הלכהדיגע שאלה בענין השתלת שחלות - Ovarian Transplant

[ריבי]

כן נראה לעניות דעתך? איך הער.. אבער ביי טבעת און ביי חץ שטייט קלאר אין די משנה אז די טבילה פונעם מענטש העלפט נישט פארן טבעת וחץ, אבער דעסטוועגן איז אוכל בתרומה ווייל ס'איז א טומאה בלועה.

אז איר ווילט נוצן אייער עניות דעתך צו אויפבאבלען אייגענע פשטים, איז איין זאך. אבער ביטע נוצט נישט אייער עניות הדעת צו זאגן מפורש להיפך פון דברי חז''ל.

און דער היתר איז אפשר נישט מיוסד אויף דעם, אבער יא אויף אזאלכע סברות כרסיות כיוצא בו..

Click to shrink...

עה ! די מישט , די טבילה נוצט נישט ווייל עס איז
נישט ראוי לביאת מים , און עס האט די דין ווי בין הסתרים
וואס דארף זיין ״ ראוי לביאת מים״
על כל פנים די זענען מילי סיטראי , זייטיגע ענינים
עס איז נישט דער ענין פון בעלות אויפן אבר הנשתל.

 

[בינה ודעת]

קוק אריין אין אגרות משה יו"ד ח"א סי' ר"ל, בנוגע טומאת כהנים ביי א טרענספלענט, ווי ער שרייבט אז טומאה בלועה איז נישט מטמא וויבאלד עס ווערט בטל צום גוף, אויב אזוי איז דאך א ראיה פון די אלע פלעצער אז א זאך וואס גייט אריין אין גוף פונעם מענטש ווערט בטל צום מענטש. און אויב א חץ קען בטל ווערן, איז דאך כל שכן א אבר פנימי.

(חוץ פון דעם זאגט ער דארטן (ענף ח') אז די אבר ווערט מחובר צום גוף, ווערט עס צוריק לעבעדיג און עס איז נישט מטמא עיי"ש, און דאס איז דאך פשוט אז עס לעבט נאר דורך די נייע גוף).
די סברא שטייט אויך אין ספר תורת מיכאל (סי' נ"ז) פון הגאון הגדול ר' מיכאל פארשלעגער זצ"ל, תלמיד האבני נזר. [בשו"ת דברי יואל או"ח סי' ח', נכתב לו תשובה, ומתארו "הרב הגאון החסיד האמיתי"], דארט רעדט ער בנוגע א טרענספלענט פון א הייטל פון די אויג, פון א מת, און ער איז מוכיח אז איינמאל עס ווערט מחובר צום נייעם גוף, הייסט מער נישט מת, כאטשיג עס איז א נייע חיות.
דאס זעלבע זאגט הגרש"ז אויערבאך זצ"ל אין א תשובה צו הרב אונטערמאן (שבט מיהודה ח"ג עמ' ת"ג), עיי"ש.
[ווייזט אויס אז זיי האבן זיך נישט גערעכנט מיט די טענה אז מען דארף נעמען מעדעצינען, אז נישט וועט עס די גוף אויסשפייען].

Click to shrink...

אין די גמרא חולין ע''א ע''ב שטייט קלאר מפורש אז ס'ווערט נישט בטל. די גמרא וויל דארט זאגן אז ביי עיבור בתוך אשה איז די סיבה פארוואס אויב איינער וועט אנרירן אינעם עיבור וועט ער טמא ווערן איז ווייל סופו של העיבור לצאת. פרעגט די גמרא וכי טבעת אין סופו לצאת? און דעסטוועגן איז עס נישט מטמא. זעהט מען דאך קלאר אז דאס האט גארנישט מיט ביטול און אפילו איך ווייס קלאר אז ס'איז סופו לצאת איז עס נישט מטמא ווייל ס'איז בלועה. און נאך מער די משנה זאגט דארט מפורש אז אפילו אויב דער מענטש האט זיך געטובלט בעוד שהטבעת בתוכו ווערט אבער נישט די טבעת טהור, און אויב וועט ער מקיא זיין דעם טבעת וועט ער טמא ווערן.

