ווער בענקט זיך צו קאווע שטיבל?

[שעפטאל]

איך קום דא נישט אויסטענהן. איך שרייב נאר וואס מאכט מיר נערוועז דא.

Click to shrink...

און דו ווילסט מ'זאל אסרן צו שרייבן וואס דו זעהסט אלץ כפירה. דאס איז געווען ק"ש. פליז עפן עס אויף.

 

[הק' לייביש שרייבער]

און דו ווילסט מ'זאל אסרן צו שרייבן וואס דו זעהסט אלץ כפירה, דאס איז געווען ק"ש. פליז עפן עס אויף.

Click to shrink...

אנכי הק' איז מחולק שטארק אויף די הנחה (איה''נ עס מאכט דיך נערווייז, אבער דאס איז נישט די סיבה וואס דערוילם איז נישט אדער יא דא) ד.ה. אזוי, ווען איינער וואס זוכט וואס ער זוכט קען ער מאכן אז געוואלד מיט אפציעס צו יא אדער נישט קענען זעהן דעם דניאל וואס ער גלייכט, אדער גלייך נישט. ע''כ דאס איז נישט דער תירוץ. דאס אז דאס איז די ווייב דא. איך שפיר נישט אז די אפיקורסות האט אן אויבן אן דא מער ווי סיי וואספארא גוטע שרייבער.

גוט געשריבן איז גוט געשריבן נישט קיין נפק''מ וואס ער שרייבט.

דאס יא לאזן שרייבן אדער נישט לאזן שרייבן איז שוין אן אנדער מסכתא וואס נישט פארדעם האבן די שוויצער געשוויצט. נאר אדרבה געשוויצט האט מען אז עס זאל זיין א מקום ווי א יעדער שמויגער זאל שרייבן צו וואס טויגער.

 

[אלטע שרייבער]

וואס דו זעהסט אלץ כפירה

Click to shrink...

נאך א פרואוו אריין צו שטופן די זעלבע שטאך ווי פריער.

ווייל שקר איז די MO פון די מיינונג.

 

[אפענער]

@אלטע שרייבער קשוט עצמך ואח"כ קשוט אחרים, ודי בזה

 

[אורות]

קרעמל איז קיינמאל נישט געווען ווס ק"ש. ס'האט זיך געפענט ווי א בריה בפני עצמה די פלאן איז געווען ק"ש זאל בלייבן אפן (אזוי ווי ס'געווען אין אנפאנג). הלואי עפענט עס זיך צוריק אויף להגדיל תורה.

Click to shrink...

איז וואס איז יא געווען די ציל פון קרעמל סתם נאך א קאווע שטיבל אביסל ווייניגער צענזור אקעי איז עס מער ווייניגער די קאווע שטיבל מהלך משא"כ די איבעריגע וואס איך האב אויסגערעכנט האבן יא געהאט א ציל

 

[מר שושני]

און דאס איז נאך א סבה פארוואס איך קען דא נישט שמועסן.
איך זאג זיי זענן שוטים פארן זיין אפיקורסים, ויבא מר שושני און האט געזאגט אז איך בין 'נישט באקוועם מיט געוויסע ניקים וואס האלטן שטארק אנדערש ווי דו'. הלו! איך האב קלאר געשריבן וואס מאכט מיר נערוועז, וואס פארדרייסטו מיין מיינונג?

די סארט פרעכע חוצפה זעט מען אייביג ביי די טענות מיט אפיקורסים אדער קנאים. ביידער ליידן פון די זעלבע סארט מחלה, און עס איז אוממעגליך צו טענהן מיט אזעלכע חברה.

Click to shrink...

אדרבה, אפשר ביסטו דיר מער מסביר, וועל איך אפשר פארשטיין דיינע ווערטער. דו האלטסט אין איין איבערחזרן אז פשוט האלטן אנדערש ווי דיר איז נישט קיין פראבלעם. ס'איז נאר אפיקורסות/קליינקעפיגקייט וואס שטערט דיר. האסט אבער נאכנישט ערקלערט פון וואס מען רעדט. עוואלוציע? ביקורת המקרא? מארטין בובר? שמשון רפאל הירש?

