האסטו קלאר געהערט פון דיין טאטע איבער מעמד הר סיני?

[טראמפייטער]

ווי זעסטו אז דאס איז דיבאנקט געווארן אויב ביזטו נישט סאטמער קוקט אויס מער און מער ווי סווערט מקוים...

Click to shrink...

וועלכע גרופע און די וועלט פון 2000 יאר צוריק, איז צירוקגעקומען צו זייער לאנד און שפראך און ריליגיע...

 

[דער גאלדענער אדלער]

כִּי שְׁאַל נָא לְיָמִים רִאשֹׁנִים אֲשֶׁר הָיוּ לְפָנֶיךָ לְמִן הַיּוֹם אֲשֶׁר בָּרָא אֱלֹהִים אָדָם עַל הָאָרֶץ וּלְמִקְצֵה הַשָּׁמַיִם וְעַד קְצֵה הַשָּׁמָיִם הֲנִהְיָה כַּדָּבָר הַגָּדוֹל הַזֶּה אוֹ הֲנִשְׁמַע כָּמֹהוּ. הֲשָׁמַע עָם קוֹל אֱלֹהִים מְדַבֵּר מִתּוֹךְ הָאֵשׁ כַּאֲשֶׁר שָׁמַעְתָּ אַתָּה וַיֶּחִי.

פון די פסוקים איז מבואר אז אויב געלונגט פאר א צווייטן דאס צו איבערשפילן איז די רעליגיע אפגעפרעגט.

א. וויאזוי האט דער ״שרייבער״ געקענט מיט א זיכערקייט שרייבן אז דאס גייט מער קיינמאל נישט פאסירן?? אז ס׳איז אים געלונגען, פארוואס זאל עס נישט קענען געלונגען פאר א צווייטן?? (די טשעין אף איווענטס קען דאך פאסירן נאכאמאל, ווי אויך איז דאך שייך עס צו קאנטראלן, דורך צוביסלעך אינווענטן לעגענדעס, און שפעטער ׳טרעפן׳ ביכער וכו׳)

ב. פארוואס האט אים אויסגעפעלט די ריסק צו שרייבן א ליין וואס קען דיבאנקט ווערן ביום מן הימים ווען א צווייטער וועט דאס איבערשפילן?? משא״כ אז ער שרייבט עס נישט פעלט בעצם גארנישט פון זיין קעיס.

ג. פארוואס זאל א גאנץ פאלק אפקויפן פאר האלסעיל אזא מעשה, א ״געטראפענע בוך״, אינדערצייט וואס די לערנונג פון די בוך אליינס איז לעיזער פאוקעסד אויף די וויכטיגקייט און הארבקייט פון איבערגעבן פאר די קינדער ווייטער ״אלעס וואס איר האט אליינס געזעהן מיט די אייגענע אויגן״? כאטש א גרויס טייל פון זיי וואלטן אוודאי געפרעגט די זעלבסט פארשטענדליכע קשיא, ווי אזוי - אויב אזוי - איז דאס אזוי שרעקליך פארנאכלעסיגט געווארן, אזש ס׳איז אזוי מיסטעריעז פארלוירן געגאנגען דאס גאנצער בוך אן קיין געהעריגע סיבה אין א - רעלאטיוו - היבש קורצע צייט?? און וואו און וויאזוי איז דאס געטראפן געווארן?? ס׳וואלט דאך כאטש געדארפט ווערן אנגעגעבן דערויף עפעס א לייטישער נעראטיוו??

חדא מתרצתא בחבירתה, אזא מעשה לייגט זיך נישט אויפן שכל (נוצנדיג אביסל קאמען סענס און אנעסטי) און אויב יא וואלט דער שרייבער נישט געשריבן די דאזיגע שורות, און דאס איז א שטיקל פרוף קלאר ארויסגעשריבן אין תורה אליינס, אויף וואס די תורה פירט אויס ״אתה הראת לדעת כי ד׳ הוא האלקים״