זעהט מען דאך ווייטער קלאר אז ס'ווערט נישט בטל, ווייל ווען יא וואלט עס דאך אויך נטהר געווארן בטבילת האדם. נאר דער גאנצער דין פון טומאה בלועה לערענט מען ארויס פון א לימוד און ס'האט גארנישט מיט ביטול צוטוהן

יעצט איך ווייסט נישט וואס דארט אין די מראה מקומות שטייט, אבער איין זאך ווייס איך בבירור, אז זיי זאגן נישט קיין סברות מפורש להיפך מדברי המשנה והגמרא.

 

[בינה ודעת]

עה ! די מישט , די טבילה נוצט נישט ווייל עס איז
נישט ראוי לביאת מים , און עס האט די דין ווי בין הסתרים
וואס דארף זיין ״ ראוי לביאת מים״
על כל פנים די זענען מילי סיטראי , זייטיגע ענינים
עס איז נישט דער ענין פון בעלות אויפן אבר הנשתל.

Click to shrink...

יעדער זאל מוחל זיין עפענען א משניות מקוואות און לערנען די משנה דארט מיט די מפרשים, און זיך קלאר איבערצייגן ווי דער רעדט פשוטע שטותים והבלים פאר פייער און פאר וואסער.

 

[Yesh]

א מענטש וואס האט נישט קיין הארץ, הייסט א נבלה, און ער איז מטמה.

 

[Dna]

אין די גמרא חולין ע''א ע''ב שטייט קלאר מפורש אז ס'ווערט נישט בטל. די גמרא וויל דארט זאגן אז ביי עיבור בתוך אשה איז די סיבה פארוואס אויב איינער וועט אנרירן אינעם עיבור וועט ער טמא ווערן איז ווייל סופו של העיבור לצאת. פרעגט די גמרא וכי טבעת אין סופו לצאת? און דעסטוועגן איז עס נישט מטמא. זעהט מען דאך קלאר אז דאס האט גארנישט מיט ביטול און אפילו איך ווייס קלאר אז ס'איז סופו לצאת איז עס נישט מטמא ווייל ס'איז בלועה. און נאך מער די משנה זאגט דארט מפורש אז אפילו אויב דער מענטש האט זיך געטובלט בעוד שהטבעת בתוכו ווערט אבער נישט די טבעת טהור, און אויב וועט ער מקיא זיין דעם טבעת וועט ער טמא ווערן.

זעהט מען דאך ווייטער קלאר אז ס'ווערט נישט בטל, ווייל ווען יא וואלט עס דאך אויך נטהר געווארן בטבילת האדם. נאר דער גאנצער דין פון טומאה בלועה לערענט מען ארויס פון א לימוד און ס'האט גארנישט מיט ביטול צוטוהן

יעצט איך ווייסט נישט וואס דארט אין די מראה מקומות שטייט, אבער איין זאך ווייס איך בבירור, אז זיי זאגן נישט קיין סברות מפורש להיפך מדברי המשנה והגמרא.

Click to shrink...

הבלוע בבשר שלא
במקום עיכול דין בלוע
עליו, וכן שנינו: נכנס לו חץ
ביריכו, וקרם עליו עור
מלמעלה, הרי הוא ככל
הבלועים שהם טהורים
)תוספתא מקואות ח,
הובאה בר"ש מקואות י ח.
וראה רמב"ם מקואות ב ח (,
שכיון שקרם עליו עור
מלמעלה בטל אגב גופו
)ר"ש שם (, שאף על פי
שאינו במקום עיכול, למדים
בקל וחומר מבלוע במעיים
שסופו לצאת ומציל, בלוע
בבשר שאין סופו לצאת אינו
דין שמציל )ר"ש שם (