וואספארא זאכן איז ביי דיר אפיקורסות/קליינקעפיגקייט?

אויף דערווייל, וויבאלד בעצם האסטו נישט קיין פראבלעם מיט איינער וואס 'האלט אנדערש', האב איך נאר שיינערהייט אנגעמערקט אז איך 'האלט אנדערש' ווי דיר לגבי די דעפיניציע פון 'אפיקורס', פונקט ווי דו האלטסט אנדערש די דעפיניציע לגבי א סאטמארער וואס האלט אז הרב קוק איז געווען אן אפיקורס.

סך הכל דינגען מיר זיך לגבי דעפינירן א ווארט (אפיקורס), און דו האסט נישט קיין פראבלעם מיט איינער וואס דינגט זיך מיט דיר.

אויב עפעס פון די תגובה איז קליינקעפיג, ביטע לאזט וויסן.

(ס'איז פשוט אז איך דינג זיך אויך מיט דער הנחה אז איינער וואס גלייבט נישט איז מופרך מעיקרא אלס קליינקעפיג.)

 

[איש מבקש]

וואס איז אזוי שווער צי פארשטיין? ס'איז א אידישע קרעמל.. ס'דא קיפקעס פון נישט גלויביגע, און ס'דא קיפקעס פון יא גלויביגע,

יעדער קען שמועסן מיט זיין גלייכן!

איך למשל, איך פארשטיי נישט קיין ווארט אין די אמונה/ידיעה בחירה שנירן, מיר איז גרינגער יא צי גלייבן, אזוי בין איך אויפגעוואקסן.. רעדט איך נישט אריין דארט.. איך שרייב מער אין שנירן וואס מ'רעדט פין די סיסטעם, וואס אין דעים בין איך א שטאלצע אפיקורס..

@אלטע שרייבער אז די פילסט די ווילסט דווקא דזשונען די קיפקע פון אפיקורסים, און זיי אפפרעגן.. איך קען זיי אביסל, קיינער גייט דיר נישט אוועקשיקן, אבער די דארפסט קומען מיט הארטע פאקטן...

 

[שעפטאל]

איז וואס איז יא געווען די ציל פון קרעמל סתם נאך א קאווע שטיבל אביסל ווייניגער צענזור אקעי איז עס מער ווייניגער די קאווע שטיבל מהלך משא"כ די איבעריגע וואס איך האב אויסגערעכנט האבן יא געהאט א ציל

Click to shrink...

ווי אזוי איך זעה עס. מ'קען זיך דינגן.

כ'ווייס נישט אויב יעדע סייט האט א ציהל. אונז האבן עס געטון אלץ פלעזשור, אונז האבן געפילט ווי ק"ש איז אביסל איינגעצוימט און מ'קען זיך נישט עקספרעסן ווי אזוי מ'וויל. (כהיום הזה האב איך נישט קיין טענה דערויף.)

ס'געווען געשמאק צו בויען א סייט, פונקט ווי ס'איז מיר געשמאק צו שרייבן. קרעמל איז געווען אזא ווינקל פאר בוגרי ק"ש צו טשילן.

וואס איז געווען מיין ציהל? כאנישט קיין אננונג, אטענשאן, זיך אויסגעבן, כוח היצירה בויען עפעס שיין. א דעמאקראטישן סייט מיט פרייהייט פון ווארט.
-

די איינציגסטער מאל דערווייל כ'האב געפיהלט אז כ'טראג א גרויסע אחריות אויף זיך מיטן זיין אינוואלווד אין קרעמל איז געווען ווען אונז האבן געדארפט פסקנן בנוגע דעם גילוי פראבלעם אהן איבערגעבן די דעטאלן פאר די בעלי בתים - די שרייבערס. (און אפי' דאן וואלטן אונז געפייגערט צו קענען געהעריג ארויסלייגן די דעטאלן און מאכן א וועטעראנען וואוט.)

אבער באופן כללי, אונז זענען נישט די 'בעלי בתים' צו האבן א 'ציהל' אין 'אונזער' סייט. ס'נישט אונזער אחריות אפצומאכן וואס צו טוהן. מ'פרעגט די וועטעראנען, און ביי קלייניגקייטן פראבירט מען צו טוהן על דעתם ע"פ רוב העלפערס (וואס א חלק פון זיי זענען אפי' נישט געווען פון די מייסדים).

