Follow along with the video below to see how to install our site as a web app on your home screen.
Note: This feature may not be available in some browsers.
ouch! קיינער איז נישט פערפעקטהאביך אויך געוואלט שעפן רענדעמלי אביסל אומזיסטע חכמה פונעם חכם הדור/אשרי הדור. איז צו מיין באשערטע מזל האביך פונקט אויפגעמישט דעם ווידיאו צום 18:00 מינוט מארק. הער איך גאר אז ביז קאפערניקוס מיט גאליליי איז דער וועלט געווען פלאך. און זיי האבן אויפגעוויזן אז סאיז רונדעכיג. וואס ווייס איך קליינער נעבעך. במחילה מכבוד חכמתו.
נו אין הכי נמי, קען זיין אז זיי האבן זיך געהאט זייערע זאכן פארוואס זיי האבן עס געוואלט מתיר זייןאון אפשר פארקערט אויף ס'דא רבנים וואס ווילן אז די גאנצע וועלט זאל וויסן אז דאס וואס מ'טוט היינט איז געבויט אויף א היתר פון סאטמארער רבי אדער ר' זלמן לייב פילאפ?
פארוואס האסטו נישט אזוי געהאלטען ווען מ'האט דן געווען איבער ספערם דאנעשעין, אז סאטמארער רבי איז קראפטטירט?
צו ביי חלב סתם צו עני אנדערע שאלה
אויב מ'וויל העלפן קאפלס זאל מען מתיר זיין עפעס וואס לויט זיי איז אסור? די הויפט מתיר פון די שאלה איז ר' בנימין לאנדא, ער האלט אז דאונער עגג איז אסור, און ער האלט אז די אוועריען טרענספלענט איז מותר, און אויף דעם איז מען דן.אויב ווילסטו העלפן די קאפלס זיי ענדערשט מתיר עגג און ספערם דאנעשעין, ווי ר' משה פיינשטיין, ס'איז אסאך ביליגער און גרינגער.
ס'איז יא דא געציילטע וואס ווילן זאגן אז די קינד זאל זיין א ממזרסאיז באמת נישט נוגע למעשה ביי שידיכים ווייל קיין ממזר איז מען נישט ווילאנג סאיז נישט געווען דרך ביאה
ווי קומט אריין חזקת כשרות? מ'מעג מאכן א ממזר מיטן חשבון אז ווען ס'וועט קומען דערצו וועט מען עס פארלייקענען, און מ'וועט זאגן חזקת כשרות?יעדע איד האט א חזקת כשרות, און אפילו די מאמע אליין איז נישט באגלייבט צו עדות זאגן אויף איר קינד אז דאס איז א ממזר
איך האב מיך באצויגן אויף געוויסע וואס האבן געשריבן אז די צד האסורים זענען אכזרים, האב איך געשריבן אז די צד המתירם זענען פונקט אזוי אכזרים, ווייל זיי האבן גע'אסר'ט דאנער ספערם.אויב מ'וויל העלפן קאפלס זאל מען מתיר זיין עפעס וואס לויט זיי איז אסור? די הויפט מתיר פון די שאלה איז ר' בנימין לאנדא, ער האלט אז דאונער עגג איז אסור, און ער האלט אז די אוועריען טרענספלענט איז מותר, און אויף דעם איז מען דן.
דאס איז טאקע א מדרש פליאה, ווייל אפילו גוי הבא על בת ישראל פסק'נט מען אז הולד כשרס'איז יא דא געציילטע וואס ווילן זאגן אז די קינד זאל זיין א ממזר
און אגב די דברי יואל האט געהאלטן אז נישט בדרך ביאה קען מען יא זיין א ממזר
און ס'איז טאקע א גרויסע חידוש, אזוי האב איך פארשטאנען קען זיין איך בין ראונג
ווי קומט אריין חזקת כשרות? מ'מעג מאכן א ממזר מיטן חשבון אז ווען ס'וועט קומען דערצו וועט מען עס פארלייקענען, און מ'וועט זאגן חזקת כשרות?
איך ווייס נישט ווער דעי כהן איז, און איך האב די האטליין נישט געהערט, אבער וויפיל איך הער, איז עס קריטיק אויף די אוסרים, אז זיי זיכן אטענשאן, ווער איז ער אריינצורעדן, שלעכטע מענטשן אויפן חשבון פון די קאפעלס וכו' אויף די מתירים האב איך עס נישט געהערט, בזמן וואס די גאנצע היתר איז א סברה, א שטיקל לומדות, וואס איז בכלל נישט מוכרך אזוי צו זאגן, איך מיין אז יעדער קען פארשטיין פארקעט אויך,נו אין הכי נמי, קען זיין אז זיי האבן זיך געהאט זייערע זאכן פארוואס זיי האבן עס געוואלט מתיר זיין
אבער ס'קוקט אויס אז דו כאפסט נישט די המשך פון די קאנווערסעישאן, כספי האט געפרעגט פארוואס ס'קען נישט זיין סתם א הלכהדיגע מחלוקת, פארוואס מוז עס ווערן א מערכה, יענקעלע כהן איז ביזי האקן אויף זיין האטליין, געוויסע אוסרים דרוקן זיך אויס שארף.
האב איך געזאגט וואס ס'קוקט מיר אויס אז ס'שטופט זיי עס צו מאכן פאר אזא אידישקייט מערכה, איך האב נישט געזאגט אז ווער ס'אסרט איז קארופטעד.
