- זיך איינגעשריבן
- סעפ. 14, 2024
- מעסעדזשעס
- 181
- רעאקציע ראטע
- 1,415
- פונקטן
- 213
דער בליק וואס איך האב אויף גאליציאנע רביים איז אז זיי זענען זייער אין די באקס, פארקלאפט מיט זייערע מיינונגען, קעגן יעדער נייער רעיון, טאקע מיט א מער קלאסישער צוגאנג כלפי זייערע Bodies אין אונגארן, אבער פארט פארמאכט קעגן שפורדלדיגע רעיונות וואס ברעכט אלטע נארמעס אוו שטאטוס קווא. ספעציעל פונעם חדר פון צאנז-שיניווער נאך וואס עטליכע גרויסע היינטיגע פארפרומטע חסידות׳ער פאררופן זייער שיטא און מורשה. איך דארף נישט זאגן קלויזנבורג און באבוב, נאר אויך סאטמאר האלט זיך אלץ היבשער יורש פון צאנז און שינעווע. פשעווארסק היינט א פארקלאפטע חסידות, איז בעצם א שינאווער חסידות.
איך ווייס איך מיש דא צווישן טאטע און זון וועלעכע האבן געהאט חילוקי דעות כידוע, כ׳ווייס נישט ווער ס׳איז געווען דער מקיל און ווער דער מחמיר, נאר הצד השווה זיי האבן ביידע איבערגעלאזט דעם רושם פון שטארקע קנאים, היפוך הגמור פון אינאוואטיוו און אדוואנטוריסטיש, פרוצי דרך, זיי קומען פאר ווי די פאן טרעגער פון די סארט רביים וועלעכע וואלטן געווען קעגן ציונות, און קעגן גיין צום טרייפענעם אמעריקא לדוגמא.
נאר לעצטנס זיך דרייענדיג אין פארשידענע מקומות קומט מיט אויס צו טרעפן מענטשן וואס געבן מיר אן אנדער בליק אויף שינאווע. איך וועל דא געבן עטליכע דוגמאות.
איך האב געטראפן א איד הייסט ער דערשאוויץ, א קרוב פון אלען דערשאוויץ, זאגט ער אז זיין עלטער זיידע איז געקומען קיין אמעריקא ווייל שינאווער רב האט אים אהער געשיקט. ד.ה. די דערשאוויצעס זענען old Americans צוליב שינאווער רב.
איך טרעף א איד וועבערמאן פון די מלאכים, זאגט ער אז די וועבערמאן משפחה איז געקומען קיין אמעריקא בשליחות פון שינאווער רב
איך טרעף א איד פון די משפחה פון ר׳ פיניע קורף ז״ל, זאגט ער מיר ר׳ פיניע׳ס רעביצין איז געווען ממשפחת ר׳ פתחיה לאם, דער ערשטער היימישע שוחט אין ניו יארק פון וואס אלע רבנים האבן געגעסן, און ער איז אהער געקומען אויך אויפן שליחות פון שינאווער רב. ישראל לאם איז אויך ר׳ פתחיה לאם׳ס אן אייניקל. רוב פון די לאם משפחה היינט זענען ישיביש אדער מודערן-ישיביש.
איך טרעף א פלימעניק פון ר׳ שלמה׳לע באבובער, א צוקער זיסער איד, זאגט ער מיר עס איז אים אויסגעקומען אמאל זיך צו טרעפן מיט מאיר כהנא פנים אל פנים, געמיינט האט ער אז דער כהנא, כיפה סרוגה שטאמט פון ערגעץ אין די רוחות אין רוסלאנד, הייבט כהנא אן רעדן צו אים אין א גאליציאנער אידיש, און זאגט אים: ״מיין טאטע הייסט יחזקאל שרגא נאך שינאווער רב, שינאווער רב האט געשיקט מיין זיידן קיין צפת צו בויען דעם צאנזער קלויז אין צפת!