בקיצור. מיין ציהל איז צו ענדשויען, און ענק געבן עס מיט ענקערע געשמאקע קאנטענט. סאו א דאנק אייך אלע!

 

[אפיקורוס]

אדרבה, אפשר ביסטו דיר מער מסביר, וועל איך אפשר פארשטיין דיינע ווערטער. דו האלטסט אין איין איבערחזרן אז פשוט האלטן אנדערש ווי דיר איז נישט קיין פראבלעם. ס'איז נאר אפיקורסות/קליינקעפיגקייט וואס שטערט דיר. האסט אבער נאכנישט ערקלערט פון וואס מען רעדט. עוואלוציע? ביקורת המקרא? מארטין בובר? שמשון רפאל הירש?

וואספארא זאכן איז ביי דיר אפיקורסות/קליינקעפיגקייט?

אויף דערווייל, וויבאלד בעצם האסטו נישט קיין פראבלעם מיט איינער וואס 'האלט אנדערש', האב איך נאר שיינערהייט אנגעמערקט אז איך 'האלט אנדערש' ווי דיר לגבי די דעפיניציע פון 'אפיקורס', פונקט ווי דו האלטסט אנדערש די דעפיניציע לגבי א סאטמארער וואס האלט אז הרב קוק איז געווען אן אפיקורס.

סך הכל דינגען מיר זיך לגבי דעפינירן א ווארט (אפיקורס), און דו האסט נישט קיין פראבלעם מיט איינער וואס דינגט זיך מיט דיר.

אויב עפעס פון די תגובה איז קליינקעפיג, ביטע לאזט וויסן.

(ס'איז פשוט אז איך דינג זיך אויך מיט דער הנחה אז איינער וואס גלייבט נישט איז מופרך מעיקרא אלס קליינקעפיג.)

Click to shrink...

לויט ווי איך פארשטיי ווערט @אלטע שרייבער נערווירט פון "טפשות", פונקט ווי אסאך מענטשן ווען מ'טענה'ט זיך מיט איינעם ווערט מען נערוועז ווען יענער פארשטייט נישט א פשוטע זאך.
בפרט ווען אין געוויסע שנירלעך קוקט אויס ווי אפיקורסוס איז די פאפולער מיינונג.

עס האט נישט מיט די מעמבערס, זייער מיינונג איז די דאמינאנטישע.

Click to shrink...

אדער אפשר קומט עס פון אן אינערליכע אידישער געפיל?

 

[תרמב]

אויף קאווע שטיבל, מער אין די פריערדיגע יארן איז געווען א געוויסע ספייס וואס פעלט דא, ס'איז נישט קיינעמס שולד אבער ס'איז א זאך וואס איך בענק זיך.

דורכטון אידישקייט און חסידות, חסידישע היסטאריע, אויף א פארנעם וואס איז נישטא אויף אייוועלט, דהיינו רעדן מער ברייט און אפן, אבער נישט א גאנצע צייט צוקומען אז ס'איז שטותים, וכו'

דורכטון סאטמארע רב, רב קוק, ליבאוויטשע רבי, וכדומה, אלטע חסידישע גאסיפ און פאליטיק.

ס'פעלט א שש משזר, א ליטוואק פון בודאפעסט, ועוד אזעלכע סארט חברה וואס זענען געווען ברייט אבער אין די אידישע טשולנט

אונז האמיר דא אסאך גרויסע אינטעלעקטואלן, מ'טוט דורך די באשעפער מיט די וועלט, אבער מ'האט פארגעסן פון די חסידישע שטיבל שמועסן.

איך רעד נישט פון יואלי לאנדא, קאסא גראנדא, ארויני זאלי פאליטיק.

איך רעד פון דורכטון סאטמארע רבי'ס שיטה אויף ציונות, דורכטון אמשינובע חסידות, קאצקע שארפקייט וכו', ווער ס'אינזשויט די זאכן און געלייענט קאווע שטיבל פון די פריערדיגע יארן וועט וויסן פון וואס איך רעד.