די האטליין איז פון יענקעלע כהן, איך מיין אז ס'קומט זיך אים א אשכול פאר זיך, ער פירט יעדן טאג מערכות, איין טאג איז דער א שייגעץ, און איין טאג איז א צווייטער א שייגעץ און ער ברענגט א ראיה פונעם ערשטן שייגעץ אז ער האט געפסקנט אנדערש פונעם צווייטן, דאן ווערט דער ערשטער שייגעץ א צדיק, ביז די נעקסטע מערכה וואס איז פארקערט.איך ווייס נישט ווער דעי כהן איז, און איך האב די האטליין נישט געהערט, אבער וויפיל איך הער, איז עס קריטיק אויף די אוסרים, אז זיי זיכן אטענשאן,
דאס איז נוגע ביידע זייטן, אנשטאט ס'זאל זיין א הלכהדיגע דיון איז עס געווארן א מערכה.
אוסרים זאלן שרייבן שארפע לשונות אויף די מתירים איז דאך נארמאל, דברי יואל איז אנגעפילט מיט שארפע לשונות קעגען די מתיריםאסאך פון די אוסרים האבן גענומען די מהלך פון גיין עד הסוף, אז ס'איז געפערליך, ר' מענדל זילבער שרייבט אז ער האפט אז אלע מתירים זאלן חוזר זיין, ר' משה זאב זארגער שרייבט גאר שארפע לשונות, ועוד נאך אסאך שרייבן גאר שארף.
דאס איז נוגע ביידע זייטן, אנשטאט ס'זאל זיין א הלכהדיגע דיון איז עס געווארן א מערכה.
איינער האט דאס געפרעגט וויאזוי קען זיין אז ר' זלמן לייב פילאפ איז מתיר אין ר' הערשל אויש אסרט, טענה'עט ער אז די וואס קוקן מער הלכה חלק זענען מתיר וויבאלד דאס ליגט דאך שוין אין די נייע פרוי,מען מאכט זיך מיט די אויגן און קוק נישט אויף די ען עיא לאנגע סעריע תשובות פון ר' שלמה משה עמאר, ער שרייבט לאיסור.
איינער האט זיך מיר אויסגעדרוקט, עולם הפוך ר' שלמה עמאר מער מחמיר ווי הגרז’’ל פילאפף...
הר' שלמה משה עמאר.pdf
ס'זעהט אויס ווי יואלי לאנדא האט איהם געפרעגט די שאלה.... [קוק די ערשטע שורות]
ר׳ זושא אויש איז זיין איידעם שטארק מעגליך די איסור האט מיט דעים
אוי, באמת חבל, ממש א waste. די גאנצע תשובה איז נישט מער ווי נאך ראיות אויף די אלטע שאלות (הזרעה מלאכתית וכדומה, egg donation וכו,). אבער בנוגע די עיקר הדיון זאגט ער גארנישט. פאר 35 פעידזשטס רעד ער וועגען די אלטע נושאים אין און די לעצטע שורה זאגט ער "דאס זעלבע איז אויך די הלכה מיט אוועריס" אן קיין שום ראיה. ויותר גרוע, ער איגנארירט בכלל די שאלה אז אפשר יש לחלק צווישן eggs און אוועריס. ממש א ברכה לבטלה.
די יענקעלע כהן שטייט אייביג אויף די צד האוסרים נישט קיין חילוק וואס די נושא איזאיך ווייס נישט ווער דעי כהן איז, און איך האב די האטליין נישט געהערט, אבער וויפיל איך הער, איז עס קריטיק אויף די אוסרים, אז זיי זיכן אטענשאן, ווער איז ער אריינצורעדן, שלעכטע מענטשן אויפן חשבון פון די קאפעלס וכו' אויף די מתירים האב איך עס נישט געהערט, בזמן וואס די גאנצע היתר איז א סברה, א שטיקל לומדות, וואס איז בכלל נישט מוכרך אזוי צו זאגן, איך מיין אז יעדער קען פארשטיין פארקעט אויך,
האלטסט אז ס'איז מותר פיין, וואס גייט דיר אהן אז אנדערע אסרן
נאר דו ווייסט...אוי, באמת חבל, ממש א waste. די גאנצע תשובה איז נישט מער ווי נאך ראיות אויף די אלטע שאלות (הזרעה מלאכתית וכדומה, egg donation וכו,). אבער בנוגע די עיקר הדיון זאגט ער גארנישט. פאר 35 פעידזשטס רעד ער וועגען די אלטע נושאים אין און די לעצטע שורה זאגט ער "דאס זעלבע איז אויך די הלכה מיט אוועריס" אן קיין שום ראיה. ויותר גרוע, ער איגנארירט בכלל די שאלה אז אפשר יש לחלק צווישן eggs און אוועריס. ממש א ברכה לבטלה.
ער רעד יא קוק צב"ש אות י"ג אויף דף 23 וואו ער איז מסביר פארוואס ער איז נישט מחלקאוי, באמת חבל, ממש א waste. די גאנצע תשובה איז נישט מער ווי נאך ראיות אויף די אלטע שאלות (הזרעה מלאכתית וכדומה, egg donation וכו,). אבער בנוגע די עיקר הדיון זאגט ער גארנישט. פאר 35 פעידזשטס רעד ער וועגען די אלטע נושאים אין און די לעצטע שורה זאגט ער "דאס זעלבע איז אויך די הלכה מיט אוועריס" אן קיין שום ראיה. ויותר גרוע, ער איגנארירט בכלל די שאלה אז אפשר יש לחלק צווישן eggs און אוועריס. ממש א ברכה לבטלה.