די נעראטיוו כאילו פון די פסוקים אין נחמי׳ איז מוכרח אז די אידן האבן פאר הונדערטער יארן נישט געוואוסט צו זאגן פון קיין תורה בכלל, פארענטפערט נישט די אויבנדערמאנטע לאגיק, נאר ס׳איז סאך מער מסתבר צו זאגן אז פשוט וויבאלד נישט אלע עמך אידן האבן עס געהאט צו די האנט, איז צוביסלעך פארגעסן געווארן דעטאלן פון הלכות און געוויסע מצוות, ווי מצוות סוכה. (לויט חז״ל איז עס ניטאמאל דאס, אבער אפי׳ פארוועם חז״ל איז נישט קיין מקור, איז בכלל נישט מוכרח פון די פסוקים ווי ווייט עס גייט, עכ״פ צו זאגן אז זיי זענען דעמאלטס געוואויר געווארן יציאת מצרים און מתן תורה לייגט זיך נישט אויפן שכל)

ס׳איז פארשטייט זיך דא אסאך מער צו שרייבן איבער דעם, ס׳קומט מיר אן שווער צו שרייבן, און קיין גרויסער מר בר רב אשי בין איך אויך נישט, נאר געשפירט ס׳איז כדי צו שעירן א נקודה וואס כ׳האב נישט געזעהן איינער זאל ארויסברענגען.

Click to shrink...

איז פארוואס ברויכסטו אויסגעבן עקסטרע ענערגיע אפצושרייבן די לאגישע שורות אויב וואס

דער נביא האט געזאגט דבר ד׳ און דאס קען נישט דיבאנקט ווערן

Click to shrink...

משה רבינו האט סך הכל נאכגעזאגט וואס גאט האט עם געהייסן שרייבן און דאס קען דאך ממילא נישט דיבאנקט ווערן?!

 

[בהמה דקה]

איז פארוואס ברויכסטו אויסגעבן עקסטרע ענערגיע אפצושרייבן די לאגישע שורות אויב וואס


משה רבינו האט סך הכל נאכגעזאגט וואס גאט האט עם געהייסן שרייבן און דאס קען דאך ממילא נישט דיבאנקט ווערן?!

Click to shrink...

די לאגישע שאלות איז על צד עזרא האט אינווענטעד די תורה, און טאקע דאס איז די ראי׳ אז עס איז יא דבר ד׳, וואס דעמאלטס איז גארנישט שווער.

פארשטייניש וואסי שווער צו פארשטיין

 

[דער גאלדענער אדלער]

וועלכע גרופע און די וועלט פון 2000 יאר צוריק, איז צירוקגעקומען צו זייער לאנד און שפראך און ריליגיע...

Click to shrink...

מיט דעם בין איך מסכים, א ציוני בין איך. אבער נישט דאס איז די שמועס דא.

 

[blender]

פון די פסוקים איז מבואר אז אויב געלונגט פאר א צווייטן דאס צו איבערשפילן איז די רעליגיע אפגעפרעגט.

Click to shrink...

ממש אזוי? שטעל דיך פאר עס קומט אפיר נאך א רעליגיע וואס האט אויך עפעס א לעגענדע פון א בארג מיט דונערן און בליצן מיט זייער גאט, האלסטו אז אידישקייט וואלט אטאמאטיש געווארן אויס? יעדער וואלט גלייך אפגעלאזט אידישקייט?אדער מען וואלט געזאגט אז נישט ממש דאס האט די פסוק געמיינט, אדער עס איז נישט ממש אזוי ווי דאס פון וואס די פסוק רעדט, בקיצור מען וואלט זיך א עצה געגעבן... די פסוק איז נאר באצייכנט געווארן אלטץ א ראי' וויבאלד עס איז למעשה נאך נישט געווען אזא לעגענדע, אבער א ראי' וואס אויב עס וואלט ווען נישט געווען אזוי וואלט עס נישט געווען קיין אפפרעג, איז קיין ראי' נישט.

א. וויאזוי האט דער ״שרייבער״ געקענט מיט א זיכערקייט שרייבן אז דאס גייט מער קיינמאל נישט פאסירן?? אז ס׳איז אים געלונגען, פארוואס זאל עס נישט קענען געלונגען פאר א צווייטן?? (די טשעין אף איווענטס קען דאך פאסירן נאכאמאל, ווי אויך איז דאך שייך עס צו קאנטראלן, דורך צוביסלעך אינווענטן לעגענדעס, און שפעטער ׳טרעפן׳ ביכער וכו׳)

Click to shrink...