אבער איך פארהויל מיך נישט פון די פאקט אז דא איז דא אנדערע ספייסעס וואס קאווע שטיבל האט נישט געהאט, איך ברענג סתם אן אבזערוואציע.

 

[אלטע שרייבער]

@אלטע שרייבער קשוט עצמך ואח"כ קשוט אחרים, ודי בזה

Click to shrink...

ביסט מכובד צו ווייזן ווי איך האב פארדרייט יענעמ'ס ווערטער.

אדרבה, אפשר ביסטו דיר מער מסביר, וועל איך אפשר פארשטיין דיינע ווערטער. דו האלטסט אין איין איבערחזרן אז פשוט האלטן אנדערש ווי דיר איז נישט קיין פראבלעם. ס'איז נאר אפיקורסות/קליינקעפיגקייט וואס שטערט דיר. האסט אבער נאכנישט ערקלערט פון וואס מען רעדט. עוואלוציע? ביקורת המקרא? מארטין בובר? שמשון רפאל הירש

Click to shrink...

נישט נאר מיין ווערטער פארדרייסטו, נאר דיינס אויך. דו האסט געשריבן אז עס האט עפעס מיט נישט האלטן ווי מיר. דו האסט אריין געלייגט ווערטער אין מיין מויל. טאמער דו האסט געהאט אן אנדערן שאלה, האסטו געקענט פרעגן.

און דאס איז די ענטפער צו @די גאלדענע אדלער. איך האב שוין עקספיריענס, און איך זעי עס דא אויך. מ'קען זיך נישט טענהן מיט די סארט חברה, פונקט ווי מ'קען זיך נישט טענהן מיט קנאים.

 

[כלבין דחציפין]

איך מיין אז איך כאפ וואס דער עולם קאמפלעינט, לאמיר זאגן מען רעדט צי די מנהג פון גיין מיט סטראקעס האט א מקור און מען רעדט ווי צוויי נערמאלע מענטשן, פלוצלינג קומט אריין א אורח און זאגט אז ״עס איז קיינמאל נישט געווען קיין מתן תורה, און עס איז נישטא קיין באשעפער סא סטראקעס איז שטותים״.
דא ווערן מענטשן נערוועז פון די שטותים, אז די ווילסט דעבאטירן גאט אדער מתן תורה זיי מוחל גיי אריין אין די פאסיגע שנירלעך און זאג דארט וואס די האסט צי זאגן, דעי שנירל איז געמאכט פאר ווער עס גלייבט יא אין דעי זאכן.

די זעלבע ווען מען רעדט פון שערן די האר און איינער קומט אריין זאגן אז די זוהר איז א סקעם, ר׳ איד דעי שנירל איז געמאכט פאר ווער עס גלייבט יא אין זוהר, אז די גלייבסט נישט אין דעם זענען דא שנירלעך וואס זענען געמאכט פאר דעם.

 

[מלך]

איך מיין אז איך כאפ וואס דער עולם קאמפלעינט, לאמיר זאגן מען רעדט צי די מנהג פון גיין מיט סטראקעס האט א מקור און מען רעדט ווי צוויי נערמאלע מענטש, פלוצלינג קומט אריין א אורח און זאגט אז ״עס איז קיינמאל נישט געווען קיין מתן תורה, און עס איז נישטא קיין באשעפער סא סטראקעס איז שטותים״.
דא ווערן מענטשן נערוועז פון די שטותים, אז די ווילסט דעבאטירן גאט אדער מתן תורה זיי מוחל גיי אריין אין די פאסיגע שנירלעך און זאג דארט וואס די האסט צי זאגן, דעי שנירל איז געמאכט פאר ווער עס גלייבט יא אין דעי זאכן.

די זעלבע ווען מען רעדט פון שערן די האר און איינער קומט אריין זאגן אז די זוהר איז א סקעם, ר׳ איד דעי שנירל איז געמאכט פאר ווער עס גלייבט יא אין זוהר, אז די גלייבסט נישט אין דעם זענען דא שנירלעך וואס זענען געמאכט פאר דעם.

Click to shrink...