 

[פנים יפות]

אין די גמרא חולין ע''א ע''ב שטייט קלאר מפורש אז ס'ווערט נישט בטל. די גמרא וויל דארט זאגן אז ביי עיבור בתוך אשה איז די סיבה פארוואס אויב איינער וועט אנרירן אינעם עיבור וועט ער טמא ווערן איז ווייל סופו של העיבור לצאת. פרעגט די גמרא וכי טבעת אין סופו לצאת? און דעסטוועגן איז עס נישט מטמא. זעהט מען דאך קלאר אז דאס האט גארנישט מיט ביטול און אפילו איך ווייס קלאר אז ס'איז סופו לצאת איז עס נישט מטמא ווייל ס'איז בלועה. און נאך מער די משנה זאגט דארט מפורש אז אפילו אויב דער מענטש האט זיך געטובלט בעוד שהטבעת בתוכו ווערט אבער נישט די טבעת טהור, און אויב וועט ער מקיא זיין דעם טבעת וועט ער טמא ווערן.

זעהט מען דאך ווייטער קלאר אז ס'ווערט נישט בטל, ווייל ווען יא וואלט עס דאך אויך נטהר געווארן בטבילת האדם. נאר דער גאנצער דין פון טומאה בלועה לערענט מען ארויס פון א לימוד און ס'האט גארנישט מיט ביטול צוטוהן

יעצט איך ווייסט נישט וואס דארט אין די מראה מקומות שטייט, אבער איין זאך ווייס איך בבירור, אז זיי זאגן נישט קיין סברות מפורש להיפך מדברי המשנה והגמרא.

Click to shrink...

אז דו ווייסט נישט וואס דארט אין די מראי מקומות שטייט, דאן וואס ענטפערסט דו?
קודם קוק אריין וואס זיי זאגן, און נאכדעם זיי ממשיך.

 

[בינה ודעת]

הבלוע בבשר שלא
במקום עיכול דין בלוע
עליו, וכן שנינו: נכנס לו חץ
ביריכו, וקרם עליו עור
מלמעלה, הרי הוא ככל
הבלועים שהם טהורים
)תוספתא מקואות ח,
הובאה בר"ש מקואות י ח.
וראה רמב"ם מקואות ב ח (,
שכיון שקרם עליו עור
מלמעלה בטל אגב גופו
)ר"ש שם (, שאף על פי
שאינו במקום עיכול, למדים
בקל וחומר מבלוע במעיים
שסופו לצאת ומציל, בלוע
בבשר שאין סופו לצאת אינו
דין שמציל )ר"ש שם (

Click to shrink...

דער גאנצער יסוד הדין פון טומאה בלועה וטהרה בלועה, איז ממש היפך פון ביטול.

ביי טומאה בלועה, למשל א מענטש שלינגט אראפ א טבעת וואס איז טמא פןן א מת און דער מענטש טובלט זיך, ווערט דער מענטש טהור און דער טבעת בלייבט טמא.

ביי טהרה בלועה, למשל אז א מענטש שלינגט אראפ א טבעת טהורה און ער גייט אריין לאהל המת, ווערט דער מענטש טמא און דער טבעת בלייבט טהור.
דאס טייטשט זייער קלאר אז ס'ווערט דייקא נישט בטל.

נאך מער דער גאנצער דין פון טהרה בלועה לערן איך ארויס מיט א קל וחומר פון א כלי חרס צמיד פתיל וואס איז מציל פון טומאה אויף די כלים שבתוכו. נו פארוואס? אויך וועגן ביטול? אז די כלי וואס ליגט אינעם כלי חרס ווערט בטל צום כלי חרס...? שטותים והבלים שאין לשער...

ס'איז ברור אז דאס ווארט בטל צום גוף פונעם ר''ש מיינט צו זאגן, באהאלטן אינעם גוף, און ממילא ביי חציצה איז עס אויך נאר נישט קיין חציצה ווען ס'איז אינגאנצן באהאלטן אינעם גוף.