קודם דארף מען קלאר מאכן אז ווען מען כאפט א בליק אין די היסטאריע ביכער פון דריי טויזנט יאר צוריק קען מען ווערן אביסל צומישט. היינט איז דא בעיקר צוויי קאטעגאריעס פון ביכער. פיקציע (fiction), און נישט פיקציע (non fiction). היסטאריע ביכער גייען קלאר אריין אין די קאטעגאריע פון נישט פיקציע ביכער. אבער אמאל פלעגט נישט זיין אזוי, ווען איינער האט אפגעשריבן א היסטארישע געשעניש האט ער נישט אפגעשריבן די פאקטן וואס זענען געווען, נאר ער האט פאברעצירט א מעשה און אריינגעוועבט אין די מעשה די מעין פאקטן פון די געשעניש וואס ער האט געוואלט אפשרייבן.
צווייטנס, ווי עס איז אנגענימען היינט איז די תורה נישט געווארן געשריבן דורך איין "שרייבער". נאר אפאר שרייבערס האבן ציביסלעך אין לויף פון מערערע יארן אפגעשריבן (אין די אמאליגע וועג פון שרייבן היסטאריע) די לעגענדעס וואס האבן באגלייט די אידישער פאלק. (אגב, שפעטער האט זיך די וועג פון שרייבן געטוישט אין די פאקטן זענען שוין יא מער אמת, און מען זעהט טאקע אז פינקט פון די צייט וואס די וועלט האט אנגעהויבן שרייבן היסטאריע אנדערשט און ווייטער (די צייטן פון שלמה המלך) טרעפט מען עוועדענס אויף די מעשיות פון תנ"ך, אבער פון פארדעם איז נישטא קיין פינטל עוועדענס)
יעצט צו די קשיא: וויאזוי האט דער ״שרייבער״ געקענט מיט א זיכערקייט שרייבן אז דאס גייט מער קיינמאל נישט פאסירן?
קודם איז נישט געווען קיין "שרייבער". עס האט זיך ציביסלעך פארמירט ווען שטיקלעך האלטן און איין ווערן ציגעלייגט און אראפגענימען.
דערנאך, ווי געשריבן קומט נישט די תורה פארציילן פאקטן, עס איז מער אזוי ווי א שיינע פאזיע איבער די גרויסקייט און שטארקייט פון די אידישע רעליגע. ממילא ווען די תורה זאגט "אייבג וועסטו קענען זאגן פאר דיינע קינדער אז אינז האבן געהאט א מתן תורה " ברענגט דיך נישט די פסוק עוועדענס פאר מעמד הר סיני, נאר די פסוק שרייבט די שטארקייט פון כלל ישראל איבער אלע אנדערע רעליגיעס, אז אינז זעמער מער געטליך. אזוי איז אייביג געווען די סדר פון שרייבן פאזיעס, "אזא פאלק איז נאך קיינמאל נישט געווען און וועט קיינמאל נישט זיין!" עס איז א נבואה?
כאפ א בליק אויף די פאזיעס פון די פאעטן פון די רוימישע אימפעריע, ווי זיי בארימען די אימפעריע און שרייבן "אזא אימפעריע ווי רוים איז נאך נישט געווען זייט די וועלט באשאף און וועט נישט זיין ביז די וועלטס ענדע!!!" און געב א קוק, עס איז טאקע נישט געווען! מוז זיין אז דער שרייבער איז געווען א נביא! נישט אזוי? אדער אפשר איז דאס א וועג פון שרייבן פאזיעס?

ב. פארוואס האט אים אויסגעפעלט די ריסק צו שרייבן א ליין וואס קען דיבאנקט ווערן ביום מן הימים ווען א צווייטער וועט דאס איבערשפילן?? משא״כ אז ער שרייבט עס נישט פעלט בעצם גארנישט פון זיין קעיס.

Click to shrink...

פארוואס זאל אויספעלן פאר דער רומישער פאעט צו שרייבן אזא ליין וואס קען דיבאנקט ווערן באחרית הימים אויב די זעלבע טשעין אף איווענטס וועט ציברענגען אז א צווייטע אימפעריע זאל ווערן אזוי מאכטפול? אלא מאי איז ער א נביא? אדער איז עס סתם א שיינע וועג פון אראפלייגן די שטארקייט פון א פאלק?