אוי זאגסטו גוט!
ס'מאכט מיך אויך שרעקליך נערוועז, וואס קען מען טון ס'איז ליידער דא חברה וואס געבן אויס זייער כעס אויף זייער מצב אין אזא פארום, דהיינו זיך געבן א בּאבּלאָז אויפן באשעפער פונקט אינעם סטראקעס שנירל....

 

[אלפא]

אויף קאווע שטיבל, מער אין די פריערדיגע יארן איז געווען א געוויסע ספייס וואס פעלט דא, ס'איז נישט קיינעמס שולד אבער ס'איז א זאך וואס איך בענק זיך.

דורכטון אידישקייט און חסידות, חסידישע היסטאריע, אויף א פארנעם וואס איז נישטא אויף אייוועלט, דהיינו רעדן מער ברייט און אפן, אבער נישט א גאנצע צייט צוקומען אז ס'איז שטותים, וכו'

דורכטון סאטמארע רב, רב קוק, ליבאוויטשע רבי, וכדומה, אלטע חסידישע גאסיפ און פאליטיק.

ס'פעלט א שש משזר, א ליטוואק פון בודאפעסט, ועוד אזעלכע סארט חברה וואס זענען געווען ברייט אבער אין די אידישע טשולנט

אונז האמיר דא אסאך גרויסע אינטעלעקטואלן, מ'טוט דורך די באשעפער מיט די וועלט, אבער מ'האט פארגעסן פון די חסידישע שטיבל שמועסן.

איך רעד נישט פון יואלי לאנדא, קאסא גראנדא, ארויני זאלי פאליטיק.

איך רעד פון דורכטון סאטמארע רבי'ס שיטה אויף ציונות, דורכטון אמשינובע חסידות, קאצקע שארפקייט וכו', ווער ס'אינזשויט די זאכן און געלייענט קאווע שטיבל פון די פריערדיגע יארן וועט וויסן פון וואס איך רעד.

אבער איך פארהויל מיך נישט פון די פאקט אז דא איז דא אנדערע ספייסעס וואס קאווע שטיבל האט נישט געהאט, איך ברענג סתם אן אבזערוואציע.

Click to shrink...

איך קען נישט ק"ש פון די 'ערשטע יארן'.. איך קען נאר זען אין די ארכיוון וואס איז אלץ געווען.

איך בין אבער באמת נייגעריג, איז עס טאקע געווען 'הימים הראשונים היו טובים מאלה'? אדער ווען אונז קוקן צוריק זעען מיר נאר די גוטע אשכולות, און מיר פסק'נען וויאזוי עס איז געווען געבויט אויף אונזער סעלעקטירטע בליק אין היינדסייט?

וואס איך מיין צו זאגן, קרעמל האלט יעצט אביסל מער ווי איין יאר דאכט זיך, ס'זענען געוויס דא דא אויך גוטע און טיפע שנירלעך, געוויסע מיט מער און געוויסע מיט ווייניגער טרעפיק. נאר וואס, די אווער-אלל מצב שפירט זיך נישט וועלקאם צו די אלע תוכנ'דיגע נושאים וואס דו רעכנסט אויס. און מיין שאלה איז צו ק"ש בשעתו האט יא געפילט מער וועלקאם דערצו, זענען דען טאקע געווען דארט ווייניגער 'ארוני-זלוני', 'יואלי לאנדא'דיגע שמועסן וואס האבן דאמינירט דאן, אדער איז עס געווען פונקט ווי דא, נאר אונז - מיט א בליק אויף צוריק - באמערקן מיר נאר די 'לייבן' און נישט די מאנקיס און מיר רעדן זיך אפ אז דא זענען דא צופיל דערפון..?

 

[אורות]

איך קען נישט ק"ש פון די 'ערשטע יארן'.. איך קען נאר זען אין די ארכיוון וואס איז אלץ געווען.

איך בין אבער באמת נייגעריג, איז עס טאקע געווען 'הימים הראשונים היו טובים מאלה'? אדער ווען אונז קוקן צוריק זעען מיר נאר די גוטע אשכולות - דאס קומט אונז ארויף - און מיר פסק'נען וויאזוי עס איז געווען אויף אונזער סעלעקטירטע בליק אין היינדסייט?