ס'איז פשוט נישט מעגליך אהער צו דא ברענגן דא ביטול אפילו ווען מ'וויל זייער שטארק, ווייל די עצם הלכה זאגט קלאר להיפך אז ס'ווערט דייקא נישט בטל.

נאר כדרכם פון שקרנים ונקרנים זיך אבי ארויף צו כאפן אויף א ווארט און בויען בנינים של שטות והבל ורעות רוח, וואס זיי אליין ווייסן אז ס'איז שקר, נאר אבי כדי אנצוהאלטן דעם שקר מיט אלע כוחות.

דאס איז בנוגע צו בויען א שטות אז טומאה בלועה האט מיט ביטול צו טוהן.

דעם תורת מיכאל האב איך נאכגעקוקט און ער רעדט נישט קיין אות אחת וועגן טומאה בלועה. ער רעדט דארט לגבי איסור הנאה ממת אז ווען מ'איז עס מחבר אן אבר מיט אן אדם חי, און דער אבר הייבט אן צו לעבן, הייסט עס אזוי ווי דער אדם חי ממילא איז עס מותר בהנאה.

ממילא וואס ווילסטו יעצט דא א ראיה ברענגען? אז א ביצה פון א פרוי וואס גייט ארויס קומען נאך ניין חדשים זאל בטל ווערן צום פרוי??
אפשר ביסטו מיר מסביר וויאזוי א זאך וואס איך לייג אריין אין א מענטש ''אדעתא דהכי'' אז ס'זאל ארויס קומען נאך ניין חדשים, זאל בטל ווערן??
ווען די ביצה ווערט ווען בטל אין די פרוי איז זי דאך אויף געהאקטע צרות.. די גאנצע כוונת פעולת ההשתלה איז דאך דייקא היפך ביטול?
און אויב שוין יא ביטול, נו דארף דאך תרומת ביצית אויך זיין מותר לכתחילה??

רחמנא ליצלן ווי מ'קען אויף אזעלכע סברות של הבל ורעות רוח מתיר זיין ממזירות והתבללות ה''י

 

[צורבא דרבנן]