ג. פארוואס זאל א גאנץ פאלק אפקויפן פאר האלסעיל אזא מעשה, א ״געטראפענע בוך״, אינדערצייט וואס די לערנונג פון די בוך אליינס איז לעיזער פאוקעסד אויף די וויכטיגקייט און הארבקייט פון איבערגעבן פאר די קינדער ווייטער ״אלעס וואס איר האט אליינס געזעהן מיט די אייגענע אויגן״? כאטש א גרויס טייל פון זיי וואלטן אוודאי געפרעגט די זעלבסט פארשטענדליכע קשיא, ווי אזוי - אויב אזוי - איז דאס אזוי שרעקליך פארנאכלעסיגט געווארן, אזש ס׳איז אזוי מיסטעריעז פארלוירן געגאנגען דאס גאנצער בוך אן קיין געהעריגע סיבה אין א - רעלאטיוו - היבש קורצע צייט?? און וואו און וויאזוי איז דאס געטראפן געווארן?? ס׳וואלט דאך כאטש געדארפט ווערן אנגעגעבן דערויף עפעס א לייטישער נעראטיוו??

Click to shrink...

ווי שוין געשריבן, די בוך איז נישט פארלוירן אדער געטראפן געווארן. אידן האבן אייביג געהאט לעגענדעס און ווען עס ווערט איבער געגעבן מדור לדור באקימט עס א לאנגע בארד, נאכדערצו ווען אמאל פלעגט מען נישט שרייבן היסטאריע אלטץ פאקטן, און ווען מען שרייבט עס ציביסלעך אראפ דארף מען נישט איינער זאל עס אננעמען. יעדע דור שרייבט אראפ ווי אזוי זיי האבן עס מקבל געווען.

 

[דער גאלדענער אדלער]

דער נביא האט געזאגט דבר ד׳ און דאס קען נישט דיבאנקט ווערן

Click to shrink...

מסכים! און אויב איז עס יא דיבאנקט געווארן?

 

[שפן הסופר]

כ׳ווייס נישט וועם דו מיינסט מיט ״חוקרי התורה״ און וואס זייער ״מיינונג״ איז, אבער אין די תורה אליינס שטייט זייער קלאר אז משה האט עס געשריבן ארום 40 יאר נאכ׳ן מעמד, און איבערגעגעבן פאר׳ן זעלבען דור וואס זענען נאך געשטאנען ביי דעם מעמד, אזויווי די תורה איז פיל מיט די לשונות ״עיניכם הרואות״ וכדו׳ און עס איז גאר שטארק נישט מסתבר צו זאגן אז איינער וואס האט בסה״כ אפגעשריבן מעשיות פון טויזענט יאר פריער, זאל אזוי שטארק פאוקעסן ארויסצוברענגען אז ער שרייבט דאס פאר די מענטשן וואס האבן דאס מיטגעהאלטן, און לייגן אזא שטארקע געוויכט אויף איבערגעבן פאר די דורות הבאים, און פונדעסטוועגן נישט אנגעבן א געהעריגע סיבה דאס זאל האבן אינגאנצן פארשוואונדן געווארן פון האריזאנט.

Click to shrink...

שטייט נישט אויף קיין שום פלאץ אין די תורה אז משה האט אפגעשריבן דעם גאנצן ספר, אדרבה ס'שטייט פארקערט.

 

[Thanks]

שטייט נישט אויף קיין שום פלאץ אין די תורה אז משה האט אפגעשריבן דעם גאנצן ספר, אדרבה ס'שטייט פארקערט.

Click to shrink...

וַיִּכְתֹּב מֹשֶׁה אֶת-הַתּוֹרָה הַזֹּאת

וַיְהִי כְּכַלּוֹת מֹשֶׁה לִכְתֹּב אֶת-דִּבְרֵי הַתּוֹרָה-הַזֹּאת עַל-סֵפֶר עַד תֻּמָּם

אויף די לעצטע פאר פסוקים שטייט שוין אין גמרא וועגן דעם, אבער אויף די גאנצע תורה שטייט קלאר אז משה האט עס געשריבן.

די רמב"ם שמועסט עס קלאר אויס אז משה האט עס אפגעשריבן מפי הגבורה.