וואס איך מיין צו זאגן, קרעמל האלט יעצט אביסל מער ווי איין יאר דאכט זיך, ס'זענען געוויס דא דא אויך גוטע און טיפע שנירלעך, געוויסע מיט מער און געוויסע מיט ווייניגער טרעפיק. נאר וואס, די אווער-אלל מצב שפירט זיך נישט וועלקאם צו די אלע תוכנ'דיגע נושאים וואס דו רעכנסט אויס. און מיין שאלה איז צו ק"ש בשעתו האט יא געפילט מער וועלקאם דערצו, זענען דען טאקע געווען דארט ווייניגער 'ארוני-זלוני', סזייער 'יואלי לאנדא'דיגע שמועסן וואס האבן דאמינירט דאן, אדער איז עס געווען פונקט ווי דא, נאר אונז - מיט א בליק אויף צוריק - באמערקן מיר נאר די 'לייבן' און נישט די מאנקיס און מיר רעדן זיך אפ אז דא זענען דא צופיל דערפון..?

Click to shrink...

סזייער גרינג נאכצוקיקן קאווע שטיבל איז גלייך געווארן זייער שטארק ווייל סהאט פארפילט א ניד

און יא די לייבן זענען גלייך געווען ווי

יאיר לעיקוואד שמעקעדיג קאווע טרינקער קופערניקעס געפילטע פיש זר זהב ראש הקהל ועוד ועוד ועוד קאווע שטיבל האט געבומט!

גלייך

 

[הק' לייביש שרייבער]

איך מיין אז איך כאפ וואס דער עולם קאמפלעינט, לאמיר זאגן מען רעדט צי די מנהג פון גיין מיט סטראקעס האט א מקור און מען רעדט ווי צוויי נערמאלע מענטשן, פלוצלינג קומט אריין א אורח און זאגט אז ״עס איז קיינמאל נישט געווען קיין מתן תורה, און עס איז נישטא קיין באשעפער סא סטראקעס איז שטותים״.
דא ווערן מענטשן נערוועז פון די שטותים, אז די ווילסט דעבאטירן גאט אדער מתן תורה זיי מוחל גיי אריין אין די פאסיגע שנירלעך און זאג דארט וואס די האסט צי זאגן, דעי שנירל איז געמאכט פאר ווער עס גלייבט יא אין דעי זאכן.

די זעלבע ווען מען רעדט פון שערן די האר און איינער קומט אריין זאגן אז די זוהר איז א סקעם, ר׳ איד דעי שנירל איז געמאכט פאר ווער עס גלייבט יא אין זוהר, אז די גלייבסט נישט אין דעם זענען דא שנירלעך וואס זענען געמאכט פאר דעם.

Click to shrink...

און דיזע סארט ערשיינונגען איז דא דא מער ווי עס איז געווען אין ק"ש? איך דענק נישט אזאנא אישוס נישדא און נישט דארט. קען זיין אז עס איז דא און טאמער יא האב איך עס ניטאמאל באמערקט צו אויפמערזאמען, פשוט ווייל אזאנא סארט שטיות ווערן פשוט איגנארירט.

 

[מר שושני]

איך בין נישט געווען ביים אנהייב פון קאווע שטיבל, במילא קען איך נישט צופיל אריינרעדן ווי א צולייגער.

@תרמב איז גערעכט. פון די ארכיוון קוקט אויס ווי ביים אנהייב זענען געווען וואס האבן עוסק געווען אין מער 'היימישע ענינים' מיט א ברייטע און ערוואקסענע בליק, וואס מ'קען נישט טרעפן אויף אנדערע פלעצער.

אבער שתי תשובות בדבר:

א. וויפיל קען מען איבערקייען די זעלבע זאכן? זיי זענען טאקע געווען נחשונים, אבער איינמאל מ'האט די זאכן דורכגעטאן (און באמת א געוואלד מיט קרעדיט קומט זיך זיי), קומט די נעקסטע דור, ליינט אפ רוב אשכולות אין איין מעת לעת, און פארטיג. וואס זאל מען יעצט טאן? חוזר חזרה מיט צווייטע חברים?