ס'איז געוועהן בערך פורים צייט ווען איך שמועס געמיטלעך מיט מיינ'ס א חבר ר' דוד וואס איך קען נאך פון ישיבה יארן, ווען איך טרעף איהם פאלן אונז אריין אין לענגערע שמועסן ביז מיין ווייב רופט מיך אריין 'הגיע זמן קרש"מ של המטה', און ער פרעגט מיך צו איך האב געהערט פון עפעס א שערורי' וועגן אויווערי טרענספלענט'ס וואס קאכט זיך, אונז האבן אריין אין א לענגערע שמועס און אזוי איז עס אנגעגאנגען יעדן פאר טעג האט מען ארום גערעדט בפרטי פרטים, אנגעהויבן אביסעל אין די הלכה חלק ביז רשימות פון רבנים וואס האלטן לכאן ולכאן, די פאליטיק, די טעראר, איך געדענק למשל ווי איך האב איהם פארציילט ווי א אינגערמאן וואס האט געמאכט די טרענספלענט איז געוועהן ביי הגאון רבי מענדל זילבער אין ווען די איד האט איהם געפרעגט וואס זאל זאל ער טוהן אז ער קען נישט האבן קיין קינדער ער האט נישט א אנדערע אויסוועג צו דען וועט ער דארפן בלייבן קינדערלאז?! האט ר מענדל גענטפערט אז נישט אויף יעדע זאך איז דא א עצה און סלושין! יארן צוריק אויב איינער האט נישט געהאט קיין קינדער האט ער זיך ג'גט א קיצור א מעשה אזוי האט זיך עס געצויגן ביז נעכטן ווען אינמיטן א שמועס וועגן אנדערע זאכן פרעג איך ווי סאך זינען ער פארמאגט, ער האט ארויסגעמורמלט אז ער האט נישט, ער האט געבלאשט און זיך פאר רויטעלט, איך האב גלייך געשמעקט אז עפעס טויג נישט איך האב פארדרייט די שמועס צו אנדערע זאכן שפעטער האב איך אנגערופן א איד וואס קען אונז ביידע איך פרעג איהם זאג מיך אפן דודי האט קינדער? זאגט ער מיך האסט נישט געוואוסט? קאם אן! ער האט קיין קינדער ניט!!! איך האב געמיינט איך פאל צוזאם א שוואכקייט האט מיך באנומען, איך זעץ מיך אויף מיין סאפע פארקלאצט אויף א שווארצע פינטל ס'איז דורך געשווימען אלע זאכן וואס איך האב אלץ גערעדט מיט דוד'ן, ווען איך ווייס ווען רעד איך נישט אפילו 1 מאל מיט איהם אין די נושא!!! איך האב גערעדט צו איהם כאילו ער האט שוין 20 קינדער און ס'איז נישט נוגע פאר אונז קיינמאל איך האב נישט געוואוסט ווי מיך אהין צוטוהן איך האב עס פארציילט פארן אשת חבר 'קוק ווי שטארק מ'דארף היטן וואס מ'רעדט צו א צווייטן' האב איך געשריגן' [צו מיר אליין...] אונז האבן בינאזאם באשלאסן אז איך גיי מיך מארגן אנטשולדיגן פאר איהם, איך וויל זיין אפן, געשלאפן יענע נאכט האב איך נישט!! צומארגנס בין צוגעגאנגען מיט וואקעלדיגע טריט און א צובראכן הארץ צו דודי אין איהם איבערגעבעטן איך האב נישט געוואוסט אז דו האסט נישט קיין קינדער, פארגעב מיר! ווער ווייסט וויפיהל מאל איך האב געטרעטן אויך דיינע געפיהלן??!! דוד האט האט מיך בארואיגט נע ס'איז גארנישט ס'איז גוט.. ביסט זיכער? טענה איך מיך צוריק.. יא יא וואס נאך איז נייעס פרעגט דוד
היינט רופט ער מיך אין א זייט און זאגט מיך איך זעה ביסט אזוי צושאקעלט לאמיך דיך עפעס זאגן, ער מורמלט אריין שטיל אין מיין אויער 'ב"ה מיט די הילף פון אפאר חשובע עסקנים ורבנים האב אונז דורך געפירט די טרענספלענט למזל טוב'!!!
ווערטער זענען איבריג!! איך האב אויפגעהויבן מיינע הענטעלעך צום הימל המקדים רפואה למכתו מיט א לויב אין א דאנק

 

[פנים יפות]

דער גאנצער יסוד הדין פון טומאה בלועה וטהרה בלועה, איז ממש היפך פון ביטול.

ביי טומאה בלועה, למשל א מענטש שלינגט אראפ א טבעת וואס איז טמא פןן א מת און דער מענטש טובלט זיך, ווערט דער מענטש טהור און דער טבעת בלייבט טמא.

ביי טהרה בלועה, למשל אז א מענטש שלינגט אראפ א טבעת טהורה און ער גייט אריין לאהל המת, ווערט דער מענטש טמא און דער טבעת בלייבט טהור.
דאס טייטשט זייער קלאר אז ס'ווערט דייקא נישט בטל.

נאך מער דער גאנצער דין פון טהרה בלועה לערן איך ארויס מיט א קל וחומר פון א כלי חרס צמיד פתיל וואס איז מציל פון טומאה אויף די כלים שבתוכו. נו פארוואס? אויך וועגן ביטול? אז די כלי וואס ליגט אינעם כלי חרס ווערט בטל צום כלי חרס...? שטותים והבלים שאין לשער...

