(
דאס פאלגענדע איז קרייץ-''פאוסטעט'' אהער פון ר' אביגדור מילער'ס ''בייאוי'' 'וזכרון' שנירל)
דאס קריטיש וויכטיגע מתנה טובה פון גלות און אנטיסעמטיזם!
הרב שג''ר (שמעון גרשון ראזנבערג) זצ''ל, א מתנחלישער רב וראש ישיבה וואס איז געווארן א סאטמערער חסיד סוף ימיו ווען אריק שרון האט זיך מפנה געווען פון עזה.
הרב שאול מגיד דער פייער איילענד רב ופראפעסער און הארווערד אוניווערסיטעט, באשרייבט דעם גרויסן בעל תשובה, אין זיין לעצטן בוך, 'די וויכטיגקייט פון גלות', הרב מגיד פראויפיילד זיין הערויאישער קוראזשפילער לעבן און שאפן, נאכער וואס איז געווען זייער אן עקסטרעמער מתנחלישער פירער און אנגענומענער פוסק, אבער ווען די ציונים האבן צוריקגעגעבן עזה פאר כאמאס, האט ער זיך אויסגטשוכעט פון זיין טעות אין לעבן און איינגעזעהן אז סאטמאר רבי ויוא' משה זכותו יגן עלינו אמת ותורתו דהיינו שיטתו הקדושה נגד צינות אמת!
הרב שג''ר, ווי ר' שאול רופט אים, איז גאר שווער אנגעקומען זיך צו טוישן צו די שיטה הקדושה, נאכ'ן זיין אזא חשובער רעספעקטירטער תלמיד חכם ביי הר' קוק'ס תלמידים. ער איז ליידער אוועק גאר אינג, פון יענער מחלה, גראד נאכדעם וואס ער איז געווארן א סאטמערע חסיד, און פארלוירן זיין כבוד און סטאטוס אין לעבן, וואס ער האט זיך ערווארבן אזוי שווער אינערהאלב די רעליגיעזע ציוניסטישע קרייזן.
ר' אביגדור פלעגט אייביג שרייען אז מיר זענען נישט נאר אין גלות אין חוץ לארץ, נאר אויך אין ארץ ישרא'. אפילו מיר האבן דארטן א אידיש לאנד דורך די ציונים. ווייל משיח איז נאך נישטא, מיר ליידן רדיפת הדת פון די פרייע אידן דארטן.
אוודאי איז גלות זייער ביטער, איז וויאזוי טרוי איך זיך צו צו שרייבן אזא קעפל אז ר' אביגדור האט דאס געהאלטן פאר א גוטער קאנצעפט? ווי אויך מחלוקת קנאה שנאה איז אוואדאי יא ביטער און שלעכט!
אבער ר' אביגדור האט געהאלטן אז מיר ווערן דאך בעסערע מענטשן דערפון. עס איז ווי כימא טעראפיע מעדעצין פאר א קענסער ליידענדער מענטש, דהיינו, אז יא ס'טוהט וויי, עס רייסט שטיקער געזונט, מיר זענען האלב טויט ווען מיר נעמען כימא-טעראפיע, מיר קענען נישט עסן נישט שלאפן נישט אטעמען נישט לעבן בכלל. מיר זענען ''סועסיידעל'', מחמת רוב צער! אבער דאך איז דאס א רפואה!
דאס זעלבע מיט גלות, ווי מיר דאווענען ימים טובים שלוש רגלים ביי שמונה עשרה, אז 'ומפני חטאנו גלינו מארצינו', גלות רייניגט אונז אויס פון אונזערע חטאים, אז מיר האבן נישט קיין לאנד פארטיי נאציאן רעבע חסידות און אייגן געזעלשאפט צו שוואנצענען טעראריזירן זיך גרויסן און פייניגן אנדערע דערויף, זענען מיר אטאמאטיש בעסערע און הייליגערע מענטשן.
