"א: והוא סוד גדול ואין יודע ואין רואה ואין מבין כי כלנו ישנים ותרדמת העולם השפל הזה נפל עלינו. וכן בשערי אורה פרק י': וצריך אתה לדעת ענינים גדולים נרמזו במקרא ואין בני אדם מתעוררים לשית לב עליהם.

Click to shrink...

מבינים זאגן אז פון די לשונות פון רמד״ל אין זיינע לשון עברית , וואס איז נישט לעבעדיגע פאעטישע פארפאסונגען , ער קומט אדורך מיט זיין לשון אזוי האלב פארשלאפן , און פארנעפלט , איז דא א שטארקע משמעות , אז נישט ער איז דער מחבר פון די ספרי הזוהר , ווער יא ? מוז זיין א חברה בעלי תורת הסוד , וואס האבן זיך גרופירט בסתר צו פארפאסן , און גענוצט דעם רבי משה פאר א פאבלישער , און פארשפרייטער .

 

[שטייגער]

עס איז גילויבט צו גאט , דא גענוג אמת אין די יידישע קולטור , אז מען קען זיך מסדר זיין מיט א קלאהרע אמונה , אהן די הילף פון קויפן לעגענדע און מעשיות וואס איז מהול בדמיון ,
עס איז גארנישט ראאנג , אז מען זאגט ,דער זוהר איז גשריבן גיווארן ,דורך א גרופע פון אנשים גדולים וחשובים , וואס פאר סאם ריזען , האבן זיי באשלאסן, אהנצוהענגען זייערע שיטות און תנאים און אמוראים, מען דארף זאגן דעם אמת עס איז הייליגע ספרים, אבער נישט פון תנאים , און אפילו נישט פון גאונים .

Click to shrink...

@ריבי טייערער גיב דיך אכט ,
ווייל פון נישט גלייבן אין זוהר ביז תורה מסיני איז א קאצן שפרינג .