איך הער די אלע מעשיות און איך ווינדער זיך, איז שינאווער רב געווען א סארט חב״ד׳קער רבי וואס שיקט ארום שליחים בארצות לא זרועה? וואו קומט צו א גאליציאנער רבי פון די נוקליעס, צאנז שינאווע אליינס, אזא ברייטקייט?…
איך בין גאר ווייט פון באהאוונט מיט די צאנז שינאווע היסטאריע, א יוסף נחמיה קוואדראט אדער יעדער באבובער וואס קען אביסל פון די סארט היסטאריע קען מיך עסן פאר לאנטש אין דעם ענין. אבער דערווייל אז איך בין דא אן איגנאראנט, ווינדער איך זיך, ווער איז שינאווער רב באמת געווען?…
איך ווייס איך מיש דא צווישן טאטע און זון וועלעכע האבן געהאט חילוקי דעות כידוע, כ׳ווייס נישט ווער ס׳איז געווען דער מקיל און ווער דער מחמיר, נאר הצד השווה זיי האבן ביידע איבערגעלאזט דעם רושם פון שטארקע קנאים, היפוך הגמור פון אינאוואטיוו און אדוואנטוריסטיש, פרוצי דרך, זיי קומען פאר ווי די פאן טרעגער פון די סארט רביים וועלעכע וואלטן געווען קעגן ציונות, און קעגן גיין צום טרייפענעם אמעריקא לדוגמא.
נאר לעצטנס זיך דרייענדיג אין פארשידענע מקומות קומט מיט אויס צו טרעפן מענטשן וואס געבן מיר אן אנדער בליק אויף שינאווע. איך וועל דא געבן עטליכע דוגמאות.
איך האב געטראפן א איד הייסט ער דערשאוויץ, א קרוב פון אלען דערשאוויץ, זאגט ער אז זיין עלטער זיידע איז געקומען קיין אמעריקא ווייל שינאווער רב האט אים אהער געשיקט. ד.ה. די דערשאוויצעס זענען old Americans צוליב שינאווער רב.
איך טרעף א איד וועבערמאן פון די מלאכים, זאגט ער אז די וועבערמאן משפחה איז געקומען קיין אמעריקא בשליחות פון שינאווער רב
איך טרעף א איד פון די משפחה פון ר׳ פיניע קורף ז״ל, זאגט ער מיר ר׳ פיניע׳ס רעביצין איז געווען ממשפחת ר׳ פתחיה לאם, דער ערשטער היימישע שוחט אין ניו יארק פון וואס אלע רבנים האבן געגעסן, און ער איז אהער געקומען אויך אויפן שליחות פון שינאווער רב. ישראל לאם איז אויך ר׳ פתחיה לאם׳ס אן אייניקל. רוב פון די לאם משפחה היינט זענען ישיביש אדער מודערן-ישיביש.
איך טרעף א פלימעניק פון ר׳ שלמה׳לע באבובער, א צוקער זיסער איד, זאגט ער מיר עס איז אים אויסגעקומען אמאל זיך צו טרעפן מיט מאיר כהנא פנים אל פנים, געמיינט האט ער אז דער כהנא, כיפה סרוגה שטאמט פון ערגעץ אין די רוחות אין רוסלאנד, הייבט כהנא אן רעדן צו אים אין א גאליציאנער אידיש, און זאגט אים: ״מיין טאטע הייסט יחזקאל שרגא נאך שינאווער רב, שינאווער רב האט געשיקט מיין זיידן קיין צפת צו בויען דעם צאנזער קלויז אין צפת!
איך הער די אלע מעשיות און איך ווינדער זיך, איז שינאווער רב געווען א סארט חב״ד׳קער רבי וואס שיקט ארום שליחים בארצות לא זרועה? וואו קומט צו א גאליציאנער רבי פון די נוקליעס, צאנז שינאווע אליינס, אזא ברייטקייט?…
איך בין גאר ווייט פון באהאוונט מיט די צאנז שינאווע היסטאריע, א יוסף נחמיה קוואדראט אדער יעדער באבובער וואס קען אביסל פון די סארט היסטאריע קען מיך עסן פאר לאנטש אין דעם ענין. אבער דערווייל אז איך בין דא אן איגנאראנט, ווינדער איך זיך, ווער איז שינאווער רב באמת געווען?…
לעצט רעדאגירט: