ויתרוצצו הבנים - תשפ"ה

ס'איז א מחלוקת ראשונים

מיר האט אייביג געכאפט דאס וואס חז"ל זאגן דא פושעי ישראל "בגופן". ווייל באמת איז נישט שייך אזא זאך בכלל פושעי ישראל, קיינער איז נישט קיין פושע, סיי יוד סיי גוי, ספעציעל איז מען נישט קיין פושע וועגען יא אדער נישט תפלין. אויף דעם ארויף איז דאס נאר פושעי ישראל "בגופן" דהיינו לפי המעשה במציאות האט דער "גוף" נישט געלייגט קיין תפלין, אבער דער נפש קען קיינמאל נישט זיין א פושע וועגען יא אדער נישט מקיים זיין א פיזישע פעולה
עס זענען דא ראשונים וואס לערנען אז מען הייסט א פושע ישראל בגוף, אפי' אויב מען לייגט נאר פאראיין טאג נישט קיין תפילין?
 
קענסט ביטע צוטירן א מראה מקום? יישר כח.
בקיצור:

די יסוד איז צו מ'איז גורס, אדער מ'לערנט פשט, אז פושעי ישראל בגופן "מעולם", אדער פושעי ישראל בגופן אָן מעולם.

אין גמ' (ר'"ה י"ז ע"א) שטייט סתם קרקפתא דלא מנח תפלין, די רא"ש באווארענט אז מ'איז נישט גורס מעולם, דאס מיינט אפילו איין אדער עטליכע מאל פארפאסט איז אויך פושעי ישראל בגופן.
אזוי איז אויך די גירסא אין טוש"ע.

רי"ף און רמב"ם האלטן אז ס'מיינט פושעי ישראל "מעולם" דאס מיינט נאר אויב מ'האט קיין איינמאל נישט געלייגט תפלין.

עיין עוד פרי מגדים, ברכי יוסף (חיד"א), משנה ברירה, ס' ל"ז. וואס האבן געלערנט פשט אז די ראשונים (רא"ש ודעימיה) מיינען צו זאגן אפילו ער האט איין טאג נישט געלייגט הייסט עס קרקפתא דלא מנח תפלין.

-----------------

וויכטיג צו באמערקן, אז אפילו די ראשונים וואס האלטן אפילו איין מאל פארפאסן הייסט פושעי ישראל בגופן, איז נאר אויב ער האט נישט געלייגט מחמת ביזוי מצוה, אבער אויב ס'איז מחמת אנדערע טעמים איז נישט פושעי ישראל בגופן.
 
לעצט רעדאגירט:
מ׳האט אמאל געפרעגט די ליובאוויטשע רבי, (וואס ווי באקאנט האט ער מחזק געווען זיינע חסידים צו לייגן תפילין אויף א יעדע איד), ווען פארלירט מען די טיטל 'קרקפתא דלא מנחא תפלין'?
האט ער געענטפערט אז אפילו אויב א איד לייגט תפילין נאר איינמאל אין זיין גאנץ לעבן, פארלירט ער די טיטל!
דאס זאגט ער נאר לפי שיטת הרמב"ם, כנזכר לעיל.

וז"ל בליקוטי שיחות (בהוספות לפ' בא (עמ' 272):
"קרקפתא דלא מנח תפילין יש לו דין מיוחד (ר"ה יז, א) ופס"ד ברור ברמב"ם (הל' תשובה פ"ג ה"ה) דהיינו שלא הניח תפילין מעולם, ז.א. שע"י שמניח תפילין פעם אחת, יוצא הוא מסוג זה, ואף שבכמה ראשונים הלשון קרקפתא דלא מנח תפילין (סתם - בלי תיבת מעולם) ומפרשים באופן אחר, הרי כנ"ל - בנוגע לדינא - פס"ד ברור הוא ברמב"ם "מעולם" ... וכן הוא בר"ח ורי"ף (אבל ראה שם ברא"ש) בעיטור בשם תשובות הגאונים ועוד".
 
האסט אליין געשריבן אין "שנה ראשונה", סאיז נישט קיין שום ראיה! דו ווייסט וואס נאך א שנה ראשונה ווייבל טוט? יעדער קען צוריקקוקן ביי זיך און זיך דערמאנען מאדנע זאכן וואס די פרישע ווייבל האט אפגעטהון... ס'איז בושות עס ארויפברענגען, דאס וואס מ'האט דא דערמאנט אז זי לאזט נישט גיין ארבעטן פאר 10 יאהר עכ"פ נאכן זיין חתונה געהאט א גוטע פאר יאהר, איז איבערגעטריבן!!!
ווען כ'האב געזאגט זי האט מיר געגעבן די גיהנום ווען כ'האב געוואלט גיין ארבעטן, האב איך נישט געמיינט צי זאגן אז זי האט אראפ געשטעלט א פיס,
איך בין ב'ה זייער ציפרידן פון איר,
נאר די אלע רמזים "ביזט זיכער?" "אויב ס'איז די געלט קען איך ארבעטן מער שעות"
כ'האב געזעהן אז זי גייט אלעס טוהן אז איך זאל ח"ו נישט זיצן ביי א קאמפיאטער (זעהט אויס ווי זי איז גערעכט געוועזן קיק ווי איך בין יעצט;)),
יעצט פארשטייט זי שוין אין וואסערע באבל זי איז געוועזן,
אבער אזוי גייט עס מיט יעדע פיצי זאך,
כ'געדענק ווען כ'האב געקויפט די מהדרין GPS די זעלבע זאך "ביזט זיכער אז ס'איז אזוי גיט?" "וואס פעלט עס אויס" וכו,,,,
וואס איך ברענג ארויס איז, אז יעצט איז עס ארבעטן, אין א אנדערע מאל איז עס עפעס אנדערש, אין איך דארף יעדע מאל טרעפן פערל ווערטער מסביר זיין פארוואס יא,
און ס'זייער annoying
 
קיינמאל נישט געהערט אז מען טאר נישט טרינקען אן וואשן די הענט. נאר אויב מען האט נישט געמאכט קיין ברכה, דארף מען דאך טאקע אפוואשן די האנט, כדי צו קענען מאכן א ברכה. מסתמא איז געווען די מעשה אז זי האט געוואלט מאכן א ברכה בעפאר, און דאס איז טאקע איינגעקריצט ביי יעדן אידיש קינד אז מען טרינקט נישט אן א ברכה. און מען מאכט נישט א ברכה מיט טמא'נע הענט.

ווי קומסטו אן צו פאלשע אידישקייט?
כ'האב געזאגט דעי מעשה ארויס ציברענגען ווי ווייט איך בון אפגעריקט פון מיין ווייב, איך עס און טרינק און גוטע צייטן אן זיך וואשן אן א ברכה, (not to brag) און איך זעה ווי זי איז שוואך ווי א פליג און זי איז גרייט פאר מסירת נפש
 
דאס זאגט ער נאר לפי שיטת הרמב"ם, כנזכר לעיל.

וז"ל בליקוטי שיחות (בהוספות לפ' בא (עמ' 272):
"קרקפתא דלא מנח תפילין יש לו דין מיוחד (ר"ה יז, א) ופס"ד ברור ברמב"ם (הל' תשובה פ"ג ה"ה) דהיינו שלא הניח תפילין מעולם, ז.א. שע"י שמניח תפילין פעם אחת, יוצא הוא מסוג זה, ואף שבכמה ראשונים הלשון קרקפתא דלא מנח תפילין (סתם - בלי תיבת מעולם) ומפרשים באופן אחר, הרי כנ"ל - בנוגע לדינא - פס"ד ברור הוא ברמב"ם "מעולם" ... וכן הוא בר"ח ורי"ף (אבל ראה שם ברא"ש) בעיטור בשם תשובות הגאונים ועוד".
wow וואלווי ביזט נישט קיין קליינע ת"ח זעה איך, די קומסט מיט מראה מקומות
 
wow וואלווי ביזט נישט קיין קליינע ת"ח זעה איך, די קומסט מיט מראה מקומות
איך טריי צו שטיין ביי מיין ווארט. אז כ'האב געזאגט א סטעיטמענט דארף איך זיין גרייט דאס צו אויף בֶּעקען
 
לעצט רעדאגירט:
כ'האב געזאגט דעי מעשה ארויס ציברענגען ווי ווייט איך בון אפגעריקט פון מיין ווייב, איך עס און טרינק און גוטע צייטן אן זיך וואשן אן א ברכה, (not to brag) און איך זעה ווי זי איז שוואך ווי א פליג און זי איז גרייט פאר מסירת נפש
נו נו, דו לערן דיך אפ פון איר, נישט פרוביר איר צו טוישן
 
בקיצור:

די יסוד איז צו מ'איז גורס, אדער מ'לערנט פשט, אז פושעי ישראל בגופן "מעולם", אדער פושעי ישראל בגופן אָן מעולם.

אין גמ' (ר'"ה י"ז ע"א) שטייט סתם קרקפתא דלא מנח תפלין, די רא"ש באווארענט אז מ'איז נישט גורס מעולם, דאס מיינט אפילו איין אדער עטליכע מאל פארפאסט איז אויך פושעי ישראל בגופן.
אזוי איז אויך די גירסא אין טוש"ע.

רי"ף און רמב"ם האלטן אז ס'מיינט פושעי ישראל "מעולם" דאס מיינט נאר אויב מ'האט קיין איינמאל נישט געלייגט תפלין.

עיין עוד פרי מגדים, ברכי יוסף (חיד"א), משנה ברירה, ס' ל"ז. וואס האבן געלערנט פשט אז די ראשונים (רא"ש ודעימיה) מיינען צו זאגן אפילו ער האט איין טאג נישט געלייגט הייסט עס קרקפתא דלא מנח תפלין.

-----------------

וויכטיג צו באמערקן, אז אפילו די ראשונים וואס האלטן אפילו איין מאל פארפאסן הייסט פושעי ישראל בגופן, איז נאר אויב ער האט נישט געלייגט מחמת ביזוי מצוה, אבער אויב ס'איז מחמת אנדערע טעמים איז נישט פושעי ישראל בגופן.
יישר כח פארן ענטפערן און עס אויסשמועסן באריכות.
 
נו נו, דו לערן דיך אפ פון איר, נישט פרוביר איר צו טוישן
ערשטנ'ס, די קומסט אריין צי שארף! איך האב געזעהן פון דיינע פריעדיגע הודעות אויך, די זאגסט גראדע זייער גוט..... אבער צי די ראנג גראפ, ווי מ'זאגט,
read the room
אז פאר דיר איז יודישקייט אזוי גרינג, דאנק דעים אייבערשטן, אבער רוב אידן דא נישט.
צווייטנ'ס, ווי זאג איך אז איך וויל איר טוישן? ביטע קוקט איבער מיינע הודעות
 
דוכט זיך אז דיינע תגובות וועגן דיין ווייב'ס אויפפירונג זענען געווען דאך שארפער ווי מיינע

דו ביסט הונדערט פראצענט גערעכט מיט דעם אז מען קען נישט פארגלייכן איינעם'ס עקספיריענס צו א צווייטן'ס

איך בין גראדע נישט אזוי זיכער אז פאר רוב אידן דא איז צו שווער צו מאכן א ברכה אדער אפילו וואשן די הענט (בכלל דארף מען קענען לערנען, דער ט"ז למשל זאגט אז איינער וועקט זיך אויף אינמיטן די נאכט און איז דורשטיג אבער קען נישט מאכן קיין ברכה זאל ער מהרהר זיין די ברכה בלבו. מען פסקנט נישט דוקא אזוי אבער עס איז גוט צו וויסן אז עס איז דא אזא שיטה. וועגן וואשן די הענט איז דאך געווענליך דא די פשוט'ע עצה זיך אפצורייבן [חוץ צו ברויט] מען מוז נישט דוקא וואשן)

איך גלייב אז אויב עס איז שווער צו מורמלען א ברכה קומט עס נישט פון פוילקייט נאר ליבערשט א ריעקשאן צו פעסט עקספיריענסעס.

מיין פוינט איז פשוט אז בעיסד אויף ענקער ביידען'ס חינוך און סביבה איז איר אויפפירונג נארמאל און פארשטענדליך און [ראוי לשבח] נישט עפעס מורא'דיג פארפרומט צי וואס, נישט עפעס וואס דארף ארויסברענגן ביי דיר נעגאטיווע פילינגס
 
איך גלייב אז אויב עס איז שווער צו מורמלען א ברכה קומט עס נישט פון פוילקייט נאר ליבערשט א ריעקשאן צו פעסט עקספיריענסעס.
באמערקונג: אידן וואס קומען אן אלץ ערוואקסענע צו זעלבסשטענדיגע אמונות ודעות זענען פון די סארט וואס האבן מעולם נישט 'געמורמלט' קיין ברכות, נאר קלאר ארויסגעזאגט, וואס דאס איז אן עבודה!
 
@דעת תורה שכח פאר דיין ענטפער!
איך גיי מיר טרייען אביסל אויסצוקלארן, איך זעה די שנירל איז אביסל פארפארן, און ס'געווארן א מישמאש פין 2 נושאים.

ס'איז דא 2 חלקים:

1) מיט וואס כ'האב אנגעהויבן אז איך בין אביסל צופליקט מיט מיין אידישקייט, איך ווייס נישט וועלכע ברכה מ'מאכט אויף עס, (צי מ'קען בכלל מאכן א ברכה אויף עס😅).
מיין סדר היום איז בערך אזוי ווי די רבי'ס אין חדר האבן געזאגט אויף עשיו, וַיֹּאכַל וַיֵּשְׁתְּ וַיָּקָם וַיֵּלַךְ מיט א שמיץ אריבער,

איך לערן יעדן טאג (ווייל איך האב ליב),
איך דאוון שחרית ווען איך האב נערוון,
מנחה, ווינטער יא, ווייל איך ארבעט מיט נאך מענטשן, און מה יאמרו הבריות,
מעריב, ווען איך האב נערוון,
איך קוק וואס ס'גלוסט מיר,
איך טוה וואס ס'גלוסט מיר אין בעדרום.
גראדע שבת היט איך, איך ווייס נישט וועלכע באבע זאל רוען אין ליכטיגן ג"ע איז דעס צו פארדאנקען (אויך נאר אין טעאריע, איך ווייס נישט צי איך נוץ גוט דעי ווארט, ווייל ווען די נויז מעקער האט זיך אויסגעלאשן איינמאל שבת פאר איך האב געלייגט מיינע חברה שלאפן, האב איך געלייגט מיינע הענט אויף מיין בעביס הענט, און ס'האט זיך 'בדרך נס' אנגעצינדן, מיין ווייב קען נאך נישט צו זיך קומען ווי קלוג און שטארק די בעבי איז 😅).

און אזוי בין איך אין א סטענד-סטיל פאר קנאפע 2 יאר, נישט ארויף און נישט אראפ.

חברה, איך זאג נישט די אלע זאכן ווייל איך בין פראוד פון דעים, פארקערט, איך בין צושפליטערט!

בין איך געקומען דא צום קרעמל זיך אויסשמועסן מיט מיי פעלאוי דזשאוס.
און איך וויל דאנקען יעדן וואס האט גענומען די מיה צו ענטפערן, איך וואלט געזאגט ס'איז די גרעסטע צדקה, ענק העלפן א מענטש וואס ענק גייען קיינמאל נישט וויסן ווער ס'איז, און פארקערט אויך.

צוריק צום ענין,

וואס בין איך?
ווי זאל איך גיין ווייטער?
און צו וועם קען מען רעדן? (צו טערעפי גיי איך שוין יעדע וואך).


חלק ב' גייט נאכפאלגן, ס'געווארן שרעקליך לאנג דעס
 
ס'איז דא 2 חלקים:

1) מיט וואס כ'האב אנגעהויבן אז איך בין אביסל צופליקט מיט מיין אידישקייט

חלק ב' גייט נאכפאלגן, ס'געווארן שרעקליך לאנג דעס

אויף די ערשטע חלק האב איך געזאגט, אז ס'איז אסאך שווערער ווען די ווייב גייט אן מיט א פעסטקייט בקלה כבחמורה, זי רוקט זיך נישט אוועק קיין זיז כל שהוא,
איך טראכט אסאך מאל צי פרויען האבן בכלל א יצר הרע/נסיונות, קוקט נישט אויס אזוי.

און מיט דעם ביזטו 100% גערעכט @דעת תורה אז "איר אויפפירונג איז נארמאל און פארשטענדליך און [ראוי לשבח]" און איך זוך איר בכלל נישט צו טוישן.

2) אבער נאכדעם איז דא די אנדערע חלק וואס איז געווארן אויסגעשמועסט דא, אז עפעס איז שרעקליך ראנג וואס מ'לערנט אויס די מיידלעך אין סקול און ביי די כלה שיעורים, עכ"פ 7 יאר צוריק ווען איך האב חתונה געהאט.

אין סקול, איינע פון די זאכן וואס מ'לערנט זיי אויס, אז זיי דארפן זיך צופליקן פאר תורה.

א נארישע משל, אבער ס'איז אמת.
אויב איך וויל א רייכע מלוה מלכה, גיי איך ארויסנעמען א גראבע גמרא פון שאנק, זיכער מאכן זי זעהט, און א 5 סטאר מלוה מלכה איז גאראנטירט,
ס'קען אפילו זיין א שבת וואס זי האט געהאט די קינדער אויפן קאפ א גאנצן טאג, 2 פון זיי מיט פיבער, און די שלאף איז אויך געווען מיין, צופרי און נאכמיטאג,
און נאכדעם קען זיין א שבת וואס ס'פארקערט, איך בין אויף צופרי מיט די קינדער, כ'נעם זיי צו שול, זי שלאפט נאכמיטאג, כ'נעם זיי צו של"ס/אבות ובנים, און קוים וואס איך באקום הארטע חלה מיט טונא,

דו פארשטייסט דעיס? האלאו? anybody home? וואס בין איך שולדיג אז נאך א גאנצע טאג העלפן מיין ווייב, האב איך נישט קיין כח ארויסצונעמען קיין פריקען גמרא??????

אבער אמת'דיג, זייער שעצע פאר די מאן איז שרעקליך פארדרייט, און יא.... דעי אויפפירונג איז נישט נארמאל, און נישט פארשטענדליך, און נישט [ראוי לשבח]" און מ'דארף עס טוישן!
 
Back
Top