ס'איז ברור אז דאס ווארט בטל צום גוף פונעם ר''ש מיינט צו זאגן, באהאלטן אינעם גוף, און ממילא ביי חציצה איז עס אויך נאר נישט קיין חציצה ווען ס'איז אינגאנצן באהאלטן אינעם גוף.

ס'איז פשוט נישט מעגליך אהער צו דא ברענגן דא ביטול אפילו ווען מ'וויל זייער שטארק, ווייל די עצם הלכה זאגט קלאר להיפך אז ס'ווערט דייקא נישט בטל.

נאר כדרכם פון שקרנים ונקרנים זיך אבי ארויף צו כאפן אויף א ווארט און בויען בנינים של שטות והבל ורעות רוח, וואס זיי אליין ווייסן אז ס'איז שקר, נאר אבי כדי אנצוהאלטן דעם שקר מיט אלע כוחות.

דאס איז בנוגע צו בויען א שטות אז טומאה בלועה האט מיט ביטול צו טוהן.

Click to shrink...

די טיטל "כדרכם של שקרנים" זאגסטו אויפן אגרות משה וועלכער לערנט אפ דעם ר"ש אלס ביטול ? ער רעדט נישט פון חציצה, ער רעדט פון ביטול, און ער ברענגט עס פונעם ר"ש, ווילסט מחולק זיין מיטן אגרות משה, מסכים, אבער "כדרכם של שקרנים"????????

לאמיך שרייבן יעצט דיינע לשונות: שעמט אייך, רחמנא ליצלן, געוואלד און געשריגן........

 

[פנים יפות]

דעם תורת מיכאל האב איך נאכגעקוקט און ער רעדט נישט קיין אות אחת וועגן טומאה בלועה. ער רעדט דארט לגבי איסור הנאה ממת אז ווען מ'איז עס מחבר אן אבר מיט אן אדם חי, און דער אבר הייבט אן צו לעבן, הייסט עס אזוי ווי דער אדם חי ממילא איז עס מותר בהנאה.

ממילא וואס ווילסטו יעצט דא א ראיה ברענגען? אז א ביצה פון א פרוי וואס גייט ארויס קומען נאך ניין חדשים זאל בטל ווערן צום פרוי??
אפשר ביסטו מיר מסביר וויאזוי א זאך וואס איך לייג אריין אין א מענטש ''אדעתא דהכי'' אז ס'זאל ארויס קומען נאך ניין חדשים, זאל בטל ווערן??
ווען די ביצה ווערט ווען בטל אין די פרוי איז זי דאך אויף געהאקטע צרות.. די גאנצע כוונת פעולת ההשתלה איז דאך דייקא היפך ביטול?
און אויב שוין יא ביטול, נו דארף דאך תרומת ביצית אויך זיין מותר לכתחילה??

רחמנא ליצלן ווי מ'קען אויף אזעלכע סברות של הבל ורעות רוח מתיר זיין ממזירות והתבללות ה''י

Click to shrink...

דו מישסט ארום און נאכדעם פרעגסטו קשיות.

איינע פון די שטארקע נימוקים להתיר, איז אז די שחלה ווערט מחובר צו די פרוי, ווערט עס א חלק פון איר, און עס האט מער נישט קיין שייכות צו די פריערדיגע. [די סברא זאגט שוין ר' משה שטערנבוך אין זיין ספר תשובות והנהגות, ועוד]. די אוסרים טענה'ן אז דאס איז נישט ריכטיג, עס קען נישט ווערן א חלק פון די נייע גוף, וויבאלד מען דארף נעמען מעדעצינען כדי עס זאל זיך האלטן אינעם נייעם גוף.