ב. די נייע דור (פון אויפגעקלערטע) וואס איז אינטערגעוואקסן איז מער אסימילירט צום דרויסענדיגער קולטור, מער אריינגעטוהן אין אלגעמיינער פאליטיק, ווייניגער אינטערעסירט אין די נושאים וואס "קוקן אויף אריין", און מער אינטערסירט אין נושאים וואס "קוקן אויף ארויס". פארפאלן, דאס איז וויאזוי די וועלט ארבעט. (פארשטייט זיך איך רעדט בכלליות און נישט יעדער איז אינטערסירט אין די זעלבע זאכן... וואס איך זאג איז אז ס'איז דא ווייניגער אינטערעסע בדרך כלל אין שמועסן איבער קוצקע שארפקייט, די סומעטאכע איבער מאשין מצות, אא"וו, און מער אינטערעסע אין דורכטאן קאנט, העגעל, ניטשע, און ריטשארד דארקינס.)

והא ראי' אז איך בין גערעכט ווייל דו קענסט האבן די טענות אויף קאווע שטיבל אליין די לעצטע פאר יאר. אלע גרויסע לייבן האבן עווענטועל אויך פארלוירן געשמאק און זיך געגאנגען.

ווי אויך איז @אלפא גערעכט. ס'איז געווען פון אלע מינע שמועסן און די "גרויסע לייבן" האבן זיך כּסדר גערעגט אויף פרישע נארישע ניקים וואס האבן גערעדט שטותים והבלים. ס'איז נארמאל צו געדענקען נאר די געשמאקע חלקים.

לדעתי הערשט דא אסאך מער רעספעקט סיי צו נישט גלויביגע, און סיי פון אויפגעקלערטע צו מער תמימות'דיגע.

איך דערמאן מיר יעצט למשל זעהן אן אשכול פון די בראשית יארן ווי א איד א רעסיסט איז געווען פארנומען זיך טענה'ען אז שווארצע זענען ווי מאנקיס און די אויפגעקלערטע טענה'ען זיך ארום מיט איהם אז סגייט כמעט שלעק... אויך מיר א ברייטקייט.

ס'איז נאריש צו כסדר צוגלייכן א נייע דור צו עפעס פון 15 יאר צוריק, פונקט ווי דער אייוועלט איד פון דעמאלט איז נישט די זעלבע ווי יעצט, אזוי איז דער קאווע שטיבל איד פון דעמאלט נישט די זעלבע ווי דער קרעמל איד פון יעצט.

דור דור ודורשיו

אנטשולדיגט פארן מאריך זיין אזויפיל.

 

[אלפא]

אנטשולדיגט פארן מאריך זיין אזויפיל.

Click to shrink...

דו באדערסט קיינעם נישט..

אזויווי א קלוגע איד האט זיך אמאל אויסגעדרוקט:

לדעתי הערשט דא אסאך מער רעספעקט...

Click to shrink...

 

[צורבא דרבנן]

ייש"כ מר שושני פארן מאריך זיין... דער וואס ס'איז מקצר דארף זיך פארענטפערן....

 

[תרמב]

קומט די נעקסטע דור, ליינט אפ רוב אשכולות אין איין מעת לעת, און פארטיג. וואס זאל מען יעצט טאן? חוזר חזרה מיט צווייטע חברים?

Click to shrink...

דאס איז נישט אזא טענה, ווייל ווען ס'קומט צו נערישקייטן קייט מען יא איבער... מיט צווייטע און דריטע חברים...

הגם דאס וואלט געדארפט זיין די מעלה פון א נייע סייט אז מ'קען אנהייבן פון פריש נושאים וואס זענען שוין געווען אויסגעקנעטן דארט.

איך זאג נישט מיין נקודה בתורת טענה, איך שמועס סתם אויס וואס איז געווען דארט וואס איז נישטא דא. קען זיין אז אין 5 יאר ארום וועט דא אנקומען א פלייץ פון פרישע חברה וואס וועלן נאך איבערשטייגן קאווע שטיבל, אונז זענען דאך נישט א פארמאכטע פלאץ וואס נעמט נישט קיין נייע מעמבערס...