אויף דעם האב איך געברענגט דעם "תורת מיכאל" און הגרש"ז אויערבאך זצ"ל, אז א אבר וואס ווערט מחובר צו א מענטש, אפילו עס קומט פון א מת ל"ע, דא ווען עס ווערט מחובר צו א לעבעדיגע מענשט ווערט עס צוריק אן אבר חי, וויבאלד עס איז א חלק פון א לעבעדיגע מענטש, און עס איז נישט מטמא. (די סברא ווערט אויך דערמאנט אין אגרות משה, נאר ער האט א פראבלעם ווי לאנג עס איז נאכנישט מחובר איז עס מטמא באוהל, ממילא וויל ער צוקומען צו ביטול, וואס לדבריו ווערט עס בטל תיכף ווען מען הייבט עס אן מחבר זיין).

ווי מען זעהט האבן זיי נישט געהאט קיין פראבלעם אז די נייע אבר ווערט נישט בטל וויבאלד מען דארף נעמען מעדעצינען עס זאל זיך האלטן.

לויט דעם האב איך געוואלט זאגן, אז דאס זעלבע דארף זיין ביי א שחלה וואס ווערט מחובר צו די נייע פרוי, ווערט עס איינס מיט די פרוי, און ממילא איז עס זיך מער נישט מתייחס צו די פריערדיגע פון וואו עס קומט, נאר דארט וואו עס איז יעצט מחובר. - און אפילו מען דארף נעמען מעדעצינען אז די טרענספלענט זאל האלטן, הייסט עס נאך אלץ מחובר צו די נייע פרוי, און א חלק פון איר גוף.

פרעגסטו א באמבע קשיא, אז מען האט עס דאך אריינגעלייגט אויף די פלאן עס זאל ארויסקומען, וויאזוי קען עס בטל ווערן צום גוף???

אבער טאטע אין הימל, מיר רעדן יעצט וועגן די שחלה, נישט וועגן די ביצה, די שחלה ווערט דאך מחובר צום גוף אויף צו בלייבן אזוי ווי יעדע טרענספלענט. איז וואס פרעגסטו?

נאכדעם פרעגסטו שוין גג על גג, אויב אזוי זאל תרומת ביצית אויך זיין מותר. די קשיא הייבט זיך נישט אן, ווייל דארטן איז מען גארנישט מחבר צו גוף, ניטאמאל לייגט מען אריין די ביצה אין גוף, נאר מען מאכט עס אינדרויסן אזוי ווי ביי IVF און שפעטער לייגט מען עס אריין. גארנישט אבער ווערט נישט מחובר צום גוף. מיר רעדן אבער פון השתלת שחלה, וואס איז א געהעריגע טרענספלענט אזוי ווי ביי א ניר וכדו'.

יעצט הייב נישט אן שרייען אז למעשה זענען די ביצית אין די שחלה שוין דארטן פון אנפאנג, דאס איז א באזונדערע נושא דן צו זיין. די דיון דא איז אויב די שחלה קען ווערן בטל צום גוף אדער נישט [צוליב די טענה אז מען דארף נעמען מעדעצינען]. אויף דעם האבן מיר גאנץ א שטארקע ראי' פון אט די גדולי האחרונים וועלכע פארשטייען אז א אבר מחובר ווערט בטל צום גוף.

 

[שגור]

פשיהא
עס איז ממש א נחת צו זען ווי דער עולם טענה׳ט זיך ארום דא מיט אזא ריתחא דאורייתא...
עס קנאקט א קול תורה דא...זה בונה וזה סותר, כדרכה של תורה...

דער עיקר איז אז קיינער ווערט נישט קיין ארויני שוואנץ טמא...

 

[סומקא]

פשיהא
עס איז ממש א נחת צו זען ווי דער עולם טענה׳ט זיך ארום דא מיט אזא ריתחא דאורייתא...
עס קנאקט א קול תורה דא...זה בונה וזה סותר, כדרכה של תורה...

דער עיקר איז אז קיינער ווערט נישט קיין ארויני שוואנץ

Click to shrink...

איך הייב אן ווערן, און סאיז דא פארוואס